زیست بوم چیست؟ مطالعات نهم + انواع آن

زیست بوم چیست؟ زیست بوم‌ها، بخشی از مناطق طبیعی هستند که بافت خاصی از نظر حیوانات و گیاهان دارند. در این مقاله می‌خواهیم تمامی تعاریفی که برای پاسخ به زیست بوم چیست؟ را بیان کنیم. سپس با انواع و ویژگی‌های آنها به صورت کامل آشنا می‌شویم.

زیست بوم چیست؟

زیست بوم چیست؟ این یکی از پرسش‌های مهمی است که زمین شناسان و جغرافیادان‌ها، لازم است به آن توجه کنند. در یک تعریف ساده براساس آنچه در کلاس نهم می‌خوانیم، می‌توان گفت زیست بوم‌ها ناحیه‌های جغرافیایی هستند که می‌توان آنها را محل رشد انواع خاصی از گیاهان و جانوران دانست. در این خصوص باید گفت زیست بوم‌ها امروزه منحصر به مناطق خاصی در طبیعت می‌شوند که معمولا انسان‌ها در آنجا زندگی نمی‌کنند و لازم است تا برای حفاظت از موجودات و حیوانات آنجا، از آنها محافظت شود.

تعاریف دیگری نیز برای این پرسش که زیست بوم چیست؟ وجود دارند که برخی از آنها عبارتند از:

• زیست بوم به یک منطقه وسیع جغرافیایی تشبیه شده است.
• زیست بوم‌ها را می‌توان مناطقی دانست که رویش و زندگی حیوانات و گیاهان در آنجا به دور از دستکاری‌ها و تغییراتی هستند که انسان‌ها ایجاد می‌کنند.
• زیست بوم‌ها محیط‌هایی هستند که دانشمندان آنها را براساس نوع موجودات و یا گیاهانی که در آنجا زندگی می‌کنند، دسته‌بندی خواهند کرد.
• زیست بوم‌ها معمولا از اکوسیستم‌های بسیاری تشکیل می‌شوند که در آنها جمعیت گیاهان و جانوران بسته به محیط زندگی آنها کمتر است.
• مرزهای یک زیست بوم معمولا با تعیین مرزهای آب و هوای آنها تشخیص داده می‌شود و با برخی مکان‌ها و ویژگی‌های طبیعی از جمله کوه‌ها، رودخانه‌ها از یکدیگر جدا می‌گردند. گرایش یک اکوسیستم با زیست بوم ویژه، به خاطر اشکال رشد آنها با گیاهان و حیوانات در یک عادت غذایی مشابه است.
• زیست بوم‌ها تشکیل شده از اکوسیستم‌ها هستند.

معرفی زیست بوم‌ها

انواع زیست بوم چیست؟

همانطور که در تعریف بالا در پاسخ به اینکه زیست بوم چیست؟ پرداختیم، این نوع محیط‌ها براساس نوع حیات جانوران و نیز موقعیت آب و هوایی، شرایط جغرافیایی و نیز ارتفاع و محیط آنها شناخته می‌شوند. به طور کلی می‌توان به 6 زیست بوم بزرگ در دنیا اشاره کرد که عبارتند از:

