تعیین حد و مرز در روابط و کمک به بهبود رابطه سالم با دیگران
چگونه در روابط خود حد و مرز مناسب تعیین کنیم؟
تعیین حد و مرز در روابط باعث ایجاد سلامت عاطفی میشود. از همین امروز با افراد نزدیک خود شروع کنید که در روابط خود، مرزهای سالم قرار دهید. به مرور زمان متوجه خواهید شد که اعتماد به نفس و عزت نفس شما بالا رفته و همچنین ثبات عاطفی ایجاد میشود. در این بخش از جوان ایرانی به تعیین حد و مرز در روابط میپردازیم.
آیا در تعیین حد و مرز روابط خود مشکل دارید؟
قبل از اینکه ادامه این بخش را مطالعه کنید به این سؤالات پاسخ دهید:
- آیا احساس میکنید که مردم از شما سوءاستفاده کرده و از احساسات شما به نفع خودشان استفاده میکنند؟
- آیا درگیر دعوا و مشکلات افراد نزدیک خود هستید و همیشه سعی میکنید که مشکلات آنها را برطرف کنید؟
- آیا برای مدت زمان اندکی که فرد را میشناسید احساس میکنید که بسیار بیش از حد جذب آن شخص شدهاید؟
- آیا زمان زیادی را صرف این موضوع میکنید که به افراد توضیح دهید تقصیر شما نیست؟
اگر پاسخ شما به تعداد زیادی از این سؤالات «بله» هست، احتمالاً در تعیین حد و مرز روابط خود دچار مشکل هستید.
افرادی که حد و مرز ضعیفی در رابطه خود دارند، معمولاً احساساتی را برعهده میگیرند که متعلق به آنها نیست. یا اینکه از شخص دیگری میخواهند که مسئولیت احساسات آنها را بر عهده بگیرد. به عنوان مثال فردی که دچار مرزهای ضعیف در زندگی است، معمولاً این مکالمات را در زندگی تجربه میکند:
- بچهها من امشب نمیتوانم با شما بیرون بیایم، زیرا دوست پسرم یا دوست دخترم حسودی کرده و دوست ندارد بدون او جایی بروم.
- من عاشق شغلم هستم اما مادرم به دلیل اینکه بسیاری از او دور میشوم، هیچوقت من را نمیبخشد!
فواید داشتن حد و مرز در روابط
اگر شما در روابط خود حد و مرزهای سالم قرار دهید، نه تنها عزت نفس شما افزایش پیدا کرده بلکه زندگی شما بسیار آسانتر میشود. زیرا شما مجبور نیستید مشکلات دیگران را برطرف کنید مگر اگر اینکه واقعاً خودتان وقت داشته باشید و بخواهید که این کار را انجام دهید.
- به هیچ وجه اجازه نمیدهید که مردم از شما سوءاستفاده کنند.
- گرفتار بحثهای بیهودهای که به شما هیچ ربطی ندارد نمیشوید!
- هر اتفاقی که در خانواده شما، دوستان و یا همکاران شما که ایجاد میشود، شما را بیش از حد نگران نمیکند.
- با خونسردی به مسائل زندگی نگاه میکنید، درحالیکه دیگران درگیر استرسهای روزمره هستند!
نمونههایی از حد و مرزهای سالم در روابط
اگر شما در روابط خود مرزهای سالمی در یک رابطه ایجاد کنید، هر دو طرف به احساس آرامش و امنیت میرسند. در این بخش از جوان ایرانی به بررسی ۴ نمونه از رفتارهای سالم در رابطه میپردازیم:
- به راحتی میتوانید نیازها و خواستههای خود را در یک رابطه بیان کنید و فرد مقابل نیز به شما به خوبی به شما گوش میدهد.
- با «نه» گفتن هیچ مشکلی ندارید و موقعیتی که در آن احساس ناراحتی میکنید را سریع ترک خواهید کرد.
- در خارج از رابطه نیز، شما احساس کافی بودن در زندگی خود دارید و میتوانید برای حمایت به دیگران نیز تکیه کنید.
