علت مدفوع سیاه و قیری چیست؟ زمان مراجعه به پزشک
چرا مدفوع من سیاه و تیره شده؟ چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
در همین ابتدا توجه کنید در اغلب موارد مدفوع سیاه و تیره جای نگرانی ندارد. در برخی از مواقع خوردن شیرین‌بیان یا زغال‌اخته، همچنین مکمل‌های آهن باعث تیره شدن رنگ مدفوع می‌شود. همچنین غذاهای با رنگ قرمز نیز ممکن است مدفوع را به رنگ قرمز تغییر دهد. البته خونریزی در مری یا معده و به طور کلی بیماری‌های معده ممکن است باعث ایجاد مدفوع یا استفراغ خونی شود. در این مطلب از مجله جوان ایرانی به طور کامل برای شما شرح می‌دهیم که علت مدفوع سیاه چیست!
علت مدفوع سیاه چیست؟
اگر متوجه شدید که مدفوع شما سیاه و یا قیری رنگ است، به خوبی بررسی کنید اگر به دلیل تغییر در رژیم غذایی، دارویی و همچنین مصرف مکمل جدید نیست، آن را جدی بگیرید و در صورت تکرار به پزشک متخصص مراجعه کنید. علت مدفوع سیاه را به طور کامل در این بخش شرح می‌دهیم.
غذاهای تیره رنگ
در برخی از مواقع غذاهای تیره رنگ مانند شیرین‌بیان، کوکی‌ها و ساندویچ‌های شکلاتی همچنین چغندر باعث تیره شدن رنگ مدفوع می‌شود.
مکمل‌های آهن
یکی از عوارض جانبی قرص‌های آهن که برای کم‌خونی مصرف می‌شود، نیز ایجاد مدفوع سیاه است.
از عوارض جانبی دیگر مکمل‌های آهن می‌توان به معده درد، حالت تهوع، یبوست و سوزش سر دل نیز اشاره کرد. به طور کلی اگر پس از مصرف هرگونه مکمل‌های آهن با مشکل جدی مواجه شدید، حتماً با پزشک تماس گرفته و یا به مطب او مراجعه کنید. تا مدل و نوع دیگری از قرص آهن برای شما تجویز کند.
استفاده از برخی داروها
برخی از داروها برای درمان ناراحتی معده مانند بیسموت ساب سالیسیلات باعث سیاه شدن مدفوع می‌شود. اگر پس از قطع مصرف دارو، همچنان رنگ مدفوع شما تیرماه به نظر رسید، حتماً به پزشک مراجعه کنید.
خونریزی‌های ناشی از زخم داخلی
در برخی از مواقع وجود یک زخم باز در داخل معده و روده کوچک باعث مدفوع تیره می‌شود. اگر زخم داخلی خونریزی کند، مدفوع شما را سیاه می‌کند. بنابراین اگر رنگ مدفوع شما به سیاه تغییر کرد به پزشک مراجعه کنید.
علائم دیگری که نشان‌دهنده این است که شما زخم معده یا روده دارید شامل درد سوزشی در شکم، آروغ زدن، سوزش سر دل، همچنین حالت تهوع و استفراغ است.
یبوست
یکی دیگر از دلایلی که باعث ایجاد مدفوع تیره یا سیاه‌رنگ می‌شود، یبوست است. درواقع یبوست هنگامی است که مقدار مدفوع بسیار کمی دارید و درعین‌حال بسیار خشک و سفت است. در این حالت ممکن است اجابت مزاج سختی داشته باشید، به خودتان فشار بیاورید و در نهایت مدفوع شبیه گلوله‌های سفت خارج شود. حتی درد شکم و گرفتگی این ناحیه را می‌توان احساس کرد. در این مواقع بهتر است تغذیه خوب و نوشیدن مایعات زیاد را در برنامه روزانه غذایی خود قرار دهید. اما اگر یبوست شما بهبود نیافت و همچنان مشکل در دفع مدفوع، همچنین ایجاد سنگریزه‌های تیره یا سیاه‌رنگ به همراه درد شکمی، ناراحتی و نفخ شکم دارید به پزشک مراجعه کنید. حتی در شرایطی ممکن است فرد رگه‌های قرمزرنگ و غیرعادی نیز در مدفوع خود مشاهده کند. در این صورت باز هم جای نگرانی دارد و حتماً باید به پزشک مراجعه کنید.
