علائم ناشنوایی در سگ چیست؟ نحوه پیشگیری + درمان آن
ناشنوایی در سگ چه نشانههایی دارد؟ چگونه از آن پیشگیری کنیم؟
همه ما میدانیم که ناشنوایی از دست دادن توانایی شنوایی است و میتواند چه اتفاق بدی در زندگی هم انسانها و حیوانات باشد. در حیواناتی همچون سگها بیشتر در سگهای مسن رخ میدهد. بااینحال، ناشنوایی در سگ میتواند در هر سنی اتفاق بیفتد و دلایل مختلفی داشته باشد.
شنوایی در پستانداران نیازمند انتقال دقیق امواج صوتی از طریق بافت نرم و ساختارهای استخوانی گوش داخلی و خارجی است. اگر هر یک از این ساختارها از طریق عفونت یا تروما تداخل پیدا کنند و یا اگر بهدرستی رشد نکنند منجر به از دست دادن توانایی درک صدا میشود.
علائم ناشنوایی در سگها
- عدم پاسخگویی به صداهای محیطی
- مشکل در بیدار کردن سگ هنگام خواب
- سردرگمی در مورد منبع صدا
- پارس بیش از حد
- عدم حرکت گوش در حین ارتباط
علل ناشنوایی در سگها
ناشنوایی میتواند شامل از دست دادن شنوایی در یک طرف یا فقط توانایی درک صداها در فرکانسهای خاص شود. این اتفاق میتواند بسیار دشوار باشد؛ زیرا سگها هر گونه کمشنوایی را بهخوبی درک میکنند.
همچنین ناشنوایی در هر دو گوش بیشتر در شرایط عفونی یا التهابی، مانند عفونت گوش دیده میشود. بهبود شنوایی توله در چنین مواردی بیشتر است.
حتی میتوان گفت التهاب طولانیمدت احتمال بهبود شنوایی سگ شما را کاهش میدهد. پس ناشنوایی در سگ میتواند علل مختلفی داشته باشد که در ادامه به بررسی بیشتر آنها میپردازیم.
نقص مادرزادی
تولهها میتوانند ناشنوا به دنیا بیایند (ناشنوایی مادرزادی)، معمولاً به دلیل نقص در گوش داخلی این اتفاق پیش میآید. اینگونه شایعترین علت ناشنوایی در سگها است، اما فقط در تولههای بزرگتر از چهار هفته میتوان آن را با اطمینان تشخیص داد.
نژادهایی مانند دالماتین، کوکر اسپانیل، بوستون تریر، سگ گاو استرالیایی، و تریر پارسون جک راسل معمولاً تحتتأثیر قرار میگیرند.
تولهسگها همچنین میتوانند ناشنوایی مادرزادی را در نتیجه عفونت مادرشان در دوران بارداری یا قرار گرفتن در معرض سموم یا داروها خاص نشان دهند. صرف نظر از علت، توله هایی که ناشنوا به دنیا می آیند به هیچ عنوان توانایی بازشگت شنوایی را ندارند.
عفونت گوش
خوب است بدانید که عفونت در گوش میتواند گوش خارجی، میانی یا داخلی را تحتتأثیر قرار دهد و محل عفونت تعیین میکند که چگونه شنوایی میتواند تحتتأثیر قرار گیرد و آیا قابلبرگشت است یا خیر. انواع عفونت گوش عبارتاند از:
- عفونت گوش خارجی: ممکن است باعث انقباض کانال گوش و تجمع مواد و مانع از ورود امواج صوتی به گوش شود. این مورد معمولاً باعث ناشنوایی کامل نمیشود و اغلب با درمان بهبود مییابد.
- گوش میانی (اوتیت میانی):میتواند منجر به آسیب به پرده گوش (تمپانوم) و گاهی به استخوانهایی شود که صداها را منتقل میکنند. بهبودی از التهاب گوش میانی معمولاً منجر به بازگشت عملکرد شنوایی میشود، اگرچه ممکن است هفتهها طول بکشد تا بهبودی کامل انجام شود. علاوه بر این، ممکن است اثرات ماندگار خفیفی به دلیل جای زخم وجود داشته باشد.