• زیست بوم صحرا: زیست بوم بیابان شامل مناطق گرم و خشک جهان می‌باشد. آنها زمین‌های خشک و نیمه خشک با پوشش گیاهی کم یا بدون پوشش گیاهی هستند. بیابان‌ها تقریبا 20 درصد از کل پوشش زمین را تشکیل می‌دهند و با بارندگی کم یا بدون بارندگی متمایز می‌شوند. زیست بوم‌های بیابان به چهار دسته اصلی تقسیم می‌شوند و هر کدام دارای ویژگی‌های خاصی هستند اما شباهت‌هایی در ترکیب غیرزیستی و زیستی خود دارند. آنها شامل بیابان‌های نیمه خشک، بیابان‌های گرم و خشک، بیابان‌های سرد و بیابان‌های ساحلی هستند.
• زیست بوم جنگل: زیست بوم جنگلی نزدیک به 30 درصد از کل پوشش زمین را تشکیل می‌دهند. جنگل‌ها برای بسیاری از سیستم‌های بیولوژیکی روی زمین ارزش زیادی دارند. آنها عمدتا از درختان و مزارع گیاهی تشکیل شده‌اند که کربن را ذخیره می‌کنند و می‌توانند در کنترل آب و هوای سیاره تاثیر بسیار بالایی داشته باشند. جنگل‌ها نیز منبع بسیاری از حوزه‌های آبخیز هستند و مواد اولیه مختلفی از جمله الوار، دارو، سوخت و لاستیک را تامین می‌کنند. یک مثال بارز جنگل‌های بارانی است که زیستگاه میلیون‌ها حیوان، گیاه، پرنده و حشره را فراهم می‌کند. زیست بوم جنگل‌ها به سه دسته اصلی شامل جنگل‌های معتدل، جنگل‌های بارانی گرمسیری و جنگل‌های شمالی تقسیم می‌شوند.
• زیست بوم آبی: مورد دیگر از انواع زیست بوم چیست؟ مدل آبزی آن می‌باشد که به تمام آب‌های روی سطح سیاره اطلاق می‌شود. آنها نزدیک به 75 درصد از سطح زمین را تشکیل می‌دهند. آبزی بیشتر به زیست بوم‌های آب شیرین و دریایی تقسیم می‌شوند. زیست‌های آب شیرین شامل برکه‌ها، نهرها، رودخانه‌ها، تالاب‌ها و دریاچه‌ها هستند و زیست‌ بوم‌های دریایی شامل صخره‌های مرجانی، مصب‌ها و اقیانوس‌ها می‌باشند. اشکال حیات آبزی تحت تاثیر عوامل غیرزیست مانند نفوذ نور خورشید در آبها و همچنین میزان نمک، دما و فشار است.

در این قسمت با فسیل های راهنما آشنا شویم.

• زیست بوم توندرا: مورد مهم دیگری که می‌توان در پاسخ به اینکه انواع زیست بوم چیست؟ بیان کرد، زیست بوم‌های توندرا هستند. توندرا سردترین زیست بوم‌های خشکی هستند و با ظرفیت تنوع زیستی بسیار کمی مشخص می‌شوند. توندرا زیست بوم، حدود یک پنجم از سطح زمین را پوشش می‌دهد و به توندراهای آلپ و توندرا قطب شمال طبقه بندی می‌شوند. این مناطق در سمت قطب های زمین قرار گرفته‌اند که در نتیجه دمای بسیار پایینی دارند.
• زیست بوم علفزارها: زیست بوم علفزارها مناطقی هستند که دارای گونه‌های چمن وسیع یا گونه‌های چمن با تعداد کمی درخت پراکنده می‌باشند. زیست بوم‌های علفزار بیشتر به علفزارهای معتدل و مراتع ساوانا طبقه بندی می‌شوند. آفریقا میزبان یکی از بزرگترین چمنزارهای ساوانا است که بیش از یک سوم از پوشش خشکی این قاره را تشکیل می دهد.
• زیست بوم بوته زار: مورد انتهایی از انواع زیست بوم چیست؟ بوته زارها یا چاپارال‌ها زیست بوم‌هایی هستند که در مناطق بسیار کمی از جهان از جمله در اطراف دریای مدیترانه، بخش‌هایی از استرالیا و بیشتر در جنوب کالیفرنیا یافت می شوند. نمونه‌هایی از گیاهان عبارتند از مریم گلی، درختچه ها، اکالیپتوس، بلوط و کاکتوس‌ها. حیوانات موجود در این زیست شامل آهو، مار، مارمولک یا کوالا در استرالیا هستند.

