کیسه مقعدی گربه چیست؟ (نحوه تشخیص + درمان آن)
بهترین درمان کیسه مقعدی گربه (نشانه‌های ایجاد آن)
غدد مقعدی که به آن کیسه مقعدی گربه نیز گفته می‌شود مجموعه‌ای از غدد بویایی هستند که در بسیاری از پستانداران از جمله گربه‌ها به سمت راست‌روده تخلیه می‌شوند.
زمانی که آن‌ها به‌درستی کار می‌کنند، ممکن است هرگز متوجه وجود این غدد نشوید. بااین‌حال، برخی از گربه‌ها ممکن است دچار تحریک و اختلال در عملکرد این غدد شوند که درمان و مدیریت آن می‌تواند سخت باشد.
غدد مقعدی در گربه‌ها چیست؟
در واقع کیسه‌های کوچکی به‌اندازه نخود هستند که در دو طرف راست‌روده در گربه‌ها یافت می‌شوند. این کیسه‌ها دارای سلول‌هایی بوده که مایعی با بوی تند را درون خود آزاد می‌نمایند.
هنگامی که گربه مدفوع می‌کند، دو مجرای کوچک این مایع را روی مدفوع آزاد می‌کنند. بوی مایع توسط گربه‌ها برای علامت‌گذاری قلمرو استفاده می‌شود.
گربه‌ها همچنین ممکن است غدد مقعدی خود را در هنگام تعجب یا ترس آزاد کنند. هر دو گربه نر و ماده دارای غدد مقعدی هستند. غدد مقعدی به طور کامل در داخل بدن قرار دارند.
کیسه مقعدی گربه چگونه کار می‌کند؟
وقتی این غدد به‌درستی کار می‌کنند، به‌آرامی با مایع غلیظی پر می‌شوند. فشار عضلات رکتوم در حین اجابت مزاج یا در هنگام پاسخ به ترس این مایع را از طریق مجاری باریک و به مدفوع یا محیط می‌فشارد.
چرا گربه‌ها به کیسه مقعدی نیاز دارند؟
ارتباط گربه تعامل پیچیده‌ای از صداها، بوها و زبان بدن است که انسان تازه شروع به درک آن کرده است. نشانه‌گذاری توسط بو به طور قابل‌توجهی به نحوه تعامل گربه‌ها با یکدیگر کمک می‌کند.
علائم مشکلات غدد مقعدی در گربه‌ها
تشخیص بیماری یا اختلال عملکرد غده مقعدی می‌تواند بسیار دشوار باشد، زیرا گربه‌ها دوست دارند علائم بیماری و ناراحتی را پنهان کنند. علائمی که ممکن است مستلزم بررسی غدد مقعدی گربه شما توسط دامپزشک باشد عبارت‌اند از:
- حرکت دادن یا کشیدن انتهای عقب خود روی زمین
- صدا دادن در هنگام اجابت مزاج
- اجابت مزاج خارج از ظرف زباله
- خون یا ترشحات زیر دم
- مایع بدبو روی مبلمان یا ملافه
- خون در مدفوع
- نظافت وسواس‌گونه زیر دم
از نظر فیزیکی، این علائم زمانی دیده می‌شوند که غده تحت‌تأثیر قرار می‌گیرد. در واقع زمانی که ضخیم شدن ماده در غده یا ناهنجاری در مجرا بیان طبیعی صورت می‌گیرد. همچنین گاهی باکتری به داخل غده حرکت می‌کند و باعث تورم می‌شود.
غدد مقعدی که بسیار تحت‌تأثیر قرار گرفته یا عفونی شده‌اند ممکن است پاره شوند و زخمی قابل‌مشاهده در زیر دم ایجاد کنند. لازم به ذکر است که غدد پاره شده معمولاً نیاز به شستشو و آنتی‌بیوتیک دارند.
علل مشکلات غدد مقعدی در گربه‌ها
بیشتر مشکلات غدد مقعدی در گربه‌ها به دلیل مشکلات سیستمیک است که برای حفظ عملکرد طبیعی غدد باید برطرف شوند. علل شایع مشکلات غده مقعدی عبارت‌اند از:
- آلرژی
- رژیم غذایی کم فیبر یا بی‌کیفیت
- چاقی
- اسهال یا بیماری التهابی روده
- سرطان یا تومورهای غده مقعد یا راست‌روده
پیشگیری از مشکلات کیسه مقعدی در گربه
تغذیه با یک رژیم غذایی باکیفیت بالا، پیشگیری از انگل و جلوگیری از چاق شدن گربه بهترین راه برای جلوگیری از مشکلات غدد مقعدی است.
برخی از گربه‌ها ممکن است علی‌رغم تلاش شما به دلیل بیماری زمینه‌ای و ژنتیک دچار مشکلاتی شوند. مراقب مسائلی مانند یبوست یا اسهال باشید و با دامپزشک خود برای درمان فوری این شرایط همکاری کنید تا از عوارض غدد جلوگیری کنید.
اگر مدیریت پزشکی مشکلات غده مقعدی گربه ناموفق باشد، دامپزشک ممکن است برداشتن این غدد را با جراحی برای حیوان خانگی شما توصیه کند.
جراحی غدد مقعدی بسیار پیچیده است و تنها در مواردی باید مورد توجه قرار گیرد که مشکوک به تومور باشد یا زمانی که سایر راه‌های درمان پزشکی شکست خورده باشند.
اختلالات غدد مقعدی
این اختلالات در گربه‌ها شایع نیست. بااین‌حال، برخی از گربه‌ها ممکن است با نهفتگی غدد مقعدی دست‌وپنجه نرم کنند، یعنی زمانی که غدد مقعدی گربه مسدود می‌شود.
