بیماری های چشمی سگ (بهترین درمان آن)
بیماری های چشمی سگ چیست؟ نحوه درمان آن چگونه است؟

سگها مستعد ابتلا به بیماریهای چشمی بیشماری هستند که در اینجا تعدادی از آنها را بررسی کردهایم. یک سری بیماری های چشمی سگ در این حیوانات بسیار رایج هستند.
برخی از آنها خفیف و میتوان را در خانه مدیریت کرد، اما برخی دیگر میتوانند کاملاً جدی باشند و بینایی سگ شما را تهدید کنند. در این مقاله شایعترین بیماری های چشمی سگ و نحوه رسیدگی در مورد سلامت چشمهای حیوان خانگی شما را شرح دادهایم.
قسمتهای مختلف چشم سگ
آسیبدیدهترین قسمتهای چشم سگ عبارتاند از:
- قرنیه (قسمت شفاف جلوی چشم)
- پلکها
- ملتحمه (بافت صورتی مرطوب زیر پلک و اطراف چشم)
- صلبیه (قسمت سفیدچشم)
- لنز (بافت شفاف پشت مردمک که نور را متمرکز میکند)
- شبکیه (پشت چشم که نور را دریافت میکند و تصاویر را به مغز میفرستد)
شایعترین بیماری های چشمی سگ
اگر مشکوک هستید که سگ شما مشکل چشمی دارد، با دامپزشک مشورت کنید تا در مورد اینکه چه کاری باید انجام دهید اطلاعات دقیقتری داشته باشید.
آنها میتوانند تعیین کنند که آیا سگ شما نیاز به معاینه و درمان حرفهای دارد یا خیر. در این قسمت برخی از مشکلات رایج چشم سگ و علائمی که باید به آن دقت کنید آورده شده است.
عفونت چشم سگ
متأسفانه، عفونت چشم سگ میتواند بر پلک، ملتحمه قسمت صورتی رنگ داخل چشم یا خود چشم تأثیر بگذارد. آنها میتوانند توسط باکتریها، ویروسها یا قارچها ایجاد شوند. در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر سگ خود را نزد دامپزشک ببرید. این علائم شامل:
- زهکشی زرد، سبز یا قرمز از چشم
- تورم، پوستهپوسته شدن و ریزش مو روی پلکها
- ملتحمه و سفیدی چشم بسیار قرمز و متورم
- بسته بودن چشمان سگ
زخم قرنیه در سگها
قرنیه پنجره شفافی است که از چندین لایه تشکیل شده و قسمت جلوی چشم را میپوشاند. زخم قرنیه یک خراش یا ساییدگی است که سطحیترین لایهها را برداشته و یک زخم کمعمق در زیر ایجاد میکند.
زخم قرنیه ممکن است به دلیل آسیب، سن، استعداد نژادی یا سایر اختلالات چشمی زمینهای ایجاد شود. برخی از زخمها ممکن است عفونی شده و یا در قرنیه عمیقتر شوند و در موارد شدید تا آخر عمر ماندگار شوند. درمان زخم قرنیه در سگها شامل قطره چشم آنتیبیوتیک تا ترمیم جراحی میتواند متفاوت باشد.
بیماری خشکی چشم در سگها
برخی از نژادهای سگ و سگهای مبتلا به دیابت یا بیماری تیروئید مستعد خشکی چشم هستند. یعنی کراتوکونژونکتیویت سیکا . CS
KCS یک تخریب غدد مولد اشک باواسطه ایمنی است که منجر به خشکی سطح چشم میشود. چشم ملتهب و قرمز شده و مستعد ابتلا به زخمها و عفونتهای مکرر است.
بیشتر سگها با قطرههای چشمی یا پمادهای مادامالعمر که تولید اشک را تحریک میکنند بهخوبی پاسخ میدهند، اما برخی نیاز به جراحی دارند.
آلرژی چشم سگ
بیماری آلرژیک میتواند بر روی چشم سگ نیز تأثیر بگذارد. سگهای مبتلا به آلرژی چشمی چشمهای قرمز دارند. عفونتهای باکتریایی شایع هستند و گاهی اوقات ترشحات سبز، زرد یا شفافی در چشم ایجاد میکنند.
