آزمایش خون MCV چیست؟ در چه شرایطی نباید آزمایش داد؟
همه چیز در مورد آزمایش خون MCV: نتایج و تفسیر آزمایش
همان‌طور که می‌دانید سلول‌های خونی از سه بخش گلبول‌های قرمز، گلبول‌های سفید و پلاکت‌ها تشکیل شده است. پزشک برای اینکه میزان گلبول‌های قرمز را متوجه شود، آزمایش MCV تجویز می‌کند. گلبول‌های قرمز وظیفه رساندن اکسیژن از ریه به تمام سلول‌های بدن را به عهده دارند. اگر این گلبول‌های خونی خیلی کوچک و یا خیلی بزرگ باشند نشان‌دهنده کمبود آهن، کمخونی و سایر بیماری‌ها است. البته همیشه نرمال نبودن مقدار MCV نشانه بیماری نیست. با ما همراه باشید تا در این مقاله از جوان ایرانی به این موارد بپردازیم.
علت تجویز آزمایش MCV
اگر مبتلا به این علائم باشید پزشک ممکن است برای شما آزمایش MCV تجویز کند.
علائمی مانند:
- خستگی
- دست و پاهای سرد
- پوست رنگ پریده
- خونریزی یا کبود شدن غیرمعمولی
این آزمایش نیاز به آمادگی خاصی ندارد البته ممکن است آزمایش‌های دیگری همراه با این نوع آزمایش برای شما تجویز شود که نیاز به ناشتایی دارد. در این مورد باید با پزشک خود مشورت کنید.
نحوه آزمایش MCV
ابتدا نمونه‌گیر با استفاده از دستمال مرطوب الکلی ناحیه‌ای از دست که قرار است خون گرفته شود را تمیز می‌کند. سپس یک نوار پلاستیکی در اطراف بازو قرار داده می‌شود تا رگ بازو مشخص شود. سوزن را در رگ فرو کرده و لوله‌ای که به سوزن متصل می‌شود به صورت خودکار با خون پر می‌شود. وقتی پر شد سوزن خارج می‌شود.
بعدازاینکه خون‌گیری تمام شد یک باند یا سواب پنبه‌ای روی ناحیه‌ای که خون گرفته شده قرار می‌گیرد تا از خونریزی جلوگیری شود.
همراهان گرامی مجله جوان ایرانی دقت کنید اگر دچار سرگیجه خفیف، سبکی سر و کبودی شدید، برای مدت کوتاهی بنشینید و از مراقب بهداشتی خود بخواهید که به شما توجه کند، سپس زمانی که بهتر شدید می‌توانید راه بروید و یا رانندگی کنید.
حالت تهوع، خونریزی مداوم و یا غش ازجمله عوارض جانبی دیگر است.
اگر مبتلا به کم خونی باشید بعد از اندازه‌گیری MCV کم خونی شما به ۳ دسته کم خونی میکروستیک (MCV زیر محدوده طبیعی)، کم خونی نرموستیک (MCV در محدوده نرمال) کم خونی ماکروستیک (MCV بالاتر از محدوده طبیعی) در نظر گرفته می‌شود.
علائم و نشانه‌های کم خونی:
- احساس ضعف و یا خستگی بیشتر از حد معمولی
- گزگز و بی‌حسی در دست و پاها
- از دست دادن اشتها
- مشکلات تمرکز
- احساس تحریک‌پذیری
- سردرد
علائم کم خونی پیشرفته:
- رنگ آبی تا سفیدی چشم
- خوردن یخ و سایر اقلام غیرخوراکی ازجمله خاک
- رنگ پوست کمرنگ
- تنگی نفس
- زخم‌های دهانی
- سرگیجه یا سبکی سر
- زبان دردناک و یا قرمز غیرمعمولی
- خونریزی غیرطبیعی و زیاد قاعدگی
نتایج آزمایش MCV
در ادامه این مقاله از مجله جوان ایرانی علت کاهش و یا افزایش MCV را با هم بررسی می‌کنیم.
علت کاهش MCV
کمخونی فقر آهن: اگر نتایج آزمایش ام سی وی نشان دهنده این باشد که گلبول‌های قرمز شما کوچک‌تر از حد نرمال و طبیعی است و درواقع سطح آن پایین‌تر از حد نرمال باشدُ ممکن است دچار کمخونی فقر آهن یا سایر انواع کمخونی شده باشید. البته کم خونی فقر آهن شایع‌تر است.
تالاسمی: همان‌طور که می‌دانید تالاسمی ارثی بوده و در این بیماری بدن شما به‌طور غیرطبیعی هموگلوبین تولید می‌کند. این بیماری باعث کم خونی شدید می‌شود. البته تالاسمی از خفیف تا شدید وجود دارد. افرادی که مبتلا به تالاسمی خفیف هستند کمخونی خفیف دارند که ممکن است هیچ علامت ظاهری هم نداشته باشند، افرادی که مبتلا به تالاسمی شدید هستند نیز ممکن است نیاز داشته باشند که گلبول‌های قرمز را به‌صورت منظم تزریق کنند.
