علائم ویروس اچ پی وی (HPV): آیا درمان دارد؟
علائم و درمان ویروس HPV یا عفونت پاپیلومای انسانی
عفونت HPV یا ویروس پاپیلومای انسانی یک بیماری مقاربتی بسیار شایع است که البته معمولاً بیضرر بوده و افراد بدون هیچ مشکل جدی سلامتی بهبود مییابند، درواقع این بیماری کمخطر شناخته میشود. ولی انواع مختلفی از این ویروس وجود دارد که برخی از آنها ممکن است باعث ایجاد زگیل تناسلی و یا انواع خاصی از سرطان دهانه رحم شود. در این بخش از جوان ایرانی چگونگی تشخیص این نوع عفونت به همراه علائم و راهکارهای درمانی را برای شما شرح میدهیم. با ما همراه باشید.
علائم HPV چیست؟
در اکثر مواقع عفونت اچ پی وی هیچ علائم ظاهری نداشته و اغلب شخص از وجود بیماری خود اطلاع ندارد. یعنی درواقع بسیاری از افراد مبتلا به HPV حتی خودشان نمیدانند که مبتلا به این نوع عفونت شدهاند. بنابراین تنها راه برای وجود این بیماری انجام آزمایشهای منظم است.
علائم HPV دهان
این نوع از HPV عموماً از طریق رابطه جنسی دهانی منتقل میشود، درواقع ممکن است در دهان شما بریدگی و یا پارگی کوچکی وجود داشته باشد و مبتلا به این عفونت شوید. در اکثر اوقات هیچ نوع علائمی ندارد ولی گاهی ممکن است زگیل داخل دهان یا گلو ایجاد شود. در برخی از موارد که بسیار نادر است ممکن است دچار سرطان دهان و گلو شوید.
همچنین پزشک آزمایشهای لازم برای تشخیص سرطانهای دیگر ناشی از اچ پی وی را برای شما تجویز میکند:
سرطانهای مرتبط با HPV پرخطر عبارتاند از:
- سرطان دهانه رحم
- سرطان مقعد
- سرطان آلت تناسلی
- سرطان فرج
- سرطان واژن
- برخی از انواع سرطانهای سر و گردن
عوامل خطر بیماری HPV
طبق تحقیقات انجامشده توسط مجله پزشکی جوان ایرانی زگیلهای ایجادشده توسط عفونت HPV، در کودکان، نوجوانان و جوانان شایع است. در ادامه به بررسی عوامل خطر این بیماری میپردازیم:
- اگر چندین شریک جنسی دارید، بدانید که احتمال ابتلای شما به اچ پی وی بیشتر است.
- داشتن رابطه جنسی با یک شریک که او نیز چندین شریک جنسی دارد خطر را افزایش میدهد.
- اگر شما رابطه جنسی واژینال، مقعدی و یا دهانی دارید در معرض خطر ابتلا به این بیماری هستید.
- افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، احتمال ابتلای آنها به ویروس پاپیلومای انسانی یا HPV بیشتر است. درواقع اگر فرد مبتلا به بیماریهایی باشد که سیستم ایمنی را ضعیف میکند بیشتر در معرض خطر ابتلا به این عفونت قرار دارد.
- حتماً قبل از تماس با زگیلها از محافظ استفاده کنید وگرنه احتمال درگیری شما نیز افزایش مییابد. مثلاً احتمال ابتلا به HPV در استخرهای شنا وجود دارد اگر فرد بیمار در استخر حضور داشته باشد.
اگر HPV پرخطر دارید در صورت شرایط زیر احتمال ابتلای شما به سرطان بیشتر است:
- در افراد سیگاری بیشتر خطر ابتلا به این ویروس و سرطان دهانه رحم وجود دارد.
- در نوعی از پوست حساس یا آسیبدیده که بازشده و زخم است احتمال ابتلا بیشتر است.
- فرد مبتلا به اچ پی وی اگر دچار کلامیدیا، سوزاک و هرپس سیمپلکس شده و همچنین سیستم ایمنی ضعیفی داشته باشد احتمال ابتلای او به سرطان نیز بیشتر است.
