رژیم غذایی افراد دیابتی (بایدها و نبایدهای آن)
افراد دیابتی باید چه غذاهایی را مصرف کنند؟ ممنوعیت‌های غذایی آنها چیست؟
همان‌طور که می‌دانید دیابت یکی از شایع‌ترین بیماری‌های مزمن در جهان محسوب میشود. مدیریت این بیماری نیاز به توجه ویژه به رژیم غذایی دارد، زیرا باعث کنترل قند خون و جلوگیری از عوارض ناشی از این بیماری میشود. در این مطلب از مجله جوان ایرانی به بررسی رژیم غذایی افراد دیابتی پرداخته و همچنین نکاتی را برای بهبود کیفیت زندگی این‌گونه افراد ارائه می‌دهیم.
آشنایی با رژیم غذایی افراد دیابتی
به طور کلی رژیم غذایی افراد دیابتی باید به گونه‌ای باشد که نه تنها سطح قند خون را در محدوده طبیعی نگه دارد، بلکه خطر بیماری‌های قلبی عروقی را نیز کاهش دهد. همچنین وزن بدن شما باید در محدوده سالم قرار بگیرد. برخی از اصول این رژیم را در ادامه این مطلب مورد بررسی قرار می‌دهیم.
مصرف کربوهیدرات‌های پیچیده
سعی کنید کربوهیدرات‌هایی که به آرامی هضم می‌شوند؛ مانند غلات کامل، سبزیجات و حبوبات را در برنامه روزانه خودتان قرار دهید تا به کنترل سطح قند خون کمک زیادی شود. به جای کربوهیدرات‌های نشاسته‌ای روی کربوهیدرات‌هایی که غلات کامل دارند تمرکز کنید، زیرا نه تنها فیبر بالایی دارند؛ بلکه به آرامی هضم شده و سطح قند خون شما را یکنواخت نگه می‌دارند.
کاهش مصرف قندهای ساده
سعی کنید مصرف قندهای ساده و فرآورده‌های شیرین را محدود کنید تا نوسانات قند خون شما کاهش یابد.
مصرف پروتئین‌های کم چرب
همچنین افراد دیابتی باید منابع پروتئین کم چرب مانند مرغ، ماهی و محصولات لبنی کم چرب را انتخاب کنند تا به حفظ سلامت قلب و کنترل وزن آنها کمک شود.
مصرف چربی‌های سالم
همچنین مصرف چربی‌های غیراشباع مانند روغن زیتون، آووکادو و مغزها به جای چربی‌های اشباع و ترانس نه تنها به کاهش قند خون افراد دیابتی کمک می‌کند، بلکه برای کاهش خطر بیماری‌های قلبی نیز تأثیر زیادی دارد.
غذاهای غنی از فیبر
ازآنجایی‌که فیبر به کنترل سطح قند خون کمک زیادی می‌کند، بهتر است که در تغذیه بیماران دیابتی قرار بگیرد. غذاهای سرشار از فیبر شامل سبزیجات، میوه‌ها، آجیل، حبوبات مانند لوبیا، نخود و غلات کامل است. البته سعی کنید به جای آب‌میوه از میوه‌های کامل مصرف کنید. همچنین در هفته حداقل دو بار ماهی سالم بخورید. ماهی‌های مانند خال‌مخالی، ماهی تن، سالمون و ساردین سرشار از امگا ۳ هستند. در نتیجه باعث پیشگیری از بیماری قلبی می‌شوند. البته از ماهی سرخ شده به شدت خودداری کنید. اگر باردار هستید از مصرف ماهی که معمولاً جیوه بالایی دارد پرهیز کنید.
سبزیجات غیر نشاسته‌ای
سعی کنید نیمی از بشقاب خودتان را با سبزیجات غیر نشاسته‌ای برای یک وعده غذایی سالم به خوبی پر کنید. شما عزیزان باید بدانید که این سبزیجات برای مدت طولانی‌تری باعث احساس سیری شما میشود و در عین حال مواد فوق‌العاده موردنیاز بدنتان را بدون کالری زیاد در اختیارتان قرار می‌دهد. سبزیجات غیر نشاسته‌ای شامل هویج، گل کلم، کلم بروکلی و غیره است.
