تا به حال این سوال برایتان پیش آمده که بن مضارع چیست؟ بن فعل، بخش ثابت یک فعل است و شناسه میپذیرد سپس شکل تازهای از فعل میسازد. هر فعلی دو بن دارد، بن مضارع که ساختهای زمان حال و افعال امر از آن ساخته میشود. دیگری بن ماضی که ساختهای زمان گذشته و آینده را از آن میسازیم. سادهترین شکل یک فعل در زمان حال بن مضارع است که با حذف پیشوندها و پسوندها به دست میآید.
بن مضارع میتواند با همراهی پیشوندها و دیگر اجزای زبانی، صفت فاعلی، صفت مشبهه، اسم مصدر، صفت مفعولی، اسم آلت و … را بسازد.
بن فعل مضارع اغلب برای بیان وقوع فعل در زمان حال به کار میرود و ساختهای اسمی و وصفی دیگری هم از آن ساخته میشود. برای به دست آوردن بن فعل مضارع سادهترین راه امر کردن فعل و حذف جزء پیشین نشانه ب از ابتدای فعل است.
روش دیگر این است که از فعل صرف شده، شناسهها و اجزای دیگر را حذف کنیم. آن بخشی که میماند و در همه صیغهها تکرار میشود، بن مضارع است.
انواع فعل مضارع
- مضارع اخباری: مضارع اخباری بر انجام گرفتن کاری و بیان خبری در زمان حال دلالت دارد. این فعل از ترکیب بن مضارع و شناسه و همراه با می که یک جزء پیشین است ساخته میشود.
- مضارع اِلتزامی: مضارع اِلتزامی وقوع کاری را در زمان حال با تردید، شک، شرط یا آرزو بیان میکند. فعل مضارع التزامی از بن مضارع و شناسه و ب که یک جزء پیشین است ساخته میشود.
- مضارع مستمر (جاری): مضارع مستمر جریان انجام کاری را در زمان حال بیان میکند. این زمان وقتی به کار میرود که گوینده بخواهد فعلی را که در شرف وقوع است یا در حال اتفاق افتادن است، بیان کند. فعل مضارع ملموس از مضارع اخباری به اضافه مضارع ساده فعل داشتن ساخته میشود.