لجبازی کودکان خود را هرچه سریعتر درمان کنید [بهترین رفتار والدین]
لجبازی کودکان را جدی بگیرید تا همیشگی نشود!
لجبازی کودکان به دلایل مختلفی شکل میگیرد. معمولاً کودکان زیر ۳ سال واکنش هدفداری ندارند، اما در سنین بالاتر باید اینگونه رفتارها را تحت نظر قرار داد و برخورد متفاوتتری داشت. زیرا اگر این خصیصه بد در بچهها ادامه یابد، نهتنها باعث آسیب به خود کودک میشود، بلکه برای والدین نیز مشکلات روحی روانی ایجاد میکند. در این مقاله از جوان ایرانی به نشانهها، علت لجبازی کودکان و همچنین روشهای درمانی آن میپردازیم.
نشانههای کودکان لجباز
معمولاً کودکان لجباز سعی میکنند که دستورات بزرگترها را نادیده بگیرند و از آنها سرپیچی کنند. درواقع آنها با گریه کردن، ناسزا گفتن و گاز گرفتن و… نافرمانی خودشان را نشان میدهند. معمولاً اینگونه کودکان افسرده بوده و اعتماد به نفس پایینی دارند.
اگر فرزند شما این نشانهها را دارد، ابتدا توصیه میکنیم که به روانشناس مراجعه کنید تا تشخیص دهد که فرزند شما لجباز است و سپس به درمان او بپردازید.
علت لجبازی کودکان
کودکان در سنین مختلف معمولاً انواع متفاوتی از لجبازی را بروز میدهند. علت لجبازی کودکان را در این بخش از مجله جوان ایرانی مورد بررسی قرار میدهیم.
- کودکانی که بچه اول خانواده هستند، معمولاً بیشتر از فرزندان دیگر لجبازی میکنند، زیرا آنها همیشه بهترین امکانات رفاهی را درخواست دارند.
- برخی از کودکان ممکن است به بیماریهای خاص مبتلا باشند.
- خستگی، گرسنگی، تشنگی نیز باعث لجبازی کودکان میشود.
- اختلالات روانی مانند ADHD نیز باعث میشود که کودکان لجباز شوند.
- کم خوابی نیز یکی دیگر از عواملی است که باعث لجبازی کودکان میشود، بنابراین حتماً به ساعت خواب فرزند خود حساس باشید.
- برخی از کودکان که والدین بیاحساسی دارند، دچار کمبود محبت شده و وابستگی شدیدی به دیگران پیدا میکنند. اینگونه افراد نیز ممکن است نافرمانی و لجبازی در آنها شدت بگیرد.
- برخی از والدین توقعات غیرمنطقی از کودکان خود دارند، درنتیجه آنقدر بچهها را تحت فشار قرار میدهند تا باعث بروز لجبازی در آنها میشوند.
- معمولاً کودکان در سن دو تا سه سالگی کنجکاو هستند که در مورد برخی از اتفاقات، اطلاعات زیادی را کسب کنند. درنتیجه ممکن است با مقاومت والدین همراه شده و لجبازی کنند.
روشهای درمان لجبازی کودکان
والدین گرامی همواره باید توجه داشته باشید که هیچوقت کودک خود را تنبیه بدنی نکنید، زیرا باعث خشم بیشتر آنها میشود. شما ابتدا باید به علت مشکل لجبازی کودکان بپردازید، سپس برخورد مناسب را داشته باشید.
در این بخش شما را با درمان لجبازی کودکان آشنا کرده و بهترین راه کنترل آن را برای شما بیان میکنیم.
کودک خود را تنبیه نکنید
همانطور که ذکر کردیم تنبیه کودکان مشکلات آنها را حل نمیکند، بلکه باعث میشود کودک شما عزت نفس پایینی داشته و از شما بسیار ناراحت و رنجیده خاطر شود. آنها حتی ممکن است در بزرگسالی به دنبال انتقام از والدین خود باشند. بنابراین از تنبیه برای بیان احساسات خود استفاده نکنید، بلکه احساسات کودک خود را بپذیرید و به او بگویید که همواره مراقب او هستید.
