درمان پسوریازیس پوست سر (روش‌هایی پزشکی + خانگی
چگونه پسوریازیس پوست سر را درمان کنیم؟ علت ایجاد آن چیست؟
پسوریازیس پوست سر یک بیماری مزمن پوستی است که باعث ایجاد پوسته‌های سفید، لکه‌های قرمز و ایجاد خارش در ناحیه پوست سر می‌شود. این بیماری علاوه بر اینکه از نظر فیزیکی بسیار آزاردهنده است، حتی می‌تواند تأثیرات روانی قابل‌توجهی نیز بر آن فرد بگذارد. هرچند این عارضه به طور کامل درمان نمی‌شود، اما راهکارهایی وجود دارد که می‌توانید علائم آن را کاهش دهید. در این مطلب از مجله جوان ایرانی به بررسی درمان‌های قطعی پسوریازیس پوست سر می‌پردازیم.
اطلاعات مهم در مورد شروع درمان پسوریازیس
شما عزیزان باید بدانید که حداقل نیمی از افرادی که مبتلا به پسوریازیس می‌شوند، این بیماری را در پوست سر خودشان تجربه می‌کنند. در واقع سلول‌های پوست روی سر خیلی سریع رشد کرده و پوسته‌های پودری یا ضخیم به نام پلاک ایجاد می‌کنند. نواحی اطراف آن نیز ممکن است قرمز و خارش‌دار شود. در واقع پسوریازیس پوست سر می‌تواند از پوسته‌پوسته شدن خفیف تا شدید، آن فرد را مبتلا کند. البته گاهی اوقات روی پیشانی، اطراف بینی، ناحیه ریش یا پشت و داخل گوش نیز گسترش می‌یابد. اگر این علائم در شما خفیف است، ممکن است خود به خود بهتر شوید. با این حال گاهی اوقات نیاز به درمان دارید. اگر پس از چند ماه شوره سر شما شدیدتر شده و نتوانستید آن را کنترل کنید، نیاز است که با شامپوها یا مرطوب‌کننده‌های مخصوص از شدت‌گرفتن آن پیشگیری کنید.
شما عزیزان باید بدانید که هیچ درمانی برای پسوریازیس وجود ندارد، اما می‌توانید چندین راهکار که در این مطلب به آن اشاره می‌شود را انجام دهید تا به مدیریت بهتر آن کمک کند.
در واقع درمان این بیماری به چند مورد بستگی دارد:
- اینکه بیماری شما چقدر شدید است؟
- آیا قبلاً تحت درمان قرار گرفته‌اید و اگر چنین است، میزان پاسخ شما به آن درمان چگونه است؟
- آیا در جای دیگری از بدن شما نیز این بیماری وجود دارد؟
- چقدر مو دارید؟ به طور کلی حجم موهای شما چقدر است؟
شما عزیزان باید بدانید که به طور کلی پسوریازیس پوست سر یکی از مشکلات رایج و در عین حال دشوار است، یکی از دلایل آن این است که چگونه دارو را به محله ناحیه آسیب‌دیده برسانید. البته رایج‌ترین درمان‌ها برای موارد خفیف روی پوست سر اعمال می‌شوند، اما اگر این بیماری در شما شدیدتر است، باید درمان برای کل بدن شما در نظر گرفته شود. درواقع باید داروهایی را مصرف کنید که کل بدن شما را درمان کند. این داروها به صورت خوراکی و تزریقی به فرد بیمار تجویز می‌شوند. اگر پس از مدتی پزشک مشاهده کرد که شما به آن دارو به خوبی پاسخ نداده‌اید، ممکن است آن را جایگزین کرده یا یک نوع دیگری برای شما تجویز کند.
دقت کنید اگر داروهای بدون نسخه یا تجویز شده توسط پزشک مانند کرم‌ها، استروئیدها، لوسیون‌ها، محلول‌ها، اسپری‌ها یا فوم‌ها به خوبی برای شما جواب نداد، پزشک نوردرمانی یا درمان سیستمیک را پیشنهاد می‌کند.
بنابراین، ابتدا سعی کنید علائم خودتان را با حمام‌کردن و مرطوب کردن منظم پوست سر، ماندن در محیط خنک، استفاده از شامپوی ضد خارش و حفظ عادات سالم زندگی آنها را مدیریت کنید.