- در رابطههایی که احساسات شما بسیار صادقانه مطرح میشود، خودتان تلاش میکنید احساس امنیت در رابطه را افزایش دهید.
نمونههایی از مرزهای ناسالم در روابط
معمولاً افرادی که عزت نفس پایینی دارند، حد و مرزهای ناسالم در یک رابطه را نیز تجربه میکنند. در این بخش ۴ نمونه از مرزهای ناسالم را در یک رابطه را بیان میکنیم:
- در برخی از مواقع افراد احساس میکنند که با شریک زندگی خود صادق نیستند و یا اینکه با آنها درست رفتار نمیشود. ممکن است شما در اینگونه روابط، شریک زندگیتان را از خود دور کنید.
- نمونه دیگر از روابط ناسالم این است که شما خیلی سریع عاشق کسی میشوید که او را به خوبی نمیشناسید! فرد در رسانههای اجتماعی با دیگران آشنا شده و وارد یک رابطه میشود. درحالیکه یک رابطههای پایدار نیاز به زمان دارد.
- برخی از افراد به دلیل اینکه که قدرت نه گفتن ندارند و یا اینکه نیاز به احساس دوست داشته شدن بسیاری دارند، ممکن است حتی به دیگران اجازه دهند که با آنها رابطه جنسی برقرار کنند. در حالیکه فرد خودش واقعاً تمایلی به ایجاد رابطه جنسی ندارد. این نیز یک نمونه از روابط ناسالم است.
- فرد هویت خودش را در وجود دیگران میبیند! درواقع افراد که رابطه ناسالم با شریک جنسی خود دارند، معمولاً هویت خودشان را از دست میدهند درحالیکه شما باید خارج از رابطه دوست پسر و همسر دارای هویت مستقل باشید.
آیا میدانید چگونه بر احساس ناامنی غلبه کنید؟ عواقب و علت عدم امنیت را در این مقاله بخوانید:
نحوه تعیین حد و مرز در یک رابطه سالم
اگر میخواهید در روابط خود، حد و مرزهای سالم داشته باشید، نیاز است که از این نکات استفاده کنید:
دانستن نیازهای خود از رابطه
در یک رابطه صداقت بسیار مهم است. در مورد فردی که تمایل دارید با او در رابطه عاشقانه باشید، بسیار شفاف صحبت کنید. احساسات خودتان را بیان کنید و بگویید که از او چه انتظاراتی دارید. طرف مقابل نیز باید انتظارات خودش را از شریک زندگی و یا دوست پسر دوست دختر بیان کند. به طور کلی در یک رابطه سالم باید تعادل بین دادن و گرفتن برقرار باشد.
در مورد شخصی که با او در رابطه هستید از خود سؤال کنید که:
- آیا این شخص به من احترام میگذارد و یا به حرفهای من گوش میدهد؟
- آیا وقتی با او هستم احساس راحتی، خوشحالی و احترام دارم؟
- آیا حد و مرزهای من را رعایت میکند یا آنها را نقض میکند؟
- آیا هنگامیکه پیش او هستم احساس امنیت میکنم؟
- آیا خودم را مجبور به انجام کاری که دوست ندارم میکنم یا خیر
- آیا وقتی عجله دارم به خودم فشار میآورم که کارها را انجام دهم؟
وقتی به این سؤالها پاسخ دهید متوجه میشوید که حد و مرز شما در روابط سالم است یا خیر.
بیان احساسات خود
در یک رابطه بهتر است به جای اینکه حدس بزنید از شریک زندگی خود پرسید از اینکه با شما زندگی میکند چه احساسی دارد، زیرا افکار و احساسات افراد متفاوت است و باید این احساسات در قالب کلمات بیان شود تا بتواند درک شود.
در مورد آنچه که نگران هستید به صورت شفاف بیان کنید. فقط مراقب باشید که هیچوقت شریک زندگی خود را سرزنش نکنید. مثلاً از اینکه بگویید من برایم سوءتفاهم ایجاد شده و یا احساس ناراحتی میکنم، خیلی بهتر از این است که بگویید تو از اینکه با من صحبت میکنی باعث ناراحتی من میشوی!