- عفونت گوش داخلی: میتواند باعث آسیب برگشتناپذیر عصبی در حلزون شود. این عفونتها اغلب با سایر علائم آسیب عصبی مانند کج شدن سر و چرخش همراه هستند. ناشنوایی ناشی از عفونت گوش داخلی میتواند کامل یا جزئی باشد، اما اغلب غیرقابلبرگشت است.
مسمومیت دارویی
چندین دارو ممکن است باعث ناشنوایی دائمی در سگ شوند. ناشنوایی در این شرایط میتواند دائمی باشد، اما همه سگها شنوایی خود را به طور کامل از دست نمیدهند.
سیس پلاتین (یک داروی شیمیدرمانی) و فوروزماید که برای درمان نارسایی قلبی استفاده میشود. رایجترین داروهایی هستند که میتوانند بر حلزون گوش تأثیر بگذارند.
ناشنوایی ناشی از مسمومیت دارویی اغلب فوری نیست، اما در طول زمان با استفاده مداوم از دارو پیشرفت میکند. با دامپزشک در مورد خطرات و مزایای استفاده برای یکی از این داروها مشورت کنید.
بیماری سیستمیک
سگهای مبتلا به اختلالات غدد درونریز مانند بیماری کوشینگ و کمکاری تیروئید به دلیل تغییرات در متابولیسم بدن که میتواند جریان خون و عملکرد اعصاب را تغییر دهد، بهاحتمال زیاد دچار ناشنوایی میشوند.
سرطان چه اولیه و چه متاستاتیک میتواند باعث تغییرات فیزیکی در گوش یا بخشی از مغز شود که سیگنالهای گوش را دریافت میکند و در نتیجه ناشنوایی ایجاد میکند.
لازم به ذکر است که عفونتهای سیستم عصبی مانند مننژیت و صرع همچنین میتوانند بر توانایی مغز برای پردازش صدا تأثیر بگذارند.
تروما
ضربه فیزیکی به مغز یا سیستم شنوایی میتواند منجر به ناشنوایی شود. بسته بهسلامت پرده گوش، شستشو و تمیز کردن تهاجمی گوش با وسایل مختلف میتواند منجر به پارگی پرده و التهاب گوش داخلی شود.
تمیز کردن گوش سگ فقط طبق دستور دامپزشک و با محصولاتی که به طور خاص برای استفاده ایمن در گوش طراحی شدهاند، ضروری است. گوشپاککنهای پنبهای را در مجرای گوش سگ خود قرار ندهید.
کاهش شنوایی ناشی از سروصدا
قرار گرفتن مکرر در معرض صداهای بلند و ضربهای مانند شلیک گلوله میتواند منجر به ناشنوایی پیشرونده شود. این مشکل بیشتر در سگهای نظامی یا شکاری دیده میشود.
افزایش سن
کمشنوایی مرتبط با سن (پیس بیکوزیس) یک علت بسیار شایع ناشنوایی پیشرونده آهسته در سگهای مسن است. این وضعیت شبیه کمشنوایی در انسانهای مسن است که معمولاً سگها را در اواخر عمرشان تحتتأثیر قرار میدهد. علت احتمالاً ترکیبی از عوامل، از جمله ژنتیک، سلامت کلی و سبک زندگی است.
نحوه تشخیص ناشنوایی در سگ توسط دامپزشکان
تشخیص ناشنوایی در سگها میتواند چالشبرانگیز باشد؛ اما دامپزشک میتواند با معاینات لازم ناشنوایی حیوان خانگی شما را تشخیص دهد.
معاینه فیزیکی
اگرچه معاینه فیزیکی میتواند مسائلی مانند عفونتها و تودههای گوش خارجی را مشخص کند، اما بسیاری از علل ناشنوایی قابلمشاهده یا قابللمس نیستند، حتی با اتوسکوپ (ابزار معاینه گوش).
