آیا تاکنون به این موضوع توجه کردید که چرا هنگام غذا خوردن سریع سیر می‌شوید؟ به بیان ساده آیا تازگی‌‌ها زود سیر می‌شوید؟ همچنین شاید دچار سایر علائم شوید و نتوانید یک وعده غذایی را کامل تمام کنید. حتی شما عزیزان ممکن است در خوردن غذای موردعلاقه خود دچار مشکل شده و نتوانید به مقدار کافی غذا مصرف کنید. به این وضعیت سیری زودرس می‌گویند که در این مقاله از سایت جوان ایرانی به بررسی علائم، نحوه تشخیص و درمان آن می‌پردازیم.
علائم سیری زودرس
درواقع افرادی که مبتلا به سیری زودرس هستند، وقتی غذا می‌خورند گیرنده‌های عصبی داخل معده احساس می‌کند که معده پر شده و سپس این گیرنده‌ها، سیگنال‌هایی را به مغز می‌فرستند و مغز این سیگنال‌ها را به‌عنوان احساس سیری در نظر می‌گیرد. درنتیجه همین موضوع باعث می‌شود شما بعد از خوردن مقدار کمی غذا، سریع سیر شوید.
علائم و نشانه‌های احساس سیری را در ادامه بررسی می‌کنیم.
علائم سیری زودرس:
- سیر شدن بعد از خوردن مقدار کمی غذا
- ناتوانی در مصرف یک وعده غذایی به‌طور کامل
- حالت تهوع هنگام خوردن غذا
شاید برخی از افراد، سیری زودرس را با کم‌اشتهایی یا اشتهای ضعیف اشتباه بگیرند، در حالیکه این دو وضعیت باهم فرق دارند. کم‌اشتهایی معمولاً به دلیل یک بیماری مزمن و در برخی موارد بیماری روانی هست، ولی علت سیری زودرس متفاوت با کم اشتهایی است که در ادامه با هم بررسی می‌کنیم.
علت سیری زودرس
در سیری زودرس نه‌تنها بعد از خوردن چند لقمه احساس سیری می‌کنید، بلکه اگر بخواهید به‌اندازه نرمال غذا بخورید، حالت تهوع پیدا کرده و گاهی استفراغ می‌کنید.
در اغلب موارد هنگامی‌که فرد مبتلا به گاستروپارزی هست، مبتلا به سیری زودرس می‌شود. گاستروپارزی نوعی بیماری بوده که در آن معده به‌کندی تخلیه می‌شود.
سایر دلایل سیری زودرس شامل:
- تومور اندام‌های شکمی
- سرطان معده
- پانکراس یا لوزالمعده
- بیماری ریفلاکس معده
- زخم معده
- یبوست
- بیماری روده تحریک‌پذیر (IBS)
در ادامه به بررسی برخی از این دلایل می‌پردازیم تا با علت سیری زودرس بیشتر آشنا شوید.
↵ گاستروپارزی چیست؟
یکی از دلایل شایع احساس سیری زودرس، وضعیتی به نام گاستروپارزی است.
وقتی مبتلا به گاستروپارزی می‌شوید، علاوه بر احساس سیری، حالت تهوع، سوزش سردل، احساس نفخ، احساس سفتی و تورم در معده، درد در معده یا شکم و از دست دادن اشتها خواهید داشت.
در حالت عادی و نرمال که معده به‌خوبی کار می‌کند، معده منقبض‌شده، مواد غذایی را به قطعات کوچک‌تر خورد کرده و سپس وارد روده می‌شود. اما هنگامی‌که مبتلا به گاستروپارزی می‌شوید، معده به‌درستی منقبض نمی‌شود و غذا در آنجا جمع شده و همان‌جا می‌ماند. در اغلب موارد، این بیماری به دلیل سرطان، دیابت، عفونت، جراحی و سایر بیماری‌ها ایجاد می‌شود.
