اختلالات عصبی در گربه (علائم و درمان آن)
اختلالات عصبی در گربه چه نشانهای دارد؟ چگونه آن را درمان کنیم؟
گاهی در گربهها اختلالات عصبی اتفاق میافتد، درست مانند انسان و سایر حیوانات دیگر. بهعنوان صاحب گربه، دیدن گربه موردعلاقه شما از تشنج یا رفتارهای غیرعادی به دلیل یک اختلال عصبی ترسناک است. در ادامه آنچه که شما باید از اختلالات عصبی در گربهها بدانید از علائم گرفته تا انواع، علل و درمان آن را بررسی کردهایم.
آشنایی با اختلالات عصبی در گربهها
در واقع اختلالات عصبی در گربهها زمانی رخ میدهد که اختلالی در سیستم عصبی ایجاد شود. مانند انسان، سیستم عصبی مرکزی گربه با شبکه پیچیدهای از اعصاب برای ارسال پیام به بدن کار میکند.
مغز سیگنالهایی را از طریق نخاع ارسال میکند و سپس به اعصاب میرسد و به اندامها و ماهیچهها میگوید که چگونه کار کنند.
وقتی چیزی در بدن با این سیگنالها تداخل پیدا کند، مشکلات مختلفی ممکن است رخ دهد. اختلالات عصبی در گربهها ممکن است از مغز، ستون فقرات و یا اعصاب منشأ گرفته باشند.
علائم اختلالات عصبی در گربهها
این علائم متفاوت هستند و بسیاری از علائم در طول زمان بدتر میشوند. ازآنجاییکه گربه شما نمیتواند به شما بگوید که آیا احساس بیماری میکند، بسیار مهم است که به دنبال علائم فیزیکی یا رفتار بیمارگونه باشید.
اگر هر یک از علائم و نشانههای زیر را در اختلالات عصبی مشاهده کردید، فوراً با دامپزشک خود تماس بگیرید؛ زیرا ممکن است جدی باشند. این علائم عبارتاند از:
- تشنج
- کوری ناگهانی
- آتاکسی (راه رفتن در حالت مستی)
- مشکل در راه رفتن (لنگیدن، تلو تلو خوردن از روی پا)
- دور زدن
- فشار دادن سر بر روی سطوح
- فلج
- انقباض یا لرزش عضلانی
- حرکات سریع چشم (به نام نیستاگموس)
- آنیزوکوریا (اندازه مردمک ناهموار)
- شیب حرارتی
- ذهنیت غیرطبیعی
- بیحالی
- افسردگی
- گیجی
بسته به منبع اختلال، طیف وسیعی از علائم میتواند با یک بیماری عصبی همراه باشد. اگر مشکل در مغز باشد، ممکن است تشنج رخ دهد.
بااینحال، مشکل در نخاع ممکن است منجر به راه رفتن ناپایدار، مشکلات در عملکرد اندام یا فلج کامل شود. اختلال در اعصاب میتواند تقریباً هر قسمت از بدن گربه شما از جمله صورت، دهان، پاها یا پنجههای او را تحتتأثیر قرار دهد.
ازآنجاییکه سیستم عصبی اکثر عملکردهای اصلی بدن گربه شما را تحتتأثیر قرار میدهد، ممکن است متوجه مشکلاتی در تعادل، خوردن، نوشیدن، صدا کردن، ادرار کردن و اجابت مزاج شوید.
مشکلات عصبی رایج در گربهها
بسیاری از انواع اختلالات عصبی میتوانند در گربهها رخ دهند و برخی از آنها جدیتر از بقیه هستند. برخی از اختلالات عصبی رایج در گربهها شامل موارد ذکر شده در ادامه میشوند.
تومورهای مغزی
میتوان گفت تومورهای مغزی میتوانند مسائل بیشماری مانند تشنج، ناهماهنگی، نابینایی و تغییرات رفتاری را ایجاد کنند. علائم بالینی بهشدت بهاندازه و محل تومور و خوشخیم یا بدخیم (سرطانی) بودن آن بستگی دارد.
یک تومور خوشخیم به نام مننژیوم اغلب با جراحی برداشته میشود که میتواند به گربه شما کمک کند پس از برداشتن یک زندگی عادی داشته باشد.
اگر دسترسی به محل تومور سخت باشد، پرتودرمانی نیز یک گزینه درمانی مناسب است. گاهی اوقات میتوان از استروئیدها برای کوچک کردن اندازه تومور استفاده کرد. بااینحال، بدون مداخله جراحی یا پرتو، این نوع تومور ممکن است گسترش یابد و منجر به اختلال عملکرد عصبی بیشتر شود.
صرع
بیماری صرع در گربهها یک اختلال تشنجی با منشأ ناشناخته است. تشخیص صرع پس از رد سایر بیماریهای عصبی انجام میشود. گربههای مبتلا به صرع ممکن است دچار تشنجهای مکرر یا گاهبهگاه شوند که اغلب با داروهای ضدتشنج قابلکنترل است.
