درمان قطعی بیش فعالی بزرگسالان (نشانه‌های شایع آن)
درمان بیش فعالی بزرگسالان چیست؟ اختلالات مشابه با آن چیست؟
تشخیص نشانه‌های بیش فعالی یا ADHD در بزرگسالان، ممکن است دشوار باشد. معمولاً علائم اصلی آن قبل از ۱۲ سالگی شروع‌شده و تا بزرگسالی ادامه پیدا می‌کند. هیچ‌گونه آزمایش مشخصی وجود ندارد تا این اختلال را ثابت کند. در این مطلب از مجله جوان ایرانی به بررسی هر آنچه که باید در مورد اختلال بیش فعالی بدانید پرداخته و درمان قطعی آن در بزرگسالان را برای شما شرح می‌دهیم.
نشانه‌های اختلال بیش فعالی در بزرگسالان
افراد بزرگسالی که دچار اختلال بیش فعالی هستند، معمولاً یک سری نشانه‌هایی دارند که در ادامه این مطلب با هم بررسی می‌کنیم.
- وقتی به این‌گونه افراد مسئولیت‌هایی سپرده می‌شود، برای انجام آن گیج و سردرگم شده و نمی‌دانند چه کاری را باید انجام دهند.
- آن‌ها نمی‌توانند به هر مسئله‌ای که نیاز به فکر زیادی دارد، بیندیشند و از آن مسئله فراری هستند.
- کارهای خودشان را نمی‌توانند به خوبی سامان دهند.
- وظایف و قرارهای ملاقات را به سختی به یاد می‌آورند و به مشکل می‌خورند.
- در انجام اکثر کارها دچار اختلال و بی‌دقتی هستند و برای خواندن مطالب نمی‌توانند تمرکز کنند.
- اکثر آن‌ها وسایل خودشان را جا گذاشته و یا گم می‌کنند.
- حال آن‌ها مدام در حال تغییر است، گاهی خوب است و گاهی بد.
- چنین افرادی حتی در خوابیدن دچار مشکل هستند و به راحتی نمی‌توانند بخوابند.
- هنگامی‌که با افراد صحبت می‌کنند، دائماً صحبت‌های آن‌ها را قطع می‌کنند.
- معمولاً در جمع بسیار صحبت کرده و پرحرف هستند.
- این‌گونه افراد معمولاً در کار دیگران دخالت می‌کنند.
- در اکثر مواقع عصبانی بوده و در برخی از مواقع رفتارهای توهین‌آمیزی نیز از خود نشان می‌دهد.
- در کمتر از چند ثانیه ممکن است به‌یک‌باره ناراحت، شاد و دچار استرس و اضطراب شوند.
- از صداهای اطراف به سرعت پریشان می‌شوند.
- این‌گونه افراد دائماً احساس می‌کنند که سر آن‌ها بسیار شلوغ است و کارهای زیادی برای انجام دادن دارند.
اختلالات مشابه با بیش فعالی
برخی از اختلالات هستند که ممکن است علائم و نشانه‌های شبیه بیش فعالی را داشته و شما آن‌ها را با این اختلال اشتباه بگیرید.
به عنوان مثال اختلالاتی مانند افسردگی، اضطراب، نقص یادگیری و اختلالات سلامت روان، همچنین مشکلات پزشکی مانند اختلالات تشنج، مشکلات تیروئید، اختلالات خواب و آسیب‌های مغزی.
همچنین علائم هیپوگلیسمی یا همان قند خون پایین مشابه با اختلال بیش فعالی است. همچنین ممکن است داروها، مصرف الکل و سایر مواد مخدر شما را برای تشخیص این بیماری به اشتباه بیندازد.
نحوه مراجعه به روانشناس
به طور کلی روانشناسان، مهارت‌های یادگیری را به شما آموزش داده و با روان درمانی به شما کمک می‌کنند تا مدیریت زمان و مهارت‌های سازمانی خود را بهبود بخشیده، همچنین مهارت‌های حل مسئله بهتر را گسترش دهید.