زمان مناسب برای تعیین حد و مرز
برخی از حد و مرزها در یک رابطه باید در مراحل ابتدایی مشخص شود. درواقع زمان مناسب برای تعیین حد و مرز هنگامی است که هردوی شما بسیار آرام هستید. اگر عصبانی هستید، منتظر شوید تا اوضاع آرام شود و با همسر، همکار دوست رفیق و هر فردی که با او ارتباط دارید، به آرامی و منطقی صحبت کنید و به او بگویید که من با صدای بلند نمیتوانم بحث را ادامه دهم.
چگونگی اعمال حد و مرزهای خود
شما عزیزان باید بدانید که هیچ فردی بینقص نیست و همهی افراد کم و بیش ایراداتی دارند. ممکن است مسائلی که برای شما مهم است، برای شریک زندگی شما اهمیت کمتری داشته باشد. حتی گاهی برخی از افراد از حد و مرزهای شما عبور میکنند. بنابراین نیاز است در همان ابتدای رابطه توافقات اولیه را به عمل آورید. به عنوان مثال اگر نمیتوانید خیانت را تحمل کنید، از روز اول به شریک زندگی خود بگویید که اگر دچار خیانت شد رابطه را پایان میدهید. هنگام اختلاف و درگیری، اگر صدای بلند برای شما غیرقابلتحمل است به فرد مقابل بگویید که اگر صدای خودش را بالا ببرد، بحث را ادامه نمیدهید.
در روابط همکاری، دوستی و مواردی از این قبیل نیز میتوانید حد و مرزهای خود را مشخص کنید.
آیا حد و مرز در روابط تغییر میکند؟
با گذشت زمان حد و مرز نیز در روابط شما تغییر میکند. زیرا شما تجربه بیشتری کسب کرده و همچنین در روابط خود راحتتر شدهاید. به عنوان مثال ممکن است در ابتدا با یک موضوعی مشکل داشتید، اما الآن کاملاً خونسرد شدهاید. هر فردی حق دارد هرزمانی که بخواهد نظر خود را در مورد حد و مرزهایی که دارد تغییر دهد.
تعیین حد و مرز در رابطه سالم، باعث ایجاد امنیت و احترام متقابل میشود و به شما اجازه میدهد که خودتان باشید.
تعیین حد و مرزهای شخصی در زندگی
حد و مرز در روابط به شما کمک میکند تا هویت و حریم شخصی شما حفظ شود. در هر نوع رابطهای از دوستان و خانواده تا همکاران و آشنایان مرزهایی وجود دارد که با رعایت آنها، انتظارات شما از همدیگر مشخص میشود.
پس در مورد مرزهای شخصی خود با فردی که در رابطه هستید با صبر و حوصله صحبت کنید. زیرا باعث میشوید نیاز، احساسات و ارزشهای همدیگر را رعایت کنید.
چند نمونه از مرزهای شخصی را در ادامه این بخش از جوان ایرانی بیان میکنیم:
- من میتوانم شما را در شبکههای مجازی دنبال کنم، اما پسوردم را با شما به اشتراک نمیگذارم.
- هنگامیکه تنها هستیم میتوانید به راحتی مرا بوسیده و دست من را بگیرید اما در جمع این کار را نکنید.
- من آخر هفتهها با خانواده و یا دوستانم وقت میگذرانم.
- با ارسال پیامک هیچ مشکلی ندارم، اما در یک ساعت نمیتوانم چندین بار پیامک ارسال کنم.
- من برای داشتن رابطه جنسی آماده نیستم، اما میتوانیم کمی همدیگر را لمس کنیم.
- من روزانه نیاز به زمانی برای خودم دارم.
رابطه سالم این است که شما با هر فردی که با او در رابطه هستید، در مورد حد و مرزهای خود صحبت کنید. هر زمان و هر مکانی که آرامش دارید میتوانید این مکالمهها را داشته باشید. حتی اگر او را دوست دارید و یا ندارید نیز میتوانید به او بگویید. اما اگر میترسید که فرد مقابل عصبانی شده و یا نسبت به صحبتهای شما خشونت نشان دهد، این یک علامت هشداردهنده است که ممکن است رابطه شما سالم نباشد.
