درمان مازوخیسم یا خودآزاری چیست؟ چه علائمی دارد؟

مازوخیسم چیست؟ زندگی انسان‌ها همیشه می‌تواند پر از فراز و نشیب بوده و با مشکلات مختلفی همراه باشد. یکی از این مشکلات، اختلال‌های روانی است که مازوخیسم از آن دسته به شمار می‌آید. مازوخیسم چیست؟ در یک جمله، مازوخیسم اختلالی روانی – جنسی است که در آن فرد از درد کشیدن لذت می‌برد. در این مقاله با ما باشید تا به بررسی چیستی، علائم، انواع و راهکارهای درمان آن بیشتر صحبت کنیم.

مازوخیسم چیست و چه علائمی دارد؟

مازوخیسم چیست؟ بخشی از مشکلاتی که انسان‌ها با آن روبرو می‌شوند، مرتبط با مشکلات روحی و روانی است که بسته به محیط پیرامون، نحوه رشد و دیگر مشکلاتی که ممکن است ارثی هم باشد، مبتلا به این مشکلات خواهند شد. مازوخیسم از جمله این بیماری‌ها است که در آن، رضایت فرد در اثر عوامل از جمله درد جسمی و یا تحقیر ایجاد می‌شود. در این حالت لازم است افراد برای جلوگیری از صدمه زدن به خودشان و اصلاح تفکر و احساسی که دارند، به درمان آن بپردازند.

مازوخیسم چیست؟ مازوخیسم که در دسته مشکلات و اختلالات روانی – جنسی طبقه‌بندی می‌شود، می‌تواند با تحمیل درد به خود افراد ایجاد شده و نام آن از یک فرد اتریشی به نام شوالیه لئوپولد فون زاخر-مازوخ گرفته شده است که علت آن نوشته‌های او است که در مورد رضایت ناشی از مورد ضرب و شتم قرار گرفتن توسط دیگران و یا تحت سلطه و انقیاد گرفتن آنها بیان شده است.

همچنین در مورد اینکه مازوخیسم چیست؟ بایستی نکته دیگری را بیان کرد. میزان دردی که به افراد متحمل می‌شود، می‌تواند بسته به نوع مازوخیسم متفاوت باشد. در حالت اولیه می‌تواند از تحقیر تشریفاتی گرفته تا زمانی که مورد خشونت و درد شدید قرار بگیرد. البته ذکر این نکته لازم است که در افراد با این مشکل، درد کنترل شده تا حدی است که آسیب جدی نبیند و در این حالت فرد قبل از اینکه مورد آسیب جدی قرار گیرد، به رفتار توهین آمیز پایان می‌دهد.  مازوخیسم انواع مختلفی دارد که در ادامه سعی می‌کنیم به بررسی آنها بپردازیم.

از جمله علائمی که بایستی در مورد افراد متبلا به این مشکل بیان کرد، می‌توان گفت:

• درخواست از دیگران برای آسیب زدن به آنها
• عدم ایجاد احساس شرم برای آنها بعد از رابطه ناهنجاری که دارند
• لذت بردن از ناهنجاری‌های جنسی
• لذت بردن از درد که به عنوان مهم‌ترین عامل شناخته می‌شود

مازوخیسم احساسی

در حالت احساسی، مازوخیسم چیست؟ آیا متوجه می‌شوید که گاهی اوقات به شدت به خودتان سخت می‌گیرید؟ آیا از انجام کارهای غمگین لذت می‌برید حتی زمانی که احساس شادی می‌کنید؟ آیا شما توسط افراد سمی احاطه شده‌اید اما هیچ کاری در مورد آن انجام نمی‌دهید؟ اینها تنها تعدادی از نشانه‌هایی هستند که می‌خواهیم مرور کنیم که ثابت می‌کند شما یک مازوخیست احساسی باشید.