بهترین درمان‌های خانگی برای پسوریازیس
در این بخش به بررسی اقدامات خودمراقبتی و بهترین روش‌های درمانی برای مدیریت بهتر پسوریازیس می‌پردازیم.
√ سعی کنید روزانه حمام کنید. البته پوست سر خودتان را زیر دوش نشویید، بلکه ابتدا آن را به آرامی با استفاده از شوینده‌های ملایم شستشو دهید.
√ همیشه پوست سر خودتان را مرطوب نگه دارید. در واقع به صورت روزانه از مرطوب‌کننده استفاده کنید. حتی پس از استحمام، پوست سر خودتان را مرطوب نگه دارید. به آرامی سر و موهایتان را خشک کنید. اگر از محصولی برای مراقبت از موهای خودتان استفاده می‌کنید، هنگامی که پوست شما مرطوب است از آن استفاده کنید. اگر پوست سر شما خیلی خشک است، روغن‌های مرطوب‌کننده‌های قوی را به کار بگیرید. در واقع این محصولات بیشتر از کرم‌ها و لوسیون‌ها روی پوست باقی می‌مانند. اگر احساس می‌کنید پوست سر شما مجدد خشک شده، می‌توانید از این محصولات را بیش از یک بار در طول روز استفاده کنید. همچنین اگر هوای محل زندگی شما بسیار خشک است، حتماً برای افزایش رطوبت هوا از یک مرطوب‌کننده استفاده کنید.
√ قبل از رفتن به رختخواب فراموش نکنید که روی پوست آسیب‌دیده، یک مرطوب‌کننده ملایم بمالید. اگر به پلاستیک و مواد این‌چنینی حساسیت ندارید، می‌توانید روی آن را با یک پلاستیک بپوشانید. پس از اینکه از خواب بیدار شدید، پلاستیک را برداشته و آن ناحیه را بشویید.
√ به هیچ وجه ناحیه آسیب دیده در پوست سر را خراش ندهید. می‌توانید از کرم یا پماد ضدخارش بدون نسخه حاوی هیدروکورتیزون یا اسید سالیسیلیک استفاده کنید. اگر به پسوریازیس پوست مبتلا هستید، شامپوهای درمانی در این مورد وجود دارد که می‌توانید از آنها بهره ببرید. حتماً ناخن‌های خودتان را کوتاه کنید تا در صورت خاراندن پوست سر هنگامی که خواب هستید، آسیبی به آن نرسد.
√ از محرک‌هایی که باعث تشدید این بیماری می‌شود اجتناب کنید. به عنوان مثال سیگارکشیدن، قرارگرفتن طولانی در معرض شدید آفتاب و هرگونه صدمه‌ای به سر، باعث بدتر شدن علائم این بیماری می‌شود.
√ خودتان را خنک نگه دارید. شما عزیزان باید بدانید که گرمای بیش از حد باعث ایجاد خارش پوست سر شما می‌شود. بنابراین اگر در روزهای گرم بیرون هستید، حتماً لباس سبک بپوشید. در منزل از تهویه‌مطبوع برای خنک نگه‌داشتن در روزهای گرم استفاده کنید. حتی می‌توانید تکه‌های یخ را در فریزر نگهداری کنید و هنگامی که در اوج گرما هستید، آن را برای چند دقیقه روی نقاطی که خارش دارد ماساژ دهید. همچنین از لوسیون و مرطوب‌کننده مناسب استفاده کنید تا اثر خنک‌کنندگی داشته باشد.
√ برای اینکه علائم پسوریازیس بهتر شود، سعی کنید یک سبک زندگی سالم را در برنامه خودتان قرار دهید. به عنوان مثال غذای کافی و مقوی میل کنید. از مصرف الکل اجتناب کنید، همچنین سعی کنید وزن خودتان را در محدوده مناسبی قرار دهید. تحرک بدنی داشته باشید و روزانه از ورزش‌های مناسب استفاده کنید. شما عزیزان باید بدانید که هر نوع مقابله با این بیماری یک چالش بزرگ است. به خصوص اگر ناحیه بزرگی از بدن شما آسیب دیده باشد. درنتیجه علاوه بر سختی‌هایی که شامل حال شما می‌شود، ممکن است این بیماری باعث ناراحتی و خجالت هم بشود. بنابراین به سر صبر و فرصت، تمام درمان‌هایی که ذکر شد را در برنامه خودتان قرار دهید.