شروع ایجاد حد و مرز
برخی از افراد نمیدانند چگونه باید شروع کنند و چگونه در روابطشان حد و مرز قرار دهند.
شما همیشه میتوانید شروعکننده باشید چه یک هفته از شروع رابطه شما گذشته باشد و چه یک سال سپری شده باشد. ابتکار عمل را به دست گرفته و استانداردهای جدید در اوایل یک رابطه را ایجاد کنید.
اما لازم است که مهارتهای ارتباطی خود را تقویت کنید و احساسات خود را شفاف بیان کنید. شما عزیزان باید بتوانید به «نه» گفتن عادت کنید.
از اشتباهاتی که هر دو طرف مرتکب شدهاید درس عبرت گرفته و از آن برای ایجاد حد و مرزهای جدید استفاده کنید. اگر با دوست و همکار خود دعوا و بحثی رخ داده با او آشتی کرده و نیازهای خودتان را بیان کنید.
البته انتظار نداشته باشید که به محض ایجاد حد و مرزها، آنها را بدون نقص انجام دهید، بلکه برای پیشرفت نیاز به زمان و صبوری است.
اقدامات لازم برای تعیین حد و مرز در زندگی
برای اینکه شما بتوانید برای خود و طرف مقابل مرزهای مشخصی را تعیین کنید، نیاز است که اقداماتی که در ادامه بیان میشود را انجام دهید.
خودتان را بشناسید (آشنایی با مرزهای شخصی)
فراموش نکنید که خودشناسی از هر چیزی مهمتر است، اما باید بدانید از زندگی چه میخواهید و مرزهای خودتان چیست. سپس میتوانید با دیگران تعامل خوبی برقرار کرده و در مورد رابطه خود با آنها صحبت کنید.
گفتگو با هم در مورد حد و مرزهای رابطه
مرحله بعدی این است که در مورد حد و مرزهای خود با فرد مقابل صحبت کنید. شما نباید انتظار داشته باشید که دیگران ذهن شما را حدس بزنند. بنابراین در کمال احترام با یکدگر به گفتگو بپردازید. در بین مکالمه به هیچ وجه دلخور و یا عصبی نشوید. افراد مختلف در چگونگی تعیین حد و مرزهایشان آزاد هستند.
بر عهده گرفتن مسئولیت حد و مرزهای خود
هنگامیکه برای خودتان حد و مرزی را مشخص میکنید باید به آن پایبند باشید. اگر خودتان به این موارد پایبند نباشید، پس از دیگران هم انتظار پایبندی به ارزشهایتان را نداشته باشید. برای اینکه اینگونه مسئولیت را بر عهده بگیرید، در درجه اول باید به خودتان ایمان آورده و احترام بگذارید.
بررسی اولویتهای رابطه
برای اینکه در رابطه حد و مرز سالم قرار دهید، نیاز است اولویتهای آن را بررسی کنید. اعتقادات، باورها، ارزشها، خواستهها و تمایلات خود و فرد مقابل را در نظر بگیرید.
حتی شما میتوانید محدوده بدن خود و وسایل شخصیتان را مشخص کنید.
به خودتان اعتماد داشته باشید
همانطور که میدانید هیچ هستی بهتر از خود شما نیست که به تواناییها و ارزشهای درونی شما باغ باشد این باور داشته باش با اعتماد به نفس برای خود و مرض در کمال احترام از دیگران بخواهید که آنها را رعایت کنند.
احترام به حد و مرزهای یکدیگر
شریک زندگی و یا هر فردی که با او ارتباط دارید، باید به حد و مرزهای شما احترام گذاشته و شما نیز به مرزهای او احترام بگذارید. اگر از مرزهای شما عبور کرد به او کمک کنید تا بفهمد چگونه میتواند استانداردهای شما را رعایت کند. همچنین از او بپرسید که حد و مرزهایش در یک رابطه سالم چیست تا شما نیز بتوانید آنها را در نظر بگیرید.
