علت انقباضات غیرارادی واژن (بهترین درمانهای آن)
چگونه انقباضات غیرارادی واژن یا واژینیسموس را درمان کنید؟ علائم شایع آن چیست؟

انقباض غیرارادی واژن که به طور علمی به آن واژینیسموس گفته میشود، یکی از مسائل پزشکی است که ممکن است بسیاری از زنان با آن مواجه شوند. این عارضه نه تنها مشکلات جسمی، بلکه تأثیرات روانی و اجتماعی زیادی را در پی دارد. در این مطلب از مجله جوان ایرانی به طور کامل شرح میدهیم که انقباض غیرارادی واژن چیست، همچنین به بررسی علل، علائم، تشخیص و روشهای درمانی میپردازم.
علت انقباض غیرارادی واژن چیست؟
در واقع واژینیسموس یا انقباض غیرارادی واژن، یک نوع درد عضلات واژن است که در هنگام ورود هرگونه جسم خارجی یا هنگام رابطه جسمی یا استفاده از ابزار اسپکولوم پزشکی، ایجاد میشود.
حتی برای برخی از زنان اینگونه انقباضات به حدی شدید است که ورود هر چیزی به داخل واژن بسیار دردناک و غیرممکن میشود. در ادامه این بخش به بررسی علت این نوع انقباضات غیرارادی واژن میپردازیم.
اضطراب جنسی
بسیاری از زنانی که مبتلا به واژینیسموس هستند، از هرگونه ترس و اضطراب رابطه جنسی رنج میبرند. اینگونه ترسها شامل ترس از درد، ترس از بارداری ناخواسته، نگرانی از احساس خجالت یا هرگونه آسیب جنسی است. همچنین برخی از باورهای فرهنگی و مذهبی که رابطه جنسی را ناپسند یا گناه آلود میدانند باعث ترس و اضطراب اینگونه افراد میشود.
ترومای آسیبهای روانی
یکی دیگر از دلایل انقباضات غیرارادی واژن، تجربههای آسیبزا مانند سوءاستفاده جنسی، تجاوز، خشونت یا هرگونه تجربههای جنسی ناخوشایند است. زنانی که این نوع تروماهای آسیبهای روانی را تجربه کردهاند، حساسیت به درد و ایجاد واکنشهای فیزیکی دفاعی در آنها افزایش یافته است.
عوامل فیزیکی و پزشکی
برخی از عوامل فیزیکی و پزشکی نیز میتواند در ایجاد انقباضات غیرارادی واژن نقش مهمی داشته باشد. این عوامل و بیماریها را با همدیگر مورد بررسی قرار میدهیم.
به عنوان مثال عفونتهای ناحیه تناسلی یا ادراری ممکن است منجر به درد و حساسیت شود. در نتیجه بدن به صورت خودکار واکنش نشان داده و عضلات واژن را منقبض میکند. یکی دیگر از مواردی که باعث واژینیسموس میشود، زایمان یا جراحیهای ناحیه تناسلی است. در واقع برخی از زنان پس از زایمان یا عملهای جراحی ناحیه تناسلی از این مشکل رنج زیادی میبرند.
برخی دیگر از زنان به دلیل یائسگی و کاهش هورمونهای استروژن در این دوران هرگونه درد و انقباضات عضلات واژن را تجربه میکنند. زیرا در واقع خشکی و نازکی دیوارههای واژن دلیل این عارضه شده است در برخی دیگر از خانمها ضعف یا اختلالات عضلات کف لگن نیز میتواند باعث هرگونه واکنشهای غیرارادی واژن شود.
عاطفی و روانشناختی
به طور کلی مسائل عاطفی مانند استرس، افسردگی و هرگونه اختلالات اضطرابی به سلامت جسمی زنان تأثیر زیادی میگذارد. در واقع برخی از زنانی که با فشارهای زندگی مواجه هستند و مشکلات رابطه یا استرسهای روزمره زیادی را تجربه میکنند، دچار انقباضات غیرارادی واژن میشوند.
علت سوزش واژن بعد از رابطه جنسی چیست؟ نحوه پیشگیری + درمان آن را در این مطلبب بخوانید:
علت سوزش واژن بعد از رابطه جنسی
نشانههای انقباضات غیرارادی واژن یا واژینیسموس
در این بخش شایعترین نشانههای واژینیسموس یا انقباضات غیرارادی واژن را شرح میدهیم.