از نظر احساسی، مازوخیسم چیست؟ یکی از اشکال کمتر شناخته شده این رفتار ناشی از مازوخیسم عاطفی است. ربطی به سادومازوخیسم که درد جنسی است یا سایر اشکال رفتار مازوخیستی ندارد. افراد مبتلا به این مشکل به عنوان مازوخیست عاطفی شناخته می‌شوند که در حالت کلی، مازوخیست عاطفی کسی است که لذت را از درد عاطفی ناشی از خود می‌گیرد. شما ممکن است افرادی با این مشکل را در پیرامون خود نیز بشناسید یا این گونه بیماری را در خود داشته باشید. البته توجه کنید که بدون درک نشانه‌های فردی که دچار درد عاطفی خودآزاری می‌شود، هرگز آن را نخواهید فهمید. شاخص‌هایی وجود دارد که به شخصی اشاره می‌کند که واقعاً به درد عاطفی وابسته است. این موارد عبارتند از:

• خود انتقادی: یکی از نشانه‌ها خودش انتقادی در حد بالا و به شدت زیاد است. این حالت به گونه‌ای است که فکر می‌کنید مشکل از جانب شما است و همیشه مقصر شما هستید. در این حالت فکر می‌کنید که دیگران از شما خوششان نمی‌آید (بدشان می‌آید) و در کنار آن شما نیز از خودتان خوشتان نمی‌آید. در حالت بسیار شدید، عکس العمل فرد گریه کردن خواهد بود.
• گیر کردن در گذشته: یکی از مشکلات این افراد وابستگی به گذشته و عدم توجه به حال و آینده است.
• دعوا کردن بدون دلیل: فرد در این حالت بدون دلیل شروع به دعوا کردن می‌کند، فرقی ندارد چه مشکلی باشد شما ممکن است بارها با آنان دعوا کنید و برای این فرد دعوا کردن یک کار عادی است در حالتی که برای افراد عاقل و سالم، دعوا کردن آخرین گزینه‌ای است که می‌تواند فرد را منصرف یا از تصمیم منحرف کند.
• مصرف الکل و مواد مخدر: از آنجایی که برای افراد دارای مازوخیسم عاطفی، زندگی نرمال و مثبت عادی نیست، آنها خود را در مواد غرق می‌کنند و در ماتم و اندوه خود و رنجی که گیر کرده‌اند، لذت می‌برند.
• به دوستی‌ها پایان می‌دهند: این افراد به جای مصالحه حتی به دلیل یک مشاجره کوچک که با سریع جمع می‌شود، به دوستی‌های خود پایان می‌دهند.
• اعتماد وجود ندارد: آنها به هیچ کس اعتماد نمی‌کنند و مسائل را زیر سوال می‌برند. از جمله این رفتارها می‌توان به توهین در صداقت مردم، قضاوت کردن مردم و … . احساس دردی که می‌تواند ناشی از عدم امکان اعتماد کردن باشد، می‌تواند برای آنها یک عادت شده باشد.
• عاشق موسیقی‌های ناامید کننده هستند: یک مازوخیست احساسی تقریباً همیشه با چنین موسیقی ارتباط برقرار می‌کند و این نوع آهنگ ترجیحی آنها خواهد بود.
• منتظر درد بودن: مازوخیست همیشه به درد آینده فکر می‌کند، منتظر است، حتی در حالتی که زندگی سالم و مثبتی دارد، همیشه به آن فکر می‌کند.

در این مقاله راجع به سادیسم بخوانید.

علت مازوخیسم چیست؟

در رابطه با اینکه مازوخیسم چیست؟ گفتیم که در یک محیط اجتماعی آزادتر زمانی که در آن رفتار کسی تعریف به گونه‌ای باشد که به دنبال موقعیت‌های تحقیر یا بدرفتاری است و از آن لذت می‌برد، ما این حالت را مازوخیسم می‌نامیم. در حالی که درد ممکن است در بسیاری از افراد مقدار معینی از هیجانات جنسی ایجاد کند، اما برای مازوخیست به هدف اصلی فعالیت جنسی یعنی لذت بردن از آن تبدیل می‌شود.

معمولا مازوخیسم افرادی با عزت نفس پایین هستند که می‌تواند منشا مختلفی داشته باشد. مثلا تجربیات تلخی که در دوران کودکی با نفرت و خشم در آمیخته است می‌تواند باعث آن شود که فرد با آسیب زدن به خودش احساس آرامش نموده و در صدد انتقام از خود برآید.

