سرطان در گربه: چگونه آن را تشخیص دهیم؟
سرطان در گربه چیست؟ آیا قابل کنترل است؟
آیا میدانید چه چیز باعث به وجود آمدن سرطان در گربه میشود؟ بدن یک گربه از میلیون ها سلول ریز تشکیل شده که به آنها انرژی میدهد. این سلولها حاوی DNA هستند و عملکردهای متعددی مانند مبارزه با عفونت ها را انجام میدهند.
در شرایط عادی، سلولها رشد میکنند، تقسیم میشوند و میمیرند و سپس با سلولهای جدیدی جایگزین میشوند و این چرخه تکرار میشود.
گاهی اوقات سلولها آسیب میبینند؛ اما به رشد و تقسیم شدن ادامه میدهند. این رشد غیرطبیعی سلول میتواند منجر به ایجاد تومور شود که ممکن است سرطانی باشد.
علائم سرطان در گربهها
اگرچه علائم سرطان گربه بسته به نوع آن متفاوت خواهد بود، دامپزشک برای تشخیص، مدیریت درد، درمان بر روی علائم تمرکز میکند تا کیفیت زندگی گربه شما را تا زمانی که ممکن است حفظ کند.
گربهها به دلیل پنهان کردن علائم درد تا زمانی که بیماری آنها کاملاً پیشرفته نشده نشان نمیدهند. پس دانستن علائمی که باید مراقب آنها بود میتواند به تشخیص زودهنگام و شانس بیشتری برای درمان موفقیتآمیز کمک میکند. در واقع سرطان در گربهها میتواند علائم مختلفی ایجاد کند که معمولاً به نوع سرطان بستگی دارد. علائم ممکن است شامل:
- تودهها و برجستگیهای قابلمشاهده
- بیحالی
- افزایش یا کاهش وزن
- استفراغ
- مشکل در غذا خوردن
- اسهال
- مشکل در تنفس
- بوی بد دهان
- زخمها
- مشکل در دفع ادرار یا مدفوع
- نفخ
- خون در مدفوع
- ادرار خونی
انواع سرطان در گربهها
گربهها ممکن است به انواع مختلفی از سرطان مبتلا شوند که در ادامه به بررسی بیشتر آنها میپردازیم.
لنفوم
میتوان گفت لنفوم شایعترین نوع سرطان در گربهها است. این سرطان بر گلبولهای سفید خون به نام لنفوسیتها تأثیر میگذارد.
آنها بافت لنفوئیدی را در سراسر بدن میسازند. در این شرایط دستگاه گوارش، کلیهها و غدد لنفاوی معمولاً در گربهها تحتتأثیر قرار میگیرند.
ماستوسیتوم
در واقع ماستوسیتومها یا تومورهای ماست سل از ماست سلها ایجاد شدهاند و در مغز استخوان ساخته میشوند و در سراسر بدن گردش دارند. ماستوسیتوما اغلب در پوست یا طحال در گربهها ایجاد میشوند.
لیومیوسارکوم
نوعی سرطان نادر دیگر لیومیوسارکوم است. اینگونه سرطان در گربه دردناک است که بر عضلات معده و روده تأثیر به سزایی میگذارد.
فیبروسارکوم
این مدل سرطان بر بافتهای نرم؛ مانند ماهیچه و بافت همبند تأثیر میگذارد. بهآرامی گسترش مییابد اما میتواند بهصورت موضعی تهاجمی باشد.
تومورهای پستانی
در واقع تومورهای پستانی بر بافت اطراف پستانک گربه تأثیر میگذارند. آنها تومورهای تهاجمی هستند که بهطورکلی به غدد لنفاوی مجاور و ریهها گسترش مییابند.
استئوسارکوم
شایانذکر است که استئوسارکوم سرطان استخوان است که اسکلت گربهها را تحتتأثیر قرار میدهد. این نوع سرطان بهصورت موضعی تهاجمی و دردناک است.