انواع زیست بوم ها

ویژگی های زیست بوم چیست؟

همچنین در انتها می‌خواهیم به این پرسش پاسخ دهیم که ویژگی‌های زیست بوم چیست؟ در این حالت می‌توان گفت:

• زیست بوم صحرا: ویژگی‌های زیست بوم صحرا چیست؟ زیست بوم بیابان دمای بسیار بالا، پوشش ابری کمتر، رطوبت کم، فشار جوی پایین و باران بسیار کمی دارند که باعث می‌شود پوشش گیاهی کمی داشته باشد. پوشش خاک نیز صخره‌ای و کم عمق و با مواد آلی بسیار کم است و به همین دلیل فقط از چند گیاه سازگار با شرایط بهره‌مند می‌باشد. گیاهانی مانند کاکتوس‌ها و درختچه‌های کوتاه، گیاهانی هستند که با شرایط کویری سازگار می‌باشند؛ زیرا می‌توانند آب را حفظ کنند و دمای بالا را تحمل نمایند.
• زیست بوم جنگلی: ویژگی‌های این زیست بوم چیست؟ در این حالت باید گفت درجه حرارت در زیست بوم‌های جنگلی اغلب در طول سال بالا است، اما نور خورشید بسیار کمی از جنگل‌های انبوه نفوذ می‌کنند. جنگل‌های بارانی استوایی دارای درختان بلند و دارای پوشش گیاهی متراکم با برگ‌های سبز هستند. همچنین رطوبت بالاست و خاکها به دلیل در دسترس بودن مواد آلی زیاد از نظر مواد مغذی غنی هستند.
• زیست بوم آبزی: ویژگی‌های ظاهری این زیست بوم چیست؟ جانوران موجود در زیست بوم‌های دریایی شامل کوسه‌ها، پرندگان دریایی، ستاره‌های دریایی، لاک پشت‌های دریایی و ماهی تن هستند. سیستم صخره‌های مرجانی استرالیا نمونه‌ای از زیست بوم دریایی است. حیوانات آب شیرین عبارتند از کرم تیلاپیا، حشرات، تیلاپیا، سوف نیل و پرندگان. رودخانه آمازون نمونه‌ای از زیست بوم آب شیرین است.
• زیست بوم توندرا: زمین‌های Tundra به دلیل باران بسیار کم و دمای انجماد به طور گسترده ای بی ثمر هستند. به طور معمول آب و هوا در این زیست بوم‌ها به این صورت است که: در تابستان دمای هوا بین 2 تا 4 درجه سانتیگراد و در زمستان تا منفی 35 درجه سانتیگراد متغیر است.
• زیست بوم علفزار: علفزارها عمدتا به صورت مناطقی از علفزار هستند. زیرا به دلیل شرایط آب و هوایی (که به عنوان ساوانای اقلیمی نامیده می‌شود)، در برخی موارد مانند فعالیت‌های حیوانی و انسانی مانند مصرف گیاهی و کشاورزی یا ویژگی‌های خاک دائما از تبدیل شدن به جنگل مختل می‌شوند. در مراتع ساوانا، دما و بارندگی متوسط ​​است. حیوانات در این زیست بوم چیست؟ از جمله حیوانات در زیست بوم علفزار می‌توان به کفتار، شیر، پلنگ، مار، بوفالو، زرافه و حشرات اشاره کرد. در مراتع معتدل در تابستان و زمستان دما بسیار بالا و یخبندان است. حیوانات اینجا شامل خرگوش، شاهین، موش، روباه، جغد و عنکبوت هستند.
• زیست بوم بوته زار: . این زیست بوم عمدتا دارای بوته‌ها است و در تابستان خشک و گرم و در زمستان مرطوب و خنک است. وقوع آتش سوزی جنگلی در زیست بوم‌های چاپارال به ویژه در ماه‌های تابستان بسیار رایج است.

ویژگی های زیست بوم ها