قرص دیفنوکسیلات برای چیست؟ آیا داروهای ضداسهال اعتیادآور هستند؟
مدت مصرف قرص دیفنوکسیلات چقدر است؟ چه کاربردی دارد؟
دیفنوکسیلات در دسته داروهای ضد اسهال قرار گرفته و باعث کاهش فعالیت روده می‌شود. البته دقت کنید هرگز نباید بیشتر از ۲ روز مصرف شود، مگر اینکه با توجه به شرایط شما، نظر پزشک متخصص به گونه‌ی دیگری باشد. این دارو نباید به کودکان کمتر از ۲ سال داده شود. در این مطلب از مجله جوان ایرانی شما را به طور کامل با این دارو آشنا می‌کنیم.
نحوه مصرف قرص دیفنوکسیلات
این نوع دارو به صورت قرص و محلول یا مایع خوراکی استفاده می‌شود. در صورت نیاز می‌توان آن را تا ۴ بار در روز مصرف کرد. دستورالعمل‌های روی نسخه را به دقت بخوانید و هر بخش از آن را که متوجه نمی‌شوید حتماً از پزشک بپرسید. مقدار دوز مصرفی این دارو باید حتماً تحت نظر پزشک باشد و دقت کنید که بیشتر از مقدار توصیه شده مصرف نکنید.
زمان بهبودی پس از مصرف دیفنوکسیلات
پس از مصرف دیفنوکسیلات باید ظرف ۴۸ ساعت علائم اسهال را برطرف شود و یا بهبود یابد. البته ممکن است پزشک به شما بگوید اگر بهبود پیدا کردید، دوز مصرفی را کاهش دهید. اما اگر علائم بهبود نیافت، حتی اگر پس از ده روز پس از درمان بدتر شدید، حتماً مجدداً به پزشک مراجعه کنید و مصرف این دارو را متوقف کنید.
اعتیاد به قرص دیفنوکسیلات
قرص و محلول خوراکی دیفنوکسیلات ممکن است باعث اعتیاد شود و بدن افراد به آن عادت کند. بنابراین شما به‌هیچ‌وجه نباید زیاد از این دارو مصرف کنید و یا اینکه آن را به مدت طولانی‌تر ازآنچه پزشک برای شما تجویز کرده استفاده کنید.
عوارض مصرف دیفنوکسیلات چیست؟
این دارو ممکن است عوارض جانبی ایجاد کند. البته دقت کنید اگر هر یک از این علائم شدید شد یا به‌مرورزمان از بین نرفت، به پزشک اطلاع دهید.
عوارض این دارو شامل:
- از دست دادن اشتها
- بی‌قراری
- گیجی و خستگی
- تغییرات در خلق‌وخوی
- حالت تهوع و استفراغ
- ناراحتی معده
البته دقت کنید برخی از عوارض جانبی ممکن است بسیار جدی باشد. اگر این نشانه‌ها را تجربه کردید، حتماً با پزشک یا اورژانس تماس بگیرید.
اگر عوارضی مانند بی‌حسی در بازوها و پاها، درد مداوم که از ناحیه معده شروع‌شده و به پشت سرایت می‌کند، نفخ معده، تنگی نفس، کهیر، خارش و تورم چشم‌ها، صورت، زبان و لب، ورم پاها، مچ پا یا ساق پا، مشکل در بلع تنفس، گرفتگی صدا دارید به پزشک مراجعه کنید. البته ممکن است این دارو عوارض جانبی دیگر نیز داشته باشد. اگر هرگونه علائم غیرعادی تجربه کردید، با پزشک خود تماس بگیرید و یا به مطب و بیمارستان مراجعه کنید.
عوارض مصرف بیش‌ازحد دیفنوکسیلات
اگر متوجه شدید که فردی بیش‌ازحد از این دارو مصرف کرده و علائم جدی مانند مشکل تنفسی پیدا کرد و یا اینکه غش کرد، حتماً با اورژانس تماس بگیرید. علائم مصرف بیش‌ازحد ممکن است شامل: ضعف عضلانی، ضربان قلب سریع، تب بالا، تنفس غیرمعمولی، خواب‌آلودگی شدید، تشنج و همچنین از دست دادن هوشیاری باشد.
