علت لخته شدن خون در پریود (زمان مراجعه به پزشک)
چه زمانی باید از تشکیل لخته خون در پریود نگران شویم؟
هر چند پریود یا قاعدگی یک فرایند طبیعی در بدن زنان است، اما گاهی اوقات ممکن است با لختههای بزرگ خون همراه باشد. در این صورت ممکن است نگرانیهایی را به همراه داشته باشد. حال سؤال این است علت لخته شدن خون در پریود چیست؟ در این مطلب از مجله جوان ایرانی به بررسی این عارضه میپردازیم. سپس علائم تأثیرگذار، هشداردهنده و روشهای درمانی آن را مورد بررسی قرار میدهیم.
علت لخته شدن خون در پریود چیست؟
در این بخش به بررسی شایعترین علت لخته شدن خون پریودی میپردازیم.
سقط جنین
گاهی اوقات لخته شدن خون در دوران قاعدگی، ممکن است به دلیل سقط جنین باشد. اگر رنگ لخته خون کمی مایل به زرد یا خاکستری است، این احتمال در آن افزایش مییابد. البته میتوانید در مقاله جداگانه تمام علائم سقط جنین را آشنا شوید تا در این مورد بیشتر بدانید. اگر خونریزی شما بسیار شدید شد، باید فوراً برای جلوگیری از دست دادن بیش از حد خون به بیمارستان مراجعه کنید. معمولاً در هفتههای اول بارداری احتمال سقط جنین وجود دارد و خونریزی حدود ۲ تا ۳ روز طول میکشد.
آندومتریوز
مواردی که باعث ایجاد لخته در دوران پریودی میشود، آندومتریوز است. این بیماری که با رشد بافت آندومتر در خارج از رحم شناسایی میشود، در هر سنی ممکن است ایجاد شود، هرچند معمولاً در زنان بین ۳۰ تا ۴۰ساله ظاهر میشود. به طور کلی درمان آن بستگی به تمایل آن فرد برای باردار شدن دارد و میتواند با استفاده از دارو، هورمون یا جراحی درمان شود. علائم آندومتریوز اغلب شامل درد و گرفتگی در لگن یا کمر، دورههای قاعدگی بسیار سنگین یا منوراژی دورههای دردناک یا دیسمنوره، ناراحتی یا درد حین رابطه جنسی و مشکلات باروری است.
در مقالهای جداگانه در همین سایت در مورد آندومتریوز توضیحات مفصلی را ارائه دادهایم. میتوانید به آن مقاله مراجعه کنید.
فیبروم رحم
فیبرومهای رحمی یا میوم، بافت خوش خیمی هستند که در دیواره داخلی رحم رشد میکنند. فیبرومها معمولاً با قاعدگی شدید، تشکیل لخته یا بافت گوشتی و درد در رحم همراه است. همچنین فیبروم علائمی مانند کمردرد مداوم، درد هنگام رابطه جنسی یا دیسپارونی، احساس نفخ، مشکلات بارداری و لکه بینی نامنظم دارد.
پولیپهای رحمی
یکی دیگر از مواردی که باعث ایجاد لخته شدن خون در دوران پریود میشود، پولیپهای رحم است. در واقع اینگونه پولیپها تودههای کوچک و نرمی هستند که در دیواره داخلی رحم تشکیل میشوند. همچنین ممکن است باعث هرگونه خونریزی غیرطبیعی در دوران پریود شود.
عدم تعادل هورمونی
یکی دیگر از مواردی که باعث تشکیل لخته خون در دوران قاعدگی میشود، عدم تعادل هورمونی است. همانطور که میدانید هورمون استروژن و پروژسترون در تنظیم چرخه قاعدگی نقش بسیار مهمی ایفا میکند. اگر هرگونه اختلالی در تعادل این هورمونها ایجاد شود، منجر به ضخیم شدن دیواره رحم و خونریزی شدید میشود که در نتیجه باعث تشکیل لخته خون خواهد شد.
حجم زیاد خونریزی
یکی دیگر از مواردی که باعث ایجاد لخته شدن خون در پریود میشود، حجم زیاد خونریزی یا منوراژی است. در واقع هنگامی که خونریزی شما شدید باشد، بدن شما فرصت کافی برای شکستن لختهها را پیدا نمیکند. در نتیجه در جریان خون لختههای بزرگتر دیده میشود.
بزرگ شدن رحم
معمولاً پس از بارداری رحم زنان تا حدودی بزرگتر از قبل میشود. البته بزرگ شدن رحم نیز میتواند به دلیل مشکلات ساختاری مانند فیبروم باشد. فضای اضافه که برای تجمع خون ایجاد میشود، منجر به لخته شدن خون خواهد شد.