- داشتن رابطه جنسی مقعدی هنگامیکه HPV دارید احتمال ابتلا به سرطان مقعدی را افزایش میدهد.
- استفاده از داروهای خوراکی ضدبارداری برای مدت بسیار طولانی و درعینحال داشتن HPV خطر ابتلا به سرطان گلو را بیشتر میکند.
آیا میدانید بیماری کلامیدیا چیست؟ برای اطلاعات بیشتر این مقاله را مطالعه کنید:
تشخیص ویروس HPV
گاهی پزشک بهمحض نگاه کردن به زگیلهای شما تشخیص میدهد که بیماری اچ پی وی دارید یا خیر. ولی اگر زگیل نداشته باشید و یا جهت تشخیص بهتر چندین آزمایش برای شما تجویز میشود. البته اینکه هرچند وقت یکبار باید آزمایش دهید برای همه افراد ثابت نیست و پزشک بر اساس سن، سابقه پزشکی و نتایج آرمایش آخرین پاپ اسمیر برای شما آزمایش تجویز میکند. عموماً افراد ۲۱ تا ۲۴ ساله میتوانند صبر کنند تا در سن ۲۵ سالگی اولین تست خود را انجام دهند. در سنین ۲۵ تا ۶۵ هر ۵ سال یکبار آزمایش دهید و اگر سن شما بیشتر از ۶۵ سال است ممکن است دیگر نیازی به انجام این آزمایشها نباشد ولی گاهی به دستور پزشک باید آزمایش دهید. زمایش پاپ یا آزمایش پاپ اسمیر تغییرات سلولی غیرطبیعی را در دهانه رحم تشخیص میدهد.
آزمایشهایی که برای تشخیص اچ پی وی تجویز میشود:
- آزمایش محلول سرکه
- آزمایش پاپ اسمیر
- آزمایش DNA
هرچند با توجه به علائم، گاهی در خانه نیز میتوان HPV را تشخیص داد ولی دقت داشته باشید که برای تشخیص نهایی حتماً به پزشک مراجعه کنید؛ زیرا آزمایش خانگی سرطان را تشخیص نمیدهد. توجه کنید اگر نتایج تست شما مثبت شد بههیچوجه نگران نباشید آزمایش مثبت به معنی ابتلای شما به سرطان نیست، در این صورت پزشک آزمایشهای بیشتری تجویز میکند تا شما را ازنظر سرطان بررسی کند.
البته شما تنها از نظر سرطان دهانه رحم آزمایش میشوید، بنابراین توصیه گروه پزشکی جوان ایرانی برای حفظ سلامت خود و شریک جنسی این است که در صورت تجویز پزشک حتماً واکسن زده، رابطه جنسی محافظتشده داشته باشید و همچنین آزمایشهای و غربالگریهای لازم برای HPV و سرطان دهانه رحم انجام دهید.
اگر نتیجه آزمایش پاپ اسمیر غیرطبیعی دارید، ممکن است نیاز به آزمایش و یا درمانهای بیشتری ازجمله کولپوسکوپی و کرایوتراپی (سرما درمانی) داشته باشید
آزمایش HPV
شما عزیزان باید بدانید آزمایش خون برای تشخیص ویروس پاپیلومای انسانی وجود ندارد بلکه برای تشخیص از غربالگری استفاده میشود.
نمونه کوچکی از سلولهای دهانه رحم جهت غربالگری گرفته و به آزمایشگاه برای بررسی بیشتر فرستاده میشود تا تشخیص داده شود که شما مبتلابه HPV شدهاید یا خیر.
جالب است بدانید جهت محافظت افراد در برابر سرطان دهانه رحم در سنین بین ۲۵ تا ۶۴ سالگی از همه افرادی که دهانه رحم دارند غربالگری انجام میشود.
همچنین غربالگری مقعدی برای مردهایی انجام میشود که درخطر ابتلا به سرطان مقعدی هستند مانند مردانی که با مرد دیگری رابطه جنسی دارند.