عفونت انگلی
یکی دیگر از دلایل مدفوع سیاه و قیری عفونت انگلی است. در واقع انگل‌ها نوعی ارگانیسم هستند که از طریق آب غذا، خاک، زباله و خون‌آلوده پخش می‌شوند. مدفوع سیاه و تیره ممکن است ناشی از ضایعات انگل باشد.
روش‌های تشخیص سیاه شدن مدفوع
معمولاً پزشکان از شما سؤالاتی می‌پرسند و یک معاینه فیزیکی انجام می‌دهند. سپس آزمایش خون و نمونه مدفوع را گرفته و از تصویربرداری مانند اشعه ایکس برای دیدن داخل دستگاه گوارش استفاده می‌کنند.
اگر پزشک نیاز داشته باشد که وضعیت روده شما را ارزیابی کند، یک گاستروسکوپی یا کلونوسکوپی تجویز می‌کند.
در کلونوسکوپی فرد معمولاً بیهوش شده یا آرام‌بخش به شما تجویز می‌شود، سپس یک لوله نازک و منعطف از طریق مقعد وارد رکتوم شده و یک دوربین در انتهای آن لوله قرار گرفته تا پزشک داخل روده بزرگ را به خوبی مشاهده کند. در این صورت پزشک علت این بیماری را تشخیص می‌دهد.
روش گاستروسکوپی هرچند مشابه کلونوسکوپی است، اما بر روی معده، مری و روده کوچک متمرکز است.
در این روش لوله نازک به جای اینکه وارد مقعد شود، از طریق گلو وارد بدن شما خواهد شد.
آشنایی با یبوست و راهکارهای درمانی آن
به طور کلی اگر کمتر از سه بار اجابت مزاج در هفته داشته باشید به این وضعیت یبوست گفته می‌شود. در واقع مشکلات عصبی در داخل بدن، اطراف کلون یا راست‌روده ممکن است باعث کاهش مدفوع شده، همچنین شرایطی که باعث تأثیر بر هورمون‌ها می‌شود مانند بارداری یا دیابت ممکن است باعث ایجاد یبوست شود.
حتی این وضعیت ممکن است ناشی از مصرف برخی از داروها یا انسداد روده باشد.
به طور کلی اگر دچار یبوست شده‌اید، در طول روز مایعات زیادی بنوشید. همچنین استرس خود را مدیریت کنید. در طول روز فعال باشید، به این معنا که گاهی حرکات ورزشی انجام دهید. گاهی پیاده‌روی بروید، به طور کلی روده شما باید تحرک کافی داشته باشد تا بتواند به خوبی کار کند.
همچنین غذاهای پرفیبر مانند لوبیا، سبزیجات، میوه‌ها و غلات کامل را در رژیم غذایی خود قرار دهید.
فراموش نکنید که یبوست مزمن می‌تواند روده‌های شما را مسدود کند. همچنین اگر اسهال مزمن داشته باشید، جذب مواد مغذی لازم از طریق غذا برای شما بسیار مشکل خواهد شد. بنابراین هم یبوست مزمن و هم اسهال مزمن را باید جدی بگیرید.
بیماری سلیاک چیست؟ آیا درمان دارد؟ روش‌های تشخیص آن را در این مطلب بخوانید:
زمان مراجعه به پزشک در مدفوع سیاه
اگر شما سیاه و قیری است و مشکوک هستید که در آن خون وجود دارد، حتماً باید به پزشک مراجعه کنید. همچنین اگر مبتلا به علائم دیگری مانند بوی شدیداً متعفن، درد شدید شکم، استفراغ خونی، مشاهده خون قرمز روشن در مدفوع یا استفراغ، سرگیجه، تنگی نفس، درد در ناحیه قفسه سینه یا شکم، کاهش وزن و تغییر اشتها شدید حتماً نزد پزشک بروید.
اگر تپش قلب یا تنگی نفس دارید و استفراغ شما خونی یا شبیه تفاله قهوه است به پزشک مراجعه کنید.
پزشک علائم شما را بررسی کرده، سؤالاتی از شما می‌پرسد. همچنین آزمایشاتی مانند آزمایش مدفوع، آندوسکوپی، کولونوسکوپی و گالروسکوپی را تجویز می‌کند.
درمان مدفوع سیاه و قیری
اگر مدفوع شما سیاه و قیری است، درمان یکسانی برای شما وجود ندارد. در این صورت باید علت سیاه شدن مدفوع شما بررسی‌شده و سپس به درمان آن بپردازید. درواقع پزشک پس از تشخیص علت بیماری، راهکارهای درمانی را برای شما تجویز می‌کند. ممکن است برخی از غذاها باعث تیره شدن مدفوع شود که آن غذاها را باید از رژیم غذایی خود حذف کنید.