↵ آیا سرطان یکی از دلایل هست؟
بله اگر در یکی از اندام‌های شکم تومور داشته باشید، ممکن است سریع سیر شوید. علاوه بر سرطان معده، سرطان لوزالمعده و سرطان روده کوچک باعث احساس سیری زودرس می‌شود. این نوع سرطان‌ها، علاوه بر سیری زودهنگام علائم دیگری نیز دارند که در ادامه بررسی می‌کنیم:
علائم سرطان معده: سوءهاضمه شدید، احساس نفخ، تهوع و استفراغ بعد از غذا خوردن
علائم سرطان روده کوچک: احساس درد در شکم، حالت تهوع، خونریزی و کاهش وزن
علائم سرطان لوزالمعده: از دست دادن اشتها، کاهش وزن، زردی پوست و چشم
↵ بیماری زخم معده
در اغلب موارد زخم معده به دلیل عفونت ایجاد می‌شود و باعث درد در قسمت مرکزی بالای شکم و همچنین در پشت شما می‌شود. این احساس درد اگر معده شما خالی باشد بدتر شده و به‌محض اینکه غذا بخورید بهبود می‌یابید. زخم معده معمولاً با افزایش سن ایجادشده و در مردان بیشتر از زنان شایع است. هنگامی‌که زخم معده بدتر می‌شود معمولاً استفراغ می‌کنید و یا مبتلا به کم‌خونی و فقر آهن می‌شوید. یکی دیگر از نشانه‌ها و علائم کم‌خونی احساس سیری زودرس هست.
↵ بیماری رفلاکس
یکی دیگر از علائم سیری زودرس، رفلاکس معده یا GERD نام دارد. البته علامت شایع رفلاکس معده، سوزش سر دل به ویژه بعد از خوردن یک وعده غذایی زیاد یا غذای خاصی است. این بیماری معمولاً باعث ناراحتی افراد پس از غذا خوردن می‌شود.
↵ سندروم روده تحریک‌پذیر
سندروم روده تحریک‌پذیر یا IBS یکی دیگر از علت های ایجاد احساس سیری زودرس هست. این بیماری باعث دردهای شکمی شده و روده بزرگ یا کولون را تحت تأثیر قرار می‌دهد. این بیماری معمولاً ادامه‌دار بوده و یا اینکه گاهی خوب می‌شود ولی دوباره عود می‌کند.
سایر علائم سندروم روده تحریک‌پذیر:
- نفخ و گاز معده
- گرفتگی معده
- اسهال
- یبوست
زمان مراجعه به پزشک
اگر احساس سیری زودرس در شما برای چند روز یا حتی چند هفته ادامه داشت و همچنین مبتلا به علائم زیر شدید، حتماً به پزشک مراجعه کنید:
- درد قفسه سینه
- مشکل در تنفس
- مچ پای متورم
- مشکل در بلع
- گرفتگی شکم
- سوء هاضمه
- نفخ و آروغ زدن
- دل‌درد
- تب و لرز
- کاهش وزن
- مدفوع تیره
در ادامه روش‌هایی که پزشکان برای تشخیص این وضعیت، تجویز می‌کنند را با هم بررسی می‌کنیم:
نحوه تشخیص سیری زودرس
♦ معاینه فیزیکی: ابتدا پزشک بدن شما را کاملاً معاینه می‌کند و در مورد وضعیت سلامتی و سوابق بیماری از شما سؤال‌های مختلفی می‌پرسد.
♦ آزمایش خون: پزشک ممکن است برای شما آزمایش کم‌خونی تجویز کند تا وضعیت آهن در خون شما را بررسی کند.
♦ آندوسکوپی: در برخی از مواقع پزشک آندوسکوپی را تجویز می‌کند تا بتواند معده و مری را بررسی کند و از همین طریق علت احساس سیری را متوجه شود.
♦ اشعه ایکس: گاهی پزشک با استفاده از اشعه ایکس، معده، مری و روده شما را عکس‌برداری می‌کند.
♦ آزمایش مدفوع: پزشک ممکن است بخواهد وجود خون در مدفوع را بررسی کند، در این صورت برای شما عزیزان آزمایش مدفوع تجویز می‌کند.
♦ تست تخلیه معده: در این آزمایش سرعت تخلیه معده اندازه‌گیری می‌شود.