طبق تحقیقات انجامشده اکثر عفونتهای HPV مشکل خاصی ایجاد نمیکند و طی ۲ سال از بدن خارج میشود ولی اگر دچار زگیل تناسلی و یا تغییر در سلولهای دهانه رحم شدید باید حتماً به پزشک مراجعه کنید و تحت درمان قرار بگیرید.
چگونگی انتقال HPV
حتی اگر سالهای زیادی است که از نظر جنسی فعال نیستید و یا شریک جدیدی ندارید، ممکن است مبتلا به HPV شوید. سایر راههای انتقال این ویروس عبارت است از:
- رابطه جنسی واژینال، مقعدی و یا دهانی
- هر تماس پوست به پوست ناحیه تناسلی
شما ممکن است در اولین رابطه جنسی مبتلا به HPV شوید، به هیچ وجه این تصور را نداشته باشید که اگر با چندین شریک جنسی رابطه داشته باشید پس مبتلا میشوید، خیر شما همان بار اول اگر رابطه جنسی محافظت نشده داشته باشید ممکن است مبتلا شوید.
عفونت HPV میتواند در هنگام تولد به نوزاد انتقال داده شود، ولی عموماً سیستم ایمنی مانع ایجاد عفونت میشود. همچنین اگر کودک شما علائم این نوع عفونت را داشته باشد ممکن است تحت سوء استفاده جنسی قرار گرفته باشد.
علائم بیماری التهابی لگن و درمان آن را در این مقاله بخوانید:
حفاظت در برابر HPV
شما عزیزان باید بدانید که هرچند کاندومها برای پیشگیری از مبتلا شدن به ویروس پاپیلومای انسانی یا HPV مناسب است ولی تمام ناحیه اطراف اندام تناسلی را نمیپوشاند. به همین دلیل، شما در هنگام رابطه جنسی بهطور کامل در برابر این نوع ویروس محافظت نمیشوید.
واکسن HPV در برابر همه انواع این بیماری محافظت نمیکند فقط در برابر انواعی از این نوع ویروس محافظت میشوید که باعث زگیل تناسلی، سرطان رحم و یا سرطانهای دیگر میشود.
درصورتیکه دچار زگیل تناسلی شدهاید از داشتن رابطه جنسی پرهیز کنید. دقت کنید اگر زگیل تناسلی دارید:
- به زگیلها دست نزنید و یا اگر آنها لمس کردید حتماً دستان خود را بشویید.
- روی این نوع زگیلها را اصلاح نکنید.
- اگر روی پای خود زگیل دارید در مکانهای عمومی مثل استخر حتماً از کفش مخصوص استفاده کنید.
- حتماً زگیلها را درمان کنید تا از بین بروند.
زمان مراجعه به پزشک
هرچند انواعی از HPV که باعث ایجاد زگیل تناسلی میشوند بسیار کمخطر هستند ولی در صورت مشاهده هرگونه از این ضایعات پوستی که باعث درد یا ناراحتی در اندام تناسلی شما شده حتماً به پزشک مراجعه کنید.
سؤالاتی که باید از پزشک بپرسید:
- شایعترین علت این بیماری چیست؟
- چگونه بدانم به این ویروس مبتلا شدهام یا خیر؟
- آیا من نیاز به آزمایشهای خاصی دارم؟
- آیا راهی برای پیشگیری از بدتر شدن این وضعیت وجود دارد؟
- چگونه این عفونت را به شریک جنسی خود انتقال ندهم؟
- آیا باید واکسن HPV بزنم؟
سؤالات احتمالی که پزشک میپرسد:
- از چه زمانی علائم شما شروع شدند؟
- آیا یک شریک جنسی دارید؟
- آیا زگیل دردناک دارید؟ آیا خارشدارید؟
- چگونه علائم شما بهتر و یا بدتر میشود؟
ویروس اچ پی وی و بارداری
بیش از ۱۰۰ نوع عفونت HPV یا ویروس پاپیلومای انسانی وجود دارد که برخی از این عفونتها باعث انواع مختلفی از سرطان شده و برخی دیگر باعث ایجاد زگیل تناسلی میشود. این بیماری از طریق رابطه جنسی و یا هر نوع تماس پوستی انتقال داده میشود.
