علائم گرفتگی رگ قلب: عوامل خطر + درمان بیماری عروق کرونر

گرفتگی رگ قلب یا بیماری عروق کرونر (CAD) یا بیماری عروق کرونر قلب (CHD) یا به بیان ساده بیماری قلبی علت اصلی مرگ‌ومیر در سراسر جهان است. عروق کرونر باعث رساندن خون و اکسیژن به قلب می‌شود، زمانی که چربی و پلاک روی عروق کرونر تشکیل می‌شود، این شریان‌ها تنگ می‌شوند. درنتیجه یا جریان خون به قلب نمی‌رسد و یا به‌کندی می‌رسد. به همین دلیل رگ‌های خونی کوچکی که خون و اکسیژن را به قلب می‌رساند، باریک می‌شود. در این مطلب از جوان ایرانی علائم گرفتگی رگ قلب یا بیماری عروق کرونر را بیان کرده و درمان خانگی و دارویی آن را شرح می‌دهیم.

علائم گرفتگی رگ قلب

شما عزیزان باید بدانید که گرفتگی رگ و عروق قلب بسیار آهسته و پیشرونده است، حتی ممکن هست این بیماری از دوران کودکی شما آغاز شود.

هرچند بیماری عروق کرونر ممکن است هیچ علائمی نداشته باشد تا زمانی که حمله قلبی و یا سکته رخ دهد که در این هنگام علائم ممکن است بروز پیدا کند. درواقع تشکیل پلاک در عروق شما ممکن است نهفته باشد و شاید سال‌ها طول بکشد. اما اگر این عروق خونی باریک شود و خون غنی از اکسیژن به‌سختی به بدن شما برسد، ممکن است علائم خفیفی را مشاهده کنید.

علائم حمله قلبی:

علائم و نشانه‌های حمله قلبی شامل ناراحتی و درد قفسه سینه (آنژین)، فشار، سفتی، سوزش، بی‌حسی، پری و درد مبهم است که به شانه چپ، بازوها، گردن، پشت و یا فک شما سرایت می‌کند.

علائم حمله قلبی در زنان:

علائم حمله قلبی در زنان ممکن است کمی تفاوت داشته باشد، نشانه‌های آن را در ادامه بررسی می‌کنیم:

• درد در شانه‌ها، گردن، شکم و یا پشت
• احساس سوء هاضمه و یا سوزش سر دل
• عرق سرد
• اضطراب بدون دلیل

اگر تحت نظر پزشک باشید، بیماری شما زودتر تشخیص داده می‌شود. شایع‌ترین علامت گرفتگی رگ قلب، درد قفسه سینه یا آنژین است. این احساس درد ممکن است در افراد مختلف متفاوت باشد. ولی اگر قلب شما، خون و اکسیژن کافی را دریافت نکند باعث ایجاد این درد خواهد شد.

شاید برای شما سؤال شود که درد ناشی از گرفتگی رگ قلب و یا بیماری عروق کرونر چگونه است؟

شما عزیزان ممکن است حس کنید کسی قلب شما را فشار می‌دهد و یا احساس سنگینی در زیر استخوان سینه داشته باشید. گاهی اوقات این درد در شکم، قسمت بالای کمر، بازوها و یا گردن نیز ایجاد می‌شود.

علاوه بر درد قفسه سینه ممکن است مبتلا به علائمی مانند خستگی، ضعف عمومی، سرفه، تنگی نفس و استفراغ نیز  شوید.

دلایل درد قفسه سینه

شما عزیزان باید دقت کنید درد قفسه سینه دلایل زیادی می‌تواند داشته باشد. برخی از این دلایل ناراحتی جزئی بوده و جای نگرانی ندارد، هرچند برخی از آن‌ها ممکن است حتی تهدیدکننده زندگی نیز باشد. دلایل درد قفسه سینه را در ادامه به‌صورت خلاصه برای شما بیان می‌کنیم:

• بیماری قلبی
• ذات الریه
• آسم
• لخته شدن خون در ریه‌ها
• بیماری رفلاکس معده
• سنگ کیسه صفرا