درماتیت تماسی چیست؟ بهترین درمان برای پوست حساس را در این مطلب بخوانید:
درمان پسوریازیس چیست؟
به طور کلی درمان پسوریازیس به سه دسته تقسیم می‌شود که آنها را در ادامه شرح می‌دهیم.
درمان‌های موضعی
یکی از روش‌های درمانی این بیماری کرم‌ها و پمادهایی هستند که روی پوست شما اعمال می‌شوند.
در واقع اگر به پسوریازیس خفیف مبتلا هستید، استفاده از یک نرم‌کننده اولین درمانی است که پزشک به شما پیشنهاد می‌دهد. مزیت اصلی این نرم‌کننده‌ها، مرطوب کردن پوست و کاهش خارش و پوسته‌ریزی آن است. همچنین برخی دیگر از درمان‌های موضعی بر روی پوست مرطوب، عملکرد بهتری دارند. البته سعی کنید حداقل ۳۰ دقیقه قبل از درمان‌های موضعی دیگر، از نرم‌کننده استفاده کنید. حتی برخی از نرم‌کننده‌ها در داروخانه‌ها موجود هستند که می‌توانید بدون نسخه آنها را تهیه کنید. به عنوان مثال کرم‌ها یا پمادهای استروئیدی یا کورتیکواستروئیدهای موضعی برای درمان پسوریازیس خفیف تا متوسط کاربرد زیادی دارند.
فتوتراپی
در این مرحله پوست شما در معرض انواع خاصی از اشعه قرار می‌گیرد. در فتوتراپی از نور طبیعی و مصنوعی برای درمان پسوریازیس استفاده می‌شود. نوردرمانی مصنوعی معمولاً در بیمارستان‌ها و برخی از مراکز تخصصی توسط متخصص پوست انجام می‌شود. هرچند هر جلسه فقط چند دقیقه طول می‌کشد، اما ممکن است لازم باشد ۲ تا ۳ بار در هفته به مدت ۶ تا ۸ هفته به بیمارستان مراجعه کنید.
اگر بیماری شما به حدی شدید باشد که به درمان‌های دیگر پاسخ نداده‌اید، ممکن است از این روش درمانی استفاده شود. عوارض جانبی آن شامل حالت تهوع، سوزش و خارش است. همچنین برخی از افراد ممکن است مبتلا به سردرد شوند. همچنین لازم است تا ۲۴ ساعت پس از مصرف این قرص از عینک مخصوص استفاده کنید تا از ایجاد هرگونه آب‌مروارید پیشگیری شود. البته استفاده طولانی‌مدت از این روش درمانی توصیه نمی‌شود.
داروهای سیستمیک
مرحله دیگر برای درمان پسوریازیس، استفاده از داروهای سیستمیک مانند خوراکی و تزریق‌هایی است که در کل بدن شما اثر می‌گذارد.
این داروها می‌توانند در درمان پسوریازیس بسیار مؤثر واقع شوند. البته شما باید بدانید که تمامی آنها دارای عوارض جانبی بالقوه هستند. بنابراین قبل از شروع هرگونه درمان در مورد گزینه‌های درمانی و خطرات مرتبط با آنها، با پزشک خودتان مشورت کنید. اگر قصد دارید که بچه‌دار شوید، باردار هستید یا حتی به شیردهی نیز فکر می‌کنید، قبل از مصرف هر داروی جدید در دوران بارداری یا شیردهی، با پزشک مشورت کنید تا بدانید این دارو برای. شما مناسب است یا خیر.
البته دو نوع اصلی درمان سیستمیک وجود دارد. درمان غیر بیولوژیک معمولاً به صورت قرص یا کپسول تجویز می‌شود یا بیولوژیک معمولاً به صورت تزریقی استفاده می‌شود.
خواص سرکه سیب برای پوست و مو، لاغری و کبدچرب را در این مطلب بخوانید:
نحوه مراجعه به پزشک
حال که مبتلا به پسوریازیس پوست سر مبتلا شده‌اید، در این بخش به شما اطلاعاتی ارائه می‌دهیم تا به شما کمک کند برای قرار ملاقات با پزشک آماده شوید.