اختلالات خونریزی
یکی دیگر از مواردی که باعث ایجاد لخته خون میشود، برخی از اختلالات خونریزی است که میتواند بر پروتئینهای انعقادی که پوشش داخلی رحم برای متوقف کردن خونریزی قاعدگی به آن نیاز دارند، به شدت تأثیر بگذارد.
↵ همچنین ممکن است به دلیل بیماریهای تیروئید، آدنوم، هیپوفیز، سندروم تخمدان پلی کیستیک، تخمک گذاری نامنظم، سرطان رحم یا دهانه رحم، مصرف قرصهای ضدبارداری ترکیبی، بیماری التهابی رحم، لگن و حاملگی خارج از رحم، دچار لختههای خون هنگام پریود شوید.
آیا لخته شدن خون در دوران قاعدگی طبیعی است؟
هرچند اکثر لختههای خون در دوران قاعدگی طبیعی هستند، اما ممکن است نشانه یک بیماری نیز باشد که در این مطلب به آن اشاره شد. در ادامه این بخش اینکه چه زمانی لختههای خون در دوران قاعدگی میتواند نگرانکننده باشد به طور کامل بحث میکنیم.
نشانههای نگرانکننده در مورد لختههای خون
هرچند در دوران قاعدگی وجود لختههای کوچک کاملاً طبیعی است، اما برخی از علائم ممکن است نشاندهنده یک مشکل جدی باشد که در ادامه آنها را بررسی میکنیم.
لختههای بزرگتر از یک سکه
اگر اندازه لختهها بزرگتر از یک سکه باشد، حتماً به پزشک مراجعه کنید.
خونریزی شدید
اگر هر یک یا دو ساعت یکبار مجبور هستید، نوار بهداشتی خودتان را تعویض کنید، ممکن است دچار منوراژی شده باشید.
دورههای نامنظم
هرگونه تغییرات غیرطبیعی در طول دوران پریودی میتواند به دلایل بیماریهای رحمی یا هرگونه اختلالات هورمونی باشد.
درد شدید لگن
هرگونه درد غیرمعمول در ناحیه لگن ممکن است به آندومتریوز یا فیبروئیدها مرتبط باشد.
خستگی شدید و سرگیجه
یکی دیگر از مواردی که باید آن را جدی بگیرید، خستگی شدید و سرگیجه بوده که ممکن است ناشی از کم خونی یا خونریزی شدید باشد.
درمانهای مؤثر برای لخته شدن خون در پریود
در این بخش به بررسی درمانهای دارویی، جراحی و تغییرات سبک زندگی برای برطرف کردن این لختهها میپردازیم.
درمانهای دارویی
گاهی اوقات پزشک قرصهای ضدبارداری یا هورمون درمانی را برای تنظیم چرخههای قاعدگی و پیشگیری یا بهبود از این لختهها در نظر میگیرد. همچنین داروهای ضدالتهابی مانند ایبوپروفن، برای کاهش درد و خونریزی مناسب است. گاهی اوقات پزشک داروهای ضدانعقاد برای کنترل بیماری انعقادی تجویز میکند.
درمانهای جراحی
برای برطرف شدن لکههای خون در پریود میومکتومی، هیستروسکوپی یا برداشتن رحم تجویز میشود. برای برداشتن هرگونه فیبرومهای رحمی نیز از این روش استفاده میشود. همچنین گاهی اوقات پزشکان برای برطرف کردن پولیپها یا هرگونه ناهنجاریهای ساختاری از هیستروسکوپی استفاده میکنند. همچنین در موارد شدید و عدم پاسخ به درمانهای دیگر، ممکن است پزشک توصیه به برداشتن رحم کند.
تغییرات سبک زندگی
سعی کنید برای پیشگیری از کم خونی غذاهای غنی از آهن مصرف کنید. همچنین برای بهبود گردش خون، انجام ورزشهای منظم را فراموش نکنید. شما باید بدانید که استرس و اضطراب بر تعادلهای هورمونی تأثیر میگذارد، در نتیجه از آن اجتناب کنید.
روشهای پیشگیری از ایجاد لخته خون در پریود
برخی از روشها وجود دارند که میتوانید از ایجاد اینگونه لختهها در آینده پیشگیری کنید. در ادامه این مطلب آنها را مورد بررسی قرار میدهیم.
- سعی کنید اضافه وزن نداشته باشید و در حفظ وزن مناسب بدن کوشا باشید.
- همچنین از طریق مدیتیشن یا یوگا، استرس و اضطراب در زندگی را مدیریت کنید.