دور کردن کودک از زمینههای بروز لجبازی
شما باید زمینههای بروز لجبازی کودک خود را شناسایی کنید. درواقع بدانید که در چه موقعیتهایی شروع به لجبازی میکند، درنتیجه کودک خود را از آن موقعیت دور کنید. به عنوان مثال ممکن است کودک شما هنگام خرید اصرار کند هر چیزی را که میبیند برایش بخرید! بنابراین نباید او را به بازار ببرید. معمولاً کودکانی که اعتماد به نفس پایینی دارند و ترس و اضطراب درون آنها نسبت به کودکان دیگر بیشتر است، لجبازی بیشتری نیز دارند.
توجه به استقلال کودکان
هرچند کودکان از طریق پدر و مادر پا به این دنیا میگذارد، اما به هیچ وجه نباید تصور کنید که مالکیت روح و روان کودک خود را در اختیار دارید. درواقع باید قدرت انتخاب را در فرزند خود بالا ببرید و در برخی از زمینهها نظر آنها را جویا شوید. در این صورت اعتماد به نفس و عزت نفس بچهها بالاتر رفته، درنتیجه در زندگی استقلال بیشتری خواهند داشت. شما نباید در مورد تمام جزئیات زندگی فرزند خود تصمیم بگیرید، زیرا در این صورت کار بسیار اشتباهی انجام دادهاید. شما عزیزان باید بدانید که لجبازی کودکان یک مرحله از رشد آنها بوده و تا حدی طبیعی است، اما بیشتر که شود باید پیگیری و درمان کنید.
تشویق رفتارهای خوب
اگر کودک خود را بابت رفتارهای مناسبی که دارد پاداش دهید، قدرت لجبازی را در او کاهش میدهید. در این صورت کودکان متوجه میشوند که برای رسیدن به خواستههایش نیازی به بدخلقی و لجبازی نیست. حتی پس از رسیدن به آن درخواستها اگر رفتار خوبی داشته باشند مورد تشویق قرار میگیرند.
جریمه برای رفتارهای نامناسب
اگر کودک شما رفتار نامناسبی دارد، به هیچ وجه بیاعتنا از کنار آن گذر نکنید. بلکه او را تنبیه کنید، اما تنبیه بدنی انجام ندهید! به عنوان مثال به او بگویید که امروز نمیتواند تلویزیون تماشا کند و مواردی از این قبیل را به فرزند خود گوشزد کنید تا رفتارهای بد خود را ادامه ندهد.
ترک عادت مکیدن انگشت شست کودکان را در این مقاله بخوانید:
درمان مکیدن انگشت شست در کودکان
کنترل رفتارهای کودک
برای فرزند خود باید حد و مرز مشخصی قرار دهید و به او بگویید که نمیتواند از این حدها فراتر برود. البته شرایط سخت برای فرزند خود اعمال نکنید و یا تمامی رفتارهای او را تحت کنترل کامل قرار ندهید.
مراجعه به مشاور
برخی از کودکان هنگام لجبازی گریههای طولانی دارند. حتی ممکن است لبهای آنها کبود شده و واکنشهای غیرعادی از خود نشان دهند. در این صورت نیاز است که حتماً به روانپزشک و یا روانشناس مراجعه کنند و نظر مشاوران را جویا شوند.
پاسخ به خواستههای منطقی کودک
اگر کودک شما درخواست منطقی دارد، با مهربانی در زمان مناسب آن را عملی کنید. اجازه ندهید که کودک شما برای تمام خواستههایش از شما خواهش کند و یا التماس برای نیازهای طبیعیاش را ادامه دهد. زیرا در این صورت منجر به لجبازی او خواهید شد.
با کودک خود صحبت کنید
حتماً سعی کنید با کودک خود با آرامش صحبت کرده و به حرفها و خواستههای کودک خود به آرامی گوش دهید. کودک شما باید احساس کند که میتواند در نزد شما به راحتی صحبت کند، در این صورت از احساس لجبازی او بسیار کاسته میشود.
فراهم کردن محیطی ایمن
فرزندان به محیطی امن برای رشد خودشان نیاز دارند که بدون تنش و اضطراب باشد. درنتیجه باید محیط دوستانهای را برای آنها فراهم کنید و از تنبیه کلامی و بدنی آنها پرهیز کنید. زیرا نه تنها باعث کاهش لجبازی کودکان نمیشود، بلکه اگر آنها را تنبیه کنید باعث پافشاری کودکان بر روی خواستههایشان خواهد شد.