از سوی دیگر آنها برای ارضا بیشتر تمایلاتی که دارند، این تمایلات جنسی است، به آسیب زدن به خود روی می‌آورند و با لگدمال کردن احساسات و تحقیرهای خود، این احساس را بیشتر لمس می‌کنند. از سوی دیگر تجریبات نشان می‌دهد که رفته رفته مازوخیسم با گذشت زمان اختلال شدیدتری به خود می‌گیرد و حتی ما شاهد بیشتر شدن آن در زمان افزایش فشارها بر افراد هستیم. از این رو اهمیت دارد تا سریع‌تر جلوی آن را گرفته و آن را بهبود بخشیم. از جمله راهکارهایی که می‌توانید در این زمینه کمک بگیرید، می‌تواند مشاوره در زمینه تربیت جنسی باشد و افزایش سطح آگاهی کودکان در برابر رفتار دیگران در جامعه.

همچنین دلیل دیگر را می‌توان تمایلات و افکار این افراد دانست که می‌تواند با تخیلات آنها ارتباط مستقیمی داشته باشد و آن را برانگیزاند. توجه کنید که مشکلات جنسی به دو دسته جنسی و روانی برمی‌گردد که دسته جنسی آن مانند زودانزالی یا دیرانزالی یا نعوظ بوده و دسته دیگر شامل مازوخیسم، مرده خواهی، رابطه جنسی با حیوانات، تماشاگری جنسی و … است.

بیماری لذت بردن از درد چگونه است؟

در تعریف مازوخیسم چیست؟ به این نکته اشاره کردیم که این بیماری می‌تواند منجر به لذت بردن فرد از درد شود. بخشی از مهم‌ترین علل آن را نیز بیان کردیم.

• از نظر زیست شناسی: ابتدا لازم است در پاسخ به چگونگی این بیماری و درد به این نکته اشاره کرد که از نظر زیست شناسی، راجع به این مشکل باید بدانید که فرد در هنگام درد کشیدن، هورمونی را به نام اندورفین که به عنوان هورمون سرخوشی و لذت شناخته می‌شود، برای جلوگیری از درد ترشح می‌کند. این هورمون همان موردی است که در هنگام مصرف مواد مخدر برای انسان‌ها ایجاد خواهد شد.
• درد جسمانی منبعی به عنوان لذت: در این مورد، درد به عنوان تقویت کننده استفاده می‌شود. تقویت کننده‌ای که می‌تواند آنها را به برانگیختگی و لذت جنسی بیشتر هدایت کند. بنابراین آنها از تجربه احساسات درد استفاده می‌کنند که نمونه آن را می‌توان در برخی اختلال‌ها به خصوص حین رابطه جنسی دانست که درد به عنوان “تقویت کننده” استفاده می‌شود.
• مازوخیسم چیست و چگونه عمل می‌کند: در یک مورد دیگر باید گفت بر اساس تئوری تکاملی، برای انسان و سایر پستانداران، درد تا حد زیادی به عنوان یک سیستم هشدار دهنده عمل می‌کند که نشان دهنده خطر یک تهدید فیزیکی است. به عنوان مثال، سوختن باعث صدمه می‌شود و این ما را از پا گذاشتن در آتش و سوختن در یک آتش سوزی یا آب جوش و … منصرف می‌کند. با این حال، از نظر فیزیولوژیکی، درد و لذت بیشتر از آن چیزی که تصور می‌شود، مشترک هستند. تحقیقات نشان داده است که احساس درد و لذت همان مکانیسم‌های عصبی را در مغز فعال می‌کند. لذت و درد هر دو به سیستم‌های دوپامین و مواد افیونی در مغز مرتبط هستند که انتقال‌دهنده‌های عصبی را تنظیم می‌کنند که در رفتارهای مبتنی بر پاداش یا انگیزه، از جمله خوردن، نوشیدن، و رابطه جنسی نقش دارند. از نظر نواحی مغز، هم لذت و هم درد به نظر می‌رسد که هسته اکومبنس، پالیدوم و آمیگدال را فعال می‌کنند که در سیستم پاداش مغز نقش دارند و رفتارهای انگیزشی را تنظیم می‌کنند.