- برای بررسی وضعیت سلامت رحم و هورمونها مراجعه منظم به پزشک داشته باشید.
- برای جلوگیری از کم خونی میتوانید مکملهای آهن مصرف کنید.
- سعی کنید در طی روز آب کافی بنوشید تا خطر لخته شدن را کاهش دهد. توصیه اکثر متخصصان این است که روزانه حداقل ۸ لیوان آب بنوشید.
- اگر سیگار میکشید آن را ترک کنید تا خطر لخته شدن خون افزایش نیابد. البته علاوه بر اینکه خطرات مرتبط با لختههای خون کاهش مییابد، به بهبود سلامت عمومی شما نیز کمک زیادی میشود.
- به دلیل اینکه لباسهای تنگ ممکن از جریان خون را محدود کند، بنابراین بهتر است لباسهای گشاده و راحت بپوشید تا به بهبود گردش خون کمک زیادی شود.
- مصرف مکملهای غذایی مانند ویتامینها، مواد معدنی و اسیدهای چرب، امگا ۳ نیز در پیشگیری از اینگونه لختهها کمک زیادی میکند.
- گاهی اوقات پزشک ممکن است داروهای مخصوصی برای کنترل اینگونه لختهها تجویز کنید.
- از آنجایی که سیر دارای خواص ضدالتهابی است در نتیجه ممکن است به تجزیه خوشههای مضر پلاکت کمک کرده و برای جلوگیری از این مشکل مفید باشد.
- همچنین سعی کنید مصرف نمک را کاهش دهید، زیرا نمک باعث احتباس آب و افزایش فشارخون میشود، در نتیجه خطر لخته شدن افزایش مییابد.
زمان مراجعه به پزشک
احتمالاً این سؤال در شما ایجاد شده که چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟ به طور کلی افرادی که خونریزی قاعدگی بسیار شدیدی دارند و لختههای بزرگتر از یک چهارم در خون قاعدگی آنها وجود دارد، باید به متخصص مراجعه کنند. همچنین اگر هر کدام از این علائم و نشانههایی که در این مطلب از مجله جوان ایرانی ذکر شد را دارید، حتماً در اسرع وقت به متخصص مراجعه کنید.
عوارض لخته خون در پریود
اگر به طور منظم دچار لختههای بزرگ در دوران قاعدگی هستید، حتماً با پزشک مشورت کنید. یکی از مهمترین عوارض خونریزی شدید و ایجاد لختهها، کم خونی و فقر آهن است. در واقع در این صورت آهن کافی در خون شما برای ساختن گلبولهای قرمز وجود ندارد و شما مبتلا به فقر آهن میشوید. عوارض دیگر ایجاد اینگونه لختهها شامل خستگی، ضعف، رنگ پریدگی، تنگی نفس و درد قفسه سینه است.
نظرات مردم در مورد لخته شدن خون در پریود
در این بخش به بررسی نظرات مردم در مورد لخته شدن خون در پریود میپردازیم.
♦ یکی از افراد پیام داده که من ۲۰ساله هستم، با اینکه قاعدگی سبکی دارم؛ اما همیشه به صورت لخته خون دفع میکنم. آیا غیرطبیعی است؟
پاسخ این است که به طور کلی قاعدگی از بین ۳ تا ۱۰ روز کاملاً طبیعی است و نیاز به خونریزی شدید نیست. اما در هر صورت با توجه به اینکه لخته خون دفع میکنید، برای بررسی سلامت رحم میتوانید سونوگرافی بدهید.
♦ فرد دیگری پیام داده که من دوران پریودم به یک ماه نمیرسد و ۲۸ روز است. در این دوران کمرم درد میگیرد و هنگام راه رفتن خشک میشود. گاهی سه روز پریودم عقب میافتد. به نظر شما مشکلی وجود دارد؟
پاسخ این است که دوست عزیز به طور کلی سیکل قاعدگی از ۲۱ تا ۳۵ روز طبیعی است و هیچ الزامی وجود ندارد که حتماً یک ماه شود. طول دوران قاعدگی هم از ۳ تا ۱۰ روز طبیعی است. به نظر نمیاد شما مشکل خاصی داشته باشید.
♦ فرد دیگری پیام داده که من هنگامی که پریود نیستم ترشحات قهوهای، نارنجی و گاهی تیره دارم. هنگام پریود درد شدیدی دارم و لختههای خون خارج میشود. گاهی اوقات احساس التهاب در رحم، پهلو و قسمت رانها و لگنم دارم. به نظر شما چه کاری باید انجام دهم؟
پاسخ این است که نیاز به انجام سونوگرافی برای بررسی رحم و تخمدان است. شما باید حتماً به متخصص زنان مراجعه کنید.