چگونه مهارت سازگاری شغلی را در محیط کار تقویت کنیم؟
مرزهای لازم برای هر رابطه
در این بخش از مجله جوان ایرانی مرزها و محدودیتهای عاطفی و جسمی که در ازدواج باید رعایت کنید را شرح میدهیم.
مرزهای عاطفی
مرزهای عاطفی به چندین بخش تقسیم میشود:
صداقت: اگر در زندگی صداقت داشته باشید اعتماد شما به هم بیشتر شده و احترام متقابل شما حفظ میشود. زوجهایی که نسبت به همدیگر بیاعتماد هستند، معمولاً احساس ناامنی میکنند و همیشه نسبت به هم شک دارند. درنتیجه احترام بین آنها نیز به مرور زمان از بین میرود.
داشتن عشق در زندگی:
زن و شوهر حتی در بدترین شرایط باید همدیگر را دوست داشته باشند. نسبت به همدیگر عشق بورزند و محبت خود را ابراز کنند. اما حد و مرزهای خود را فراموش نکند.
وفاداری نسبت به هم:
اگر زن و شوهر نسبت به وفادار باشند، در مورد هم اطمینان بیشتری دارند درنتیجه از زندگی لذت بیشتری میبرند.
کنترل شرایط:
همیشه سعی کنید کنترل شرایط را بر عهده بگیرید. به عنوان مثال اگر همسرتان نسبت به شما بیادبی کرده و این رفتار بد را ادامه داد به او بگویید که من تمایلی به ادامه این بحث ندارم. بهاینترتیب از بدتر شدن اوضاع پیشگیری کرده همچنین حد و مرزهای خود را رعایت میکنید.
مرزهای جسمی
حد و مرزهای جسمی نیز به چندین بخش تقسیم میشود:
عدم حسادت به همسر:
حسادت ازجمله رفتارهای بسیار مخرب در زندگی است. برخی از افراد به جای اینکه از پیشرفت، مهارت اجتماعی و یا ظاهر شریک زندگی خود خوشحال شوند، مدام حسادت کرده و زندگی را به کام خودشان و بقیه تلخ میکنند. بنابراین به هیچ وجه نسبت به هم حسودی کنید تا بتوانید روابط خود را بهبود دهید.
دعوا نکنید و فریاد نکشید:
حتی در بدترین شرایط نیز از حد و مرزهای خود و فرد مقابل عبور نکنید. فریاد نکشید و در همه حال آرامش خود را حفظ کنید.
برقراری ارتباط صمیمانه:
سعی کنید با هم ارتباط خوبی داشته باشید. در طی روز برای همدیگر زمان مفید خود را بگذارید. طوری برخورد کنید که فرد مقابل احساس کند به او توجه میکنید.
بخشش همسرتان:
حتی در بدترین شرایط همسر خود را ببخشید. برای اینکه رابطه شما تقویت شود نیاز است که گاهی ببخشید و رها کنید. اما اگر اشتباهات همسر شما تکرار شد، بیش از حد فروتن نباشید. حد و مرزها را رعایت کرده و با قاطعیت مشکلات را حل کنید.
سخن پایانی
اگر در تعیین حد و مرز زندگی خود دچار مشکل هستید، روانشناس میتواند به شما کمک کند! به طور کلی تعیین حد و مرزها در روابط به شما کمک میکنند که راحت بیان کنید چه چیزی دوست دارید و مایلید با شما چگونه رفتار شود! در چه مسائلی راحت هستید و مواردی از این قبیل را به راحتی با شریک جنسی، همکار، دوست رفیق و یا اعضای خانواده مطرح میکنید. در یک رابطه سالم افراد به مرز حد و مرزهای همدیگر احترام میگذارند، حال میخواهد این مرزهای احساسی فیزیکی باشد و یا اینکه از راه دور با یکدیگر در ارتباط باشند. اگر حد و مرزی برای خود قائل نشوید دچار استرس، اضطراب و افسردگی شده و از شما سوء استفاده خواهند کرد.
اگر شما همراهان گرامی مجله جوان ایرانی نیز تجربهای در این مورد دارید، میتوانید در بخش نظرات پیام خود را ثبت کنید.