تست بیماری مازوخیسم

تست مازوخیسم چیست؟ تست‌های مختلفی برای بیماری مازوخیسم وجود دارد که مبتنی بر پرسش هستند و شما می‌توانید آن را در سطح اینترنت نیز بیابید. به عنوان مثال می‌توان به یک تست براساس کار دکتر توماس شیل اشاره نمود که شامل 10 سوال می‌باشد. این تست که با نام تست مازوخیسم 3 یا IDRlabs (IDR-3MPT) شناخته می‌شود، وابسته به هیچ موسسه تحقیقاتی نبوده و می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد. سوالات و پاسخ‌های این تست عبارتند از:

• من شکایات قانونی بسیاری دارم اما کاری انجام نمی‌دهم.
  • نه اینطور نیست.
  • تا حدود مرا توصیف می‌کند.
  • دقیقا من اینگونه هستم.
• من اغلب عذرخواهی می‌کنم حتی اگر من آسیب دیده باشم.
  • نه اینطور نیست.
  • تا حدود مرا توصیف می‌کند.
  • دقیقا من اینگونه هستم.
• برخی مواقع احساس می‌کنم چاره‌ای جز نزدیکی به افرادی که به من آسیب می‌رسانند، ندارم.
  • نه اینطور نیست.
  • تا حدود مرا توصیف می‌کند.
  • دقیقا من اینگونه هستم.
• من غالبا در موقعیت‌هایی با افراد دیگر، به گونه‌ای هستم که در نهایت منجر به آسیب زدن به من یا ناامیدی از من می‌شود.
  • نه اینطور نیست.
  • تا حدود مرا توصیف می‌کند.
  • دقیقا من اینگونه هستم.
• هر موقع اتفاق خوبی برایم می‌افتد، فکر می‌کنم با میل خودم آن را خراب می‌کنم.
  • نه اینطور نیست.
  • تا حدود مرا توصیف می‌کند.
  • دقیقا من اینگونه هستم.
• وقتی اوضاع بد پیش می‌رود، سریعا خودم را سرزنش می‌کنم.
  • نه اینطور نیست.
  • تا حدود مرا توصیف می‌کند.
  • دقیقا من اینگونه هستم.
• من حس می‌کنم از اتفاقات خوبی که برای من می‌افتد، خوشحال نمی‌شوم چون لیاقت آن را ندارم.
  • نه اینطور نیست.
  • تا حدود مرا توصیف می‌کند.
  • دقیقا من اینگونه هستم.
• حتی وقتی همه چیز به خوبی پیش می‌رود، نگرانم که دوام نیاورد.
  • نه اینطور نیست.
  • تا حدود مرا توصیف می‌کند.
  • دقیقا من اینگونه هستم.
• من اغلب بدون دلیل احساس گناه دارم.
  • نه اینطور نیست.
  • تا حدود مرا توصیف می‌کند.
  • دقیقا من اینگونه هستم.
• من وقتی مردم با من مهربان هستند، گیج می‌شوم یا احساس ناراحتی می‌کنم.
  • نه اینطور نیست.
  • تا حدود مرا توصیف می‌کند.
  • دقیقا من اینگونه هستم.

اما لازم است توجه کنید که میزان وجود شخصیت مازوخیسم برحسب این تست دقیق نیست و نمی‌تواند بیانگر این ویژگی باشد. بنابراین لازم است تا افراد برای تشخیص و انجام تست‌های استاندارد، از یک روانپزشک کمک بگیرند.

مازوخیسم در روانشناسی

مازوخیسم در روان‌شناسی به عنوان یک انحراف جنسی طبقه‌بندی می‌شود که خارج از حیطه داشتن یک رابطه جنسی سالم و طبیعی است. علت این مشکلات در صورتی که با مشکل جسمی یا پزشکی به خصوصی همراه نباشد، به عوامل روانی برمی‌گردد که می‌تواند ناشی از تجربیات گذشته فرد باشد. مثلا یکی دیگر از دلایل آن می‌تواند افسردگی بوده که در رفتار و افکار و احساسات فرد آشکار خواهد شد و می‌تواند بدون آنکه آشکار شود، وجود داشته باشد.

عاملی دیگری که می‌تواند از نظر روانشناسان در این حیطه وارد باشد، تجربیاتی است که در سرنوشت افراد و در گذشته آنها بولد می شود. مثلا جالب است بدانید که پسر بچه‌ای در سنین پایین مثلا 4 سالگی پاهای خود را با ناخن‌های لاک زده می‌بیند و آن را لیس می‌زند. او در سن 30 سالگی با مشکل پا پرستی در جنس مخالف به پزشک مراجعه می‌کند که در عین حال افسردگی نیز دارد.