آدنوکارسینوم غدد سرومینوس
متأسفانه، آدنوکارسینوم غدد سرومینوس در غدد عرق گربه ایجاد میشود و اغلب در کانال گوش گربه به وجود میآید و بر روی سلامتی حیوان شما تأثیر میگذارد.
ملانوما
در واقع ملانومها اغلب تودههای جدا شده و برجسته هستند که ممکن است خونریزی کنند. آنها میتوانند بسیاری از قسمتهای بدن از جمله دهان، پوست و چشمها را تحتتأثیر قرار دهند.
نئوپلاسم میلوپرولیفراتیو
خوب است بدانید که نئوپلاسمهای میلوپرولیفراتیو نوعی سرطان خون هستند. متأسفانه آنها از مغز استخوان منشأ میگیرند.
کارسینوم سلول سنگفرشی (SCC)
SCC شایعترین تومور پوستی در گربهها است و بهسرعت در بدن آنها رشد میکند. کارسینوم سلول سنگفرشی (SCC) در سلولهای حفره دهان یافت میشود.
همانژیوسارکوم
یک تومور دیگر با رشد سریع همانژیوسارکوم است که از سلولهای عروق خونی ایجاد میشود و ممکن است باعث خونریزی داخلی شود.
کارسینوم سلول انتقالی (TCC)
TCC توموری است که در مثانه گربهها رشد میکند. بهصورت محلی تهاجمی عمل کرده و بر روی بدن گربهها تأثیر دارد.
علل سرطان در گربهها
عوامل زیادی با سرطان در گربهها مرتبط است، از جمله:
- سموم موجود در دود سیگار و آزبست
- نور UV
- ویروس لوسمی گربه (FeLV)
- ویروس نقص ایمنی گربه (FIV)
- تزریقات و واکسیناسیون
- شکستگیهای بهبودیافته، کاشت دستگاه، بیماری استخوانی موجود از قبل
- سن در زمان عقیم شدن
- نژاد مانند گربههای سیامی و ایرانی
- سن (بسته به نوع سرطان متفاوت است)
تشخیص زودهنگام
میتوان گفت، تشخیص زودهنگام بهترین پیشگیری است. در واقع اقدامات پیشگیرانهای مانند عقیم کردن گربه ماده خود برای کاهش احتمال سرطان پستان است.
واکسینه کردن گربه خود در برابر لوسمی گربه و اطمینان از شرکت در معاینات معمول دامپزشکی برای مراقبت از سلامت کلی مناسب است. ازآنجاییکه چندین سرطان وجود دارد که علل آن ناشناخته است، تشخیص زودهنگام بهترین ابزار شماست.
چگونه دامپزشک سرطان را در گربه تشخیص میدهد؟
دامپزشک شما با بررسی کل سابقه پزشکی گربه کار خود را شروع میکند. ردیابی علائمی که قبل از معاینه مشاهده کردهاید و عکس گرفتن از تودههایی که قابلمشاهده هستند میتواند مفید باشد.
سپس، دامپزشک شما یک معاینه کامل انجام میدهد و احتمالاً خون و ادرار گربه شما را آزمایش میکند. آنها همچنین ممکن است آزمایشهای تصویربرداری را انجام دهند یا کارهایی را توصیه کنند مانند:
- اشعه ایکس: ممکن است برای مشاهده قفسه سینه، شکم یا اندام گربه شما گرفته شود.
- اولتراسوند: این تصاویر اندامهای داخلی گربه شما را نشان میدهد.
- آندوسکوپی: شامل قرار دادن یک دوربین کوچک در دهان یا رکتوم گربه برای مشاهده معده یا روده است.
- توموگرافی کامپیوتری (CT) – CT از یک کامپیوتر برای ایجاد تصاویر مقطعی از قسمتهایی از بدن گربه با وضوح و کنتراست بالا استفاده میکند.