به طور کلی شما عزیزان باید بدانید که چه مبتلا به دیابت نوع یک، چه نوع دو باشید، انتخاب صحیح مواد غذایی اهمیت زیادی دارد. مطمئن باشید اگر قند خون خودتان را مدیریت کنید و در محدوده نرمال قرار دهید، احتمال ابتلا به مشکلات سلامتی جدی مانند از دست دادن بینایی و مشکلات قلبی در شما بسیار کاهش می‌یابد. همچنین اگر پیش دیابت دارید یا در معرض خطر ابتلا به دیابت هستید، سعی کنید غذاهایی را میل کنید که سطح گلوکز خون شما را در محدوده نرمالی نگه می‌دارد. در نتیجه در این صورت به پیشگیری از دیابت نوع ۲ در آینده کمک زیادی کرده‌اید.
مصرف لبنیات
البته سعی کنید لبنیات در حد اعتدال مصرف کنید. شما می‌توانید یک دفترچه غذایی داشته باشید و هر آنچه که میل می‌کنید را در آن یادداشت کنید. البته شما مجبور نیستید که با وسواس کالری‌های خود را بشمارید یا گرسنه بمانید.
شما بیماران دیابتی باید دقت کنید که رژیم غذایی که در برنامه روزانه خودتان قرار می‌دهید، باید متعادل باشد. برخی از تحقیقات نشان داده که خوردن بیش از حد پروتئین به ویژه پروتئین‌های حیوانی باعث مقاومت و انسولین میشود که این مورد خودش یک عامل کلیدی در ایجاد دیابت است. بنابراین رژیم غذایی سالم شامل پروتئین، کربوهیدرات و چربی است. بدن شما برای عملکرد صحیح به هر سه این مورد نیاز دارد.
تفاوت پیش دیابت و دیابت چیست؟ مهمترین اقدامات برای پیشگیری از آنها را در این مطلب بخوانید:
برنامه‌ریزی وعده‌های غذایی افراد دیابتی
علاوه بر اینکه افراد دیابتی باید به تغذیه خودشان اهمیت زیادی دهند، برنامه‌ریزی منظم وعده‌های غذایی و میان وعده‌ها نیز به حفظ سطح قند خون در محدوده طبیعی کمک زیادی می‌کند. در ادامه این مطلب از مجله جوان ایرانی توصیه‌های مفیدی در این زمینه را بیان می‌کنیم.
√ یک دفترچه غذایی داشته باشید و سعی کنید روزانه مواد غذایی که میل می‌کنید را در آن یادداشت کنید. اکثر افرادی که رژیم غذایی متعادل دارند، این برنامه را در فعالیت روزانه خودشان قرار داده‌اند.
√ سعی کنید حتماً ورزش را در برنامه غذایی خودتان بگنجانید تا به مدیریت وزن شما کمک شود و همچنین حساسیت به انسولین را بهبود دهد. حتی می‌توانید روزانه ۳۰ دقیقه پیاده‌روی کنید. یا اگر راحت‌تر هستید ۳ تا ۱۰ دقیقه در طی روز را برای پیاده‌روی انتخاب کنید. همچنین می‌توانید دوچرخه‌سواری، شنا یا هر فعالیت دیگری که باعث میشود شما کمی عرق کنید و سخت‌تر نفس بکشید را در برنامه روزانه خودتان قرار دهید.
√ شما عزیزان باید بدانید که تغذیه سالم برای افراد مبتلا به دیابت یا افرادی که دیابت ندارند تفاوت آن‌چنانی ندارد و نیاز به تهیه مواد غذایی جدا ندارید. بنابراین از این بابت استرس نداشته باشید، فقط مواردی که ذکر شد را در نظر بگیرید و از غذای سالم در کنار سایر اعضای خانواده لذت ببرید.
√ وعده‌های غذایی کوچک و مکرر داشته باشید. حتی می‌توانی تا ۶ وعده در روز مصرف کنید. خوردن منظم غذا می‌تواند به شما کمک کند تا نه تنها گرسنگی خودتان را به خوبی مدیریت کنید، بلکه وعده‌های غذایی را کنترل کنید.
√ سعی کنید زمان ثابتی برای وعده‌های غذایی در نظر بگیرید. در واقع زمانی که برنامه‌ریزی منظمی داشته باشید، بدن شما بهتر می‌تواند قند خون و وزن شما را کنترل کند.