عوامل خطر گرفتگی رگ قلب یا بیماری عروق کرونر

زمانی که در لایه داخلی عروق کرونر، التهاب ایجاد شود و یا چربی رسوب کرده و انباشته شود، فرد مبتلا به بیماری عروق کرونر می‌شود. اگر این رسوبات چربی ضخیم شود به آن آترواسکلروز گفته می‌شود، در این صورت گاهی تنگی عروق ایجاد شده و باعث کاهش جریان خون به قلب می‌شود. عوامل خطر این بیماری را در ادامه بررسی می‌کنیم:

♦ بیماری‌های خود ایمنی: ازآنجایی‌که در این نوع بیماری‌ها، سیستم دفاعی بدن نیز تحت تأثیر قرار می‌گیرد، به همین دلیل احتمال ابتلا به بیماری قلبی نیز بیشتر می‌شود‌. بیماری‌هایی مانند لوپوس و آرتریت روماتوئید خطر ابتلا به آترو‌اسکلروز یا تصلب شرایین را بیشتر می‌کند.

♦ مصرف الکل: مصرف الکل نه‌تنها باعث گرفتگی قلب می‌شود بلکه باعث تشدید سایر عوامل خطر نیز می‌شود.

♦ پره اکلامپسی: این بیماری که معمولاً در نیمه دوم زندگی زنان و در دوران بارداری ایجاد می‌شود، باعث افزایش فشارخون و پروتئین در ادرار می‌شود. درنتیجه احتمال بیماری عروق کرونر بالا می‌رود.

♦ هموسیستئین: اگر مقدار این اسید آمینه در بدن بالا رود، احتمال ابتلا به بیماری قلبی افزایش پیدا می‌کند.

♦ تری گلیسیرید بالا: همان‌طور که می‌دانید تری گلیسیرید نوعی چربی یا لیپید است که در خون وجود دارد. اگر میزان آن بیشتر از حد نرمال شود احتمال ابتلا به بیماری عروق کرونر نیز افزایش می‌یابد.

♦ آپنه خواب: اگر هنگام خواب اختلالات تنفسی داشته باشید بر سیستم قلبی عروقی فشار وارد شده، درنتیجه باعث گرفتگی رگ‌ها و شریان‌های قلب می‌شود.

♦ استرس: داشتن استرس بالا همان‌طور که برای سایر بیماری‌ها مضر هست، علائم بیماری عروق کرونر را نیز تشدید کرده و باعث آسیب به شریان‌های قلب می‌شود.

♦ اضافه‌وزن یا چاقی: طبق تحقیقات انجام‌شده چاقی نیز باعث بیماری قلبی می‌شود. همچنین عدم تحرک نیز شما را مستعد چاقی و ابتلا به این بیماری می‌کند.

♦ سیگار کشیدن: اگر سیگار می‌کشید باید بدانید که خطر ابتلا به بیماری عروق کرونر قلب در شما زیاد است.

♦ جنسیت: در مردها احتمال ابتلا به این بیماری بیشتر است، البته در زنان بعد از سن یائسگی خطر افزایش پیدا می‌کند.

♦ سابقه خانوادگی و وراثت: اگر در خانواده شما مرد کمتر از سن ۵۵ سالگی و یا زن کمتر از سن ۶۵ سالگی مبتلا به بیماری قلبی شده، خطر ابتلا به این بیماری نیز در شما بیشتر است.

♦ افزایش سن: شما عزیزان باید بدانید که هم‌زمان با افزایش سن، احتمال گرفتگی رگ‌ها و شریان‌های قلب در شما بالا می‌رود، بنابراین حتماً ورزش و تغذیه سالم داشته باشید.

♦ فشارخون بالا: اگر فشارخون شما بالا و کنترل نشده هست، باید بدانید که شریان‌های شما سفت و ضخیم است. درنتیجه خطر ابتلا به بیماری عروق کرونر در شما بالا هست.

♦ افزایش سطح کلسترول: افزایش کلسترول بد و یا کاهش کلسترول خوب در بدن شما باعث ایجاد آترواسکلروز می‌شود.

