وتو کردن یعنی چه؟ چه کشورهایی حق وتو دارند؟
وتو کردن یعنی چه؟ (آشنایی با کشورهایی که حق وتو دارند)
آیا میدانید وتو کردن یعنی چه؟ وتو از زبان لاتین گرفته شده و به معنی من منع میکنم است. اولینبار این واژه در مجلس دوره امپراطوری روم باستان به کار رفت. در سال 1993 رئیسجمهور ایالات متحده آقای بیل کلینتون قانون حق وتو را امضا کرد. امروزه در بسیاری از کشورها، حق وتو در قانون اساسی کشور وجود دارد.
وتو کردن چیست؟
به معنا مختصر بخواهیم بیان کنیم وتو کردن یعنی همان مخالفت کردن است. در نظامهایی که رأیگیری وجود دارد و در رأیگیری نظر مخالف یک یا چند نفر، بدون در نظر گرفتن نتیجه شمارش آرا آن نظرات مخالف میتوانند نتیجه را ملغی کنند اینگونه است که میگویند رأی وتو شده.
اینگونه اتفاقی زمانی پیش میآید که طبق آییننامه رأیگیری نیاز به توافق آرا باشد و در این حالت هر یک از رأیدهندگان حق وتو دارد. اگر هرکس رأی مخالف دهد اتفاق آرا پیش نمیآید و آن پیشنهاد تصویب نمیشود.
در واقع وتو یک قدرت قانونی برای توقف یک جانبه یک اقدام رسمی است. در معمولترین حالت، یک رئیسجمهور و یا یک پادشاه لایحهای را وتو میکند تا از تبدیل شدن آن به قانون جلوگیری کند.
کدام کشورها حق وتو دارند؟
کشورهایی که حق وتو دارند عبارتاند از:
- ایلات متحده آمریکا
- روسیه
- فرانسه
- انگلستان
- چین
بر اساس منشور سازمان ملل، شورای امنیت دارای ۱۰ عضو غیردائم و پنج عضو دائم است که اعضای دائم دارای حق وتو هستند.
غلبه بر رأی وتو
در برخی از وتوها غالباً میتوان با رأی اکثریت فوقالعاده غلبه کرد. مثلاً در ایالات متحده، با رأی دو سوم مجلس نمایندگان و سنا میتوان وتوی ریاستجمهوری را نادیده گرفت.
لازم به ذکر است که برخی از وتوها مطلق هستند و نمیتوان آنها را نادیده گرفت. مثلاً، در شورای امنیت سازمان ملل متحد، اعضای دائمی آن بر هر قطعنامه شورای امنیت حق وتوی مطلق دارند.
در برخی موارد دیگر، از حق وتو فقط میتوان برای جلوگیری از تغییر وضعیت موجود استفاده کرد. اما برخی از اختیارات وتو شامل توانایی ایجاد یا پیشنهاد تغییرات نیز میشود. بهعنوانمثال، رئیسجمهور هند میتواند از وتوی اصلاحی برای پیشنهاد اصلاحیههایی برای لوایح وتو شده استفاده کند.