لوسمی در گربه ها چیست؟ (نحوه تشخیص + درمان آن)
لوسمی در گربه ها (بهترین درمان آن)
ویروس لوسمی در گربه ها یک بیماری شایع است. از گربه‌ای به گربه دیگر پخش می‌شود و منجر به تخریب گلبول‌های سفید خون و سیستم ایمنی بدن گربه می‌شود.
این مشکل آن‌ها را بیشتر در معرض ابتلا به عفونت، سرطان و مرگ قرار می‌دهد. تا به امروز واکسیناسیون منجر به کاهش کلی موارد لوسمی شده است. بااین‌حال، این یک بیماری عمده در گربه‌هایی است که اغلب در خارج از منزل هستند.
ویروس لوسمی
در واقع ویروس لوسمی با حمله به بافتی که سلول‌های خونی را می‌سازد، از جمله مغز استخوان و بافت لنفاوی، به سلول‌های خونی گربه حمله می‌کند.
می‌دانیم که سلول‌های خونی (گلبول‌های قرمز، گلبول‌های سفید و پلاکت‌ها) نقش مهمی در تأمین اکسیژن و مواد مغذی بدن دارند. این سلول‌ها به مبارزه با عفونت‌ها و حذف مواد زائد کمک می‌کنند.
گلبول‌های سفید خون نیز به‌ویژه در کمک به سیستم ایمنی مهم هستند و انواع خاصی از گلبول‌های سفید خون زمانی که گربه در حال مبارزه با یک بیماری است، عمل می‌کنند.
هنگامی که یک گربه به ویروس لوسمی آلوده می‌شود، گلبول‌های سفید خون آن در معرض خطر قرار می‌گیرند و دیگر قادر به مبارزه با عفونت‌ها نیستند.
عفونت‌های مختلف پوستی، تنفسی و ادراری می‌توانند بدون داشتن سیستم ایمنی سالم ایجاد شوند. دراین‌بین گربه آسیب‌دیده قادر به مبارزه با این عفونت‌ها نیست.
همین موضوع منجر به طول عمر کوتاه‌تر می‌شود. این ویروس همچنین باعث جهش‌هایی می‌شود که منجر به سرطان می‌شوند، از جمله لنفوم و لنفوسارکوم.
علائم ویروس لوسمی گربه
همة علائم بالینی ویروس لوسمی گربه از سلول‌های خونی است که مورد حمله قرار می‌گیرند. در ابتدا، گربه‌ها ممکن است علائم کمی از عفونت را نشان دهند تا زمانی که ویروس تقویت شود و سیستم ایمنی بدن آن‌ها را تحت کنترل بگیرد.
با گذشت زمان، علائم بالینی ممکن است بیشتر درگیر شوند؛ زیرا گربه‌ها به سرطان‌های ثانویه به ویروس لوسمی مبتلا می‌شوند. شایع‌ترین علائم بالینی ویروس لوسمی گربه عبارت‌اند از:
- رنگ‌پریدگی لثه (کم‌خونی)
- کاهش اشتها
- کت نامرتب، خشک و شکننده
- کاهش وزن
- لثه‌ها و دهان ملتهب
- تب
- بزرگ شدن غدد لنفاوی
- اسهال مزمن
- عفونت‌های مزمن پوست، چشم، تنفسی یا مجاری ادراری
علل ویروس لوسمی گربه
FeLV در گربه‌ها از طریق بزاق پخش می‌شود. معمولاً از گربه‌هایی که برای مدت طولانی در ارتباط با یکدیگر قرار دارند، از طریق نظافت متقابل، جفت‌گیری یا جعبه‌های غذا، آب و بستر مشترک پخش می‌شود.
همچنین ممکن است از طریق زخم‌های گازگرفتگی و از طریق جفت از مادر به بچه‌گربه‌ها سرایت کند. گربه در هر سنی می‌تواند آلوده شود.
خوشبختانه این ویروس در محیط خیلی مقاوم نیست و فقط چند ساعت می‌تواند روی سطوح زنده بماند. همچنین انتقال معمولاً از تماس مستقیم بین گربه‌ها اتفاق می‌افتد. نکته مهم دیگر اینکه ویروس لوسمی گربه‌سانان برای افراد یا سایر حیوانات خانگی مانند سگ یا خرگوش مسری نیست.
تشخیص لوسمی توسط دامپزشک
لوسمی گربه معمولاً با آزمایشی که به مقدار کمی خون نیاز دارد، تشخیص داده می‌شود که به آن آزمایش الایزا می‌گویند. این آزمایش سریع و به طور معمول در کلینیک‌های دامپزشکی انجام می‌شود.