با روان درمانی می‌توانید عزت‌نفس خود را بهبود بخشیده و روابط بهتر با خانواده، همکاران و دوستان خود را بیاموزید.
شما عزیزان می‌توانید با شکست‌های تحصیلی، کاری یا اجتماعیِ گذشته کنار بیایید و یاد بگیرید که چگونه رفتارهای تکانشی خود را کاهش دهید.
نحوه قرار ملاقات با روانشناس
شما عزیزان می‌توانید به پزشک عمومی مراجعه کنید و پس از تشخیص بیش فعالی، شما را به یک متخصص مانند روان‌پزشک یا روانشناس ارجاع خواهد داد.
قبل از اینکه به متخصص سلامت روان مراجعه کنید، هرگونه علائم و مشکلاتی که دارید را در برگه یادداشت کنید.
به عنوان مثال اگر در محل کار، مدرسه یا هرگونه روابط خود دچار اختلالی شده‌اید، حتماً یادداشت کنید. همچنین مشکلات شخصی مانند استرس‌های زیاد یا اینکه هرگونه تغییرات اخیر در زندگی را بنویسید. همچنین تمام داروهایی که مصرف می‌کنید از جمله ویتامین‌ها، گیاهان دارویی و مکمل‌ها را به همراه خود داشته باشید. اگر کافئین و الکل نیز مصرف می‌کنید، آن‌ها را بنویسید.
سؤالاتی که باید از پزشک بپرسید را در ادامه این بخش برای شما شرح می‌دهیم.
- سؤالاتی که باید از پزشک بپرسید را در ادامه این بخش برای شما به طور کامل شرح می‌دهیم.
- از پزشک بپرسید که علت علائم احتمالی من چیست؟
- چه نوع آزمایش‌هایی باید انجام دهم؟
- برای من چه درمان‌هایی وجود دارد و شما کدام‌یک از این درمان‌ها را توصیه می‌کنید؟
- اگر بیماری‌های دیگری نیز دارید، آن‌ها را بیان کنید و از پزشک بخواهید که چگونه می‌توانید این‌گونه شرایط را با همدیگر مدیریت کنید.
- آیا باید به روان‌پزشک مراجعه کنم و یا روانشناس؟
- آیا جایگزینی برای داروهایی که تجویز می‌کنید وجود دارد؟
- عوارض جانبی داروهای تجویزشده چیست؟
- به طور کلی هر چیزی که متوجه نشدید را از پزشک بپرسید، هیچ‌گاه خودتان را سانسور نکرده و از پرسیدن سؤالات بیشتر دریغ نکنید.
همچنین ممکن است پزشک سؤالاتی از شما بپرسد که در ادامه باهم بررسی می‌کنیم.
- آیا این نشانه‌های شما به صورت مداوم است یا هر از گاهی به سراغ شما می‌آید؟
- علائم شما به چه میزان شدید است؟
- در محل کار خانه یا موقعیت دیگر چه نوع علائمی دارید؟
- آیا در دوران مدرسه و بچگی نیز دچار مشکلات اجتماعی شده‌اید؟ الگوی خواب شما چگونه است؟
- چه اتفاقی باعث می‌شود که نشانه‌های شما برتر شود؟
- چه چیزی باعث خواهد شد که علائم شما بهبود یابد؟
- آیا الکل مصرف می‌کنید؟
- همچنین آیا تا به حال مواد مخدر استفاده کرده‌اید؟
- آیا کافئین مصرف می‌کنید؟
- به طور کلی چه نوع داروهایی استفاده می‌کنید؟
- در حال حاضر عملکرد تحصیلی و کاری شما چگونه است؟
نشانه های اختلال شخصیت نمایشی یا هیستریونیک چیست؟ چگونگی درمان آن را در این مطلب بخوانید:
نشانه های اختلال شخصیت نمایشی یا هیستریونیک
درمان قطعی بیش فعالی در بزرگسالان
بسیاری از پزشکان برای افراد مسن به دلیل اینکه ممکن است خطر تداخلات دارویی برای آن‌ها وجود داشته باشد، درمان‌های دارویی را به‌هیچ‌وجه توصیه نمی‌کنند. درواقع این‌گونه داروها را زمانی تجویز می‌کنند که علائم و نشانه‌های بیش فعالی در فرد بسیار شدید باشد و تمام عملکرد زندگی روزمره آن‌ها را تحت تأثیر قرار بدهد. اما اگر نشانه‌های شما بسیار جزئی و سبک باشد، پزشک معمولاً تغییر سبک زندگی و درمان‌های غیر دارویی را توصیه می‌کند. درمان‌های غیر دارویی ADHD را در ادامه این مطلب با هم بررسی می‌کنیم.
