کم خونی عفونی اسب: نحوه تشخیص آن چگونه است؟

EIA یا همان کم‌خونی عفونی اسب یک عفونت منتقله از طریق خون است که توسط لنتی ویروس ایجاد می‌شود. ویروسی از جنس HIV که باعث ایجاد ایدز در انسان می‌شود.

این بیماری توسط مگس اسب یا مگس آهو از یک اسب آلوده به اسب دیگر منتقل می‌شود و همچنین می‌تواند به طور بالقوه از سوزن‌های آلوده یا پاک نشده، تجهیزات خال‌کوبی و انتقال خون از اسب‌های آزمایش نشده سرایت کند.

عفونت اسب

این عفونت اولین‌بار در اوایل دهه 1900 در ایالات متحده مشاهده شد. کم‌خونی عفونی اسب (EIA) یک بیماری ویروسی و گاهی کشنده است که فقط اسب‌ها،گورخرها، قاطرها و الاغ‌ها را درگیر می‌کند.

برای این بیماری هیچ درمانی وجود ندارد. تشخیص EIA ممکن است دشوار باشد و با سایر بیماری‌ها اشتباه گرفته شود. می‌توان گفت متاسفانه، تقریباً در تمام کشورهای جهان یافت می‌شود.

علائم بالینی از خفیف تا شدید متغیر است و در عرض چند هفته پس از عفونت ظاهر می‌شود. بااین‌حال، ممکن است 60 روز یا بیشتر طول بکشد تا آزمایش اسب مثبت شود.

حیوانات آلوده‌ای که از این بیماری جان سالم به در می‌برند، ناقل ویروس می‌شوند و می‌توانند سایر اسب‌ها را آلوده کنند. برای جلوگیری از انتقال، آن‌ها باید یا معدوم شده یا به طور دائم از سایر حیوانات جدا شوند.

علائم کم‌خونی عفونی اسب

اسب‌های آلوده مزمن ممکن است هیچ علامت بالینی نشان ندهند و یا علائمی را نشان دهند که عبارت‌اند از:

• تب
• کاهش اشتها
• کم‌خونی شدید
• مرگ ناگهانی
• زردی (تغییر رنگ زرد غشاهای مخاطی)
• تنفس سریع
• ضربان قلب سریع
• اندام متورم
• خونریزی از بینی یا لکه‌های قرمز/بنفش روی غشاهای مخاطی
• مدفوع آغشته به خون

جلوگیری از کم‌خونی عفونی اسب

برای جلوگیری از شیوع کم‌خونی عفونی اسب باید:

• مگس‌های گزنده در ملک خود را کنترل کنید.
• هرگز از سوزن‌ها، سرنگ‌ها یا ست‌های IV استفاده مجدد نکنید.
• فقط از فرآورده‌های خونی مجاز و تأیید شده استفاده کنید.

مطمئن باشید که انتقال خون فقط توسط دامپزشکان مجاز با استفاده از فرآورده‌های خونی اسب‌های اهدایی انجام می‌شود که آزمایش EIA و سایر عفونت‌های منتقله از طریق خون مانند پیروپلاسموز اسب منفی بوده است.

کنترل کم‌خونی عفونی اسب

هیچ واکسن بی‌خطر و مؤثری برای کم‌خونی عفونی اسب در دسترس نیست. بدون بهره‌مندی از واکسیناسیون پیشگیرانه، توصیه می‌شود که صاحبان اسب یک طرح کنترل EIA را برای محل خود اجرا کنند.

بخش جدایی‌ناپذیر این بیماری باید آزمایش سالانه همه اسب‌ها باشد. آزمایش‌های مکرر ممکن است در مناطقی که قبلاً شیوع بالای EIA را تجربه کرده‌اند کار مناسبی باشد.

تمام اسب‌هایی که به گله معرفی می‌شوند باید قبل از رسیدن تست EIA منفی داشته باشند یا تا زمانی که آزمایش‌ها در حال انجام است جدا شوند.

اقدامات کنترلی باید بخشی از برنامه پیشگیری و کنترل EIA باشد. این کارها باید شامل کاربرد معمول حشره‌کش‌ها و دفع‌کننده‌ها و همچنین اجرای اقدامات کنترل حشرات باشد.

هر برنامه کنترلی برای EIA باید بر آگاهی از چگونگی انتقال آسان ویروس عامل به طور غیرمستقیم از یک فرد آلوده به سایر اسب‌ها در یک محل از طریق استفاده مجدد از سوزن‌ها، سرنگ‌ها، ابزارهای جراحی یا دندان‌پزشکی یا تجهیزات دیگر تأکید کند. برای جلوگیری از انتقال ایتروژنیک EIA، رعایت دقیق اصول بهداشت و ضدعفونی ضروری است.

انواع کم‌خونی عفونی اسب

می‌توان گفت علائم بالینی EIA معمولاً در عرض یک تا چهار هفته پس از عفونت ظاهر می‌شوند. سه مدل کم‌خونی عفونی وجود دارد که شامل:

• حاد: علائم بالینی می‌تواند از تب چندروزه تا خونریزی‌های کوچک، کاهش وزن، ضعف و بی‌نظمی یا به‌ندرت مرگ متغیر باشد.
• مزمن: علائم شامل تب مکرر، کاهش وزن مزمن و کم‌خونی است. این ویروس در بافت‌های اسب زندگی می‌کند و همیشه برای سایر اسب‌ها مسری خواهد بود.
• شکل غیرظاهری: ممکن است اصلاً علائم بالینی وجود نداشته باشد، اما دوره‌های استرس، سرکوب سیستم ایمنی یا استفاده از استروئیدها می‌تواند باعث تشدید و یا عود شود.

نحوه تشخیص کم‌خونی عفونی اسب توسط دامپزشکان

چندین آزمایش به دامپزشکان کمک می‌کند تا EIA را تشخیص دهند، از جمله:

• تست Coggins :شامل یک معاینه فیزیکی کامل و استخراج خون در صورت مشکوک بودن به EIA یا برای سفرهای معمول است. اگر اسب شما علائم کم‌خونی یا تب داشته باشد، آزمایش خون برای بررسی کاهش پلاکت‌ها و افزایش تعداد گلبول‌های سفید انجام می‌شود.
• تست AGID و ELISA : آزمایش AGID بیش از 24 ساعت طول می کشد تا کامل شود و آنتی بادی های ویروس را شناسایی می‌کند.
• تست الایزا: این تست را می‌توان در کمتر از یک ساعت انجام داد. هر گونه نتیجه مثبت باید دوباره با AGID آزمایش شود.

درمان کم‌خونی عفونی اسب

هیچ درمان شناخته شده‌ای برای EIA وجود ندارد. ازآنجایی‌که حیوانات آلوده ناقل مادام‌العمر می‌شوند، باید به طور دائم ایزوله و قرنطینه یا معدوم شوند.

یک اسب EIA مثبت باید به طور دائم در فاصله بیش از 200 یارد از سایر اسب‌ها جدا شود. این کار برای جلوگیری از گاز گرفتن یک اسب آلوده توسط مگس اسب انجام می‌شود، سپس به دیگری نزدیک می‌شود و ویروس را پخش می‌کند.