سعی کنید علائمی که تجربه می‌کنید را یادداشت کنید.
تمام داروها، مکمل‌ها، ویتامین‌ها و حتی داروهای گیاهی که مصرف می‌کنید به همراه دوز آنها را یادداشت کرده تا به پزشک بگویید.
برخی از سؤالات را که باید از پزشک بپرسید را در ادامه شرح می‌دهیم.
- چه چیزی باعث ایجاد این علائم در من شده است؟
- آیا با آزمایش‌های تشخیصی خاصی نیاز دارم؟
- چه درمان‌هایی برای من در دسترس هستند و آنها را به من پیشنهاد می‌کنید؟
- این داروها چه نوع عوارض جانبی برای من وجود دارد؟
- آیا درمان‌هایی که شما توصیه می‌کنید باعث بهبود علائم من می‌شود؟
- چقدر طول می‌کشد تا نشانه‌هایی که در من شده بهبود یابد؟
- برای بهبود این علائم چه محصولات و روش‌های مراقبت از پوست را توصیه می‌کنید؟
همچنین پزشک ممکن است از شما سؤالات بپرسد که در ادامه آنها را بیان می‌کنیم.
- از چه زمانی علائم شما شروع شده است؟
- هر چند وقت یکبار این علائم در شما ظاهر می‌شود؟
- آیا این علائم برای شما مداوم بوده یا گاه به گاه ایجاد می‌شود؟
- چه چیزی علائم شما را بهبود می‌دهد؟
- احساس می‌کنید چه چیزی باعث بدتر شدن نشانه‌های شما می‌شود؟
نشانه‌های پسوریازیس پوست سر چیست؟
هرچند نشانه‌های پسوریازیس پوست سر در افراد مختلف کاملاً متفاوت است، اما در ادامه این بخش برخی از علائم شایع آن را بررسی می‌کنیم.
پوسته‌های سفید یا نقره‌ای
این پوسته‌ها ممکن است شبیه شوره سر باشند؛ اما ضخیم‌تر و چسبنده‌تر هستند.
قرمزی و التهاب
پوست سر این‌گونه افراد ممکن است کمی قرمز شده و ملتهب به نظر برسد.
خارش و سوزش
خارش شدید نیز یکی دیگر از شایع‌ترین علائم این بیماری است.
خشکی و ترک‌خوردن پوست سر
در موارد شدید ممکن است پوست سر خشک شده و ترک بخورد و حتی گاهی اوقات خونریزی کند.
تشخیص این بیماری معمولاً توسط متخصص پوست انجام می‌شود. در واقع پزشک با معاینه فیزیکی و بررسی سابقه پزشکی، نوع بیماری را تشخیص می‌دهد. البته در برخی از موارد از پوست سر نمونه‌برداری می‌شود.
نظرات مردم در مورد پسوریازیس سر
در این بخش به بررسی نظرات مردم در مورد پسوریازیس پوست سر می‌پردازیم.
♦ یکی از افراد پیام داده من مدت زیادی است که با این بیماری درگیر هستم و حتی ناخن‌های دستم را درگیر کرده است. همچنین کاملاً فرم ناخن‌هایم عوض شده، اگر امکان دارد من را راهنمایی کنید.
پاسخ این است که دوست عزیز پسوریازیس ممکن است به ناخن‌ها نیز آسیب بزند و تغییراتی را در آنها ایجاد کند. به عنوان مثال لکه‌های سفید یا زرد در آنها ایجاد کرده یا هر تغییر دیگری ممکن است در اثر این بیماری ایجاد شود. پیشنهاد می‌کنیم که دراسرع‌وقت به متخصص پوست و مو مراجعه کنید که در درمان این بیماری نیز تجربه زیادی داشته باشد.
♦ فرد دیگری پیام داده که من ۱۰ سال است دچار این بیماری شدم. به هر دکتری مراجعه کردم آمپول حساسیت می‌زند. یک مدت خوب هستم؛ اما مجدد بیماری من عود می‌کند.