درمان شناختی رفتاری
رفتاردرمانی یا درمان شناختی رفتاری باعث شده که فرد احساس بهتری داشته و علائم بیش فعالی در او کاهش می‌یابد. درواقع طی تحقیقات انجام‌شده توسط مجله جوان ایرانی این‌گونه درمان‌ها در بهبود روند آگاهی ذهن و کاهش رفتارهای هیجانی افراد بسیار مؤثر است. همچنین مشکلات دیگری مانند افسردگی، اضطراب و هرگونه مشکلات سلامت روان ناشی از بیش فعالی نیز با این روش درمان می‌شود.
رژیم غذایی سالم
همان‌طور که می‌دانید رژیم غذایی سالم شامل میوه‌ها و سبزیجات، پروتئین‌های بدون چربی و غلات کامل برای رشد مغزی بسیار مهم است. اگر مواد غذایی که حاوی رنگ‌های مصنوعی هستند را ترک کنید، علائم بیش فعالی در افراد بسیار کاهش می‌یابد. رنگ‌های خوراکی در آبنبات‌ها، غلات و سایر مواد غذایی را مصرف نکنید. همچنین در رژیم غذایی، اسیدهای چرب امگا ۳ مصرف مواد مغذی مانند روی را بگنجانید.
مصرف مکمل‌ها
برای کاهش علائم بیش فعالی می‌توانید مکمل‌های روی، مکمل‌های روغن و ماهی مصرف کنید تا به سلامت مغز شما کمک بسیار زیادی کند.
مصرف پروتئین‌ها
به طور کلی کودکان ۲۴ تا ۳۰ گرم و بزرگسالان بین ۴۵ تا ۷۰ گرم پروتئین نیاز دارند. صبحانه خود را با یک خوراکی حاوی پروتئین مانند تخم مرغ با نان گندم و مواردی از این قبیل شروع کنید. همچنین شما عزیزان باید بدانید که پروتئین‌ها از افزایش قند خون پیشگیری می‌کنند. همان‌طور که می‌دانید افزایش قند باعث شدت یافتن علائم بیش فعالی می‌شود. سعی کنید غذاهایی مانند میوه، سبزی، غلات کامل و حبوبات را مصرف کنید.
ورزش کردن
اگر شما عزیزان به طور منظم ورزش کنید، بسیاری از علائم شما کاهش پیدا می‌کند. همچنین فعالیت‌های بدنی باعث افزایش ترشح دوپامین در بدن شما می‌شود و به کیفیت خواب خوب شما نیز کمک بسیار زیادی می‌کند. اگر درگیر اختلال بیش فعالی هستید و درمان کافی نداشته باشید، علائم شما تشدید می‌شود.
موسیقی درمانی
افرادی که اختلال بیش فعالی یا ADHD دارند، دچار استرس و اضطراب فراوانی هستند. گوش کردن به موسیقی برای این‌گونه افراد بسیار آرام‌بخش است. البته موسیقی درمانی نمی‌تواند جایگزین دارودرمانی یا رفتاردرمانی باشد، اما در کنار سایر درمان‌ها می‌تواند بسیار مفید عمل کند.