√ از غذاهای متنوع و متعادل استفاده کنید. همچنین برای هر وعده غذایی یک اندازه متوسط و ثابت در نظر بگیرید. سعی کنید در بشقاب خودتان غذاهای پروتئینی و همچنین گیاهی بگنجانید.
√ به هیچ وجه مکمل‌های گیاهی را سر خود مصرف نکنید و حتماً باید قبل از مصرف هرگونه مکمل یا ویتامین با پزشک خودتان مشورت کنید. به ویژه اگر بیماری کلیوی دارید، برخی از مکمل‌های گیاهی ممکن است به کلیه‌های شما آسیب برساند و حتی اگر مبتلا به بیماری‌های کلیوی هستید، آن را بدتر کند.
اگر مبتلا به دیابت و بیماری مزمن کلیه هستید ممکن است متخصص تغذیه دستورالعمل‌های زیر را توصیه کند:
- مصرف میوه‌ها مانند انواع توت‌ها، انگور، گیلاس، سیب و آلو برای شما مفید است.
- سعی کنید سبزیجات مانند گل کلم، پیاز، بادمجان و شلغم را در برنامه روزانه خودتان قرار دهید.
- همچنین پروتئین‌ها شامل گوشت بدون چربی، مرغ، ماهی، تخم مرغ، غذای دریایی بدون نمک مفید است
- نوشیدنی‌ها مانند نوشیدنی‌های رژیمی و چای شیرین نشده را در برنامه خود قرار ندهید.
نوشیدنی‌های مناسب برای افراد دیابتی
افرادی که دیابت دارند انتخاب نوشیدنی‌های مناسب نیز باید بخشی از رژیم غذایی آنها قرار گیرد. شما عزیزان باید از نوشیدنی‌های شیرین شده با قند پرهیز کنید. همچنین به جای نوشابه‌های گازدار، از آب و مایعات بدون شکر بهره ببرید. همچنین سعی کنید از مصرف زیاد آبمیوه‌های صنعتی به شدت پرهیز کنید.
غذاهای ممنوعه برای افراد دیابتی
در این بخش به برخی از مواد خوراکی که افراد دیابتی نباید آنها را مصرف کنند یا اینکه مصرف آنها را کاهش دهند می‌پردازیم. البته به این معنا نیست که هرگز نمی‌توانید از این مواد خوراکی استفاده کنید، بلکه سعی کنید میزان آنها را بسیار کم کنید.
- غذاها و نوشیدنی‌هایی که کربوهیدرات زیادی دارند، مانند مواد خوراکی‌های شیرین شامل آبنبات، کلوچه، کیک، غلات شیرین، بستنی و میوه‌های کنسرو شده با شکر اضافه را حذف کنید.
- نوشیدنی‌هایی با قندهای افزوده؛ مانند نوشیدنی‌های ورزشی یا انرژی‌زای معمولی، نوشابه معمولی یا آبمیوه‌های شیرین.
- برنج سفید، نان و پاستا به ویژه آن‌هایی که با آرد سفید تهیه شده‌اند
- سبزیجات نشاسته‌ای مانند ذرت، نخود فرنگی و سیب زمینی سفید
- غذاهای سرخ شده و سایر غذاهای سرشار از چربی‌های ترانس اشباع شده
- غذاهای سرشار از سدیم یا نمک
- اگر مشروب می‌خورید باید آن را ترک کنید یا در حد متوسط بنوشید.
ارتباط بین دیابت و ریزش مو چیست؟ راه‌های پیشگیری و مدیریت آن را در این مطلب بخوانید:
اهمیت کاهش وزن و تغذیه سالم در افراد دیابتی
فراموش نکنید که کاهش وزن و تغذیه سالم می‌تواند تأثیر زیادی بر انرژی، احساس سلامتی و حتی خلق و خوی شما بگذارد. دقت کنید افرادی که مبتلا به دیابت هستند، تقریباً دوبرابر نسبت به دیگران احتمال ابتلا به بیماری قلبی در آنها وجود دارد و در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به اختلالات سلامت روان مانند افسردگی قرار گرفته‌اند.
اگر مبتلا به پیش دیابت هستید، می‌توانید با یک رژیم غذایی مناسب را در برنامه روزانه خودتان قرار دهید. شما باید بدانید که هیچ وقت دیر نیست و شما هرچه زودتر به تغذیه خودتان اهمیت دهید، بسیار بهتر است و علائم شما کاهش می‌یابد.
