آیا چشمها دریچهای از سلامتی بدن هستند؟
چشمها از دیرباز “پنجرههای روح” نامیده میشوند و به طور فزایندهای، شواهد حاکی از آن است که چشمها پنجرههایی به سمت مغز و بدن هستند و میتوانند اطلاعات مفیدی از آنها را بازتاب دهند. بیماری های مختلفی وجود دارند که میتوان آنها با معاینه چشمها تشخیص داد، از جمله دیابت، مولتیپل اسکلروزیس و حتی بیماری آلزایمر.
بسیاری از ما چشمهای خود را به طور مرتب با ابزارهای بینایی سنجی تست میکنیم، اما تعداد کمی از ما ممکن است بدانند که آزمایش چشم فقط برای بررسی بینایی و اصلاح مشکلات بینایی نیست.
از آنجایی که چشم در جلوی خود یک ورودی دارد، میتواند دری بروی تشخیص بیماریهایی ما باشد. چشم تنها بخشی از بدن است که پزشکان میتوانند به صورت غیرتهاجمی، داخل اندام را از طریق آن بررسی کنند. در پشت چشم شبکیه قرار دارد، جایی که عروق خونی و عصب بینایی به وضوح دیده میشوند.
به لطف شبکیه، اپتومتریستها و چشم پزشکان میتوانند نه تنها اختلالات چشم، بلکه بیماریهای سیستمیک را نیز تشخیص دهند (بیماریهایی که سایر اندامهای بدن یا کل بدن را تحت تأثیر قرار میدهند).
اگر یک آزمایش معمول چشم، نگرانیهایی را ایجاد کند، اپتومتریست میتواند فرد را به یک چشمپزشک ارجاع دهد تا فرد تحت معاینات بیشتری قرار گیرد. اگر بررسیهای بیشتر نشان دهنده بیماری سیستمیک باشند، چشم پزشکان میتوانند فرد را به متخصص مربوطه ارجاع دهند.
چشم پزشک کیست و چه بیماری هایی را درمان میکند؟
در این مقاله قصد داریم بررسی کنیم که چشمها میتوانند چه بیماریهایی را عیان کنند. پس اگر علاقمند به کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با این موضوع هستید، در ادامه همراه ما باشید.
از طریق چشمها میتوان چه بیماریهایی را تشخیص داد؟
علائم بیماریهای زیادی در چشم، نمایان میشوند. برخی از این بیماریها را در ادامه بررسی خواهیم کرد.
شما میتوانید انواع بیماری های چشم را در مجله سلامت دکترتو مطالعه کنید.
دیابت و فشارخون
دیابت و فشار خون بالا میتوانند باعث ایجاد تغییراتی در چشم شوند که با معاینه چشم قابل تشخیص است. با این حال، توجه به این نکته مهم است که تشخیص این شرایط را نمیتوان صرفاً بر اساس تغییرات چشم انجام داد و آزمایشهای بیشتری لازم است.
دیابت میتواند باعث آسیب به رگهای خونی در شبکیه شو. این وضعیت به عنوان رتینوپاتی دیابتی شناخته میشود و میتوان آن را از طریق معاینه اتساع چشم تشخیص داد. علائم رتینوپاتی دیابتی شامل خونریزیهای کوچک، تورم شبکیه و تشکیل عروق خونی غیرطبیعی است.
پیشنهاد : دلایل تورم و ورم چشم
فشار خون بالا همچنین میتواند رگهای خونی در شبکیه را تحت تاثیر قرار دهد و منجر به وضعیتی به نام رتینوپاتی فشار خون بالا شود. این وضعیت میتواند باعث باریک شدن رگهای خونی، خونریزی در شبکیه چشم و تورم عصب بینایی شود.
در حالی که تغییرات در چشمها میتوانند نشان دهنده وجود دیابت یا فشار خون باشند، تشخیص باید از طریق آزمایشهای دیگری مانند قند خون یا فشار خون تایید شود. بنابراین، انجام معاینات پزشکی منظم و معاینه چشم برای تشخیص و مدیریت زودهنگام این شرایط بسیار مهم است.
تشخیص آلزایمر از طریق چشمها
بیماری آلزایمر یک اختلال عصبی است که بر عملکردهای شناختی و حافظه تأثیر میگذارد. در حالی که هیچ راه قطعی برای تشخیص بیماری آلزایمر از طریق چشم وجود ندارد، محققان دریافتهاند که تغییرات خاصی در چشم ممکن است با افزایش خطر ابتلا به این بیماری مرتبط باشد.
یکی از شایعترین تغییرات مرتبط با بیماری آلزایمر، تجمع پروتئین بتا آمیلوئید در مغز است. این پروتئین همچنین میتواند در شبکیه، بخشی از چشم که مسئول تشخیص نور و ارسال اطلاعات بصری به مغز است، جمع شود. مطالعات نشان داده اند که مقدار بتا آمیلوئید در شبکیه ممکن است با مقدار بتا آمیلوئید در مغز مرتبط باشد.
سایر تغییرات در چشمها که ممکن است با افزایش خطر ابتلا به بیماری آلزایمر مرتبط باشد شامل تغییرات در عروق خونی شبکیه، نازک شدن لایه فیبر عصبی و کاهش ضخامت شبکیه است.