عوارض سیری زودرس
√ همان‌طور که ذکر شد افرادی که مبتلا به سیری زودرس هستند، نمی‌توانند رژیم غذایی سالمی داشته باشند. درنتیجه ممکن است دچار کمبود مواد مغذی شوند.
√ زمانی که شما زود سیر می‌شوید، مواد مغذی به شما نمی‌رسد و نمی‌توانید کالری کافی را دریافت کنید. در برخی موارد باید رژیم غذایی خود را تغییر بدهید و یا به پزشک مراجعه کرده و دارو مصرف کنید، وگرنه دچار کاهش وزن، سوء تغذیه و کمبود ویتامین‌ها و مواد مغذی خواهید شد.
آیا می‌دانید رژیم کتوژنیک چیست؟ در این مقاله بخوانید:
درمان سیری زودرس
درمان سیری زودرس به علت آن بستگی دارد. باید به‌دقت بررسی و آزمایش شوید تا علت آن مشخص شود. وقتی دلیل ایجاد این وضعیت تشخیص داده شد درمان شروع می‌شود.
در برخی از موارد پزشک گوارش شما، یک متخصص تغذیه را معرفی می‌کند تا به شما در اصلاح سبک تغذیه و همچنین نیازهای روزانه کمک کند.
- یک رژیم غذایی روان و یا به حالت پوره داشته باشید.
- وعده‌های غذایی کوچک و مکرر استفاده کنید.
- غذاهای کم‌چرب و کم فیبر بخورید تا هضم غذا کند نشود.
- مصرف محرک‌های اشتها را در برنامه خود بگنجانید.
- از خوردن غذاهایی که باعث نفخ شده و یا ایجاد گاز در معده می‌کند خودداری کنید.
- اگر سیری زودرس شما به دلیل گاستروپارزی هست، پزشک داروهایی را برای تخلیه سریع معده تجویز می‌کند.
- برای تسکین ناراحتی معده متوکلوپرامید یا داروهای ضد تهوع و اریترومایسین مصرف کنید.
- اگر با اصلاح رژیم غذایی بهتر نشدید، ممکن است پزشک شما دومپریدون را تجویز کند.
در برخی از موارد، پزشک برخی از روش‌های درمانی زیر که گاهی نیاز به عمل جراحی جزئی دارد را تجویز می‌کند:
تحریک الکتریکی معده: در این روش پالس یا ضربان الکتریکی کوچکی به معده وارد می‌شود تا از حالت تهوع و استفراغ پیشگیری شود و بتوان آن را کنترل کرد.
واردکردن لوله تغذیه بینی به معده: در این روش لوله‌هایی را وارد بینی فرد می‌کنند و از بینی وارد معده می‌شود. از طریق این لوله، محلول حاوی مواد مغذی مایع به معده فرستاده می‌شود.
تغذیه وریدی: در این روش تغذیه، لوله‌ای به نام کاتتر وارد یکی از رگ‌های قفسه سینه شده و از آنجا وارد معده می‌شود.
روش تغذیه ژژنوستومی Jejunostomy: اگر احساس سیری زودرس شما شدت یابد از این روش برای درمان استفاده می‌کنند. در این روش جراحی، لوله نازک وارد روده کوچک‌شده و مواد مغذی به این بخش فرستاده می‌شود.
خلاصه
ازآنجایی‌که سیری زودرس باعث سوء تغذیه و سایر عوارض مرتبط با تغذیه نامناسب می‌شود، لازم است درصورتی‌که تداوم داشته باشد حتماً به پزشک مراجعه کنید. علت این احساس سیری زودهنگام شما باید شناسایی شده و درمان شود. پس از بهبودی می‌توانید یک وعده غذایی کامل مصرف کنید.
حال شما برای درمان خود چه کارهایی انجام دادید؟ به نظر شما چه راهکارهایی باعث بدتر شدن این وضعیت می‌شود؟ در واقع نوبت شما هست که اگر تجربه‌ای در این مورد دارید در بخش انتهایی مقاله نظر خود را بیان کنید، تیم پزشکی جوان ایرانی با کمال میل پذیرای نظرات و در صورت لزوم پاسخگویی به شما هست.
