درمان بیماری سیفلیس: پیشگیری از انتقال این بیماری مقاربتی
بیماری سیفلیس: از مراحل، علائم، مراجعه به پزشک تا درمان آن
سیفلیس، عفونت باکتریایی است که به‌صورت یک زخم اما بدون درد ایجاد می‌شود. این بیماری مقاربتی معمولاً در ناحیه تناسلی، راست‌روده و یا دهان وجود دارد. در این مطلب از جوان ایرانی به بررسی علائم و درمان این نوع عفونت می‌پردازیم. دقت داشته باشید این بیماری در ۴ مرحله گسترش می‌یابد و علائم افراد در هر یک از این مراحل متفاوت است که در ادامه بررسی می‌کنیم، با ما همراه باشید.
علائم سیفلیس
تمام افرادی که ازنظر جنسی فعال‌اند، بالقوه در معرض خطر ابتلا به عفونت‌های مقاربتی هستند و باید مراقبت‌های ویژه را به عمل آورند. اما ابتدا باید با نشانه‌های این باکتری در بدن آشنا شوید تا بتوانید به‌موقع آن را تشخیص و درمان کنید.
نسبت به اینکه شما در کدام مرحله از بیماری سبفلیس هستید ممکن است علائم متفاوتی داشته باشید. هرچند گاهی علائم در تمام مراحل مشترک است.
۴ مرحله بیماری سیفلیس
۴ مرحله سیفلیس عبارت است از: اولیه، ثانویه، نهفته و درجه سوم. در مرحله اولیه و ثانویه این باکتری بسیار عفونی است، در مرحله نهفته هرچند بیماری وجود دارد و فعال است اما در اکثر اوقات هیچ نوع علامتی ندارید. سیفلیس سوم مخرب‌ترین نوع بیماری بوده و ممکن است مشکل زیادی برای سلامتی به وجود آورد.
۱) سیفلیس اولیه:
سیفلیس نیز مانند سایر بیماری‌های مقاربتی ممکن است سال‌های زیادی مبتلا به آن باشید ولی هیچ نشانه‌ای در ظاهر شما ایجاد نشود.
در مرحله‌ی اول معمولاً در نقطه‌ای از بدن که باکتری وارد بدن شده، یک زخم کوچک ایجاد می‌شود. ولی ازآنجایی‌که هیچ دردی ندارد گاهی فرد متوجه آن نمی‌شود. این زخم معمولاً در داخل واژن یا راست‌روده به‌صورت پنهان وجود دارد و طی ۳ تا ۶ هفته یا گاهی اوقات طی ۹۰ روز خوب می‌شود. درست است که اگر درمان نکنید خودبه‌خود ممکن است بهبود بیابید ولی دقت کنید اگر درمان به‌موقع داشته باشید ریسک رفتن به مرحله بعدی بسیار کم شده و زودتر درمان می‌شوید.
۲) سیفلیس ثانویه:
در مرحله ثانویه بثورات پوستی ابتدا در رحم، واژن و یا مقعد شما ایجاد می‌شود. البته ممکن است کل بدن شما را ازجمله کف پا و کف دست درگیر کند. دقیقاً زمانی که زخم‌های ایجادشده در مرحله اول در حال بهبودی است و یا حتی چند هفته از خوب شدن زخم‌ها گذشته است این بثورات ایجاد می‌شود. درست است که حتی اگر این مرحله را درمان نکنید ممکن است خودبه‌خود بهبود بیابید ولی گاهی بدون درمان به دوره نهفته و حتی مرحله سوم بیماری سیفلیس منتقل شوید.
علائم دیگری که احتمالاً در شما ظاهر می‌شود شامل:
- تب و سردرد
- تورم غدد لنفاوی
- کاهش وزن
- خستگی بسیار زیاد و درد عضلانی
- ریزش موی سکه‌ای
این نشانه‌ها عموماً در طی چند هفته کاهش می‌یابد و خوب می‌شوید، ولی ممکن است حتی تا یک سال شما را درگیر کند.
۳) مرحله نهفته سیفلیس
در این مرحله که مرحله نهفته سیفلیس نام دارد، شما در واقع هیچ علائم ظاهری ندارید و اگر بازهم تحت درمان قرار نگیرید احتمال اینکه این بیماری سال‌ها در بدن شما وجود داشته باشد بسیار زیاد است. اما چون هیچ علامتی ندارید از وجود آن اطلاعی نداشته و حتی ممکن است بیماری به مرحله سوم وارد شود که بسیار خطرناک است.