♦ بیماری دیابت: اگر دیابت دارید حتماً باید تحت نظر پزشک باشید و آن را کنترل کنید، وگرنه احتمال ابتلا به بیماری قلبی عروقی در شما بالا می‌رود‌.

♦ رژیم غذایی نامناسب: رژیم غذایی سرشار از چربی ترانس، چربی اشباع‌شده، نمک و قند بالا باعث افزایش بیماری قلبی می‌شود.

درمان گرفتگی رگ قلب را در ادامه به‌طور کامل توضیح خواهیم داد، ولی شما عزیزان باید بدانید که اولین اقدام، کاهش عوامل خطر است که به همین منظور نیاز است که سبک زندگی را تغییر دهید.

چگونگی تأثیر سیگار بر بیماری عروق کرونر

شما عزیزان باید دقت داشته باشید چه خود شما سیگار بکشید و چه کسی دیگر بکشد و شما دود آن را استنشاق کنید، هر دو در معرض بیماری عروق کرونر قرار می‌گیرید. دلیل آن، این است که مواد شیمیایی موجود در سیگار، خون را غلیظ کرده، درنتیجه زودتر لخته می‌شود، همچنین باعث گرفتگی و التهاب رگ‌های خونی می‌شود.

زمان مراجعه به پزشک

اگر درد قفسه سینه ناگهانی داشته باشید که به فک یا بازوی چپ شما سرایت کند و همچنین اگر مبتلا به سایر علائم مانند تنگی نفس، حالت تهوع یا استفراغ و سرگیجه شدید، حتماً به پزشک مراجعه کنید. اگر بیماری قلبی دارید و گاهی اوقات آن‌چنان قفسه سینه شما درد می‌گیرد که نمی‌توانید تحمل کنید و یا به‌طور قابل توجهی بدتر از حالت عادی درد دارید، فوراً نزد پزشک بروید.

همچنین اگر دچار علائم زیر شدید، حتماً به پزشک مراجعه کنید:

• افتادگی در یک طرف صورت
• مشکل در صحبت کردن و تکلم
• ضعف یا بی‌حسی بازو

شما باید از پزشک سؤال‌های زیر را بپرسید:

• اگر آنژین دارید در مورد داروهایی که باید مصرف کنید سؤال بپرسید.
• بپرسید که اگر درد قفسه سینه داشتید، باید چه کار کنید؟
• رژیم غذایی سالم برای قلب شامل چه مواردی است؟

علائم سکته قلبی در مردان، زنان و افراد دیابتی را در این مقاله بخوانید:

علائم سکته قلبی چیست؟

عوارض گرفتگی رگ قلب

بیماری عروق کرونر و یا گرفتگی رگ‌های قلب باعث برخی از شرایط و بیماری‌ها می‌شود که در ادامه بیان می‌کنیم:

• آنژین
• مشکلات ریتم قلبی
• نارسایی قلبی
• حمله قلبی
• شوک قلبی
• ایست قلبی ناگهانی

در صورتیکه مبتلا به درد قفسه سینه یا تنگی نفس شدید باید سریع به اورژانس پزشکی مراجعه کنید، زیرا ممکن است علائم حمله قلبی باشد.

پیشگیری از بیماری عروق کرونر

همراهان گرامی مجله جوان ایرانی، توجه داشته باشید که همان تغییر سبک زندگی که برای درمان گرفتگی رگ قلب یا بیماری عروق کرونر مفید است برای پیشگیری از آن نیز کاربرد دارد.

البته دقت کنید به‌صورت کامل و صد در صد نمی‌توان از این بیماری پیشگیری کرد. زیرا برخی از عوامل غیرقابل پیشگیری هستند‌، عوامل خطری که غیرقابل تغییر و پیشگیری هستند عبارتند از: سابقه خانوادگی و عوامل ژنتیکی بیماری قلبی، جنسیت مرد

اما عوامل خطر زیادی نیز وجود دارند و با تغییر سبک زندگی می‌تواند آن‌ها را اصلاح کنید که بررسی کردیم. تا جایی که ممکن است باید این عوامل خطر را کاهش دهید، زیرا هرچه عوامل خطر بیشتری داشته باشید احتمال ابتلا به بیماری‌های قلبی نیز افزایش می‌یابد.