درمان شامل قطرههای چشمی کورتیکواستروئید و گاهی آنتیهیستامین است. برای تعیین اینکه کدامیک برای سگ شما ضروری است با دامپزشک مشورت نمایید.

ناهنجاریهای پلک و مژه در سگها
این مشکل در بسیاری از نژادهای مختلف، بهویژه سگهای دماغ کوتاه و قلدر شایع است. بیشتر سگهای مبتلا با این تغییرات متولد میشوند و معمولاً برای جلوگیری از مشکلات مداوم نیاز به جراحی دارند. شایعترین ناهنجاریها عبارتاند از:
- انتروپیون: پلکها به سمت داخل میچرخند و باعث افتادن مژهها روی چشم میشوند.
- دیستیشیا: مژههای اضافی که به سمت چشم هدایت میشوند ممکن است باعث تحریک شوند.
- مژکهای نابجا: موهای غیرطبیعی که از قسمت زیرین پلک رشد میکنند به قرنیه وارد شده و باعث ایجاد زخمهای مکرر میشوند.
- تومورهای پلک: تودههایی که در حاشیه پلک رشد میکنند معمولاً خوشخیم هستند؛ اما ممکن است روی قرنیه وجود داشته باشند. این مورد اغلب در سگهای میانسال و مسن دیده میشود.
التهاب قرنیه و دژنراسیون در سگها
این بیماری میتواند ناشی از تحریک مزمن یا نقص در سیستم ایمنی موضعی سگ باشد که باعث ایجاد لکههای قرمز یا کدر در قرنیه میشود.
شکل خاصی از کراتیت به نام پانوس، اغلب ژرمن شپران و تازی را تحتتأثیر قرار میدهد. اکثر اشکال کراتیت به قطرههای چشمی ضدالتهابی یا تعدیلکننده سیستم ایمنی بهخوبی پاسخ میدهند.
قرنیه میتواند بهمرورزمان تحلیل رفته و در نقطهای که از آسیب قبلی کدر به نظر میرسد، یا کل قرنیه به دلیل تجمع مایعات مرتبط با افزایش سن ممکن است آبی شود. این مشکل اغلب منجر به اختلال بینایی میشود.
ورم ملتحمه
چشم صورتی یا ورم ملتحمه یک عفونت باکتریایی ملتحمه سگ، بافت مخاطی مرطوب اطراف چشم و زیر پلک است. علائم این بیماری عبارتاند از:
- ترشح سبز یا زرد از چشم
- چروکیدن یا بسته نگهداشتن چشم
- مالش چشم به دلیل درد یا خارش
- درآمدن سفیدی چشم به قرمزی یا خونی با قرنیه شفاف
ورم ملتحمه در سگها اغلب توسط یک آلرژی یا بهندرت در اثر ویروس ایجاد میشود. با یک قطره چشمی یا پماد باکتریایی درمان میشود و گاهی از استروئید برای کاهش التهاب استفاده میشود. معمولاً در عرض یک هفته این مشکل برطرف میشود.
یووئیت در سگها
میتوان گفت یووئیت التهابی در داخل چشم سگ است که میتواند ناشی از علل زمینهای مختلف باشد و اگر بهموقع درمان نشود، سلامت چشم و بینایی طولانیمدت را تهدید میکند.
عفونتها، از جمله بیماریهای قارچی سیستمیک و احتمالاً سرطان یا بیماریهای خودایمنی، ممکن است باعث یووئیت شوند. التهاب ممکن است به آزمایشهای تشخیصی گسترده نیاز داشته باشد تا علت اصلی آن قبل از شروع درمان مشخص شود. قطرههای چشمی ضدالتهابی و پیشگیرانه ضد گلوکوم میتواند به درمان کوتاهمدت التهاب کمک کند.
رشد توده روی پلک سگ
تومور پلک در سگهای میانسال تا مسن بسیار شایع است. تومورهای خوشخیم لبه پلک که کیست میبومین نامیده میشوند، معمولاً مشکلی ندارند، مگر اینکه بهاندازهای بزرگ باشند که بتوانند روی سطح چشم مالیده شوند. اگر کیست ملتهب شده یا بهاندازهای بزرگ شود که به چشم سگ آسیب برساند، برای برداشتن آن به جراحی نیاز است.