کمبود مس: در برخی مواقع کمبود مس نیز ممکن است باعث کاهش MCV شود. هرچند کمبود مس می‌تواند باعث ام سی وی طبیعی و یا بالا نیز شود. شما عزیزان دقت داشته باشید که کمبود مس معمولاً به دلیل یک بیماری زمینه‌ای است و به کمبود ویتامین‌های رژیم غذایی ربطی ندارد.
کمبود ویتامین A: کمبود ویتامین آ می‌تواند باعث آن دسته از کم‌خونی‌هایی شود که مشابه کمخونی فقر آهن بوده و درنتیجه میزان MCV کم خواهد شد.
علائم کاهش MCV
- ریزش مو
- رنگ پریدگی پوست
- درد در قفسه سینه
- سردی دست و پا
- خستگی
- احساس سرگیجه دائمی
بهبود سطح پایین MCV
همان‌طور که ذکر شد سطوح پایین MCV ناشی از کمبود آهن در خون و سایر مواردی است که در بالا بحث شد.
برای افزایش سطح ام سی وی حتماً با پزشک خود مشورت کنید.
در ادامه این مقاله از جوان ایرانی چندین راهکار ارائه می‌دهیم تا سطح ام سی وی افزایش پیدا کند:
- مصرف مکمل‌های آهن
- مصرف رژیم غذایی غنی از آهن
- افزودن ویتامین C به رژیم غذایی و کمک به جذب آهن
- پرهیز از چای سیاه (کاهش جذب آهن)
علت افزایش سطح MCV در خون
اگر میزان MCV در خون بالا باشد به دلیل کمبود ویتامین b-12 است. در این صورت باید غذاهای غنی از ویتامین b-12 را در رژیم غذایی بگنجانید. البته افزایش MCV دلایل دیگری هم دارد که در ادامه بررسی می‌کنیم.
- افزایش سن
- اعتیاد به الکل
- کم خونی آپلاستیک
- کم خونی همولیتیک
- کمکاری تیروئید
- بیماری کبد
- مصرف داروهای شیمیایی
- سندروم میلودیسپلاستیک یا پره لوسمی
- ماکروسیتوز خوش خیم خانوادگی
- مسمومیت با مونوکسید کربن
- هیپوکسی مزمن (کاهش میزان اکسیژن در بافت ها)
- سرطان خون
- کم‌خونی‌های خود ایمنی
برخی از بیماری‌های خود ایمنی هستند که بر روی گلبول‌های قرمز خون اثر می‌گذارند مانند کم خونی آپلاستیک و کمخونی همولیتیک خودایمنی که باعث افزایش سطح MCV می‌شود.
علائم افزایش MCV
- تپش قلب
- احساس تنگی در نفس کشیدن
- درد در قفسه سینه
- اضطراب و پریشانی
کاهش سطح بالای MCV
دقت کنید شما حتی اگر سالم باشید و یا مبتلا به کم خونی و سایر بیماری‌ها باشید، ممکن است سطح MCV طبیعی و یا غیرطبیعی باشد. در صورت غیرطبیعی بودن پزشک آزمایش‌های بیشتری تجویز می‌کند.
دقت کنید هرگونه تلاش برای اینکه MCV به‌صورت مصنوعی کم شود ممکن است بیش از اینکه مفید باشد حتی ضرر داشته باشد. ابتدا پزشک آزمایش‌های لازم را تجویز می‌کند تا بتواند مسیر درست درمان را پیدا کند.
سبک زندگی خود را طبق استراتژی‌هایی که در ادامه بررسی می‌شود تغییر دهید و این تغییرات را حتماً با پزشک خود در میان بگذارید.
یک رژیم غذایی سالم و مغذی سرشار از ویتامین B12 و فولات یا ویتامین B9 داشته باشید.
البته دقت کنید همیشه کمبود مواد مغذی به دلیل رژیم بد غذایی نیست، بلکه ممکن است مشکلات روده یا سو جذب نیز داشته باشید که در اینصورت نمی‌شود با تغییر رژیم غذایی آن را اصلاح کرد.
فولات در سبزیجات برگ سبز وجود دارد و ویتامین ب ۱۲ در محصولات گوشتی مانند بوقلمون، مرغ، بره گوشت گاو، جگر خوک و سایر محصولات لبنی مانند ماست و شیر فراوان وجود دارد. البته پزشک ممکن است مکمل نیز تجویز کند.
حتماً نوشیدن الکل را کاهش دهید تا از افزایش MCV پیشگیری کنید.
داروهایی که مصرف می‌کنید را به پزشک اطلاع دهید تا بررسی کند که آیا بر سطح MCV تأثیر می‌گذارد یا خیر. اگر تأثیر دارد آیا جایگزینی وجود دارد یا خیر.