همانطور که میدانید کودکان گدای محبت هستند، یعنی شما باید به کودک خود بسیار مهر بورزید تا جایی که کمترین عصبانیت و اخم شما از صدها تنبیه بزرگ برای کودک دردناکتر باشد شما باید رابطه عاطفی بسیار عمیقی با کودک خود برقرار کنید تا هنگام لجبازی بتوانید مانع از ادامه دادن این رفتارهای بد شوید.
همکاری با کودک
اگر کودک شما برای انجام هر کاری مدام فریاد میزند، بهتر است که در انجام کارها با او همراه شوید و به کودکان خود کمک کنید. درواقع این همکاری شما باعث ایجاد حس خوب درون آنها شده و لجبازی آنها کاهش پیدا میکند. فقط دقت کنید که بچههای خود را مجبور به انجام هیچ کاری نکنید، زیرا در این صورت برخلاف ذهن و فکر آنها قدم برداشتید و باعث لجبازی بیشتر آنها خواهید شد.
درک کردن دیدگاه کودکان
در هر موقعیتی رفتار کودک لجباز خود را درک کنید و درواقع از منظر او به موقعیتها نگاه کنید. هر چی بیشتر به شناخت فرزندان خود برسید، بهتر میتوانید با لجبازی او مقابله کنید درنتیجه تا جای ممکن با کودکان خود همدردی کنید، حتی عصبانیت و یا ناامیدی آنها را درک کرده و از آنها حمایت کنید. اگر کودک شما نمیتواند در انجام کارها و تکالیف مدرسه تمرکز کند، به او کمک کنید و تکالیف مدرسه را به کارهای کوچکتر در مدت زمان کوتاه تقسیم کنید و به او استراحتهای کوتاه بدهید تا از استرس فرزند خود کم کنید. هرچند لجبازی در کودکان بسیار رایج است و برخورد روزانه برای والدین ممکن است طاقت فرسا باشد، اما سعی کنید آرامش خود را حفظ کنید و به نظرات آنها احترام بگذارید.
تسلیم درخواستهای غیرمنطقی کودک نشوید
اگر هنگامیکه فرزند شما درخواست غیرمنطقی دارد، شما تسلیم او شوید، درنتیجه کودک میآموزد که میتواند با چنین رفتاری به خواستههای خودش برسد! بنابراین هیچگاه تسلیم نشوید. اگر در جمع هستید فرزندتان را در مکانی ببرید که مزاحمتی برای دیگران نداشته باشد تا بتوانید به آرامی با او صحبت کنید.
پرهیز از نه گفتن زیاد
هرچند کودک شما در برخی از مواقع باید کلمه «نه» را بشنود، اما اگر مدام از آن استفاده کنید، ممکن است باعث لجبازی کودک خود شده و درنتیجه احساس سرکشی و لجبازی را در او تقویت کنید. به عنوان مثال برای اینکه به او بگویید این کار را انجام ندهد، از کلمات مثبت استفاده کنید. مثلاً بگویید اگر الان تکالیف مدرسه را انجام دهد، بهتر است.
چگونه هوش هیجانی یا EQ را در کودکان تقویت کنیم؟
رفتارهای بد کودک خود را شناسایی کنید
اگر کودک شما هنگامیکه روی صندلی ماشین مینشیند، مدام با شما دعوا میکند و حواس شما را از رانندگی میکند. خلاصه به هر طریقی با شما لجبازی میکند، بهتر است که او را سرگرم کنید. میتوانید موسیقی موردعلاقهاش را پخش کنید و یا با یک تبلت و کتاب او را سرگرم کنید.
نحوه غذا دادن به کودکان لجباز
بسیاری از کودکان لجباز حتی از خوردن غذا نیز صرفنظر میکنند. در این صورت بهتر است که از روشهای خلاقانه برای غذا دادن به کودکان خود استفاده کنید. به عنوان مثال به آنها بگویید که قبل از غذا، دسرها و خوراکیها را سر میز بیاورند. قبل از اینکه کل غذا را میل میکنند، فقط کمی از آن را مزه کنند. در هر غذایی ابتدا بخش کوچکی از آن را به کودک خود بدهید. پسازاین که غذای آنها تمام شد، یک خوراکی خوشمزه که دوست دارند، به عنوان تشویق به بچهها بدهید.