• سیگار نکشید و یا اگر می‌کشید آن را ترک کنید. اگر قادر به ترک نیستید، حتماً از یک پزشک متخصص کمک بگیرید.
• مصرف الکل را بسیار محدود کنید.
• کاهش وزن به کاهش استرس و بهبود وضعیت بدنی کمک می‌کند. پیاده‌روی نیز بسیار مفید است، سی دقیقه پیاده‌روی به مدت ۵ بار در هفته خطر حمله قلبی را بسیار کاهش می‌دهد.
• اگر دیابت بالا دارید به پزشک مراجعه کنید و آن را کنترل کنید.
• استرس خود را کاهش دهید، درواقع یک برنامه روزانه برای مدیریت استرس داشته باشید.
• در رژیم غذایی خود میوه‌ها و سبزی‌های تازه را قرار دهید.

سطح کلسترول در آزمایش خون باید چند باشد؟ در این مطلب بخوانید:

کلسترول در آزمایش خون

درمان بیماری عروق کرونر (CAD) با داروها

نحوه بهبود در بیماری عروق کرونر متفاوت است و هرکسی از یک روشی بهبود می‌یابد. برخی از اوقات با اصلاح سبک زندگی که ذکر شد طرف بهتر می‌شود، ولی گاهی به آنژیوپلاستی یا جراحی نیز ممکن است نیاز باشد.

حتماً به توصیه‌های پزشک توجه کنید تا وضعیت بیماری شما بدتر نشود. داروهای تجویزی و درمان شما بستگی به‌شدت علائم و بیماری شما دارد. اگر هر کارکردید و سبک زندگی را تغییر دادید گرفتگی رگ‌های قلب شما بهبود نیافت و وضعیت شما بهتر نشد، پزشک داروهایی را برای کاهش فشارخون، کاهش کلسترول و پیشگیری از لخته خون تجویز می‌کند. این داروها را در ادامه این مقاله از مجله جوان ایرانی بررسی می‌کنیم، دقت کنید نام تجاری داروها داخل پرانتز ذکر شده است.

1. داروهای کاهش دهنده کلسترول

افزایش کلسترول LDL در خون باعث افزایش تشکیل پلاک‌های چسبنده می‌شود. در ادامه داروهایی را معرفی خواهیم کرد که به کاهش کلسترول LDL و افزایش کلسترول HDL کمک می‌کند. این داروها شامل:

• آتورواستاتین (لیپیتور)
• فلوواستاتین (Lescol XL)
• لوواستاتین (Altoprev)
• پیتاواستاتین (لیوالو)
• پراواستاتین (Pravachol)
• روزوواستاتین (کرستور)
• سیمواستاتین (Zocor)

داروهایی که در ادامه ذکر می‌شود نیز به کاهش کلسترول کمک می‌کند. درواقع این داروها اسید صفراوی بدن را جذب کرده، درنتیجه کبد باید با استفاده از کلسترول‌هایی که موجود هست اسید صفراوی بیشتری تولید کند، بنابراین باعث کاهش کلسترول می شود. این داروها شامل:

• کلستیرامین (پروالیت)
• کولسولام (ولچول)
• کلستیپول (کولستید)

مشتقات اسید فیبریک (فیبرات ها) کلسترول HDL را افزایش داده و تری گلیسیرید را کاهش می‌دهد. مثال‌ها عبارت‌اند از:

• کلوفیبرات (Atromid-S)
• فنوفیبرات (تریکور)
• جمفیبروزیل (لوپید)

نیاسین یک ویتامین B است که می‌تواند به افزایش کلسترول HDL کمک کند. این دارو با نام تجاری Niacor و Niaspan در دسترس است.

2. داروهای پیشگیری‌کننده از لخته

احتمال لخته شدن خون با تشکیل پلاک در رگ‌های شما افزایش می‌یابد. پر نتیجه جریان خون به قلب شما مسدود می شود.