البته این نوع علائم ممکن است خفیف تا شدید متغیر باشد. حتی برخی از خانمها مبتلا به این عارضه هستند، اما فقط هنگام رابطه جنسی یا استفاده از تامپون متوجه آن میشوند. برخی از علائم شایع انقباض غیرارادی واژن شامل:
درد در هنگام دخول جنسی
افرادی که مبتلا به واژینیسموس هستند، معمولاً هنگام رابطه جنسی درد یا سوزش شدیدی را تجربه میکنند.
عدم توانایی در دخول
برخی از زنان نیز ممکن است به دلیل انقباضات شدیدی که واژن آنها دارد، نتوانند هیچگونه رابطه جنسی و دخولی را تجربه کنند.
درد در هنگام استفاده از تامپون
اینگونه خانمها معمولاً هنگامی که از اشیای کوچک مانند تامپون استفاده میکنند، دچار درد شدید میشود. این افراد حتی هنگام استفاده از ابزارهای معاینه پزشکی نیز رنج میبرند.
ترس یا اضطراب قبل از رابطه جنسی
برخی از زنانی که به انقباضات غیرارادی وان مبتلا هستند، نسبت به رابطه جنسی ترس و وحشت داشته و دچار اضطراب شدیدی میشوند. اکثر اینگونه خانمها به دلیل ترس و اضطرابی که دارند، از داشتن هرگونه رابطه جنسی اجتناب میکنند.
نحوه تشخیص واژینیسموس یا انقباضات غیرارادی واژن
دقت کنید که واژینیسموس باید حتماً توسط پزشک متخصص زنان یا روان درمانگر تشخیص داده شود. روند تشخیص آن را در ادامه این بخش با هم بررسی میکنیم.
معاینه پزشکی
هنگامی که به پزشک مراجعه میکنید، متخصص با انجام یک معاینه فیزیکی و مشاهده برخی از علائم شما، این مشکل را تشخیص میدهد. البته ممکن است عضلات کف لگن و ناحیه واژن کاملاً بررسی شده تا علت دقیق درد و انقباضات به طور کامل مشخص شود.
ارزیابی روانشناختی
به دلیل اینکه انقباضات غیرارادی واژن، معمولاً با عوامل روانی و عاطفی در ارتباط است، به همین دلیل روان درمانگر از بیمار سؤالاتی در مورد تجارب گذشته، ترسها و اضطرابهای گذشته و سابقه جنسی میپرسد. جمع آوری اطلاعات پزشکی به آنها کمک میکند تا درک بهتری از علت اینگونه اختلال شما داشته باشند.
آزمایشهای تکمیلی
در برخی از موارد دیگر پزشک ممکن است آزمایشهایی مانند سونوگرافی را تجویز کند، همچنین دلایل دیگر مانند عفونت یا هرگونه اختلالات دیگری را بررسی کند.
بهترین روشهای درمانی انقباضات غیرارادی واژن
درمان انقباضات غیرارادی واژن بستگی به علت بروز این اختلال و شدت آن دارد. اما به طور کلی برخی از رایجترین روشهای درمانی را در ادامه این مطلب از مجله جوان ایرانی شرح میدهیم.
تمرینات عضلات کف لگن
از آنجایی که تمرینات کگل به تقویت عضلات کف لگن کمک زیادی میکند، در نتیجه این نوع تمرینات به زنان کمک میکند تا انقباضات غیرارادی آنها را کاهش داده و بر روی عضلات این ناحیه کنترل بیشتری داشته باشند.
تمرینات واژینال با استفاده از دیلاتور
یکی دیگر از روشهای درمانی برای انقباضات غیرارادی واژن استفاده از تمرینات واژینال با استفاده از دیلاتورهای واژینال است. این نوع دیلاتورها در اندازههای مختلفی وجود دارد، هنگامی که وارد واژن میشود به عضلات این ناحیه اجازه میدهد که به حضور یک جسم خارجی به مرور زمان عادت کند.