اگر باردار هستید شاید علاقهمند باشید بررسی آزمایشها و درمان را به بعد از زایمان موکول کنید ولی شما باید بدانید اگر مبتلا به این عفونت باشید ممکن است در هنگام زایمان به نوزاد نیز منتقل کنید و احتمال ایجاد بیماری نادر به نام پاپیلوماتوز تنفسی وجود دارد. همچنین تغییرات هورمونی ایجادشده در حاملگی باعث گسترش زگیل تناسلی شده و حتی ممکن است خونریزی کند در این صورت زایمان طبیعی بسیار مشکل بوده و پزشک شما را سزارین خواهد کرد. بنابراین حتماً در دوران بارداری غربالگریهای لازم را ازنظر سرطان دهانه رحم و HPV انجام دهید.
درمان HPV
زگیلها عموماً بدون درمان از بین میروند و درمان خاصی برای رفع آن وجود ندارد. پیشگیری از آن دسته از بیماری HPV که باعث ایجاد زگیل تناسلی میشود بسیار دشوار است. اگر زگیل معمولی دارید به پزشک مراجعه کنید تا بررسی و درمان شوید.
- شما عزیزان باید بدانید اچ پی وی هیچ نوع درمان شناختهشدهای ندارد و پیشگیری تنها راهکار درمانی است.
- دقت کنید اگر در اثر این عفونت مبتلا به زگیل و یا سرطان شدید نوع ویروسی که شما را مبتلا به این بیماریها میکند تفاوت داشته و همچنین پزشک درمان متفاوتی را برای آنها در نظر میگیرد.
- در صورت ابتلا به زگیل تناسلی ناشی از HPV پزشک درمان را شروع میکند تا شما بهبود یابید. در صورت عدم درمان ممکن است زگیلها خودبهخود از بین بروند یا به همین اندازه ثابت مانده و یا گسترش یابند.
- همچنین در صورت ایجاد سرطان دهان پزشک ممکن است شیمیدرمانی و یا پرتودرمانی تجویز کند.
آیا میدانید شپش تناسلی چیست؟ در این مقاله توضیحات کامل را شرح دادهایم:
واکسن HPV بزنیم یا خیر؟
در مورد اینکه این نوع واکسن برای شما مفید است یا خیر باید با پزشک خود مشورت کنید، ولی بهطورکلی بهتر است سالها قبل از داشتن رابطه جنسی واکسن بزنید تا در هنگام رابطه جنسی محافظتهای لازم ایجادشده و نگرانی از این بابت نداشته باشید.
دقت کنید واکسن HPV در برابر تمامی انواع این ویروس که باعث ایجاد سرطان میشود محافظت نمیکند، بنابراین تست پاپ برای بررسی تغییرات سلولی که منجر به سرطان دهانه رحم شده همیشه ضروری است.
اگر شما مبتلا به این نوع ویروس پاپیلومای شدهاید، باید بدانید که واکسن، آن را درمان نمیکند تنها میتواند از انواع دیگر HPV که در آینده ممکن است به آن مبتلا شوید پیشگیری کند.
نکات پایانی
بسیار مهم است که با پزشک خود صادق باشید، شرم و خجالت را کنار بگذارید و توضیحات لازم را از زندگی جنسی خود ارائه دهید تا پزشک بتواند با توجه به توضیحات شما و همچنین علائم ظاهری، آزمایشهای لازم را تجویز کند. بسیار مهم است که در صورت ابتلای شما به هرگونه بیماری مقاربتی از جمله HPV شریک جنسی شما نیز آزمایش بدهد و در صورت ابتلا هر دو با هم درمان بشوید. توجه داشته باشید تا زمانی که بهبودی کامل ایجاد نشده از هرگونه رابطه جنسی پرهیز کنید. خبر خوب برای شما این است که در اغلب موارد عفونت اچ پی وی خودبهخود درمان شده و باعث بیماری خاصی در فرد نمیشود.
اگر سوال یا تجربه ای دارید نظر خود را با ما در بخش انتهایی مقاله در میان بگذارید. تیم پزشکی جوان ایرانی در اسرع وقت پاسخگوی شما خواهند بود.