کودکان را عجول و شتابزده نکنید
برخی از خانوادهها مدام به فرزندان خود مدام میگویند که عجله کن! حتی به آنها مهلت فکر کردن برای انجام کارهای خودشان را نمیدهند. این کار اشتباهی است و درنتیجه لجبازی آنها را بیشتر میکند.
به عنوان مثال درگذشته تمام والدین حمام را به محیطی وحشتناک برای فرزندان تبدیل میکردند و حتی بچهها را در حمام کتک میزدند. اما بهتر است به کودک اجازه دهیم که در حمام بازی کند و اسباببازیهای خودش را بیاورد و با آنها مشغول بازی شود، سپس کمکم او را بشویید.
همچنین فرزندان مانند بزرگترها برای مهمانی رفتن نیاز به فرصت دارند. بنابراین بهتر است که زودتر به آنها بگویید که قصد رفتن به مهمانی را دارید. به هیچ وجه سعی نکنید، فقط کمی قبل از مهمانی به فرزندان خود اطلاع دهید، زیرا باعث عجله آنها شده و فرصت تمرکز به آن نمیدهید. در مواردی مانند غذا خوردن و خوابیدن نیز فرزندان نیاز به زمان و تمرکز برای انجام کارهایشان دارند.
رژیم غذایی مناسب
حتماً به تغذیه کودکان خود اهمیت دهید و رژیم غذایی صحیح برای آنها در نظر بگیرید. باید توجه داشته باشید که مصرف بیش از اندازهی تنقلات، سردیها، نمک و یا کاهو باعث تحریکات عصبی کودکان میشود. همچنین بازیهای رایانهای و یا تماشای بیش از حد تلویزیون باعث تشکیل امواج مخرب در مغز کودکان شده و درنتیجه لجبازی آنها را بیشتر میکند.
مشکلات غذا خوردن کودکان را در این مقاله به طور کامل بخوانید:
سؤالات متداول لجبازی کودکان
هرچند لجبازی کودکان رفتار منفی است اما تا حدی برای رشد کودکان طبیعی است. اگر از این اندازه طبیعی آن فراتر رود باید حتماً برای درمان آن اقدام کنید. در ادامه این بخش از جوان ایرانی به بخشی از سؤالات متداولی که ممکن است در ذهن شما والدین گرامی ایجاد شود، میپردازیم:
بهترین روش برای درمان لجبازی کودکان چیست؟
همانطور که در این مطلب مشاهده کردید، درمانهای متفاوتی برای انواع لجبازی کودکان وجود دارد. شما باید نسبت به رفتارهای کودک خود آنها را اعمال کنید. اما باید بدانید که مؤثرترین روش، استفاده از تشویق و پاداش است. بابت کارهای خوبی که فرزند شما انجام میدهد، او را تشویق کنید، به او هدیه بدهید، برای او جشن بگیرید، او را بیرون ببرید. خلاصه به هر نحوی فرزند شما باید متوجه شود که رفتار خوب آنها بازخورد مناسبی دارد.
بهترین برخورد هنگام لجبازی کودکان چیست؟
تمامی مطالب این بخش را با دقت مطالعه کنید تا بتوانید در هنگام لجبازی کودک خود برخورد صحیح را داشته باشید. عجولانه تصمیم نگیرید و قبل از انجام هر نوع رفتار و یا گفتگویی حتماً فکر کنید.
سخن پایانی:
معمولاً در سن یک سالگی لجبازی کودکان شروع میشود و تا حدود سه سالگی به اوج خود میرسد. اگر والدین گرامی رفتارهای کودک را نتواند کنترل کند، باعث میشود که این خصیصه در کودکان تا سنین مدرسه نیز باقی بماند. طی تحقیقات انجام شده این مشکل لجبازی کودکان باعث بروز مشکلات تحصیلی نیز میشود. هیچوقت با کودک خود رفتار نامناسب نداشته باشید، آرامش خود را حفظ کنید و زمانی که فرزند شما لجبازی میکند برخورد مناسب را انجام دهید.
اگر شما عزیزان نیز فرزندی دارید که لجبازی میکند و یا توانستهاید او را درمان کنید، میتوانید در بخش نظرات پیام خود را ثبت کنید.