پیامد‌هایی که این مشکلات در جامعه می‌توانند ایجاد کنند، در کنار بهم زدن مسائل شخصیتی و فرهنگی، موجب می‌شود تا روابط اجتماعی، روابط خانوادگی، مشکلات کاری و … به وجود آید که نمونه‌های آن را می‌تواند در جوامع مختلف مشاهده نمود.

درمان مازوخیسم چیست؟

مازوخیسم انواع مختلفی دارد که لازم است پیش از درمان آن، آنها را بشناسیم. این موارد عبارتند از:

• مازوخیسم روانی: در مورد مازوخیسم روانی بایستی گفت در این مورد، بیمار تمامی ظلم‌ها و توهین‌ها را با رضایت می‌پذیرد. ممکن است در جوامع به این اشخاص برخورد کرده باشید. این نوع افراد به اصطلاح روابط ارباب و رعیتی را دوست دارند و ممکن است شخصیت خود را به دیگران هم منتشر و گسترش دهند.
• مازوخیسم فیزیولوژیک: در ای نوع مازوخیسم، فرد از درد کشیدن لذت برده و از آن آزار نمی‌برد. پس آسیب‌هایی را در حد زخم، سوزش، پارگی و … به خود ایجاد می‌کند. این نوع آسیب‌ها می‌تواند در قسمت روابط جنسی و یا مورد خشونت قرار گرفتن در روابط داخل خانواده انجام شود.
• مازوخیسم احساسی: نمونه دیگری از مازوخیسم است که توضیحات آن در قسمت بالا داده شد و گفتیم که سعی می‌کنند گوشه گیر بوده، تقصیرها را برعهده خود می‌دانند، غم‌ را دوست داشته و مشخصه‌های خاصی را دارند.

درمان برای این نوع افراد مهم است و همانطور که گفتیم، بایستی رابطه آنها با دیگران و هم خودشان اصلاح شود. در نمونه‌های مختلف، نوع و شیوه درمان متفاوت است و بایستی با توجه به مشکلات و وخامت اوضاع آن‌ها را بهبود بخشید. در ادامه با ما باشید تا به درمان مازوخیسم چیست بپردازیم. معمولا مازوخیسم در سنین جوانی و میانسالی می‌تواند به اوج خود برسد.

درمان قطعی مازوخیسم

درمان قطعی مازوخیسم چیست. این درمان می‌تواند با دارو و یا روان درمانی و یا ترکیب آنها انجام شود.

• دریافت مشاوره: افرادی که در این زمینه پیشرفت زیادی نداشته‌اند، می‌توانند با دریافت مهارت‌های زندگی و یا وقت گرفتن مشاوره روانشناسی و زندگی بهبود یابند. مهم است که آنها بتوانند رفتارهای خود را تشخیص داده و آگاهانه از آنها جلوگیری کنند.
• روان درمانی: معمولا بیشتر افراد در این مرحله مراجعه می‌کنند که کار از حالت اولیه گذشته و لازم است تا فرد در مرحله حاد از کمک پزشکی و روانشناسان متخصص برخوردار شوند. راه‌های مختلفی از سوی روانشناسان در این زمینه به کار گرفته می‌شود که می‌تواند گفتار درمانی، مدیتیشن، هیپنوتیزم، مدیریت و یا شایسته سازی در الگوها، بازسازی شناختی و … باشد. بیماران همچنین می‌توانند به قسمت مراکز مشاوره اختلال‌های جنسی مراجعه کنند.
• مصرف دارو: در مورد سومین راهکاری که در جواب به سوال درمان مازوخیسم چیست باید به آن اشاره نمود، می‌توان گفت معمولا از دارو برای کاهش اثر و یا کاهش تمایل به این کار نیز استفاده می‌شود که باید با تشخیص متخصص تجویز شود. چون ممکن است اصلا نیاز به این کار نباشد. داروهای آنتی آندروژن، مهارکننده جذب سروتونین و روان درمانی روان پویشی همراه با آموزش جنسی و آموزش مهارت‌های اجتماعی و رفتار درمانی منفور می‌تواند در این مرحله انجام شود. آنتی‌آندروژن‌ها و درمان‌های رفتاری ناپسند ممکن است مؤثرترین درمان‌ها برای چنین مواردی باشند.