۴) مرحله سوم
این مرحله از بیماری سیفلیس بسیار جدی است و چندین سال پس از شروع عفونت اولیه رخ می‌دهد. درواقع ۱۰ تا ۳۰ درصد افراد اگر تحت درمان قرار نگیرند ممکن است مبتلا به سیفلیس سوم شوند که حتی گاهی منجر به مرگ شما می‌شود. زیرا این بیماری به مرور زمان سبب آسیب به اندام‌های داخلی مانند قلب و عروق خونی، مغز و سیستم عصبی خواهد شد.
تشخیص بیماری سیفلیس
همراهان گرامی مجله جوان ایرانی توجه کنید به‌محض اینکه تردید داشتید که آیا بیماری سیفلیس دارید یا خیر حتماً در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید.
♦ پزشک ابتدا یک معاینه فیزیکی از شما انجام می‌دهد. اگر در ناحیه تناسلی و یا سایر اندام‌های شما زخم همراه با زگیل و یا زخم به‌تنهایی وجود داشته باشد پزشک از آن نمونه‌برداری کرده تا تشخیص دهد این زخم در اثر باکتری سیفلیس ایجاد شده یا خیر.
♦ همچنین از شما یک نمونه خون‌گرفته می‌شود تا تجزیه‌وتحلیل شده و بررسی گردد آیا مبتلا به این بیماری هستید یا خیر. شایع‌ترین آزمایش که برای غربالگری سیفلیس به کار می‌رود Vdrl نام دارد که درواقع به بررسی آنتی‌بادی‌های تولیدشده در بدن می‌پردازد. بنابراین حتی اگر شما علائم این بیماری را نداشته باشید باز هم این تست کاربرد دارد و مشخص می‌کند شما دارای سیفلیس هستید یا خیر.
♦ اگر در دوران بارداری هستید ممکن است پزشک برای شما یک غربالگری ازنظر سیفلیس تجویز کند. زیرا اگر شما مبتلا به این باکتری باشید، خطر اینکه در هنگام زایمان به فرزند تازه متولدشده خود منتقل کنید بسیار بالا است. این باکتری باعث آسیب شدیدی به نوزاد می‌شود. بنابراین پزشک جهت پیشگیری از انتقال این نوع عفونت و بیماری مقاربتی به نوزاد، غربالگری‌های لازم را برای مادر تجویز می‌کند.
♦ اگر پزشک شک داشته باشد که شما مبتلا به سیفلیس سوم هستید یا خیر و اینکه این باکتری به مشکلات عصبی شما آسیب وارد کرده یا خیر، یک مایع نخاع از ستون فقرات شما نیز می‌گیرد و آن را از جهت سیفلیس سوم بررسی می‌کند.
روش‌های پیشگیری از سیفلیس
⇐ شما عزیزان باید بدانید که واکسن خاصی برای سیفلیس وجود ندارد. هرچند تنها راه ایمن برای پیشگیری از این بیماری، این است که هرگونه رابطه جنسی واژینال، مقعدی و یا دهانی نداشته باشید؛ ولی اگر ازنظر جنسی فعال هستید توجه کنید که باید در تمام رابطه‌های جنسی از کاندوم استفاده کنید حتی اگر زخم‌های ناشی از سیفلیس، توسط کاندوم پوشانده نشود و با پوست بدن شما در تماس قرار گیرد احتمال انتقال این باکتری وجود دارد، پس سعی کنید از کاندوم به‌درستی استفاده کنید.
پیشنهاد می‌کنیم ۱۴ کاندوم پرطرفدار را در این مقاله بخوانید:
⇐ رابطه طولانی‌مدت آن هم تنها با یک نفر داشته باشید که او نیز آزمایش‌های لازم را مانند شما انجام داده و هر دو طرف بیماری‌های مقاربتی ازجمله سیفلیس نداشته باشید.
⇐ اگر باردار هستید جهت پیشگیری از انتقال سیفلیس به نوزاد خود، باید آزمایش‌های مقاربتی ازجمله سیفلیس را انجام داده و اگر این باکتری رادارید فوراً تحت درمان قرار بگیرید. اگر سیفلیس را به نوزاد تازه متولدشده منتقل کنید ممکن است در عرض چند هفته نوزاد شما مشکلاتی مانند تشنج، ناشنوایی یا آب‌مروارید داشته باشد و یا حتی ممکن است بمیرد، همچنین احتمال زایمان زودرس، مرده‌زایی و یا تولد نوزاد با وزن کم نیز وجود دارد.