البته همراهان گرامی مجله جوان ایرانی دقت کنید اگر سطح MCV در محدوده نرمال نباشد، لزوماً به این معنی نیست که یک مشکل پزشکی دارید که حتماً باید درمان شوید. داروها، چرخه قاعدگی زنان، رژیم غذایی و سطح فعالیت‌ها می‌تواند بر نتایج اثر بگذارد.
بنابراین پس از دریافت نتایج آزمایش باید حتماً با پزشک خود مشورت کنید.
درواقع پزشک اگر مشکوک به کمخونی شود به شما توصیه می‌کند برای تشخیص نوع کم خونی آزمایش MCV بدهید.
در حالت کلی آزمایش خون هیچ خطری ندارد ولی برای برخی از افراد ممکن است کمی درد و سوزش داشته باشد، برای برخی دیگر کبودی و عفونت، خونریزی بیش‌ازحد و یا احساس سبکی سر را به‌عنوان عوارض جانبی داشته باشند.
شرایط دیگری که بر کوچک‌تر و یا بزرگ‌تر بودن گلبول‌های قرمز اثر می‌گذارد و پزشک آزمایش MCV تجویز کند شامل موارد زیر است:
- عدم تحمل سرما
- لب‌های خشک و دارای ترک
- کبودی یا خونریزی
- دست و پاهای سرد
- رنگ پریده‌تر از معمول
- زردی
در برخی از موارد اگر گلبول‌های قرمز کوچک‌تر از حالت نرمال باشد فرد مبتلا به کمخونی میکروستیک شده و یا اگر بزرگ‌تر باشد فرد مبتلا به کمخونی ماکروستیک شده است.
آیا می‌دانید سطح کلسترول در آزمایش خون چقدر باید باشد:
میزان سطح MCV
آزمایش MCV اندازه و حجم گلبول‌های قرمز را اندازه‌گیری می‌کند. یک محدوده معمولی MCV تقریباً 80-100 flTrusted Source است.
اگر سطح MCV فردی زیر 80 fl باشد، به احتمال زیاد دچار کم خونی میکروسیتیک می‌شود. از طرف دیگر، اگر سطح MCV آن‌ها بیشتر از 100 fl باشد، ممکن است کم خونی ماکروسیتیک را تجربه کنند.
افراد مبتلا به کم خونی میکروسیتیک ممکن است سرما را بیشتر احساس کنند و رنگ پریده‌تر از حد معمول به نظر برسند. افراد مبتلا به کم خونی ماکروسیتیک ممکن است دچار زردی شوند.
شرایطی که نباید آزمایش MCV بدهید:
پس از انتقال خون: همراهان عزیز سایت جوان ایرانی دقت کنید قبل از اینکه خون به فرد انتقال داده شود باید MCV اندازه‌گیری شود، چون بعدازآن، اندازه متوسط گلبول‌های قرمز خون تزریق شده همراه با گلبول‌های قرمز خود فرد به‌عنوان اندازه MCV در نظر گرفته می‌شود.
سؤالاتی که باید از پزشک در مورد MCV بپرسید:
- سطح MCV نشان دهنده چیست؟
- آیا به آزمایش‌های بعدی نیاز دارم؟
- اگر نتایج آزمایش غیرطبیعی باشد، پیشنهاد شما برای بهبود آن چیست؟
- آیا به آزمایش‌های بعدی نیاز است؟
همان‌طور که می‌دانید بسیاری از بیماری‌ها باعث تغییرات در شمارش خون می‌شود. اگر نتایج تست MCV غیرطبیعی باشد ممکن است به آزمایش‌های بعدی نیاز داشته باشید.
پزشک بر اساس علائم، سابقه پزشکی و سایر آزمایش‌های تشخیص می‌دهد که چه نوع آزمایشی برای وضعیت شما مناسب است.
هزینه آزمایش MCV چقدر است؟
هزینه آزمایش اولاً بستگی دارد که شما بیمه هستید یا خیر. ممکن است بیمه بخشی از هزینه‌های آن را بدهد. مورد بعدی اینکه بستگی دارد شما در کدام آزمایشگاه آزمایش می‌دهید.
در این مقاله علائم چربی خون و درمان آن را مطالعه کنید:
نکته پایانی
برخی از تحقیقات نشان می‌دهد افرادی که به بیماری‌های کلیوی مبتلا هستند و سطح MCV در آن‌ها بالاست، خطر مرگ برای آن‌ها بیشتر است. درواقع آن‌ها ۳ و نیم برابر بیشتر از افرادی که MCV آن‌ها در محدوده نرمال و طبیعی قرار دارد رنج می‌برند.
هرگونه سؤال و یا پیشنهادی داشتید می‌توانید در انتهای مقاله بخش دیدگاه پیام خود را ثبت کنید.