دامپزشک ممکن است تکرار آزمایش را در صورت نتیجه مثبت به‌خصوص در گربه‌ها و بچه‌گربه‌های جوان توصیه کند. تکرار آزمایش 8 تا 12 هفته بعد به تأیید مداوم بودن عفونت کمک می‌کند.
برخی از سیستم‌های ایمنی گربه‌ها می‌توانند ویروس را در اولین مواجهه با آن‌ها از بین ببرند. حدود 20 تا 30 درصد از گربه‌ها در اولین مواجهه با ویروس، ویروس را با موفقیت از بین می برند.
مراحل مختلف ویروس لوسمی گربه‌ها
FeLV چندین مرحله را در گربه‌ها طی می‌کند. در مرحله اول، گربه‌های آلوده با ورود ویروس به دهان و تکثیر روی لوزه‌ها، علائم بیماری بسیار کمی از خود نشان می‌دهند.
کمی کمتر از یک‌سوم گربه‌ها می‌توانند ویروس را در این مرحله از بین ببرند، اگر سیستم ایمنی آن‌ها سالم باشد. برای دو سوم باقیمانده گربه‌ها، ویروس به بافت لنفاوی و روده‌ها گسترش می‌یابد و منجر به ریختن ذرات ویروسی در مدفوع علاوه بر بزاق می‌شود.
در مراحل پیشرفته بیماری، مغز استخوان را نیز درگیر می‌کند. هنگامی که ویروس وارد مغز استخوان می‌شود، نمی‌توان آن را پاک‌سازی کرد و این گربه‌ها به طور مداوم تا آخر عمر آلوده هستند.
درمان لوسمی در گربه ها
متأسفانه، ویروس لوسمی گربه درمان ندارد. گربه‌های مبتلا فقط از نظر پزشکی مدیریت می‌شوند. این گربه‌ها معمولاً به دلیل به خطر افتادن سیستم ایمنی بدنشان دچار عفونت‌های ثانویه پوست، دستگاه تنفسی فوقانی، چشم یا دستگاه ادراری می‌شوند.
ممکن است برای درمان هر گونه عفونت باکتریایی ثانویه‌ای که ممکن است وجود داشته باشد، آنتی‌بیوتیک تجویز شود. گاهی اوقات داروهای محرک اشتها یا داروهای ضدالتهابی در بیماران مبتلا به سرطان خون گربه که اشتهای ضعیف یا تب دارند تجویز می‌شود. همچنین در برخی مواقع، برای گربه‌هایی که کم‌خونی شدید دارند، ممکن است تزریق خون برای ادامه زندگی توصیه شود.
درحالی‌که یک عفونت ساده دستگاه تنفسی فوقانی ممکن است به‌راحتی توسط سیستم ایمنی گربه سالم برطرف شود، بیماران لوسمی گربه دارای سیستم ایمنی ضعیفی هستند و به درمان تهاجمی‌تر و مداخله زودهنگام با آنتی‌بیوتیک نیاز دارند. هر بیماری، هر چقدر هم کوچک باشد، تهدیدی برای سیستم ایمنی ضعیف است.
مدیریت بیماری لوسمی در گربه
برخی از گربه‌های مبتلا به FeLV می‌توانند سال‌ها زندگی عادی داشته باشند، به‌ویژه اگر در داخل خانه نگهداری شوند و کمتر در معرض بیماری‌های ثانویه قرار بگیرند.
میانگین طول عمر پس از مثبت شدن آزمایش ویروس لوسمی کمتر از سه سال است. مهم است که از هرگونه تعامل گربه مانند دعوا جلوگیری نمایید.
درمان گربه مبتلا به لوسمی ممکن است نیاز به تمیز کردن مکرر چشم‌ها و گوش‌ها داشته باشد تا آن‌ها را عاری از کثیفی نگه دارد. پوست، دستگاه تنفسی، چشم، گوش و مجاری ادراری می‌تواند در گربه‌هایی با سیستم ایمنی ضعیف مشکل‌ساز باشند، بنابراین تمیز نگه‌داشتن بهترین راه است.
شانه زدن منظم، پوست و پوشش را سالم نگه می‌دارد. اگر علائمی از عفونت مشاهده شد، مانند تخلیه سبز مایل به زرد در چشم‌ها یا بینی، بی‌حالی، کاهش اشتها، سرفه، افزایش ادرار یا التهاب در گوش، دراسرع‌وقت با دامپزشک در میان بگذارید. نکته آخر اینکه شما می‌توانید با واکسیناسیون منظم خطر ابتلا به لوسمی گربه را در گربه خود کاهش دهید.