هیپوپلازی مخچه
این یک بیماری مادرزادی (در بدو تولد) بوده که ناشی از ناهنجاری مغزی در رحم است. تعادل و تحرک بچهگربه را تحتتأثیر قرار میدهد و میتواند باعث لرزش و حرکت غیرارادی از جمله ضربه زدن به سر شود.
خوشبختانه، هیپوپلازی مخچه با گذشت زمان بدتر نمیشود و بسیاری از گربهها میتوانند با تفاوتهای خود سازگار شوند و به زندگی نسبتاً عادی ادامه دهند.
سندرم هایپرستزی گربه
گاهی به آن اختلال پوستی موجدار نیز میگویند، وضعیتی است که باعث حساسیت بیش از حد به لمس میشود. گربهها ممکن است واکنشی غیرارادی، بهخصوص در امتداد پشت داشته باشند و پوست ممکن است موجدار یا منقبض شود.
گربهها ممکن است به طور ناگهانی منطقه را خراش دهند یا بیش از حد لمس کنند و یک انفجار ناگهانی انرژی یا سایر واکنشهای غیرطبیعی به وجود آید. استرس و اضطراب ممکن است به سندرم هایپراستزی گربه اضافه شود.
مننژیت و آنسفالیت
در واقع مننژیت در گربهها التهاب غشایی است که مغز و نخاع را میپوشاند. معمولاً در اثر عفونت (باکتری، ویروسی، قارچی یا انگلی) ایجاد میشود و میتواند بسیاری از علائم عصبی را نشان دهد.
آنسفالیت التهاب مغز است. مانند مننژیت، اغلب در اثر نوعی عفونت ایجاد میشود. این دو حالت ممکن است به طور همزمان رخ دهند که مننژوانسفالیت نامیده میشود و در برخی موارد میتواند نشاندهنده مشکل در سیستم ایمنی گربه باشد.
مشکلات ستون فقرات
گربهها ممکن است به بیماری دیسک بین مهرهای یا فتق دیسک مبتلا شوند که شامل خراب شدن یا جابهجایی دیسکهای ستون فقرات است.
دیسک برآمده به نخاع فشار وارد میکند و منجر به درد و فلج احتمالی میشود. اگرچه این مشکل در سگها شایعتر است، اما IVDD گاهی اوقات میتواند در گربهها رخ دهد.
گربهها همچنین ممکن است دچار تومورهای ستون فقرات یا آسیبهایی شوند که باعث ضربه به نخاع میشود و منجر بهوجودآمدن علائمی شبیه به IVDD خواهد شد.
بیماریهای عفونی
میتوان گفت بیماریهای عفونی مانند ویروز نقص ایمنی گربه، لوسمی گربه و پریتونیت عفونی گربه میتوانند همراه با چندین علامت دیگر باعث ایجاد علائم عصبی در گربهها شوند.
گربهها میتوانند از طریق تماس با گربههای دیگر به بیماریهای عفونی مبتلا شوند. هاری یک بیماری عفونی شناخته شده است که میتواند علائم عصبی در گربهها را ایجاد کند.
همه گربهها باید علیه ویروس هاری واکسینه شوند. واکسنها میتوانند در برابر برخی بیماریهای عفونی دیگر از گربه محافظت کنند و نگهداری گربهها در داخل خانه به این محافظت میافزاید.
زوال عقل
اختلال عملکرد شناختی یا زوال عقل، بیشتر در گربههای مسن دیده میشود. به نظر میرسد گربههای مبتلا به زوال عقل نحوه استفاده از جعبه زباله، محل کاسه غذا و نحوه حرکت در خانه را فراموش میکنند. این بیماری با علائم ظریف شروع میشود و با گذشت زمان بهتدریج بدتر میشود.
بیماری دهلیزی
این بیماری زمانی اتفاق میافتد که اعصابی که سیستم دهلیزی را در کانالهای گوش کنترل میکنند تحتتأثیر قرار بگیرند و باعث سرگیجه در گربهها شوند.
گربهها ممکن است مست یا گیج به نظر برسند، سر خود را کج کنند یا حرکات چشم غیرطبیعی سریع نشان دهند. یک عفونت یا تومور بزرگ گوش میتواند منجر به اختلال عملکرد دهلیزی شود یا مننژیت، آنسفالیت یا مننژوانسفالیت میتواند مقصر باشند.
هیدروسفالی
باید بدانید که هیدروسفالی یا آب روی مغز در گربهها نادر است. به طور معمول بلافاصله پس از تولد ایجاد میشود و در اثر مایع مغزی نخاعی اضافی در اطراف مغز به وجود میآید. یک گربه مبتلا به هیدروسفالی معمولاً سر گنبدیشکل دارد و ممکن است چندین علائم عصبی را تجربه کند.
چه چیزی باعث اختلالات عصبی در گربهها میشود؟
متوجه شدیم که اختلالات عصبی میتواند ناشی از مشکلات مغز، نخاع یا اعصاب باشد. گاهی اوقات، علائم عصبی در گربهها به دلیل شرایط خارج از مغز یا ستون فقرات ایجاد میشود.