فراموشی یک دوز داروی دیفنوکسیلات
دقت کنید اگر یک دوز دارو را فراموش کردید، به محض یادآوری آن را مصرف کنید. اما اگر زمان مصرف بعدی فرارسیده، آن دوزی که فراموش کردید را به‌طورکلی نادیده بگیرید و برنامه بعدی خود را انجام دهد. درواقع هیچ‌وقت به جای دوز فراموش‌شده نباید دو دوز با هم مصرف کنید.
درمان اسهال خانگی: تفاوت اسهال عفونی و غیر عفونی
زمان مراجعه به پزشک در هنگام استفاده از دیفنوکسیلات
اگر پس از مصرف این دارو، همچنان اسهال شما ادامه داشت، نیاز به بررسی بیشتری دارید.
درواقع اگر تب و اسهال خونی دارید باید حتماً با پزشک یا متخصص مشورت کنید. حتی ممکن است دچار سرگیجه و خواب‌آلودگی نیز شوید. در این صورت رانندگی نکنید و کارهایی که نیاز به هوشیاری ذهنی دارد را کنار بگذارید. اگر دهان شما خشک شد، آب فراوان بنوشید همچنین جویدن آدامس بدون قند یا مکیدن آب‌نبات سفت نیز می‌تواند کمک‌کننده باشد. اما اگر این مشکل خشکی دهان شما برطرف نشد حتماً با اورژانس تماس بگیرید.
نحوه نگهداری دیفنوکسیلات
دقت کنید که این دارو را باید در دمای اتاق به دور از هرگونه نور و رطوبتی نگهداری کنید. به‌هیچ‌وجه آن را در یخچال قرار ندهید تا منجمد نشود. سعی کنید تمام داروها را از دسترس کودکان و حیوانات خانگی دورنگه دارید. همچنین این‌گونه داروها را در حمام نگهداری نکنید.
مدت‌زمان مصرف داروهای ضد اسهال
هرچند که داروهای ضد اسهال همانند دیفنوکسیلات عملکرد بسیار خوبی در قطع اسهال ناگهانی دارند، اما دقت کنید که نباید بیشتر از دو روز مصرف کنید. چراکه مصرف آن باعث اعتیاد و عادت در بدن شما می‌شود. دیفنوکسیلات ازجمله داروهای ضد اسهال است که بدون تجویز پزشک قابل‌خرید از داروخانه‌ها نیست و برای تهیه آن حتماً باید نسخه پزشک داشته باشید. اگر اسهال شدید و ناگهانی دارید به پزشک مراجعه کنید تا او تشخیص دهد نیاز است این دارو برای شما تجویز شود یا خیر.
نکات مهم در مورد مصرف دیفنوکسیلات
برای درمان اسهال با دیفنوکسیلات به موارد زیر توجه کنید:
- اگر به این دارو حساسیت دارید، به پزشک یا داروخانه بگویید.
- دقت کنید که این دارو ممکن است شما را گیج و خواب‌آلود کند، بنابراین از کارهایی که به هوشیاری کامل نیاز دارد اجتناب کنید. به‌عنوان‌مثال رانندگی نکنید و یا با دستگاه‌های کارخانه‌ها کار نکنید.
- اگر اعتیاد به الکل دارید، قبل از مصرف این دارو حتماً به پزشک بگویید.
- دقت کنید که کودکان مبتلا به سندروم داون بیشتر به این دارو حساسیت دارند.
- مصرف دیفنوکسیلات برای کودکان زیر ۶ سال توصیه نمی‌شود.
- در دوران بارداری به هیچ وجه این دارو را خودسر مصرف نکنید. پس از زایمان نیز باید مصرف این دارو تحت نظر پزشک باشد، زیرا دیفنوکسیلات وارد شیر مادر می‌شود.
- قبل از اینکه این دارو را مصرف کنید، حتماً سابقه پزشکی خود را به پزشک اطلاع دهید. اگر بیماری کبد مانند زردی یا سیروز کبدی دارید، همچنین اگر کمبود آب، عدم تعادل هورمونی، سابقه شخصی خانوادگی گلوکوم، بیماری‌های روده و عدم تعادل مواد معدنی دارید، حتماً به پزشک اطلاع دهید.