سرطان لنفوسیتی مزمن در گربه‌ها
حیواناتی که دارای لنفوسیت‌های غیرطبیعی و بدخیم در خون هستند دارای نوع نادری از سرطان به نام لوسمی لنفوسیتی مزمن خواهند بود.
لنفوسیت‌ها که جزء جدایی‌ناپذیر سیستم ایمنی هستند، در صورت آسیب می‌توانند بر بسیاری از سیستم‌های بدن تأثیر بگذارند. اگرچه نادر است، اما این نوع لوسمی هم سگ‌ها و هم گربه‌ها را مبتلا می‌کند. علائم آن شامل:
- افزایش تشنگی
- بزرگ شدن غدد لنفاوی
- تب
- افزایش ادرار
- لنگش
- کبودی
علل سرطان لنفوسیتی مزمن
- قرار گرفتن در معرض پرتوهای یونیزان
- ویروس‌های سرطان‌زا
- عوامل شیمیایی
تشخیص
دامپزشک ابتدا با شنیدن گفته‌های شما سپس با معاینه فیزیکی کامل و همچنین مشخصات بیوشیمی، آزمایش ادرار و شمارش کامل خون (CBC) را انجام خواهد داد.
آزمایش خون ممکن است کم‌خونی، تعداد غیرطبیعی کم پلاکت‌ها (سلول‌های دخیل در لخته شدن خون) و افزایش غیرطبیعی تعداد لنفوسیت‌ها در فیلم خونی را که در زیر میکروسکوپ مشاهده شده را نشان دهد.
دامپزشک همچنین در این شرایط بیوپسی مغز استخوان را انجام می‌دهد که تصویر دقیق‌تری از ناهنجاری‌های تولید لنفوسیت ارائه می‌دهد.
لوسمی لنفوبلاستیک حاد در گربه‌ها
بیماری است که در آن لنفوبلاست‌های سرطانی (سلول‌هایی که در مرحله اولیه رشد هستند) و پرولنفوسیت‌ها (سلول‌هایی که در مرحله میانی رشد هستند) تولیدمثل می‌کنند و سپس از طریق جریان خون گردش می‌کنند و وارد اندام‌های بدن می‌شوند.
این سلول‌ها هم به داخل مغز استخوان و هم به قسمت بیرونی مغز استخوان نفوذ می‌کنند و سلول‌های بنیادی خون‌ساز را جابه‌جا می‌کنند.
سلول‌های خون‌ساز پیش‌سازهای طبیعی و سالم گلبول‌های قرمز، لنفوسیت‌ها، گلبول‌های قرمز، پلاکت‌ها، ائوزینوفیل‌ها، نوتروفیل‌ها، ماکروفاژها و ماست سل‌ها هستند.
گربه‌های مبتلا به این بیماری ایمنی ضعیفی پیدا کرده و به عفونت‌ها تمایل پیدا می‌کنند. علت لوسمی لنفوبلاستیک حاد عفونت ویروس لوسمی گربه (FeLV) است که علائم آن شامل:
- لکه‌های بنفش ریز و غیربرجسته روی پوست، ناشی از خونریزی‌های زیر پوست
- لکه‌های قرمز مایل به بنفش تیره روی لثه، ناشی از پارگی رگ‌های خونی زیر پوست
تشخیص لوسمی لنفوبلاستیک حاد
دامپزشک با در نظر گرفتن سابقه پزشکی پیشینه و حوادث احتمالی که ممکن است این وضعیت را تسریع کرده باشد، یک معاینه فیزیکی کامل از گربه شما انجام خواهد داد.
مشخصات کامل خون شامل مشخصات شیمیایی خون، شمارش کامل خون و آزمایش ادرار انجام خواهد شد. اگر مشکوک به سرطان باشد، دامپزشک همچنین باید بیوپسی مغز استخوان (نمونه) را برای بررسی میکروسکوپی (سیتولوژیک) سلول‌ها بگیرد.
اگر سلول‌های سرطانی بدخیم وجود داشته باشد، معاینه ارتشاح لنفوبلاستیک مغز استخوان انجام می‌شود. همچنین ممکن است برای بررسی بزرگی کبد و یا بزرگ شدن طحال، عکس‌برداری با اشعه ایکس از شکم انجام شود.