♦ برخی از مواقع یبوست باعث مدفوع سیاه می‌شود که باید حتماً یبوست خود را حل کنید. در این مطلب از مجله جوان ایرانی به راهکارهای رفع یبوست اشاره شد، اما اگر ادامه داشت نیاز است که به مشاور تغذیه مراجعه کنید. زیرا یبوست باعث بیماری‌های زیادی خواهد شد. بسیاری از افرادی که از بواسیر، شقاق، خونریزی مقعدی و سایر بیماری‌های گوارشی رنج می‌برند، قبل از آن دچار یبوست بوده‌اند و هیچ‌وقت به دنبال درمان آن نرفته‌اند. یبوست آن‌ها مزمن شده و متأسفانه مشکلات این‌چنینی برایشان رقم خورده است.
♦ اگر برخی از مکمل‌ها باعث مدفوع سیاه و قیری شما شد پزشک آن مکمل‌ها را حذف کرده و جایگزین برای شما تجویز می‌کند.
♦ برخی از داروها باعث مدفوع سیاه و قیری شد، با داروهای دیگری جایگزین کنید، اما توجه کنید که داروهای خود را سرخود نکنید. حتماً باید تحت نظر پزشک داروها را قطع یا جایگزین کنید.
♦ اگر مدفوع سیاه و قیری شما به دلیل خونریزی گوارشی بود، پزشک درمان مناسب را برای شما تجویز می‌کند.
سؤالات متداول در مورد مدفوع سیاه و قیری
در این مطلب از مجله جوان ایرانی به بررسی سؤالات متداولی می‌پردازیم که ممکن است در ذهن اکثر افراد ایجاد شود.
آیا کم آبی بدن باعث مدفوع سیاه و تیره می‌شود؟
به طور کلی کم آبی بدن، علت اصلی سیاه شدن مدفوع نیست. شما عزیزان باید بدانید که کم آبی منجر به یبوست شده در نتیجه مدفوع، سفت و توده‌ای با رنگ تیره خواهد شد.
آیا مدفوع حالت اورژانسی دارد؟
به طور کلی مدفوع سیاه و قیری اورژانسی نیست، زیرا ممکن است به دلیل غذایی باشد که میل کرده‌اید یا مکمل‌هایی که مصرف کردید باعث شده رنگ مدفوع شما تیره شود. اما اگر هنگام مدفوع احساس سرگیجه دارید یا متوجه خون در حرکت روده شدید یا استفراغ خونی کردید، باید فوراً به پزشک مراجعه کنید.
آیا بیماری‌های کبد باعث مدفوع سیاه و قیری می‌شود؟
بیماری‌های کبد می‌تواند مدفوع شما را به رنگ تیره درآورد. در واقع این بیماری رگ‌هایی که خون را به داخل کبد منتقل می‌کند آسیب رسانده و باعث ایجاد فشار در آن‌ها می‌شود. سپس ممکن است این وریدها ترک‌خورده و خون وارد دستگاه گوارش شود. در این صورت این نوع خونریزی را باید جدی بگیرید و حتماً به پزشک مراجعه کنید.
آیا مدفوع سیاه و قیری برای نوزادان طبیعی است؟
بله در دو روز اول ممکن است اجابت مزاج نوزاد شما بسیار سیاه و تیره شود. این وضعیت مکونیوم نامیده می‌شود، اصلاً جای نگرانی ندارد و طبیعی است. در واقع نوزاد با این مدفوع‌های اولیه، مواد موجود در روده‌هایش را پاک‌سازی می‌کند.
در هنگام مدفوع سیاه چه کاری باید انجام دهم؟
اگر مدفوع شما قیری رنگ شد اصلاً نترسید. سعی کنید به خاطر آورید چه چیزی خورده‌اید که مدفوع شما تیره شده است. اما اگر این مدفوع سیاه بوی بدی به همراه داشت، چسبنده بوده یا مشکلات دیگری مانند سوزش سر دل، معده درد، نفخ یا مدفوع خونی داشتید، نشان‌دهنده خونریزی گوارشی است. اگر مشکوک به خونریزی هستید، حتماً به پزشک مراجعه کنید.
