آیا پایین بودن پلاکت خون خطرناک است؟ بهترین درمان آن

پایین بودن پلاکت خون را باید جدی گرفت، زیرا یکی از عوامل اصلی در انعقاد خون و جلوگیری از خونریزی، پلاکت است. زمانی که پلاکت خون فردی پایین است، آن فرد در معرض خونریزی‌های شدید و گاها مرگ قرار می‌گیرد و به همین علت باید پایین بودن پلاکت خون را جدی گرفت و برای درمان اقدامات لازم را انجام داد. همه افراد باید با پلاکت و علائم پلاکت خون پایین آشنایی داشته باشند تا در صورت مبتلا شدن به این مشکل در اسرع وقت برای درمان اقدامات لازم را انجام دهند.

پلاکت چیست؟

یکی از اجزای اصلی خون ترومبوسیت یا پلاکت است که وظیفه اصلی آن انعقاد خون و جلوگیری از خونریزی و خارج شدن گلبول‌های قرمز از بدن است. در برخی از شرایط پلاکت خون پایین آمده و سبب خونریزی شدید و حتی مرگ می‌شود. ترومبوسیت ها مسطح هستند و به نسبت سایر سلول‌های خونی اندازه کوچکتری دارند. در ساختار پلاکت‌ها نوع آنزیم وجود دارد که باعث انعقاد خون و جلوگیری از خونریزی می‌شود. به‌طور دقیق نمی‌توان گفت تعداد دقیق پلاکت در خون باید چه مقدار باشد، زیرا مقدار پلاکت رابطه مستقیمی با عواملی مثل سن افراد، بیماری‌های زمینه‌ای، بیماری‌هایی مثل سرطان، خود ایمنی و… دارد؛ اما به‌طورکلی مقدار پلاکت در هر میلی‌متر مکعب برای بزرگ‌سالان، باید بین 150 تا 400 هزار باشد و تعداد کمتر 150 هزار نشان‌دهنده پلاکت پایین در خون است.

پایین بودن پلاکت خون با چه علائمی همراه است؟

تعداد پایین پلاکت‌ها در خون یا عملکرد نامناسب پلاکت‌ها، سبب اختلال و نارسایی در انعقاد خون خواهد شد. این مشکل معمولاً با علائم شایعی مثل خونریزی زیرپوستی و کبود شدگی همراه است. اگر بخواهیم به‌طور دقیق بگویم، در ترومبوسیتی یا همان پایین بودن پلاکت‌های خون، خونریزی در زیرپوست به‌ویژه در عروق خونی کوچک رخ می‌دهد و سبب کبودی قسمت‌های مختلف بدن خواهد شد. البته این بیماری با علائم دیگری مثل سردرد، ضعف و خستگی، خونریزی شدید و ناگهانی همراه است.

دلایل متعددی برای بروز ترومبوسیتی وجود دارد و از شایع‌ترین آن‌ها می‌توانیم به نارسایی مغز استخوان، کبود تغذیه‌ای و بیماری‌های ویروسی مثل کرونا، ایدز و … اشاره کنیم. البته بیماری‌های دیگر مثل انواع سرطان‌ها، استفاده از برخی از داروها، بیماری‌های خود ایمنی و بیماری‌های عفونی، سطح پلاکت خون را کاهش می‌دهند و سبب ترومبوسیتی می‌شوند.

خوشبختانه امروزه راه‌های زیادی برای درمان کمبود پلاکت خون وجود دارد که با استفاده از آن‌ها به‌راحتی می‌توان سطح پلاکت را بالا برد و از عوارض احتمالی جلوگیری کرد. انتخاب راه و روش درمان ترومبوسیتی تنها توسط پزشک متخصص باید انجام شود، زیرا پزشک ابتدا علت بروز این مشکل را بررسی کرده و متناسب با آن روش درمان را انتخاب می‌کند و به همین علت باید از  درمان خودسرانه پرهیز کنید.

درمان پایین بودن پلاکت خون

همان‌طور که در ابتدا گفتیم، پایین بودن پلاکت خون را باید جدی گرفت زیرا درمان نشدن به موقع سبب به خطر افتادن جان بیمار خواهد شد.راه‌هایی مثل استفاده از آمپول و قرص افزایش پلاکت خون و رژیم غذایی وجود دارد که پزشک بسته به وخامت بیمار یکی از روش‌ها را پیشنهاد می‌دهد.

اگر حال بیمار وخیم باشد و در معرض عوارض ترومبوسیتی واقع شود، پزشکان برای درمان فوری از آمپول‌های حاوی پلاکت استفاده کرده و آن را مستقیم به بیمار تزریق می‌کنند. تزریق این آمپول‌ها تنها در بیمارستان‌ها و تحت نظارت تیم پزشکی انجام می‌شود. گاهی در آزمایشگاه پلاکت خون‌های اهدایی را جدا کرده و در صورت نیاز به افراد ترومبوسیتی تزریق می‌کنند.

در صورت شدید نبودن بیماری می‌توان از روش‌های درمانی دیگری مثل استفاده از راهکارهای طبیعی استفاده کرد. به‌طور مثال مصرف برخی از مواد خوراکی، تأثیر مستقیمی بر روی میزان پلاکت خون دارد و به همین علت باید در رژیم غذایی خود، موادی را قرار دهید که علاوه بر تأمین کردن نیازهای بدن، برای افزایش پلاکت خون نیز مفید باشند.

رژیم غذایی افرادی که پلاکت خون آن‌ها پایین است، باید شامل اکثر گروه ویتامین‌ها از جمله ویتامین B، c، k، d، فولات، آهن و… باشند. این موارد از نیازهای ضروری بدن هستند و وجود آن‌ها در رژیم غذایی سبب ساخت پلاکت در خون و افزایش سیستم ایمنی بدن خواهد شد. البته باید بگویم در صورت شدید بودن بیماری، رژیم غذایی به‌تنهایی راه درمان نیست و باید برای درمان به یک متخصص مراجعه کرد و با توجه به تشخیص وی از درمان‌های دیگر مثل تزریق آمپول حاوی پلاکت یا قرص استفاده کرد.

چه مواردی سبب کاهش پلاکت در خون می‌شوند؟

همان‌طور که اشاره کردیم، میزان پلاکت در خون به عوامل متعددی بستگی دارد و در شرایطی مثل بیماری‌های خاص، میزان پلاکت کاهش می‌یابد. اما به‌جز این موارد، استفاده از مواردی مثل مشروبات الکلی، شیرین‌کننده‌هایی مثل آسپارتام و آب زغال اخته تأثیر زیادی بر روی کاهش تعداد پلاکت‌های خونی می‌گذارند. اگر از ترومبوسیتی رنج می‌برید بهتر است در کنار رعایت رژیم غذایی، درمان دارویی، از مصرف موارد گفته‌شده پرهیز کنید تا در مدت زمان کوتاهی مثل شما برطرف شود.