بسیاری از بیماریهای متابولیک میتوانند علائم عصبی را در گربهها ایجاد کنند، از جمله نارسایی کلیه، پرکاری تیروئید، اختلالات غده فوقکلیوی و دیابت. در نظر داشته باشید که سمومی مانند سموم، آفتکش و حشرهکشها میتوانند بر سیستم عصبی گربه تأثیر بگذارند.
چگونه دامپزشک اختلالات عصبی در گربه را تشخیص میدهد؟
دامپزشک گربه شما را معاینه میکند و ممکن است آزمایشهای تشخیصی را برای آشکار کردن علت اختلال عملکرد عصبی گربه شما توصیه کند که ممکن است شامل موارد زیر باشد.
رفلکسها
دامپزشک رفلکسها و چشمان گربه شما را بررسی میکند و عملکرد حرکتی و درد را ارزیابی میکند. در بسیاری از موارد، دامپزشک میخواهد گربه شما را در حال حرکت در اطراف تماشا کند.
تستهای آزمایشگاهی
دامپزشک شما ممکن است بر اساس نتیجه معاینه فیزیکی، تشخیصهای اضافی مانند کار آزمایشگاهی را توصیه کند. شمارش کامل خون، آزمایش شیمیایی خون و آزمایش ادرار ممکن است تجویز شود.
آزمایش تیروئید میتواند پرکاری تیروئید گربه را رد کند که گاهی اوقات میتواند خود را با علائم عصبی خفیف نشان دهد. دامپزشک شما ممکن است بخواهد فشارخون بالا را نیز بررسی نماید.
اشعه ایکس
رادیوگرافی (اشعه ایکس) از اندامها و ستون فقرات میتواند مسائل واضحی مانند ضربه به ستون فقرات یا تومورهای بزرگ در بدن را نشان دهد.
تصویربرداری پیشرفته
بااینحال، اگر دامپزشک شما نتواند علت دقیق علائم را تعیین کند، ممکن است به یک متخصص مغز و اعصاب دامپزشکی ارجاع داده شوید.
او یافتهها را بررسی کرده و احتمالاً تصویربرداری پیچیدهتری مانند MRI یا سیتیاسکن را برای بررسی توصیه کند. تومورها، التهاب یا سایر ناهنجاریها.
شیر مایع نخاعی
در واقع شیر مایع نخاعی مغزی نیز ممکن است سفارش داده شود که امکان تجزیهوتحلیل میکروسکوپی مایع اطراف ستون فقرات را فراهم میکند و به طور بالقوه وجود عفونت، خون و سایر سلولهای غیرطبیعی را آشکار میکند.
نحوه درمان اختلالات عصبی در گربهها
درمان اختلالات عصبی در گربهها با تشخیص این اختلال شروع میشود. برنامههای درمانی بر اساس تشخیص بسیار متفاوت است و ممکن است شامل بستری شدن در بیمارستان با مراقبتهای حمایتی باشد.
- تومورهای مغزی یا ستون فقرات ممکن است با جراحی (در صورت امکان) و پس از شیمیدرمانی و یا پرتودرمانی درمان شوند.
- اختلالات تشنج معمولاً با داروهای روزانه کنترل میشوند.
- مننژیت و آنسفالیت ممکن است با کورتیکواستروئیدها برای کاهش التهاب و تغییر سیستم ایمنی درمان شوند. در صورت نیاز از آنتیبیوتیکها، ضدقارچها یا داروهای ضد انگلی نیز استفاده میشود. مراقبتهای حمایتی میتواند شامل تجویز مایعات، مدیریت درد و مکملهای غذایی باشد.
- درمان بیماری دهلیزی به علت واقعی اختلال در عملکرد بستگی دارد. اگر عفونت گوش وجود داشته باشد، ممکن است گربه شما به قطره گوش و داروهای خوراکی نیاز داشته باشد. مراقبتهای حمایتی در صورت نیاز انجام میشود.
- اختلال عملکرد شناختی درمان ندارد، اما برخی داروها و مکملهای غذایی میتوانند به مدیریت آن کمک کنند.
- بیماری دیسک بین مهرهای در موارد خفیف (زمانی که حیوان خانگی هنوز میتواند راه برود)، دامپزشک ممکن است روشی را امتحان کند که شامل استراحت و داروهای ضدالتهابی است. جراحی اغلب تنها درمان برای موارد شدید است.
- در سندرم هایپرستزی درمان معمولاً شامل تغییراتی است که اضطراب را کاهش میدهد، مانند برنامهریزی منظم برای تغذیه، زمانهای بازی و دارو.
چگونه از اختلالات عصبی پیشگیری کنیم؟
بسیاری از اختلالات عصبی قابلپیشگیری نیستند، اما حفظ یک سبک زندگی سالم، هر گربه را در بهترین حالت نگه میدارد. گربه خود را طبق توصیه دامپزشک در دوران بزرگسالی با غذای باکیفیت تغذیه نمایید.
حداقل سالی یکبار گربه خود را برای معاینه سلامتی نزد دامپزشک ببرید و در مورد واکسیناسیون او آگاه باشید. غنیسازی و فضای کافی برای غوغا کردن، بازی و ورزش برای او فراهم کنید. در نظر داشته باشید که همیشه به گربه خود عشق و توجه داشته باشید.