تومورهای بدخیمی مانند تومورهای ماست سل، کارسینوم سلول سنگفرشی و ملانوم وجود دارند که میتوانند روی پلک ایجاد شوند که نیاز به برداشتن جراحی دارند. هر گونه توده روی چشم سگ خود را توسط دامپزشک بررسی کنید.

گلوکوم در سگها
یک بیماری جدی و تهدیدکننده بینایی و یکی از علل شایع نابینایی در سگها است. مایعات چه به دلیل نقص ژنتیکی یا ثانویه دیگر نمیتوانند بهدرستی از چشم خارج شوند و تجمع آن باعث افزایش فشار داخل چشم میشود که به شبکیه ظریف و عصب بینایی آسیب میرساند.
قطرههای چشمی میتوانند فشار را به طور موقت کاهش دهند، اما گلوکوم پیشرونده است و داروها در نهایت اثر خود را از دست میدهند.
جراحی تخصصی ممکن است برای برخی از حیوانات خانگی مفید باشد، اما هیچ تضمینی برای موفقیت ندارد و ممکن است پرهزینه باشد.
آبمروارید در سگها
در واقع آبمروارید در عدسی چشم ایجاد میشود که پشت مردمک و عنبیه قرار دارد و با تمرکز نور بر روی شبکیه به بینایی کمک میکند.
آبمروارید سخت شدن این عدسی است که منجر به ظاهری سفید و مات شده و تا حدی یا به طور کامل دید را مسدود میکند و معمولاً به دلیل سن، ژنتیک یا دیابت رخ میدهد.
جراحی تنها درمان مؤثر آبمروارید است. سگهایی که تحت عمل جراحی قرار نمیگیرند باید از نظر عوارض احتمالی از جمله یووئیت و گلوکوم بهدقت تحتنظر باشند و قطرههای چشمی ضدالتهابی را برای مدت طولانی مصرف کنند.
انتروپیون
وضعیتی در پلک است که باعث میشود پلک به سمت داخل بچرخد. این مشکل میتواند هر دو پلک بالا و پایین را تحتتأثیر قرار دهد. نژادهایی که معمولاً تحتتأثیر این بیماری قرار میگیرند عبارتاند از:
- چاو چاو
- بولداگ انگلیسی
- ایرلندی ستر
- لابرادور رتریور
- گلدن رتریور
- سنت برنارد
- شارپی
- روتوایلر
- گریت دینز
- چسپیک بی رتریور
انتروپیون بسیار خفیف ممکن است مشکلی ایجاد نکند، اما اگر موهای اطراف چشم سگ یا پلک آنها سطح چشم را مالش دهد، باعث تحریک و آسیب و همچنین عفونت میشود.
در موارد مزمن، میتواند باعث آسیب دائمی به قرنیه و در نتیجه از دست دادن بینایی شود. انتروپیون در سگها را میتوان با جراحی رفع کرد.
بیماری شبکیه در سگها
شرایط متعددی میتواند بر سلامت شبکیه تأثیر بگذارد، از جمله:
- آتروفی پیشرونده شبکیه (PRA):PRA یک بیماری ارثی است که منجر به نازک شدن و کوری پیشرونده شبکیه در طی ماهها تا سالها میشود.
- سندرم دژنراسیون اکتسابی ناگهانی شبکیه (SARDS): این وضعیت به دلایل ناشناخته باعث ایجاد مشکلات ناگهانی چشمی میشود و درمان مؤثری ندارد.
- جداشدگی شبکیه: شبکیه ممکن است به دلیل اختلال ایمنی، حساسیت ژنتیکی، فشارخون بالا یا سایر بیماریهای چشمی جدا شود. جراحی میتواند در برخی موارد شبکیه را دوباره بچسباند. داروها برای بیماری شبکیه باواسطه سیستم ایمنی مؤثر هستند.

چشم گیلاس در سگ
افتادگی یا جابهجایی غده اشکی روی پلک سوم سگ را چشم گیلاسی میگویند. اغلب در سگهای براکی سفالیک (صورت صاف) مانند بولداگهای انگلیسی و پاگها و در نژادهای غولپیکر سگ با پلکهای افتاده؛ مانند بولماستیف و نیوفاندلند رخ میدهد، اما ممکن است برای هر سگی اتفاق بیفتد.