♦ فرد دیگری پیام داده که من ۱۶ سالم است. قبل از اینکه پریود شوم، لختههای خونی شدید دارم که این موضوع من را بسیار نگران کرده است. من واقعاً نمیدانم چه کاری باید انجام دهم.
پاسخ این است که اگر منظور شما این است که شروع خونریزی پریود با دفع لختههای خون فراوان است، معمولاً دو روز اول که خونریزی شدیدتر است ممکن است لختههای خونی نیز دفع شود که تا حدودی نرمال است. ولی اگر جدیداً دچار برخی از تغییرات هستید و خونریزی شما در حدی است که هر ساعت نیاز به تعویض پد دارید، حتماً باید برای اختلالات هورمونی به پزشک مراجعه کنید.
♦ یکی دیگر از افراد پیام داده که من ۴۸ سال سن دارم. ۲ سال پیش سکته مغزی کردم و الان قرص وارفارین مصرف میکنم. پریودیهای من بسیار سنگین است تا جایی که مجبور هستم از ایزیلایف و یک پوشک بزرگ در طول شب استفاده کنم. اما باز هم نشت میکند به نظر شما چه کاری باید انجام دهم؟
پاسخ این است که دوست عزیز ابتدا بهتر است که علت خونریزیهای شدید شما بررسی شود که به دلیل اختلالات هورمونی است یا خیر. سپس باید بررسی شود که آیا مصرف داروهای ضدانعقاد باعث این خونریزی شما میشود یا دلیل دیگری دارد. دره صورت بهتر است که شما به متخصص زنان و زایمان مراجعه کنید و در کنار آن آزمایش آی ان آر هم بدهید.
♦ فرد دیگری پیام داده که من ۳۲ سال سن دارم. دو سال است که دچار خونریزی شدیدی شدم و لختههای بسیار بزرگ و زیاد از من خارج میشود. پس از سونوگرافی تشخیص دادند که دچار سپتوم رحم به قطر ۹ میلیمتر هستم. اما به دلیل اینکه مجرد هستم نمیتوانم جراحی کنم و الان نزدیک ۲ سال است که خونریزی شدید همراه لختههای زیاد و غیرمعمول دارم. هیچگونه مشکل هورمونی نداشتم و پزشکان نیز تشخیص ندادن که علت خونریزی شدید من چیست. به نظر شما مشکل از کجاست؟
پاسخ این است که خونریزیهای شدید و دردناک میتواند دلایل متعددی داشته باشد. برای بررسی آن حتماً باید به پزشک متخصص زنان مراجعه کنید.
♦ فرد دیگری پیام داده که من سنم ۴۰ سال است سه سال است که هنگامی که پریود میشوم لختههای خون بزرگ دفع میکنم. تخمدانهایم در زمان پریودی بسیار دردناک میشود. البته هر دو ساعت یک بار نیاز به تعویض نوار بهداشتی ندارم و پریود من کاملاً منظم است. به نظر شما باید به پزشک مراجعه کنم یا خیر.
پاسخ این است که به طور کلی میزان خونریزی و مدت زمان آن در طی دورههای مختلف تغییر میکند. اگر شما خونریزی شدیدی ندارید و همچنین دورههای قاعدگی منظم است، نیاز به مراجعه به پزشک نیست؛ ولی به دلیل درد و دفع لخته بهتر است که از لحاظ ضایعات رحمی مانند آندومتریوز و فیبروم بررسی شوید.
سخن پایانی
لخته شدن خون در پریود ممکن است دلایل متعددی از جمله بیماریهای زمینهای و عوامل طبیعی داشته باشد. هرچند وجود لختههای کوچک در خون معمولاً طبیعی است، اما تکرار لختههای بزرگ یا ایجاد علائم دیگر ممکن است نگران کننده باشد. در این صورت سعی کنید حتماً به پزشک مراجعه کنید تا معاینات لازم صورت گیرد و علت اصلی مشکل شما شناسایی شود و درمان به موقع برای شما در نظر گرفته شود. البته فراموش نکنید که رعایت یک سبک زندگی سالم نقش بسیار مهمی در پیشگیری از بروز مشکلات قاعدگی دارد. در این مطلب علت لخته شدن خون در پریود به طور کامل بررسی شد و راهکارهای درمانی آن را شرح دادیم. اگر شما عزیزان نیز هرگونه تجربهای در این مورد دارید، میتوانید در انتهای مقاله بخش نظرات پیام خودتان را ثبت کنید.