مدیتیشن یا مراقبه ذهنی
این روش درمانی برای بیمارانی که اختلال بیش فعالی دارند، بسیار مفید است. درواقع آگاهی و هوشیاری نسبت به فعالیت‌های روزمره بیشتر شده، درواقع مراقبه کردن در سکوت و آرامش است. شما در این لحظات سعی می‌کنید در لحظه زندگی کنید، درنتیجه علائم بیش فعالی شما به مرور زمان کاهش می‌یابد.
کمک گرفتن از مشاور
برخی از افراد به صورت تخصصی به درمان بیش فعالی می‌پردازند. شما می‌توانید به این‌گونه افراد مراجعه کرده و مهارت‌هایی را برای مدیریت رفتار، تعیین هدف و حل مسئله یا مدیریت زمان آموزش ببینید.
علائم و درمان اختلال شخصیت مرزی را به طور کامل در این مقاله بخوانید:
علائم و درمان اختلال شخصیت مرزی
معرفی داروهای درمان بیش فعالی
محصولاتی که شامل متیل فنیدیت یا آمفتامین هستند، معمولاً برای درمان بیش فعالی کاربرد بسیار زیادی دارند. البته ممکن است پزشک، داروهای دیگری نیز تجویز کند که باعث تقویت و متعادل‌سازی سطح مواد شیمیایی مغز شود. سایر داروهایی که برای درمان بیش فعالی استفاده می‌شوند، شامل اتوموکسیتین غیر متحرک و همچنین داروهای ضدافسردگی مانند بوپروپیون است.
مصرف این‌گونه داروها بدون تجویز پزشک ممنوع بوده و شما باید تحت نظر پزشک آن‌ها را مصرف کنید.
عوامل ایجاد اختلال بیش فعالی در بزرگسالان
بیشتر دلایل بیش فعالی را به عوامل بیولوژیک اطلاق می‌دهند که البته برخی از تحقیقات نشان می‌دهد که فرزند اول بودن، همچنین بیش‌فعال بودن یا اعتیاد والدین در ابتلای کودک به این اختلال نیز تأثیر بسیار زیادی دارد.
به طور کلی افرادی که دچار این اختلال می‌شوند، نمی‌توانند یک هدف ثابت را دنبال کنند و معمولاً هر بار یک شغل جدید را امتحان می‌کنند.
همچنین ژنتیک نیز ممکن است در ابتلای افراد به این بیماری دخیل باشد. تحقیقات نشان می‌دهد که ژن‌ها دلایل بسیار تأثیرگذاری در اختلال بیش فعالی هستند.
عوامل خطر بیش فعالی چیست؟
برخی از افراد در خطر بیشتری برای ابتلا به بیش فعالی هستند.
- به عنوان مثال افرادی که والدین، خواهر یا برادری دارند که به این نوع اختلال مبتلا است، در خطر بسیار بیشتری قرار دارد.
- همچنین ابتلا به سایر بیماری‌های روانی احتمال ابتلا به بیش فعالی را بسیار بالا میبرد.
- مصرف دخانیات، الکل و سایر مواد مخدر در زمان بارداری نیز باعث ایجاد این اختلال می‌شود.
- زایمان زودرس که ممکن است قبل از هفته سی و هفتم بارداری ایجاد شود یا وزن کم در نوزاد نیز در ایجاد اختلال تأثیر بسیار زیادی دارد.
- همچنین ابتلا به بیماری نیز یکی دیگر از مواردی است که احتمال ابتلا به بیش فعالی را بسیار بالا ببرد.
- آسیب شدید مغزی که در رحم یا بعد از تولد ایجاد می‌شود، نیز در ابتلا به این بیماری بی‌تأثیر نیست.