پاسخ این است که شما باید بدانید این بیماری، یک بیماری مزمن و خودایمنی است. در واقع این بیماری با ضعف سیستم ایمنی شدت می‌گیرد. داروهای بیولوژیک یا سرکوب‌کننده ایمنی می‌تواند در موارد شدید بسیار مفید واقع شود. ولی شما عزیزان باید بدانید که کنترل استرس، استفاده از مرطوب‌کننده‌ها، رژیم غذایی مناسب و داشتن تحرک در طول روز به کنترل این بیماری و کاهش علائم آن کمک زیادی می‌کند.
♦ یکی دیگر از افراد پیام داده که پدر من ۱۰ سال است درگیر بیماری پسوریازیس است. به هر دکتری مراجعه کردم به او گفتند که هیچ راه درمانی ندارد. برای مدتی دارو می‌خورد و بعد از آن مجدد بدتر می‌شود. بیماری او در حال پیشرفت است. به نظر شما چه کاری باید انجام دهد؟
پاسخ این است که به طور کلی این بیماری یک بیماری مزمن محسوب می‌شود که درمان قطعی برای آن وجود ندارد. اما اگر راهکارهایی که در این مطلب به آن اشاره شد را انجام دهید، با مدیریت صحیح می‌توانید نشانه‌های آن را کاهش دهید. به دکتر متخصص پوست مراجعه کنید تا درمان‌های مؤثری برای او در نظر گرفته شود. همچنین اجتناب از استرس، مصرف غذاهای ضدالتهاب، سبک زندگی سالم و داشتن تحرک را فراموش نکنید. البته اگر این داروها برای شما مؤثر واقع نشد، به پزشک متبحر دیگری مراجعه کنید تا وضعیت شما را تحت‌نظر قرار بگیرد.
♦ فرد دیگری پیام داده که من مبتلا به پسوریازیس هستم و جدیداً پاهایم ورم می‌کند، آیا به دلیل این بیماری است؟
پاسخ این است که به طور کلی ورم پا در افرادی که مبتلا به این بیماری هستند، ممکن است به دلیل آرتریت پسوریاتیک باشد که این خود یک بیماری التهاب مفصل است و با پسوریازیس در ارتباط است. همچنین به طور کلی این بیماری ممکن است باعث ورم و درد در مفاصل به ویژه در پاها و انگشتان شود. افرادی که مبتلا به این بیماری هستند، ممکن است در سراسر بدنشان التهاب عمومی را تجربه کنند. در نتیجه به ایجاد ورم در پاها نیز منجر می‌شود.
♦ فرد دیگری پیام داده که من مبتلا به پسوریازیس پوست سر شده‌ام. پس از اینکه به دکتر مراجعه کردم توصیه کرد که سوسیس، کالباس، گوجه، بادمجان، گوشت قرمز، بادام‌زمینی و روغن به جز روغن‌زیتون مصرف نکنم. من فقط گاهی سینه مرغ آب پز با کمی نمک، زردچوبه و برنج مصرف می‌کنم. زیرا اگر چیز دیگری بخورم علائم من شدیدتر می‌شود. گاهی اوقات آنقدر سوزش شدید و خارش شدیدی داشتم که به خودکشی فکر می‌کردم، اما الان کمی بهتر شدم.
♦ فرد دیگری پیام داده من حدود یک سال است درگیر بیماری پسوریازیس هستم. هنگامی که به دکتر مراجعه می‌کنم، به مدت یک ماه خوب می‌شوم، اما ماه بد مجدد سرم جوش می‌زند و پمادهای قبلی هیچ اثری نمی‌کند.
پاسخ این است که این بیماری مزمن است و معمولاً افراد را دچار التهاب می‌کند. حتی ممکن است علائم آن با گذر زمان تغییر کرده و به درمان‌های قبلی پاسخ ندهد. هرگونه پماد و دارویی که پزشک تجویز می‌کند ممکن است در ابتدا برای شما مؤثر واقع شود، اما با گذشت زمان تأثیر آنها کاهش یابد. بنابراین باید مراقبت‌های پوستی مانند استفاده از مرطوب‌کننده، اجتناب از استرس، درمان‌های کمکی مانند نوردرمانی را در برنامه خودتان بگنجانید تا به کاهش علائم شما کمک شود.