درمانهای شناختی رفتاری
درمانهای روانشناختی و شناختی رفتاری به زنانی که دچار ترس و اضطراب هستند، کمک میکند تا بتوانند با این مشکل به خوبی مواجه شوند. در واقع اینگونه روشهای درمانی به آنها کمک میکند تا افکار منفی و باورهای غلط در مورد رابطه جنسی را تغییر داده و بتوانند بر روی آن کنترل داشته و از تکنیکهای آرامبخش استفاده کنند تا به راحتی بر ترسها و اضطرابهای خودشان غلبه کنند.
تراپی زناشویی
در برخی از موارد درمان انقباضات غیرارادی واژن نیاز دارد که شما به مشاوره مراجعه کرده و درمان زناشویی را پیگیری شوید. عدم درک یا حمایت شریک زندگی و هرگونه مشکلات در روابط، ممکن است باعث تشدید این اختلال شود. در این صورت تراپی زناشویی به شما کمک میکند تا ارتباط شما با همسرتان بهبود یافته و فشارهای روانی کاهش یابد.
جراحی بزرگ کردن مهبل
یکی دیگر از روشهای بهبود واژینیسموس، جراحی بزرگ کردن مهبل است که به دلیل وجود خراش و زخم قبلی در داخل مهبل و جوش خوردن بعدِ آن صورت میگیرد. در نتیجه ممکن است واژن شما تنگ شده باشد، در این صورت بافت اضافی خارج خواهد شد و در نتیجه زخم را از بین میبرند.
استفاده از روان کنندهها
هنگامی که دچار انقباضات غیرارادی واژن همراه با خشکی آن هستید، اگر از روان کنندههای واژن یا لوبریکانتها استفاده کنید، درد هنگام روابط جنسی را بسیار کاهش داده و به دخول راحت شما کمک زیادی میکند.
البته برخی از پزشکان نیز از گشادکنندههای واژن استفاده میکنند. این نوع ابزارها، دستگاههای لولهای شکل هستند که در اندازههای مختلف وجود دارند و باعث کشش واژن میشوند. در واقع افرادی که مبتلا به انقباضات غیرارادی رحم هستند، هنگامی که از این نوع گشادکنندهها استفاده کنند راحتتر بوده و حساسیت کمتری نسبت به نفوذ واژن دارند.
فیزیوتراپی تخصصی کف لگن
یکی دیگر از مواردی که باعث بهبود انقباضات غیرارادی واژن میشود، فیزیوتراپی تخصصی کف لگن است. در واقع فیزیوتراپیستهای متخصص میتوانند تمرینات و تکنیکهای تخصصی مناسبی را برای کمک به بهبود کنترل عضلات واژن و کاهش این نوع انقباضات غیرارادی به شما بیماران عزیز آموزش دهند.
استفاده از تکنیکهای آرامبخش
یکی دیگر از روشهای مؤثر برای بهبود انقباض غیرارادی واژن، تکنیکهای آرامبخش برای عضلات شکم متصل به کف لگن است. اگر این تکنیکها به طور منظم انجام شود، این عضلات را شل کرده، سیستم عصبی پاراسمپاتیک را درگیر میکند. همچنین باعث کاهش هورمونهای استرس خواهد شد. برای این منظور شما میتوانید به پشت دراز کشیده و با دستها به آرامی روی شکن خودتان را ماساژ دهید. هنگامی که شکم بالا میآید، نفس کشیده و برای پایین رفتن شکم به سمت پایین ستون فقرات بازدم انجام دهید. حداقل ۱۰ بار به مدت ۲ تا ۳ بار در روز تکرار کنید.
جراحی
به طور کلی هنگامی که دردهای جسمی و مشکلات در ساختار واژن با روشهایی که در این مطلب آن اشاره شد، بهبود نیافت و شما همچنان دخول دردناک داشتید، ممکن است پزشک برای شما جراحی تجویز کند. دو نوع اصلی جراحی شامل آندومتریوز و جراحی بزرگ کردن مهبل وجود دارد.
آندومتریوز
در برخی از موارد رشد بخش کوچکی از واژن در خارج از مهبل ممکن است باعث ایجاد درد شدید در هنگام رابطه شود. در نتیجه پزشکان این بافت خارجی را توسط جراحی از بین میبرند.