عوارض اختلال بیش فعالی در بزرگسالان
همان‌طور که ذکر شد به طور کلی اختلال بیش فعالی یا اختلال کمبود توجه می‌تواند زندگی فرد را مختل کند. از جمله عوارض این بیماری می‌توان به مشکلات مالی، مشکلات قانونی، ضعف در عملکرد کاری، سوءمصرف مواد مخدر یا الکل، تصادفات مکرر رانندگی، روابط عاطفی ناپایدار، خودشناسی ضعیف سلامت روانی و جسمی ضعیف خودکشی و مواردی از قبیل اشاره کرد.
سرنوشت افراد بیش‌فعال در ازدواج
افرادی که دچار بیش فعالی هستند، حتی اگر یک‌طرف از زوجین بیش‌فعال باشند، ممکن است در مسائل مختلف و همه ابعاد زندگی مشترک را تحت تأثیر قرار دهد. مگر اینکه فرد تحت درمان قرارگرفته و اختلال او کنترل شود.
البته در برخی از موارد ممکن است فردی که دچار بیش فعالی است، احساس نادیده شده گرفتن داشته و احساس تنهایی کند. در برخی از مواقع فرد مانند کودکان رفتار کرده و احساس نفرت به شوهرش را به وجود می‌آورد.
فرد سالم ممکن است احساس کسل‌کننده بودن شریک زندگی را احساس کند.
همچنین بسیاری از همسران شکایت می‌کنند که همسر آن‌ها دچار اختلال بیش فعالی، کنترل‌گری شدید و عجیب بر روی آن‌ها دارد. حتی در جزئیات خصوصی و مسائل شخصی از طرف همسر نیز دخالت می‌کند.
فردی که اختلال بیش فعالی دارد، علی‌رغم اینکه برای برطرف کردن نیازهای شریک خود تلاش بسیار زیادی می‌کند، اما همچنان ناتوان است.
درمان اختلالات اضطرابی و نشانه های ابتلا به آن را در این مطلب بخوانید:
سوالات متداول در مورد ADHD
در این بخش به بررسی سوالات متداول در مورد ADHD می‌پردازیم.
آیا امکان بهبودی بیش فعالی با افزایش سن وجود دارد؟
طی تحقیقات انجام‌شده از هر ۵ کودکی که مبتلا به این اختلال است، دو نفر آن‌ها علائم را تا دوران نوجوانی خود تجربه می‌کنند. بنابراین اگر بلوغ به پایان برسد، ممکن است علائم به طور کامل ناپدید شود.
البته دقت کنید حدود ۲۵ درصد از افراد مبتلا به بیش فعالی در بزرگسالی به هیچ‌گونه درمانی نیاز ندارند.
مانند بسیاری از اختلالات دیگر، افراد ممکن است یاد بگیرند چگونه خودشان را با این اختلال تطبیق دهند.
آیا فقط کودکان مبتلا به اختلال بیش فعالی می‌شوند؟
همان‌طور که اختلال بیش فعالی را در مورد کودکان بسیار شنیده‌اید، جالب است بدانید که این‌گونه اختلال در بزرگسالان هم بسیار شایع است و بسیاری از بزرگسالان از این اختلال رنج‌برده و حتی باعث رنجش دیگران نیز می‌شوند.
حتی بسیاری از افراد به دلیل این اختلالی که دارند، از روند زندگی عقب‌افتاده و آن‌ها را از زندگی دور می‌کند. چنین افرادی باید حتماً تحت نظر روان‌پزشک قرار بگیرند تا بتوانند به زندگی خود ادامه دهند. همان‌طور که متوجه شدید این‌گونه اختلال منحصر به کودکان نیست، بلکه بزرگسالان نیز ممکن است دچار آن می‌شوند.
سخن پایانی
اختلال نقص توجه یا بیش فعالی یکی از شایع‌ترین اختلالات عصبی است که در دوران کودکی و نوجوانی آغازشده و حتی تا بزرگسالی نیز ممکن است ادامه یابد.
اگر شما عزیزان تجربه‌ای در این مورد دارید، می‌توانید در انتهای مقاله بخش نظرات پیام خود را ثبت کنید.