سگها ممکن است به دلیل هیجان یا اضطراب پاسخهای متفاوتی به صداهای موجود داشته باشند. این میتواند تشخیص را بهویژه در موارد ناشنوایی نسبی دشوار کند؛ زیرا گوش سالم ممکن است بهراحتی فقدان را جبران کند.
شرححال کامل برای دامپزشک شما مهم است. به آنها اطلاع دهید که حیوان خانگی شما چه مدت علائم کمشنوایی را نشان داده است.
آیا شروع ناگهانی به نظر میرسد یا بهتدریج پیشرفت میکند و اینکه آیا حیوان خانگی شما شرایط پزشکی یا دارویی داشته که ممکن باشد او را مستعد ناشنوایی کند. دانستن این موضوعات به دامپزشک شما کمک میکند تا تشخیص دهد که چه آزمایش یا درمان دیگری لازم است.
دامپزشک میتواند به طور مستقیم کانال گوش را در طول یک معاینه فیزیکی برای ارزیابی مجرای گوش خارجی و پرده گوش بررسی کند. بااینحال، کل سیستم شنوایی را نمیتوان با این روش ارزیابی کرد.
همچنین توانایی سگ شما برای تعادل و نحوه عملکرد سایر اعصاب سروگردن را بررسی خواهد کرد. از دست دادن عملکرد عصبی یا تعادل همراه با کاهش شنوایی ممکن است به یک مشکل در گوش داخلی یا مغز اشاره کند.
تست تشخیصی
اگر معاینه فیزیکی سگ شما طبیعی باشد، آزمایش خون و ادرار میتواند به شناسایی بیماری سیستمیک مانند بیماری کوشینگ یا بیماری تیروئید کمک کند که میتواند مستقیماً درمان شود.
تصویربرداری میتواند به تشخیص این مشکل نیز کمک کند. همچنین رادیوگرافی میتواند به رد تودههای سرطانی در قفسه سینه یا شکم کمک نماید، اما تجسم تغییرات در جمجمه با این تصاویر دوبعدی میتواند دشوار باشد.
سی تی روش مؤثرتری برای تشخیص اوتیت اینترنا یا آسیبهای دیگر به گوش داخلی است. در صورت مشکوک شدن به یک علت عصبی نیز ممکن است MRI در نظر گرفته شود.
با توجه به دلایل بالقوه متعدد ناشنوایی، دامپزشک به شما کمک میکند تا تشخیص دهید که کدام تشخیص منطقی برای درک و شناسایی عامل ایجاد مشکل شنوایی در سگ شما است.
درمان ناشنوایی در سگها
میتوان گفت درمان ناشنوایی در سگها به علت آن بستگی دارد. بهاستثنای چند مورد، مسائل مربوط به رسانش صدا مانند انسداد مجرای گوش، آسیب جزئی به پرده گوش و یا عفونت مجرای گوش میانی قابلدرمان هستند. با مراقبت مناسب میتوان انتظار بازگشت شنوایی را داشت.
سگهایی که آسیب به حلزون گوش یا سیستم عصبی دارند، چه مادرزادی و چه اکتسابی، احتمال کمتری دارد که شنوایی آنها بازگردد.
پیشگیری از ناشنوایی در سگها
برای جلوگیری از ناشنوایی در سگ خود، سریعاً عفونتهای مشکوک گوش را درمان کنید و با دامپزشک برای مدیریت آلرژی و سایر علل اوتیت خارجی همکاری کنید.
از گوشپاککنهای توصیه شده توسط دامپزشک استفاده کنید و از گوشپاککنهای پنبهای در کانالهای گوش استفاده نکنید.
داروهای اتوتوکسیک آنهایی که ممکن است به شنوایی یا سیستم شنوایی آسیب برساند در دوزهای بالاتر یا طولانیتر از آنچه دامپزشک توصیه کرده است، استفاده نکنید.
بهتر است از مصرف داروهای موضعی در گوش خودداری کنید، مگر اینکه سگ شما اخیراً معاینه شده باشد. برای سگهای کار یا شکار که در معرض شلیک گلوله یا سایر صداهای ضربهای شدید قرار دارند، از محافظ گوش استفاده کنید.