- تصویربرداری رزونانس مغناطیسی MRI :اسکن MRI تصاویر دقیقی از بدن گربه شما بدون استفاده از اشعه ارائه میدهد. تصویربرداری به دامپزشک شما اجازه میدهد تومور را ببیند؛ اما نوع سرطان گربه شما را تشخیص نمیدهد.
- آسپیرات: دامپزشک شما همچنین ممکن است نمونهای از تومور برای بررسی سلولهای داخل آن جمعآوری کند. آسپیرات با سوزن ظریف FNA شامل وارد کردن یک سوزن به داخل تومور و استفاده از یک سرنگ برای مکش سلولهایی است که زیر میکروسکوپ مشاهده میشوند.
- بیوپسی: شامل برداشتن بخشی از تومور با جراحی و مشاهده سلولها در زیر میکروسکوپ است. نمونهبرداری معمولاً تشخیص دقیقتری ارائه میکند و میتواند به دامپزشک شما کمک کند تا نحوه عملکرد تومور را پیشبینی کند.
درمان سرطان در گربهها
اینکه سرطان گربه شما قابلدرمان است یا خیر به عوامل زیادی بستگی دارد، از جمله:
- نوع سرطان
- شرایط بهداشتی
- مرحله سرطان
- محل و اندازه تومور
برنامه درمانی سرطان در گربه
تیم دامپزشکی به تعیین بهترین برنامه درمانی کمک میکند که ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- جراحی: جراحی معمولاً برای برداشتن تومورهایی که در نزدیکی سطح پوست قرار دارند یا در یک ناحیه موضعی هستند انجام میشود.
- شیمیدرمانی: شیمیدرمانی بهصورت تزریقی یا خوراکی برای از بین بردن سلولهای سرطانی انجام میشود. اغلب برای سرطانهایی که قبلاً گسترش یافتهاند استفاده میشود.
- پرتودرمانی: پرتودرمانی از پرتوهای هدفمند پرتو برای از بین بردن سلولهای سرطانی استفاده میکند. ممکن است برای تومورهایی که با جراحی قابل برداشتن نیستند پیشنهاد شود.
- ایمونوتراپی: ایمونوتراپی از سیستم ایمنی گربه شما برای مبارزه با سرطان استفاده میکند، اما در گربهها نسبتاً جدید است.
- درمان فتودینامیک: فتودینامیک تراپی مواد حساس به نور و نور را ترکیب میکند تا بافت سرطانی را از بین ببرد.
ترکیبی از درمانها اغلب برای گربههای مبتلا به سرطان پیشنهاد میشود. بهعنوانمثال، جراحی برای برداشتن تومور و به دنبال آن شیمیدرمانی، میتواند دامپزشک را مطمئن کند که تمام سلولهای سرطانی برداشته یا از بین رفتهاند.
برخی از گربهها ممکن است بهاندازه کافی سالم نباشند تا در مقابل درمان مقاومت کنند، در این صورت ممکن است از مراقبتهای تسکینی برای راحت نگهداشتن آنها استفاده شود. در این شرایط دامپزشک ممکن است داروهای ضددرد و ضدالتهاب، رژیم غذایی خاص، مایع درمانی و تزریق خون را تجویز کند.
پیشگیری از سرطان در گربهها
اگرچه نمیتوان از بسیاری از انواع سرطان پیشگیری کرد، اما اقداماتی وجود دارد که میتوانید برای کاهش خطر کلی گربه خود انجام دهید. این اقدامات عبارتاند از:
- با انجام واکسیناسیون بهموقع خطر ابتلا به سرطان را کاهش دهید.
- قرار گرفتن گربه در معرض سموم داخل خانه، مانند آزبست و دود تنباکو را کاهش دهید.
- قرار گرفتن گربه در معرض نور UV را به حداقل برسانید.
- چک دامپزشکی بهصورت سالانه را در اولویت قرار دهید.