↵ دقت کنید نوزادان همانند بزرگسالان ممکن است بدون علائم یا دارای علائم ظاهری باشند، بنابراین تنها از طریق آزمایش می‌توان تشخیص داد درگیر این بیماری هستید یا خیر.
⇐ اگر از داروهای تزریقی استفاده می‌کنید سوزن و یا سرنگ مشترک نداشته باشید. زیرا استفاده از سوزن و یا سرنگ مشترک باعث انتقال بیماری‌های مقاربتی می‌شود.
مراجعه به پزشک در سیفلیس
اگر هرگونه زخم، بثورات و ترشح غیرعادی در شما و یا فرزندتان به‌ویژه در ناحیه کشاله ران ایجاد شد حتماً به پزشک مراجعه کنید.
سؤالات مهم که باید از پزشک بپرسید:
- اسم دقیق و پزشکی بیماری من چیست؟
- راه‌های انتقال این بیماری چگونه است؟
- اگر با شخصی فقط یک‌بار رابطه داشته باشم امکان سرایت در همان بار اول وجود دارد؟
- آیا من دیگر نمی‌توانم بچه‌دار شوم؟
- در دوران بارداری، این بیماری به فرزندم منتقل می‌شود یا خیر؟
- بعد از درمان امکان ابتلای مجدد وجود دارد؟
- چه مدت زمانی هست که مبتلا به این عفونت هستم؟
- من بیماری‌های دیگری هم دارم، داروهای آن‌ها تداخل ندارد؟
- آیا شریک جنسی من نیز باید برای درمان مراجعه کند؟
- آیا در طول درمان نباید رابطه جنسی داشته باشم؟
بسیار مهم است که به پزشک صادقانه و به‌دور از شرم و خجالت پاسخ دهید.
پزشک متخصص ممکن است از شما نیز این سؤالات را بپرسد:
- با دیدن چه علائمی تصمیم گرفتید به پزشک مراجعه کنید؟
- چه مدت زمانی است که این علائم را دارید؟
- آیا تنها یک شریک جنسی دارید و یا بیشتر؟
- در سال گذشته و یا در ماه گذشته چند شریک جنسی داشته‌اید؟
- با مرد رابطه دارید یا با زن و یا با هردوی آن‌ها؟
- آیا به خود مواد مخدر تزریق کرده‌اید و یا با فردی رابطه داشته‌اید که مواد مخدر تزریق کرده است؟
- در حین رابطه جنسی برای محافظت از خود و شریک جنسی چه اقدامی انجام می‌دهید؟
- آیا تابه‌حال سایر بیماری‌های مقاربتی ازجمله سوزاک کلامیدیا و یا ایدز داشته‌اید؟
- آخرین رابطه جنسی شما در چه زمانی بوده است؟
عوامل خطر ابتلا به سیفلیس
اگر دارای شرایط زیر باشید، احتمال ابتلا به سیفلیس در شما بسیار زیاد است:
- رابطه جنسی بدون کاندوم و محافظت نشده
- رابطه با چندین شریک جنسی یا با فردی که او با چندین نفر در ارتباط است
- رابطه جنسی یک مرد با مرد دیگر به‌ویژه اگر مبتلا به HIV باشد.
عوارض سیفلیس
اگر این باکتری در نوزادان تشخیص داده نشود، حتی ممکن است نوزاد به سیفلیس مبتلا شود که این بیماری به استخوان، دندان، چشم، گوش و مغز آن‌ها نیز آسیب وارد می‌کند. به‌طورکلی سیفلیس مادرزادی می‌تواند باعث ایجاد مشکلات زیر در نوزادان بشود:
- تأخیر در رشد
- بدقیافه شدن نوزاد
- تب و تشنج
- کبد یا طحال متورم
- زردی و کم‌خونی
- زخم‌های دارای عفونت
- بثورات پوستی
سیفلیس باعث بسیاری از مشکلات عصبی نیز می‌شود. ازجمله:
- زوال عقل
- نابینایی
- سردرد
- از دست دادن شنوایی
- مننژیت یا سرسام
- سکته
- از دست دادن احساس درد و دما
- اختلال در عملکرد جنسی مردان
همچنین این باکتری به دریچه‌های قلب آسیب وارد کرده و باعث بیماری قلبی عروقی می‌شود.