درمان بیماری مازوخیسم پا

مازوخیسم پا که با عنوان پا پرستی نیز شناخته می‌شود، یکی از انحرافات جنسی است که می‌تواند تحت عناوین مختلفی مانند شی پرستی، بت پرستی و … مطرح شود. این نوع افراد با دیدن پا، لمس کردن و یا اشیایی که مرتبط هستند، به لذت جنسی می‌رسند.

علت این نوع بیماری می‌تواند به خاطر سلیقه جنسی، تجربیات دوران کودکی و … است و نمی‌تواند هیچ دلیلی واحدی را برای آن بیان کرد. در رابطه با این مشکل همچنین باید گفت این نوع بیماری در دوران بلوغ آشکار می‌شود.

در مورد درمان این نوع مازوخیسم چیست باید گفت بنابر گفته‌های سازمان جهانی بهداشت، زمانی باید به درمان آن پرداخت که باعث ناراحتی یا اختلال در زندگی شود. درمان می‌تواند با هدف حذف فعالیت‌های مرتبط، کاهش رضایت جنسی، حذف برانگیختگی، بهبود مهارت‌های رابطه، هدایت برانگیختگی به سمت محرک‌های قابل قبول انجام شود. برطرف کردن آن می‌تواند با درمان رفتار شناختی، بیزاری درمانی، شرطی سازی پنهان، درمان آنتی آندروژن‌ها، سیتروترون‌ها، استفاده از مهار کننده‌های انتخابی بارجذب سروتونین، لوپرولین و گوسرلین برای کاهش میل جنسی و … باشد.

پرسش و پاسخ در مورد بیماری مازوخیسم

در نهایت یک پرسش و پاسخ به عنوان جمع‌بندی راجع به مازوخیسم چیست داریم.

• مازوخیسم چیست؟ مازوخیسم یک اختلال روانی – جنسی است که نام آن برگرفته از لئوپولد فون زاخر-مازوخ است. این اختلال به مفهوم لذت بردن از طریق بدرفتاری با آنها است.
• انواع مازوخیسم چیست؟ انواع مازوخیسم می‌تواند به مازوخیسم روانی، فیزیولوژیکی (جسمی) و احساساتی تقسیم شود.
• علائم مازوخیسم چیست؟ از جمله مهم‌ترین نشانه‌های این اختلال می‌توان به لذت‌بخش بودن از تحقیر، بدرفتاری و نیز آسیب رسیدن به آنها، فعالیت آزارخواهانه اشاره نمود.
• درمان مازوخیسم چیست؟ درمان بسته به نوع و شدت مشکل می‌تواند متفاوت باشد. سه نوع درمان دریافت مشاوره، روان درمانی و نیز درمان با دارو یا ترکیب این موارد به کار می‌رود.

از جمله سوالاتی که افراد در این زمینه مطرح کردن نیز می‌توان در پرسش و پاسخ در مورد این بیماری گفت:

• وحید فردی 28 ساله است که با داشتن تحصیلات ارشد، از بچگی علاقه به روابط سلطه پذیر داشته است. او اکنون رابطه جنسی را بدون مورد تحقیر قرار گرفتن یا سلطه پذیر بودن بدون جذابیت می‌داند.
• در پاسخ به این وضعیت می‌توان آن را با توجه به اشاره‌ای که به کودکی داشته‌اند، ناشی از رفتار والدین با آنها دانست. این موجب شده است تا در فانتزی و خیالات این طرز تفکر ادامه داشته باشد.
• مورد دیگر از خانمی است که می‌گوید همسرش به مازوخیسم اشیا (کمربند، کتک و چند فحش) مبتلا شده است و با شنیدن آنها تحریک می‌شود. مشخص شد که این فرد در کودکی به علت تنبیه شدید پدرش با کمربند و در یک دوره بلوغ که این تنبیه با تجربه لذت جنسی همراه بود، در ناخودآگاهش این فرد از آن به بعد با شنیدن کمربند و تنبیه احساس رضایت جنسی را تجربه می‌کند.