غده اشک سگ از پشت پلک سوم آنها حرکت میکند و ملتهب و متورم میشود و توپی از بافت صورتی تشکیل میدهد که داخل چشم سگها را مسدود میکند.
هنگامی که چشم گیلاس در سگ خفیف باشد، یک قطره چشم ضدالتهابی گاهی اوقات باعث میشود که غده اشکی به موقعیت طبیعی خود بازگردد.
بااینحال، در بیشتر مواقع، برای جایگزینی غده اشکی در پشت پلک سوم نیاز به جراحی است. متأسفانه، پس از جراحی، چشم گیلاسی ممکن است عود کند.
اکتروپیون در سگها
وضعیتی است که در آن پلک پایین به سمت بیرون، دور از چشم، افتادگی یا چینخوردگی دارد. برخی از نژادهای سگ به طور طبیعی میتوانند دارای اکتروپیون خفیف باشند، از جمله بولماستیف ها، سگهای باست، سگهای خونی، رتریورها، بولداگها و اسپانیلها.
این اغلب مشکل خاصی نیست، اما میتواند منجر به التهاب مزمن، خشکی چشم و عفونت چشم در برخی از سگها شود، بنابراین اگر هر یک از این علائم را داشت سگ خود را نزد دامپزشک ببرید. جراحی میتواند اکتروپیون را در سگها اصلاح کند.
تنبلی چشم در سگها
استرابیسم یا همان تنبلی چشم عارضهای است که ماهیچههای چشم سگ را تحتتأثیر قرار میدهد که در آن یک یا هر دو چشم مستقیم به جلو نگاه نمیکنند.
در برخی از نژادهای سگ، مانند پاگ و بوستون تریر، استرابیسم مادرزادی و شایع است. این مشکل نیازی به درمان ندارد. بااینحال، اگر تنبلی چشم به طور ناگهانی ظاهر شد، به دنبال کمک دامپزشکی باشید.
تنبلی ناگهانی چشم در سگها میتواند نشانهای از یک مشکل عصبی بوده که بر سیستم تعادل تأثیر میگذارد، یا میتواند ناشی از تودهای در حلقه استخوان اطراف چشم باشد. درمان تنبلی چشم در سگها به رفع علت اصلی بستگی دارد.
چشمهای آبکی در سگها
Epiphora یا تخلیه آب از چشم سگ، معمولاً در برخی از نژادهای سگ مانند سگ پودل، اسپانیل و سگ براکیسفالیک دیده میشود.
اگر سگ شما چشمهایی با آبریزش دارد؛ اما قرمزی در چشم یا پوست او نمیبینید، نیازی به درمان ندارد. اگر چشمان سگ شما قرمز است، یا اگر پوست صورتش که در آن اشک ریخته شده قرمز و تحریک شده است، سگ خود را برای درمان التهاب توسط دامپزشک معاینه کنید.
انسداد مجرای اشکی بینی، لولهای که اشک را از چشمها به بینی تخلیه میکند، اغلب میتواند باعث تخلیه بیش از حد شود. بااینحال، آلرژیها شایعترین علت اپی فورا ناگهانی هستند.
چشمهای برآمده در سگها
میتوان گفت چشمان سگ ممکن است به دو دلیل برآمده به نظر برسد. یکی اینکه چشم بزرگتر از حد طبیعی است که نشانه آبسیاه یا افزایش فشار در چشم است.
مورد دیگر اینکه چشم از حدقه خارج میشود. این مشکل میتواند ناشی از تومور یا حفره کمعمق چشم باشد که نمونهای از نژادهای براکی سفالیک مانند پاگ است. برآمدگی ناگهانی چشم در سگها نیاز به بررسی دامپزشک دارد.
کلام آخر
اگر متوجه قرمزی، کدر شدن، چروکیدگی، مالش، ریزش اشک، ترشحات مخاطی یا هر تغییری در ظاهر یا حدت بینایی شوید، سگ شما احتمالاً مشکل چشمی دارد.
ازآنجاییکه بسیاری از بیماریهای چشم شبیه به هم هستند، تشخیص دقیق برای تعیین بهترین برنامه درمانی و به دست آوردن بهترین نتیجه حیاتی است، پس در ابتدا به دامپزشک مراجعه نمایید.