نکته:
به طور کلی اگر واژینیسموس دارید، به این معنی نیست که به طور کلی از فعالیتهای جنسی اجتناب کنید. زنانی که به این عارضه مبتلا هستند، همچنان میتوانند لذت جنسی داشته و حتی ارگاسم را تجربه کنند. زیرا همانطور که میدانید بسیاری از فعالیتهای جنسی شامل دخول نیستند، از جمله رابطه جنسی دهانی یا اورال سکس، لمس و ماساژ کردن همدیگر و خودارضایی. البته اگر اعتقادات مذهبی دارید بدانید که خودارضایی حرام است.
درمان خانگی جوش واژن چیست؟ نظرات مردم را در این مطلب بخوانید:
عوارض انقباضات غیرارادی واژن چیست؟
واژینیسموس یا هرگونه انقباضات غیرارادی واژن نه تنها بر زندگی جنسی و روابط شما با همسرتان تأثیر منفی میگذارد، بلکه سلامت روان شما را نیز تحت تأثیر قرار میدهد. افرادی که به این عارضه مبتلا هستند، معمولاً دچار استرس و اضطراب شدیدی میشوند. همچنین اگر قصد باردارشدن دارید البته بدانید که واژینیسموس ممکن است برای شما مشکلات زیادی را ایجاد کرده و باردار شدن را دشوار کند. البته از آنجایی که علت دقیق آن مشخص نیست، بنابراین هیچ راه شناخته شدهای برای جلوگیری از این مشکل وجود ندارد.
زمان مراجعه به پزشک
دقت کنید واژینیسموس یا انقباضات غیرارادی واژن، ممکن است روابط جنسی شما را تحت تأثیر قرار دهد. یک درمان به موقع میتواند به نجات رابطه شما کمک زیادی کند. به هیچ وجه احساس شرمندگی نکنید و در مورد بیان احساسات و ترس از رابطه جنسی خجالت نکشید. پزشک یا روانشناس میتواند به شما راهکارهایی را ارائه دهد تا بتوانید بر این عارضه غلبه کنید. بنابراین اگر دچار هرگونه درد هنگام مقاربت یا انقباضات غیرارادی، مقاربت دردناک، سوزش یا خارش و قرمزی واژن پس از رابطه یا گذاشتن تامپون هستید، حتماً به متخصص زنان و زایمان یا روانشناس مراجعه کنید. از نظر طب سنتی عامل اصلی این نوع اختلال شرایط عاطفی زنان است. بنابراین به دنبال راهکارهایی برای رفع اضطراب خودتان در حین رابطه جنسی باشید. در این مورد هم میتوانید از پزشک مشورت بگیرید و هم اینکه حتی اسانس زنجبیل یا اسانس اسطوخودوس یا هرگونه عطری که احساس آرامش میدهد را در منزل نگهداری کنید. برخی از کرمهای گیاهی خاصیت شل کنندگی عضلات را دارند. در نتیجه برای بهبود انقباضات غیرارادی واژن مناسب هستند.
چه سؤالاتی باید از پزشک بپرسید؟
اگر واژینیسموس یا انقباضات غیرارادی دارید حتماً به پزشک مراجعه کنید. در ادامه سؤالاتی که باید از متخصص بپرسید را شرح میدهیم.
- چرا هنگام دخول دچار درد میشوم؟
- بهترین روشهای درمانی برای من چیست؟
- چگونه میتوانم رابطه جنسی لذت بخشی داشته باشم؟
- آیا انقباضات غیرارادی واژن به مرور زمان بدتر میشود یا بهتر؟
- آیا مراجعه مکرر به روانشناس به من کمک خواهد کرد؟
به طور کلی اگر دچار هرگونه درد و انقباضات واژن هستید که رابطه جنسی را برای شما غیرممکن کرده، به هیچ وجه خجالت نکشید و با پزشک خودتان به خوبی صحبت کنید. شما مجبور نیستید در زندگی مدام رنج بکشید. بسیاری از مشکلات از جمله واژینیسموس باعث مقاربت دردناک شما خواهد شد. شما عزیزان باید بدانید که تقریباً همه این مشکلات قابل درمان هستند، بسیاری از افرادی که این عارضه آنها درمان میشود، بهبود قابل توجهی را در سلامت روان و روابط جنسی خودشان تجربه میکنند.