- روز خودتان را با یک صبحانه مقوی شروع کنید تا انرژی و همچنین سطح قند خون شما در محدوده ثابت قرار بگیرد.
- به طور کلی سعی کنید کالری دریافتی را یکسان نگه دارید. برای تنظیم سطح قند خون خودتان هر روز تقریباً به همان میزان غذا بخورید، نه اینکه یک روز کم غذا بخورید و روز دیگر پرخوری کنید.
- با فعالیت بدنی باعث میشود که خلق و خو و عزت نفس خودتان را بهبود ببخشید و حتی کیفیت خواب شما نیز بهبود یابد. علاوه بر این قدرت عضلات و استخوان‌ها نیز افزایش می‌یابد.
البته دقت کنید اگر علاوه بر مدیریت قند خون هدف شما کاهش وزن است، در بیشتر روزهای هفته حداقل ۶۰ دقیقه فعالیت بدنی انجام دهید. بین ۳۰ تا ۶۰ دقیقه فعالیت برای شروع زیاد به نظر می‌رسد. شما می‌توانید آن را به بخش‌های کوچک‌تر ۱۰ تا ۱۵ دقیقه‌ای تقسیم کنید و آن را در طول روز پخش کنید. حتی می‌توانید فعالیت‌های مقاومتی نیز در طی روز داشته باشید. حداقل دو بار در هفته سعی کنید این‌گونه فعالیت‌ها را انجام دهید. این‌گونه فعالیت‌های مقاومتی شامل تمرینات وزن بدن مانند اسکات، استفاده از دمبل و تمرینات مقاومتی در خانه یا باشگاه است.
همچنین اگر قصد کاهش وزن دارید، سعی کنید نشستن خودتان را در محل کار، خانه یا هر جایی که می‌نشینید به طور کلی کاهش دهید. در ادامه این بخش به شما مواردی را توصیه می‌کنیم که می‌توانید برای کاهش نشستن در طول روز انجام دهید.
- سرکار به جای آسانسور از پله‌ها استفاده کنید و به آرامی از آنها بالا و پایین کنید.
- حتماً دورتر از مقصد خودتان پارک کنید و مقداری تا مقصد مدنظر پیاده‌روی کنید.
- اگر سوار وسایل نقلیه عمومی هستی، سعی کنید یک ایستگاه جلوتر پیاده شوید و بقیه مسیر را پیاده‌روی کنید.
- به طور منظم سعی کنید حداقل هر ساعت یک بار از خواب برخیزید و کمی آب بنوشید.
- حتی می‌توانید در حین تماشای تلویزیون نیز فعالیت بدنی داشته باشید. به عنوان مثال لباس‌های خودتان را اتو کنید.
- سعی کنید با فرزندان و نوه‌های خودتان در پارک بازی کنید.
- به جای اینکه به همکاران و دوستان خودتان ایمیل بدهید، از جایتان بلند شوید راه بروید و با آنها تلفنی صحبت کنید.
میان وعده‌های مناسب برای افراد دیابتی
اگر افراد دیابتی در طول روز میان وعده سالم داشته باشند، از افت قند خون آنها پیشگیری میشود. میان وعده‌های سالم را در ادامه مورد بررسی قرار می‌دهیم.
- ماست یونانی همراه با توت‌ها
- تخم مرغ آب پز
- آجیل و مغزهای خوراکی مانند پسته
- تخمه کدو حلوایی
- پاپ کورن بدون نمک و کره
- مصرف سیب با کره بادام زمینی
دقت کنید که ازآنجایی‌که دیابت یکی از بیماری‌های متابولیکی شایع در جهان است، در نتیجه نیاز به مراقبت‌های ویژه دارد. حتی نیاز دارد که شما به میان وعده خودتان نیز حساسیت به خرج دهید. انتخاب یک تغذیه مناسب برای کاهش خطر عوارض ناشی از دیابت بسیار ضروری است.
تأثیر فعالیت بدنی بر دیابت
البته دقت کنید در کنار تغذیه سالم باید فعالیت بدنی منظمی داشته باشید. حتی حداقل ۳۰ دقیقه فعالیت بدنی با شدت متوسط در اکثر روزهای هفته به شما کمک زیادی می‌کند. اصلاً نیاز نیست در این مورد سخت بگیرید. حتی نیم ساعت فعالیت بدنی به شما کمک می‌کند تا سطح گلوکز خون خودتان را کاهش دهید. همچنین کلسترول شما کاهش می‌یابد، علاوه بر این به کاهش فشارخون کاهش، استرس و اضطراب شما نیز کمک زیادی میشود.