نحوه انتشار سیفلیس (۴ مورد مهم)
سیفلیس توسط یک باکتری به نام ترپونما پالیدوم Treponema Pallidum ایجاد می‌شود. شما عزیزان باید بدانید این بیماری مقاربتی بسیار مسری است بنابراین قبل از هرگونه رابطه جنسی آزمایش‌های لازم را انجام fدهید و از سلامت یکدیگر مطمئن شوید.
اما علت شایع انتقال آن:
- تماس داشتن با زخم‌های فرد بیمار در حین رابطه جنسی است. حتی اگر درمان شوید در صورتیکه مجدداً با زخم‌های فرد مبتلا، تماس داشته باشید به شما سرایت پیدا می‌کند و درگیر خواهید شد.
- اگر مادر در دوران بارداری یا زایمان مبتلا به این باکتری باشد، ممکن است به فرزند خود نیز منتقل کند.
- سیفلیس ممکن است در اثر بوسیدن نیز منتقل شود اگر در دهان شما زخم وجود داشته باشد، ولی دقت کنید از این طریق‌ها منتقل نمی‌شود مانند: سنگ توالت، وان حمام، استخر و جکوزی، دستگیره در یا لباس و ظروف مشترک
- زخم‌های ناشی از سیفلیس باعث ورود ویروس اچ آی وی به بدن نیز می‌شوند، بنابراین اگر سیفلیس دارید باید بدانید که احتمال ابتلای شما به HIV نیز بیشتر است. همچنین افرادی که اچ آی وی دارند نشانه‌های سیفلیس در آن‌ها نسبت به افرادی که اچ آی وی ندارند بسیار متفاوت است.
برای آشنایی با ویروس HIV و بیماری ایدز این مقاله را مطالعه کنید:
آیا سیفلیس درمان می‌شود؟
♦ خبر خوب برای شما عزیزان این است که بله این بیماری قابل‌درمان است، ولی اگر دیر برای درمان مراجعه کنید، بسیاری از آسیب‌های وارده به بدن ناشی از این باکتری قابل جبران نیست. بنابراین سعی کنید در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید و آزمایش‌های لازم را انجام دهید.
♦ دقت داشته باشید اگر مبتلا به این بیماری شده و تحت درمان قرار گرفتید، به این معنا نیست که دیگر شما مبتلا به سیفلیس نخواهید شد. بلکه ممکن است مجدداً با این بیماری درگیر شوید. بنابراین اگر ازنظر جنسی فعال هستید توصیه تیم پزشکی جوان ایران این است که آزمایش‌های خود را مرتب ازنظر بیماری‌های مقاربتی ازجمله سیفلیس انجام دهید.
♦ وقتی درمان را شروع کردید شریک جنسی شما نیز باید آزمایش‌های لازم را برای تشخیص را انجام دهد و اگر مبتلا به این باکتری است خود را درمان کند و تا زمانی که هر دو طرف به بهبودی کامل دست نیافته‌اید از هرگونه رابطه جنسی پرهیز کنید.
♦ معمولاً پزشکان برای درمان سیفلیس از آنتی‌بیوتیک استفاده می‌کنند. رایج‌ترین آنتی‌بیوتیکی که تجویز می‌شود، پنی‌سیلین نام داردُ ولی اگر شما به پنی‌سیلین حساسیت دارید ممکن است آنتی‌بیوتیک‌های زیر برای شما مفید واقع شود:
- آزیترومایسین
- داکسی سایکلین
- سفتریاکسون
نکته پایانی:
در اکثر مواقع سیفلیس بدون درمان پزشکی از بین نمی‌رود. به‌محض اینکه مشکوک شدید و یا به‌طورکلی ازنظر جنسی فعال هستید باید آزمایش‌های مقاربتی را انجام دهید. زیرا تنها راه برای فهمیدن اینکه سفلیس دارید یا خیر، آزمایش است. داروهای این بیماری، بدون نسخه در دسترس نیستند و شما حتماً باید طبق تجویز و دستورالعمل پزشک پیش بروید.
شما همراهان عزیز مجله جوان ایرانی می‌توانید در بخش انتهایی مقاله نظر خود را ثبت کنید. همچنین اگر سؤالی دارید بپرسید، تیم پزشکی ما در اسرع وقت پاسخگوی شما خواهد بود.