واژینیسموس چقدر شایع است؟
به طور کلی کارشناسان نمیدانند که انقباضات غیرارادی واژن چه مقدار شایع است. زیرا حتی برخی از زنان از صحبت کردن در مورد آن با پزشک خجالت میکشند. علائم آن ممکن است در اواخر سالهای نوجوانی و اوایل بزرگسالی زمانی که فرد برای اولین بار رابطه جنسی دارد ظاهر شود. همچنین ممکن است هنگامی که فرد تامپون رو وارد کرده یا معاینه لگنی انجام میدهد، متوجه این مشکل شود. البته برخی از زنان نیز ممکن است بدون مشکل زندگی رابطه جنسی خودشان را ادامه دهند و دچار هیچگونه مشکلی نشوند، اما در اواخر زندگی دچار واژینیسموس شوند. برخی از افراد نیز تنها هنگامی که جسم خارجی وارد واژن آنها میشود، این مشکل را احساس میکنند.
روش انجام تزریق ژل واژن چیست؟ نحوه جوانسازی بیکینی را در این مطلب بخوانید:
نظرات مردم در مورد واژینیسموس
در ادامه این مطلب از مجله جوان ایرانی به برخی از نظرات مردم در مورد واژینیسموس میپردازیم.
♦ یکی از افراد پیام داده که من هنوز پس از ۱۰ سال نتوانستم با همسرم رابطه جنسی لذت بخشی انجام دهم. حتی نتوانستم دخول انجام دهم و همچنان همسرم به دلیل خجالتی که دارد به پزشک مراجعه نمیکند!
♦ یکی دیگر از افراد پیام داده که تمرینات برای تقویت عضلات کف لگن بسیار مناسب است. آن تمرینات را فراموش نکنید، همچنین استفاده از ژلهای روانکننده و انتخاب پوزیشن مناسب هنگام رابطه جنسی میتواند به بهبود درد کمک زیادی کند.
♦ یکی دیگر از افراد معتقد است که باید پرده بکارت به صورت مصنوعی برداشته شود تا مشکل غیرارادی انقباضات واژن کاهش یابد و زنان استرسی از این بابت نداشته باشند. البته افراد دیگر معتقد هستند که برداشتن پرده بکارت به صورت مصنوعی خوب نیست، زیرا لذت برداشتن آن برای مردان از بین خواهد رفت.
♦ فرد دیگری معتقد است که واژینیسموس به هیچ وجه قابل درمان نیست، خانم من چندین سال درگیر این عارضه بود و اصلاً درمان نشد.
♦ فرد دیگری معتقد است به طور کلی بیماری واژینیسموس یا انقباضات غیرارادی واژن به دلیل ترس و وحشتهایی است که از دوران قدیم تاکنون به زنان تحمیل شده است. در جوامع مردسالار اصلاً به تمایلات و میل جنسی زنان توجهی نمیکردند و حتی وقت کافی برای آمادهسازی به آنها نمیدادند و فقط لذت جنسی رو ویژه مردان میدانستند. در نتیجه ترسهای وحشتناک پیشفرضی در ذهن خانمها نهادینه شده که نیاز است حتماً به روانپزشک مراجعه کنند تا بتوانند آنها نیز مانند مردان از رابطه جنسی لذت ببرند.
سخن پایانی
انقباضات غیرارادی واژن یا واژینیسموس یکی از اختلالات جنسی است که کیفیت زندگی و رابطه زناشویی را تحت تأثیر قرار میدهد. البته به لطف پیشرفتهای درمانی، این عارضه قابل درمان است و لازمه آن این است که شما شرم و خجالت را کنار گذاشته و به پزشک مراجعه کنید. شناخت علل، علائم و روشهای درمان و نحوه پیشگیری میتواند به بهبود کیفیت زندگی افراد کمک زیادی کند. اگر شما خودتان یا فرد دیگری درگیر این مشکل هستید، توصیه میشود که به یک متخصص زنان، زایمان یا روانشناس مراجعه کنید. اگر شما عزیزان نیز تجربهای در این مورد دارید، میتوانید در انتهای مقاله بخش نظرات، پیام خود را با ما و سایر مخاطبان جوان ایرانی در میان بگذارید.
منابع:
https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/15723-vaginismus
https://www.healthline.com/health/vaginismus
https://www.nhs.uk/conditions/vaginismus/
https://www.topdoctors.co.uk/medical-articles/everything-you-need-to-know-about-vaginismus
https://www.webmd.com/women/vaginismus-causes-symptoms-treatments
https://www.singhealth.com.sg/patient-care/conditions-treatments/vaginismus