دیابت حاملگی چیست؟ بهترین راهکارهای مدیریت آن را در این مطلب بخوانید:
نظرات مردم در مورد رژیم غذایی افراد دیابتی
در این بخش به بررسی نظرات مردم در مورد رژیم غذایی افراد دیابتی می‌پردازیم.
♦ یکی از افراد پرسیده که آیا ماهی تن برای دیابت خوب است؟
پاسخ این است که بله دوست عزیز به دلیل اینکه این ماهی پروتئین بالا و چربی‌های سالم دارد، می‌تواند به کنترل قند خون کمک کند. پیشنهاد میشود که افراد دیابتی حداقل دو بار در هفته ماهی مصرف کنند.
♦ فرد دیگری پرسیده آیا افرادی که دیابت دارند می‌توانند از نوشابه، بستنی و سس‌های بدون قند استفاده کنند؟
پاسخ این است که بله افراد پیش دیابت می‌توانند این‌گونه خوراکی‌ها را مصرف کنند، اما در مصرف آنها نباید زیاده‌روی کنند.
♦ فرد دیگری پرسیده که من مبتلا به دیابت هستم و همیشه سیگار می‌کشم. آیا ترک سیگار ممکن است به کاهش قند خون کمک کند؟
پاسخ این است که بله ترک سیگار باعث کاهش قند خون در افراد دیابتی میشود و از ابتلا به افسردگی در آینده پیشگیری میشود.
♦ یکی دیگر از افراد پرسیده آیا افرادی که دیابت دارند، می‌توانند تخم مرغ آب پز میل کنند؟ برای آنها خوب است یا خیر؟
پاسخ این است که بله دوست عزیز تخم مرغ آب پز به ویژه برای صبحانه بسیار مناسب است.
♦ فرد دیگری سؤال کرده که بهترین دمنوش برای پایین آوردن قند خون چیست؟
پاسخ این است که معمولاً پزشکان طب سنتی دمنوش کرفس، لیموترش و عناب را برای پایین آوردن قندخون استفاده می‌کنند.
♦ یکی دیگر از افراد پیام داده که مادر من دیابت دارد و تازگی ساق پاهایش دچار لک شده آیا به معنی کبد چرب است؟
پاسخ این است که بله دوست عزیز ممکن است به دلیل کبد باشد. برای بررسی دقیق‌تر و درمان به موقع حتماً به پزشک مراجعه کنید.
♦ یکی دیگر از افراد پیام داده که من باردار هستم، اما مبتلا به دیابت بارداری شده‌ام. خیلی نگران هستم که پس از زایمان هم دیابت من خوب نشود، به نظر شما چه کاری باید انجام دهم؟
پاسخ این است که دوست عزیز معمولاً اکثر خانم‌ها پس از زایمان، دیابت آنها برطرف میشود. به طورکلی شما می‌توانید ۶ هفته پس از زایمان آزمایش بدهید تا متوجه شوید که دیابت شما برطرف شده است یا خیر.
♦ یکی دیگر از افراد پیام داده که همسر من به تازگی دیابت گرفته است. اما من خیلی نگران هستم و ترس از این دارم که بدتر نشود به نظر شما چه کار باید انجام دهم؟
پاسخ است که دوست عزیز نگران نباشید. اگر تغذیه‌شان مناسب باشد و داروهایشان را مطابق دستور پزشک و معالجشان مصرف کنند، مشکلی پیش نمی‌آید. البته سعی کنید ورزش را هم جزو برنامه روزانه همسرتان قرار دهید.
♦ یکی دیگر از افراد پیام داده که من مادرم مبتلا به دیابت است. چند روزی است که احساس می‌کنم دچار افسردگی شده است. به نظر شما چه کار باید انجام دهم؟
پاسخ این است که بله افراد مبتلا به دیابت ممکن است دچار افسردگی شوند و احتمال این عارضه در آنها بیشتر از سایرین است. سعی کنید حتماً در اسرع وقت به پزشک خودش مراجعه کنید.
♦ یکی دیگر از افراد پیام داده که من مشکوک شدم که دیابت گرفتم، زیرا تکرر ادرار دارم؛ اما دو هفته است که ورزش می‌کنم و بهبود نیافتم. به نظر شما ممکن است دلیل آن دیابت باشد.