هنگامی که یک گربه نهفتگی غده مقعدی را تجربه می‌کند، غده مقعدی نمی‌تواند محتویات خود را تخلیه کند و متورم و دردناک می‌شود.
این مشکل می‌تواند منجر به ناراحتی شدید در گربه شود. اکثر اختلالات غدد مقعدی در گربه‌ها به‌راحتی درمان می‌شوند، اما اختلالات غده مقعدی می‌تواند یک مشکل اساسی باشد.
انواع اختلالات غدد مقعدی در گربه‌ها
- نهفتگی یا انسداد غدد مقعدی. این به دلیل تجمع بیش از حد مایع در داخل غدد و عدم توانایی آن در تخلیه است.
- آبسه غده مقعد: تورم دردناک و ملتهب در یک یا هر دو طرف مقعد بوده و به دلیل عفونت در غدد مقعدی است.
- پارگی یا ترکیدن آبسه روی غدد مقعدی: به دلیل عفونت درمان نشده و فشار ساختمان مایع در داخل غدد مقعدی ایجاد می‌شود.
- سرطان غده مقعد: تولید بیش از حد سلول‌های غیرطبیعی در غدد مقعدی که می‌تواند باعث رشد تومور در کیسه‌های مقعدی شود.
سرطان غده مقعدی
می‌توان گفت سرطان غده مقعدی در گربه‌ها که به آن آدنوکارسینوم کیسه مقعدی گفته می‌شود، زمانی رخ می‌دهد که تولید بیش از حد سلول‌های غده مقعدی غیرطبیعی باشد. درحالی‌که این وضعیت در گربه‌ها رایج نیست، هر گربه‌ای می‌تواند به این سرطان مبتلا شود.
علائم سرطان غده مقعد در گربه‌ها
- مشکل در دفع مدفوع
- یبوست
- خون یا سایر ترشحات غیرطبیعی در طول اجابت مزاج
- تغییر در قوام مدفوع و یا اندازه مدفوع کوچک‌تر
- افزایش استفاده از جعبه زباله
- تورم یا التهاب (قرمزی) در اطراف ناحیه مقعد
- آرایش بیش از حد ناحیه مقعد
- نگه‌داشتن دم در موقعیتی متفاوت از حالت معمول
- کاهش اشتها
- بی‌حالی
علل سرطان کیسه مقعدی گربه
علت دقیق سرطان غده مقعد در گربه‌ها ناشناخته است، اما ممکن است یک جزء ژنتیکی در این نوع سرطان وجود داشته باشد. همچنین ممکن است ارتباطی با افزایش کلسیم خون (هیپرکلسمی) ثانویه به تغییرات غده پاراتیروئید ناشی از سلول‌های سرطانی وجود داشته باشد.
تشخیص سرطان کیسه مقعدی گربه
در ابتدا تاریخچه پزشکی کامل، معاینه فیزیکی و تست‌های تشخیصی به دامپزشک در تشخیص سرطان غده مقعدی در گربه کمک می‌کند. یک معاینه فیزیکی احتمالاً تغییراتی را در ناحیه مقعد نشان می‌دهد که ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- تورم
- التهاب
- درد
- خونریزی یا چرک
- وجود زخم و پوست اطراف مقعد
همچنین تست‌های تشخیصی رایج برای سرطان غده مقعد در گربه‌ها عبارت‌اند از:
- پانل خونی (CBC و شیمی) که ممکن است کلسیم خون بالا را نشان دهد، با افزایش ثانویه در مقادیر کلیه و افزایش احتمالی در مقادیر کبد در صورت گسترش تومور است.
- رادیوگرافی (اشعه ایکس) از قفسه سینه که ممکن است گسترش تومور به ریه‌ها را نشان دهد.
- سونوگرافی شکم، ممکن است تغییرات غیرطبیعی را در برخی از غدد لنفاوی نزدیک به کیسه‌های مقعدی نشان دهد.
- اسلاید سیتولوژی از بقایای کیسه‌های مقعدی که سلول‌های غده مقعدی غیرطبیعی را نشان خواهد داد.
- بیوپسی برای بررسی هیستوپاتولوژی بافت غیرطبیعی غده مقعد که تشخیص سرطان غده مقعد را تأیید می‌کند.
درمان سرطان غدد مقعدی در گربه‌ها
برداشتن کیسه‌های مقعدی با جراحی بهترین گزینه درمانی برای سرطان غده مقعدی در گربه‌ها است. شیمی‌درمانی گزینه دیگری است، اما معمولاً در گربه‌های مبتلا به سرطان غده مقعدی استفاده نمی‌شود.
پرتودرمانی نیز یکی دیگر از گزینه‌های ممکن است، اما این مورد نیز به‌ندرت در این موارد استفاده می‌شود. برداشتن جراحی برای سرطان غده مقعدی که به ریه‌ها، کبد یا سایر نواحی بدن گسترش یافته است، گزینه مناسبی نیست.
گربه‌های مسن با سایر مشکلات پزشکی نیز ممکن است برای جراحی مناسب نباشند. مراقبت‌های حمایتی برای گربه‌هایی که مناسب برای جراحی نیستند لازم خواهد بود و این مراقبت‌ها شامل:
- داروی محرک اشتها
- مکمل مایعات
- نرم‌کننده‌های مدفوع
- تنقیه برای کمک به رفع یبوست
عوارض برداشتن کیسه‌های مقعدی
- خونریزی از محل جراحی
- عفونت محل جراحی
- یبوست
- بی‌اختیاری مدفوع (ناتوانی در کنترل حرکت روده)