بهترین آبرسان برای پوست خشک چیست؟ بهترین آبرسانی قوی را در این مطلب بخوانید:
سؤالات متداول در مورد پسوریازیس پوست سر
در این بخش به بررسی سؤالات متداول در مورد پسوریازیس پوست سر می‌پردازیم.
دقیقاً چه چیزی باعث پسوریازیس پوست سر می‌شود؟
این بیماری در حقیقت زمانی ایجاد می‌شود که سیستم ایمنی بدن شما آن‌طور که باید کار نمی‌کند و باعث می‌شود که سلول‌های پوست سر شما بسیار سریع رشد کند.
آیا کمبود ویتامین باعث پسوریازیس پوست سر می‌شود؟
برخی از تحقیقات نشان داده که کمبود ویتامین دی با این بیماری کاملاً مرتبط است، اما پزشکان و محققان در تلاش هستند که متوجه شوند چگونه این ویتامین در ایجاد این بیماری نقش دارد.
محرک‌های رایج پسوریازیس چیست؟
محرک‌های رایج این بیماری شامل صدمات وارده به پوست سر، سیگارکشیدن و نوشیدن الکل زیاد، استرس، تغییرات هورمونی و برخی از داروهای تجویزی مانند لیتیوم است.
همچنین شرایطی که بر سیستم ایمنی تأثیر می‌گذارد، به عنوان مثال بیماری اچ‌آی‌وی نیز بر این بیماری تأثیرگذار است. شما عزیزان باید بدانید که پسوریازیس مسری نیست و به دیگران منتقل نمی‌شود. اما اگر بر روی پوست سر شما ایجاد شود، ممکن است به نواحی دیگر نیز سرایت کند. علاوه بر اینکه این بیماری خارش زیادی دارد و از این بابت شما را ناراحت می‌کند، همچنین ممکن است ظاهر خوبی نداشته باشد. در واقع از این لحاظ نیز بسیار آزاردهنده است.
اگر مقدار کم و کنترل شده‌ای از نور خورشید به سر شما بتابد، پسوریازیس بهبود می‌یابد. اما باید دقت کنید که اگر آفتاب بیش از حد باشد باعث بدتر شدن این بیماری می‌شود و حتی خطر ابتلا به سرطان پوست را افزایش می‌دهد. بنابراین زمانی که در آفتاب قرار می‌گیرید را ثبت کنید و سعی کنید که طولانی‌مدت در زیر اشعه مستقیم آفتاب قرار نگیرید. اگر کار واجبی دارید که نیاز است به مدت طولانی در زیر آفتاب بمانید، حتماً از کلاه و ضدآفتاب با اس پی اف حداقل ۳۰ استفاده کنید.
سخن پایانی
پسوریازیس پوست سر یک بیماری مزمن است که نه تنها باعث ناراحتی افراد بلکه باعث کاهش زندگی آنها می‌شود. هرچند این بیماری به طور کامل درمان نمی‌شود، اما بسیاری از درمان‌های موضعی، سیستمیک، نوردرمانی و حتی تغییرات سبک زندگی باعث می‌شود که علائم آن به طور چشمگیری به خوبی کاهش یابد. همچنین روش‌های طبیعی و خانگی نیز به عنوان مکمل درمان‌های پزشکی، در نظر گرفته می‌شود. بیماران باید در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنند و با رعایت نکات مراقبتی و استفاده از درمان‌های مناسب، علائم این بیماری را کاهش دهند. در این مطلب از مجله جوان ایرانی هرآنچه که باید در مورد پسوریازیس پوست سر بدانید را به طور کامل شرح دادیم. اگر شما عزیزان نیز هرگاه تجربه‌ای در این مورد دارید، می‌توانید در انتهای مقاله بخش نظرات پیام خودتان را ثبت کنید.
منابع:
https://www.nhs.uk/conditions/psoriasis/treatment/
https://www.webmd.com/skin-problems-and-treatments/psoriasis/scalp-psoriasis-treatment
https://www.uclahealth.org/news/article/scalp-psoriasis-can-be-treated-many-ways
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC5389757/
https://www.manhattandermatologistsnyc.com/scalp-psoriasis-treatment/
https://lloydspharmacy.com/blogs/skin/scalp-psoriasis