پاسخ این است که به طور کلی تکرر ادرار دلایل زیادی دارد، اما جزو علائم دیابت نیز محسوب میشود. سایر نشانه‌های دیابت شامل عطش شدید، افزایش اشتها، خستگی، بی‌حالی تاری دید و سوزش در پاها است. پیشنهاد میشود که در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید تا تشخیص دقیق برای شما صورت گیرد.
♦ یکی دیگر از افراد سؤال کرده که چرا باید از رژیم غذایی دیابتی پیروی کرد؟
پاسخ این است که طی تحقیقات انجام شده تغذیه سالم باعث حفظ وزن در محدوده نرمال و کنترل قند خون میشود. همچنین از ایجاد بیماری‌های قلبی پیشگیری می‌کند. اگر شما عزیزان کالری و چربی زیادی را در طی روز مصرف کنید، سطح قند خون شما افزایش یافته و در نتیجه ممکن است مبتلا به عوارض ناشی از دیابت مانند بیماری قلبی، نارسایی کلیوی و نوروپاتی شوید.
♦ یکی دیگر از افراد پیام داده که پدر من دیابت دارد و انسولین مصرف می‌کند. امروز خون او را آزمایش کردیم و قندش روی ۴۰۰ بود. به نظر شما باید روزی دو بار به او انسولین تجویز کنیم؟
پاسخ این است که دوست عزیز از خود درمانی پرهیز کنید و در اسرع وقت به متخصص مراجعه کنید.
♦ یکی دیگر از افراد پیام داده که افراد دیابتی چه میوه‌هایی را نباید مصرف کنند یا باید در مصرف آنها احتیاط کنند؟
به طور کلی بیماران دیابتی بهتر است که در مصرف انگور، انبه، پاپایا، موز، طالبی و همچنین هندوانه احتیاط کنند، زیرا این میوه‌ها قند خون بالایی دارند و بنابراین مصرف زیاد آنها برای افراد دیابتی خطرناک است.
♦ فرد دیگری پیام داده که چه مکمل‌ها و ویتامین‌هایی برای مدیریت افراد دیابت مفید است.
پاسخ این است که دوست عزیز هیچ تحقیقی در این زمینه وجود ندارد که نشان دهد دقیقاً چه مکمل‌ها و ویتامین‌هایی برای کنترل قند خون افراد دیابتی مؤثر واقع شده، اما اگر شما احساس می‌کنید که ویتامین‌ها و مواد معدنی کافی را از غذاها دریافت نمی‌کنید، ممکن است نیاز به مصرف مکمل داشته باشید. البته قبل از مصرف هرگونه مکملی باید با پزشک خودتان مشورت کنید.
سخن پایانی
دقت کنید که رژیم غذایی مناسب برای افراد دیابتی نقش بسیار حیاتی برای مدیریت بیماری آنها دارد. شما عزیزان می‌توانید با انتخاب غذاهای سالم، وعده‌های غذایی خود را کنترل کرده و با انجام فعالیت‌های بدنی منظم نه تنها به کنترل قند خون خود کمک کنید، بلکه کیفیت زندگی خودتان را بهبود دهید. حتی می‌توانید با یک متخصص تغذیه نیز مشورت کنید تا یک برنامه غذایی مناسب و شخصی‌سازی شده به شما ارائه دهد. در این مطلب از مجله جوان ایرانی هر آنچه که باید در مورد رژیم غذایی افراد دیابتی بدانید را به طور کامل شرح دادیم. اگر شما عزیزان نیز هرگونه تجربه‌ای در این مورد دارید، می‌توانید در انتهای مقاله بخش نظرات پیام خودتان را ثبت کنید.
منابع:
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/diabetes/in-depth/diabetes-diet/art-20044295
https://medlineplus.gov/diabeticdiet.html
https://diabetes.org/food-nutrition/eating-healthy
https://www.cdc.gov/diabetes/healthy-eating/diabetes-meal-planning.html
https://www.helpguide.org/wellness/nutrition/the-diabetes-diet
https://diabetes.org/food-nutrition
https://www.cdc.gov/diabetes/healthy-eating/diabetes-and-kidney-disease-food.html
https://www.betterhealth.vic.gov.au/health/conditionsandtreatments/diabetes-and-healthy-eating