رفلاکس معده چیست؟ راهکارهای درمان با قرص و جراحی را در این مقاله بخوانید:
نظرات مردم در مورد دیفنوکسیلات
افراد مختلف در مورد داروی دیفنوکسیلات نظرات متفاوتی داده‌اند. شما عزیزان نیز می‌توانید سؤالات خود را از پزشکان متخصص بپرسید. در این بخش از مجله جوان ایرانی به برخی از نظرات مردم می‌پردازیم.
♦ یکی از بیماران پیام داده که ۲۱ سال سن دارد، اما به کپسول ترک اعتیادی که عطاری‌ها تجویز می‌کنند، اعتیاد پیدا کرده است. با کلی تحقیقات متوجه شده که بخش عمده‌ای از ترکیبات داخل کپسول، از دیفنوکسیلات تشکیل شده است. با ثبت پیام خود درخواست کرده که به او روش کم کردن دوز مصرفی آن دارو را تجویز کنیم.
پاسخ این است که کپسول‌های دست سازی که برای ترک اعتیاد استفاده می‌شود، معمولاً مورد تأیید نیست. بیمار باید بداند که از چه دارویی استفاده می‌کند، به اثرات درمانی و عوارض آن دارو آشنا باشد. حال که از محتویات داخل این نوع داروهای دست‌ساز هیچ اطلاعی ندارید، درنتیجه نمی‌توانیم هیچ‌گونه اظهارنظری در مورد کاهش دوز مصرفی دارو به شما ارائه دهیم. تنها راهکار این است که به پزشک مراجعه کنید.
♦ یکی دیگر از بیماران پیام داده ۱۰ سال بوده که به مصرف تریاک اعتیاد داشته، تقریباً ۹ سال است آن را ترک کرده، اما متأسفانه ۵ ۶ ماه است که قرص دیفنوکسیلات را مصرف می‌کند. به این دارو اعتیاد پیدا کرده است. حتی در روز بیش از ۴۰ عدد قرص مصرف می‌کند. تعداد دارو باعث مشکلاتی برای وی شده است. البته برای این بیمار، آبرو و اینکه دیگران متوجه بیماری وی نشوند بسیار اهمیت بسیار زیادی دارد. بیمار حتی نمی‌خواهد با کسی این موضوع را در میان بگذارد. از لحاظ روحی و روانی نیز دچار مشکل شده است. چنین فردی نیز درخواست راهنمایی دارد.
پاسخ این است که تولیدکنندگان دیفنوکسیلات به محتویات قرص بیوتین، داروی آتروپین اضافه می‌کند تا از این دارو برای ترک اعتیاد نیز استفاده شود. اما مصرف ۴۰ قرص دیفنوکسیلات برای ترک اعتیاد و یا هر بیماری دیگری با عوارض ناخواسته همراه خواهد بود. شما باید به پزشک مراجعه کنید، مطمئن باشید که تمامی مراحل درمان شما به‌صورت محرمانه انجام خواهد شد و هیچ‌کس از بیماری شما اطلاعی نخواهد داشت.
♦ فرد دیگری پیام داده که من قبل از مسافرت، برای اینکه معده‌ام کار کند، دو روز پشت سر هم از دیفنوکسیلات استفاده کردم، مشکل اسهال نداشتم اما الان سه روز است که به هیچ وجه شکمم کار نمی‌کند و مدام آروغ می‌زنم آیا مشکل من چیست؟!
پاسخ این است که شما عزیزان برای درمان یبوست باید از محلول‌های طبیعی و گیاهی استفاده کنید، در این‌گونه مواقع به هیچ وجه دیفنوکسیلات استفاده نکنید، زیرا به آن عادت پیدا کرده و عوارض زیادی دارد. مصرف دیفنوکسیلات برای درمان اسهال کاربرد دارد و باید حتماً تحت نظر پزشک تجویز شود.
♦ یکی دیگر بیماران پیام داده و خواهش کرده به سؤال او جواب بدهند. بیمار فرموده که در بدترین روزهای زندگی به سر میبرد، در ایران در حال ترک اعتیاد و درمان با متادون بوده، اما بیان کرده که در اینجا هیچ‌چیز درباره متادون نمی‌دانند. من داروهایم را تمام کردم، الان ۵ روز هست که حتی نمی‌توانم راه بروم، آیا دیفنوکسیلات برای من مفید است یا خیر. از شما خواهش دارم من را درک کنید، من از کربلا دعاگوی شما هستم.