کدام غذاها باعث مدفوع سیاه می‌شود؟
برخی از غذاها باعث تیره شدن مدفوع شما می‌شوند، مانند زغال اخته، شیرین‌بیان ساده، بلوبری، شکلات و کوکی‌های شکلاتی، همچنین چغندر باعث تیره شدن مدفوع شما می‌شود. مکمل‌های آهن و همچنین داروهای مبتنی بر بیسموت باعث مدفوع سیاه و قیری می‌شود.
آیا مدفوع سیاه در دوران بارداری جدی است؟
خیر مدفوع سیاه در دوران بارداری معمولاً جای نگرانی ندارد، زیرا پزشک در دوران بارداری معمولاً برای شما مکمل‌های آهن تجویز می‌کند. این مکمل‌های آهن در دستگاه گوارش اکسیدشده و مدفوع به رنگ سبز تیره یا سیاه درمی‌آید. اما اگر مکمل آهن مصرف نمی‌کنید یا مطمئن هستید غذایی نخورده‌اید که باعث تیره شدن مدفوع شما می‌شود، حتماً با پزشک مشورت کنید.
برخی از افراد تصور می‌کنند که سقط جنین باعث مدفوع سیاه در دوران بارداری شده، اما واقعیت این است که این‌طور نیست. شما باید به پزشک مراجعه کنید تا علت مدفوع تیره شما بررسی شود.
نشانه های افتادگی روده چیست؟ تفاوت + شباهت آن با بواسیر را در این مطلب بخوانید:
نظرات مردم در مورد مدفوع سیاه و غیره
برخی از مردم در مورد در مورد مدفوع سیاه و قیری رنگ نظراتی دادند که در ادامه این بخش از مجله جوان ایرانی به بررسی آن می‌پردازیم.
♦ یکی از بیماران پیام داده من چند روزی هست متوجه شدم که مدفوع تیره‌ای دارم. هیچ نوع دارو یا مواد غذایی که باعث تیرگی مدفوع شود مصرف نکردم، اما کم اشتها شدم. در بعضی از مواقع فراموشی می‌گیرم، همچنین سوزش سر معده نیز دارم و کم حوصله و بی‌حال و خسته هستم. من چه کاری باید انجام دهم؟
پاسخ این است با توجه به علائم شما جهت بررسی بیشتر باید به متخصص داخلی مراجعه کنید.
♦ یکی دیگر از بیماران پیام داده من چند روزی سردرد خیلی شدید دارم. همچنین معده درد، رفلاکس، یبوست و مدفوع سیاه و بی‌حالی نیز دارم، چه کاری باید انجام دهم.
پاسخ این است که با توجه به مدفوع سیاه شما باید هرچه سریع‌تر به اورژانس بیمارستان مراجعه کنید یا اینکه به فوق تخصص گوارش بروید.
♦ فرد دیگری پیام داده من تب مالت دارم قرص داکسی و ریفامپین می‌کنم اما رنگ مدفوع من همچنان سیاه است یک هفته از پریود من می‌گذرد و دوباره پریود شدم از عوارض این قرص‌ها است یا خیر هنگام بلند شدن از روی زمین نیز حالت سرگیجه دارد.
پاسخ این است که اگر مدفوع شما سیاه قیری و بسیار بدبو است همچنین حالت چسبندگی دارد باید از نظر خونریزی گوارشی شما بررسی شوید بنابراین به فوق تخصص گوارش مراجعه کنید.
♦ بیمار دیگری پیام داده من ۳ ماه هست که رژیم گرفتم، بسیار سخت بود فقط کاهو و مایعات می‌خوردم. به همین دلیل ۲۰ کیلو وزن کم کردم. الان معده درد دارم گاهی این معده درد به کمرم می‌زند. مدفوع من بسیار تیره و چسبنده است و خیلی کم خارج می‌شود. آیا این نشان‌دهنده زخم معده است؟
پاسخ این است که شما دوست عزیز بهتر است از نظر زخم گوارشی بررسی شوید. بنابراین به فوق تخصص گوارش مراجعه کنید.
♦ بیمار دیگری پیام داده من چند روز است که معده‌ام شدید درد می‌کند و مدفوع من سیاه شده است. آیا من چه کاری باید انجام دهم؟
پاسخ این است که دل‌درد همراه با مدفوع سیاه از جمله علائمی است که حتماً نیاز به پیگیری فوری دارد. شما باید سریع به بیمارستان یا فوق تخصص گوارش مراجعه کنید.
♦ یکی از بیماران پیام داده من مشکل میکروب معده دارم، پزشک برای من ۴ عدد قرص آموکسی سیلین ۵۰۰ تجویز کرده است. پس از اینکه این قرص‌ها را شروع کردم مدفوع به رنگ سیاه درآمده آیا عوارض این قرص‌هاست یا خیر.