داروهایی که از لخته شدن خون پیشگیری می‌کند شامل:

• apixaban (Eliquis)
• آسپرین
• کلوپیدوگرل (پلاویکس)
• دابیگاتران (پراداکسا)
• ادوکسابان (Savaysa)
• انوکساپارین (Lovenox)
• ریواروکسابان (Xarelto)
• تیکاگرلور (بریلینتا)
• تیکلوپیدین (Ticlid)
• وارفارین (کومادین)

3. داروهای کاهش دهنده فشارخون

مهارکننده‌های آنزیم مبدل آنژیوتانسین (ACE) و مسدودکننده‌های گیرنده آنژیوتانسین II (ARBs) باعث شل شدن رگ‌های خونی شما شده و گردش خون بهبود می‌یابد.

در برخی از شرایط برای کاهش خطر ابتلا به بیماری عروق کرونر یا CAD پزشک داروهای کاهش فشارخون را تجویز می‌کند که شامل:

• انالاپریل (Vasotec)
• لیزینوپریل (Prinivil، Zestril)
• لوزارتان (کوزار)
• رامیپریل (آلتاس)
• والسلراتان یا والزارتان (دیووان)

مسدودکننده‌های کانال کلسیم با کاهش مقدار کلسیم در این کانال‌ها و سلول‌های قلب باعث در درمان بیماری‌های قلبی و فشارخون کاربرد دارد. این داروها شامل:

• آملودیپین (Norvasc)
• بپریدیل (Vascor)
• دیلتیازم (Cardizem، Dilacor XR)
• نیکاردیپین (Cardene، Cardene SR)
• نیفدیپین (Adalat CC، Afeditab CR، Procardia)
• وراپامیل (Calan، Covera-HS)

بتا بلوکرها داروهایی هستند که سرعت و قدرت ضربان قلب را کاهش می‌دهند، به همین دلیل برای درمان فشارخون بالا کاربرد دارند. درواقع عروق خونی را باز نگه‌داشته و جریان خون را بهبود می‌دهند. این داروها شامل:

• آتنولول (تنورمین)
• متوپرولول (Lopressor، Toprol-XL)
• نادولول (کارگارد)

دقت کنید هیچ‌گاه بدون مشورت با پزشک داروهای خود را قطع نکنید، زیرا باعث حمله قلبی می شود.

اگر با داروهای تجویزی توسط پزشک بهتر نشوید و یا عروقی که مسدود شده بسیار باریک شود، پزشک ممکن است روش‌های جراحی زیر را تجویز کند:

جراحی بای پس عروق کرونر: هرچند با پیشرفت علم خطر این نوع جراحی باز قلب کاهش یافته، ولی گاهی پزشکان آنژیوپلاستی و یا سایر روش‌ها را جایگزین جراحی بای پس عروق کرونر می‌کنند. انواع این عمل، بسته به تعداد رگ‌های قلب دارد که مسدود شده است. بای پس تک، بای پس جفت یا دوگانه، بای پس سه‌گانه و بای پس چهارگانه را ممکن است پزشک تجویز کند. هرچقدر تعداد رگ‌های قلب شما بیشتر مسدود شده باشد، عمل سخت‌تر و پیچیده‌تری خواهید داشت.

آنژیوپلاستی و استنت گذاری قلب: این روش، یک نوع عمل کم‌خطر و کم‌هزینه نسبت به جراحی باز هست که باعث رفع انسداد عروق خونی می شود.

پیوند قلب: اگر قلب بیمار آسیب شدیدی داشته باشد و همچنین درمان‌های تجویز شده توسط پزشک باعث بهبود فرد نشود ممکن است پیوند قلب نیاز باشد.

خلاصه:

عوامل خطر بیماری‌های قلبی را بشناسید و تا حد امکان آن‌ها را کاهش دهید. هرچند برخی از موارد را نمی‌توان کم کرد مانند وارثت و سابقه خانوادگی؛ ولی تا جای ممکن سعی در کاهش این عوامل داشته باشید. در این مقاله از جوان ایرانی به طور کامل این موارد را بررسی کردیم.

هرگونه نظر و یا پیشنهادی دارید خواشحال می‌شویم در انتهای مقاله بخش نظرات، پیام خود را ثبت کنید.