پاسخ این است که هرچند دیفنوکسیلات اثراتی مانند مورفین دارد، اما بهتر است تحت نظر پزشک مصرف کنید. همچنین می‌توانید از پورنورفین یا شربت ایپوم یا مورفین و استامینوفن کدئین استفاده کنید.
♦ بیمار دیگری پیام داده من سه روز است که شدیداً اسهال دارم، آیا دیفنوکسیلات برای من خوب است یا خیر! در ضمن هر از چند گاهی آروغ بد بو هم می‌زنم.
پاسخ این است که شما باید توسط پزشک معاینه شوید تا دلیل اسهال شما مشخص شود. بدون تشخیص علت بیماری به هیچ وجه نباید این دارو را مصرف کنید.
سؤالات متداول در مورد مصرف دیفنوکسیلات
از آنجایی که ممکن است اسهال در اثر بیماری‌های گوارشی ایجاد شود، ممکن است افراد تصور کند که در سایر بیماری‌های گوارشی نیز می‌توانند از این نوع دارو مصرف کنند. در این بخش از مجله جوان ایرانی به چند سؤال متداول می‌پردازیم تا به خوبی متوجه شوید این دارو را باید تحت نظر پزشک مصرف کنید و برای تمام بیماری‌های مرتبط با گوارش مفید نیست.
آیا دیفنوکسیلات برای دل‌پیچه مفید است؟
– از آنجایی که اسهال با دل پیچه همراه است، دیفنوکسیلات با کاهش انقباضات عضلات معده و روده تا حد زیادی درد ناشی از دل پیچه را کاهش می‌دهد.
آیا دیفنوکسیلات برای درمان عفونت معده مفید است؟
– اسهال یکی از علائم عفونت معده است، این‌گونه داروهای ضد اسهال برای پیشگیری و درمان اسهال کاربرد دارد. درنتیجه مانع از گسترش عفونت در بدن شما می‌شود.
آیا دیفنوکسیلات برای درمان ورم معده مفید است؟
– همان‌طور که می‌دانید ورم معده یا گاستریت، به التهاب پوشش داخلی دیوار معده گفته می‌شود. این نوع بیماری در اثر عوامل مختلف ایجاد می‌شود، اگر ورم معده دارید باید بدانید که دیفنوکسیلات این بیماری را درمان نمی‌کند، بلکه ممکن است باعث تشدید آن شود.
آیا این دارو برای اسهال خونی مفید است؟
– اسهال خونی به دلیل عفونت روده‌ای است که معمولاً توسط باکتری یا انگل ایجاد شده و بسیار دردناک است. از آنجایی که دیفنوکسیلات باعث گسترش عفونت در بدن می‌شود، نباید در درمان اسهال خونی از آن استفاده شود.
آیا دیفنوکسیلات برای درمان سندروم روده تحریک‌پذیر مفید است؟
– همان‌طور که می‌دانید سندروم روده تحریک‌پذیر ممکن است باعث اسهال یا یبوست افراد شود. برای افرادی که به دلیل این اختلال گوارشی, دچار یبوست شده‌اند، به هیچ‌وجه دیفنوکسیلات تجویز نمی‌شود. اما افرادی که به دلیل سندروم روده تحریک‌پذیر دچار اسهال شده‌اند، ممکن است این دارو برای آن‌ها مفید باشد. البته در هر صورت باید تحت نظر پزشک این دارو را مصرف کنید.
اگر فردی دچار اسهال همراه با تب و عفونت باشد، می‌تواند برای او مفید باشد؟
– اگر دچار اسهال همراه با تب هستید ممکن است دچار عفونت شده باشید. بنابراین به هیچ وجه نباید از این دارو استفاده کنید.
آیا دیفنوکسیلات برای درمان زخم معده مفید است؟
– از آنجایی که زخم معده یک نوع بیماری است که باعث از بین رفتن بافت مخاطی معده می‌شود، این دارو برای چنین فردی مفید نیست. در صورت ابتلا به زخم معده به متخصص گوارش مراجعه کنید.
سخن پایانی
دیفنوکسیلات دارویی که برای درمان اسهال استفاده می‌شود و باعث کاهش عملکرد روده شده و تعداد دفعات حرکات روده را کاهش می‌دهد درواقع مانند مسکن‌هایی که برای دردهای شدید کاربرد دارد