پاسخ این است که اگر در داروهای شما بیسموت وجود دارد، ممکن است چنین عارضه‌ای ایجاد شود.
♦ یکی دیگر از بیماران پیام داده من یک خانمی هستم که ۲۵ سال سن دارم که هم دچار ورم معده هستم. زخم و میکروب معده نیز دارم، اما چند روزی است که دچار یبوست شدم، همچنین دل‌پیچه و سرگیجه دارم. در برخی از مواقع حالت تهوع و معده نیز به من دست می‌دهد.
همچنین معده درد شدیدی به سراغ من می‌آید، به نظر شما علت آن چیست؟
اگر مدفوع شما سیاه و قیری و چسبنده است، همچنین دل‌درد دارید حتماً باید از نظر خونریزی گوارشی بررسی شوید.
♦ یکی از بیماران پیام داده که من دو روز است که اصلاً غذا نخوردم، اما هیچ اشتهایی ندارم در برخی از مواقع حالت تهوع نیز دارم و چند باری نیز بالا آوردم. هیچ‌گونه دارویی نمی‌خورم و مدفوع من ژله‌ای مانند لخته خون سیاه است، علت چیست؟
پاسخ این است که شما دوست عزیز باید از نظر التهاب و خونریزی گوارشی بررسی شوید. همچنین نیاز است که به فوق تخصص گوارش مراجعه کنید.
♦ یکی از بیماران پیام داده که من در برخی از مواقع سرگیجه دارم، به ویژه هنگامی‌که از زمین بلند می‌شوم. همچنین دارای یبوست هستم و مدفوع من تیره است. آیا این مشکلات از مصرف کم مایعات است.
پاسخ این است که یبوست می‌تواند به دلیل کمبود مایعات باشد اما سرگیجه هنگام بلند شدن ممکن است به دلیل کم‌خونی و فشارخون پایین باشد.
♦ یکی از بیماران پیام داده که من باردار هستم، اما چند روز است که مدفوع من بسیار تیره و خشک هست. اسیدفولیک و مکمل‌های دیگر نیز مصرف می‌کنم و هیچ مشکل دیگری ندارم.
پاسخ این است که برخی از مکمل‌ها ممکن است باعث یبوست و تیرگی مدفوع شوند. اگر مدفوع شما سیاه و قیری نیست، صرفاً برای رفع یبوست می‌توانید شربت منیزیم هیدروکساید یا لاکتولوز روزی یک الی ۲ قاشق مصرف کنید. البته دقت کنید که مصرف این شربت‌ها نباید به صورت مداوم صورت گیرد زیرا روده‌های شما به آن عادت می‌کند. بنابراین حتماً برای رفع یبوست به مشاور تغذیه مراجعه کنید.
♦ یکی دیگر از بیماران پیام داده که من چند روز است مولتی سانستول می‌خورم. اما در مصرف آن زیاده‌روی کردم. هم اکنون مدفوع من سیاه و قیری شده است. آیا ممکنه به دلیل مصرف مولتی سانستول باشد.
پاسخ این است که اگر مدفوع شما چسبنده و بدبو نیست اما فقط سیاه رنگ شده، ممکن است به دلیل مصرف سانستول باشد.
سخن پایانی
همان‌طور که در این مطلب از مجله جوان ایرانی به طور کامل برای شما بیان شد، مدفوع سیاه ممکن است ناشی از غذاها و نوشیدنی‌های تیره باشد. همچنین مکمل‌های آهن نیز مدفوع را تیره می‌کند. اما نکته مهم این است در برخی از مواقع که بسیار شایع نیز هست خونریزی در دستگاه گوارشی فوقانی نیز ممکن است باعث بوی بد و سیاهی مدفوع شود. بنابراین این تغییر رنگ مدفوع به تیره را جدی بگیرید زیرا ممکن است نشانه خونریزی، زخم معده، التهاب، پولیپ روده بزرگ یا سرطان روده بزرگ باشد. پس از مراجعه به پزشک، او برای شما کولونوسکوپی و آندوسکوپی تجویز می‌کند تا مشکلتان را تشخیص دهد.
اگر شما عزیزان نیز تجربه‌ای در مورد مدفوع سیاه دارید و آن را درمان کرده‌اید یا هر سؤال دیگری در این مورد دارید می‌توانید در انتهای مقاله بخش نظرات پیام خود را ثبت کنید.