با این حال، توجه به این نکته مهم است که این تغییرات مختص بیماری آلزایمر نیست و ممکن است با شرایط دیگر یا افزایش سن نیز همراه باشد. بنابراین، آزمایشات بیشتر، مانند ارزیابی شناختی و حافظه، برای تأیید تشخیص بیماری آلزایمر ضروری است.
گلوکوم
گلوکوم وضعیتی است که میتواند به عصب بینایی آسیب برساند و در صورت عدم درمان منجر به از دست دادن بینایی و کوری شود. روشهای مختلفی برای تشخیص گلوکوم وجود دارد:
- تونومتری: این تست فشار داخل چشم را اندازه گیری میکند. افزایش فشار چشم میتواند نشانه ای از گلوکوم باشد.
- تست میدان بینایی: این تست بینایی محیطی فرد را که اغلب در گلوکوم تحت تاثیر قرار میگیرد، اندازه گیری میکند.
- ارزیابی عصب بینایی: در طول معاینه چشم، چشم پزشک میتواند عصب بینایی را از نظر علائم آسیب یا ناهنجاری ارزیابی کندک ناهنجاریها میتوانند نشانهای از گلوکوم باشند.
- گونیوسکوپی: این آزمایش به چشم پزشک اجازه میدهد تا زاویه زهکشی چشم را بررسی کند و میتواند در تشخیص انواع خاصی از گلوکوم مفید باشد.
- توموگرافی انسجام نوری: این آزمایش از امواج نور برای ایجاد تصاویری از عصب بینایی استفاده میکند و می تواند تغییراتی را در عصب که نشان دهنده آب سیاه است را تشخیص دهد.
- پاچیمتری: این آزمایش ضخامت قرنیه را اندازه گیری میکند، و میتواند به تعیین خطر ابتلا به گلوکوم در فرد کمک کند.
مهم است که توجه داشته باشید که گلوکوم گاهی اوقات میتواند بدون هیچ علامت قابل توجهی ایجاد شود. معاینات منظم چشم، به ویژه برای کسانی که سابقه خانوادگی گلوکوم دارند، برای تشخیص و درمان زودهنگام بسیار مهم است.
آب مروارید
آب مروارید کدر شدن عدسی چشم است که میتواند باعث کاهش بینایی شود. روشهای مختلفی برای تشخیص آب مروارید از طریق معاینه چشم وجود دارد:
- تست حدت بینایی: این تست توانایی فرد را برای دیدن در فواصل مختلف اندازه گیری میکند. اگر بینایی فرد به میزان قابل توجهی کاهش یابد، آب مروارید ممکن است علت آن باشد.
- معاینه با لامپ شکافی: در این معاینه، چشم پزشک با استفاده از میکروسکوپ مخصوص، عدسی چشم را از نظر علائم تیرگی بررسی میکند.
- معاینه چشم گشاد شده: این معاینه به چشم پزشک اجازه میدهد تا کل چشم از جمله عدسی را از نظر علائم آب مروارید بررسی کند.
- تست حساسیت کنتراست: این تست توانایی فرد در تشخیص سایههای مختلف خاکستری را اندازه گیری میکند. اگر حساسیت کنتراست فرد کاهش یابد، ممکن است نشانه آب مروارید باشد.
- تست تابش خیره کننده: این تست حساسیت فرد را نسبت به تابش خیره کننده که میتواند توسط آب مروارید تشدید شود را اندازه گیری میکند.
توجه به این نکته مهم است که آب مروارید میتواند در طول زمان به کندی ایجاد شود و فرد ممکن است تا زمانی که شروع به تداخل با فعالیتهای روزانه مانند خواندن یا رانندگی نکند، متوجه هیچ علامتی نگردد. معاینه منظم چشم، به ویژه برای افراد بالای 60 سال یا با سابقه خانوادگی آب مروارید، برای تشخیص و درمان به موقع مهم است.
تشخیص بیماری تیروئید از طریق چشمها
بیماری تیروئید میتواند باعث مشکلات چشمی مانند برآمدگی یا بیرون زدگی چشم شود که در معاینه چشم قابل تشخیص است. شایعترین بیماری چشمی مرتبط با تیروئید، افتالموپاتی گریوز نام دارد که یک اختلال خود ایمنی است و میتواند باعث التهاب و تورم عضلات و بافتهای اطراف چشم شود. موارد زیر چند راه برای تشخیص بیماری تیروئید از طریق معاینه چشم است:
- معاینه چشم: در طول معاینه چشم، چشم پزشک میتواند چشمها را از نظر علائم التهاب، تورم یا بیرون زدگی ارزیابی کند که میتوانند نشان دهنده بیماری تیروئید باشند.
- سی تی اسکن یا ام آر آی: این تستهای تصویربرداری میتوانند تصاویر دقیقی از چشمها و بافتهای اطراف ارائه دهند و به تشخیص دقیقتری از مشکلات چشمی مرتبط با تیروئید کمک کنند.
توجه به این نکته مهم است که همه مشکلات چشمی مربوط به تیروئید ناشی از افتالموپاتی گریوز نیست. سایر بیماریها مانند بیماری چشم تیروئید و اوربیتوپاتی تیروئید نیز میتوانند باعث مشکلات چشمی در افراد مبتلا به بیماری تیروئید شوند. اگر مشکوک به بیماری تیروئید هستید، مهم است که با یک ارائه دهنده مراقبتهای بهداشتی مشورت کنید تا تحت ارزیابیهای بیشتری قرار گیرید.