بیماری کبد در گربه ها (نحوه پیشگیری + درمان آن)

کبد یکی از حیاتی‌ترین اندام‌های بدن گربه‌هاست که وظایف مهمی مانند متابولیسم مواد مغذی، ذخیره انرژی، سم‌زدایی و تولید صفرا را بر عهده دارد. بیماری کبد در گربه ها می‌تواند تأثیرات جدی بر سلامت کلی گربه بگذارد و در صورت عدم درمان به‌موقع، نتایج مرگباری داشته باشد. شناخت علائم اولیه، عوامل مؤثر و روش‌های درمانی بیماری کبد در گربه ها یک امر ضروری است.

ساختار و نقش کبد در بدن گربه

کبد، بزرگ‌ترین غده بدن گربه، در قسمت راست شکم قرار دارد. این اندام وظایف متعددی دارد که برای حیات حیوان ضروری بوده. این وظایف عبارت‌اند از:

• تولید صفرا که به هضم چربی‌ها کمک می‌کند.
• کبد سموم را از خون حذف کرده و آن‌ها را به موادی تبدیل می‌کند که بتوانند از بدن دفع شوند. کار سم‌زدایی را انجام می‌دهد.
• تنظیم گلوکز: وظیفه ذخیره و آزادسازی گلوکز برای حفظ سطح قند خون را دارد.
• متابولیسم پروتئین‌ها و چربی‌ها را دارد.
• ذخیره مواد مغذی مانند ویتامین‌ها و آهن را شامل می‌شود.

هرگونه اختلال در عملکرد کبد می‌تواند این وظایف را مختل کرده و سلامت گربه را تهدید کند.

انواع بیماری‌های کبدی در گربه‌ها

بیماری‌های کبدی در گربه‌ها انواع مختلفی دارند که برخی از شایع‌ترین آن‌ها شامل:

• کبد چرب (لیپیدوز کبدی): شایع‌ترین بیماری کبدی در گربه‌ها است. معمولاً به دلیل سوءتغذیه یا کاهش وزن سریع ایجاد می‌شود. در این وضعیت، چربی در سلول‌های کبد تجمع می‌کند و عملکرد کبد را مختل می‌سازد.
• التهاب کبد (هپاتیت): ناشی از عفونت باکتریایی، ویروسی یا انگلی است. این مشکل ممکن است حاد یا مزمن باشد.
• بیماری کیسه صفرا: مشکلاتی مانند انسداد یا التهاب کیسه صفرا می‌تواند منجر به بیماری‌های کبدی شود.
• تومورهای کبدی: تومورهای خوش‌خیم یا بدخیم می‌توانند باعث اختلال در عملکرد کبد شوند.
• سیروز کبدی: یک بیماری پیشرفته که در آن بافت کبد با بافت فیبروزی جایگزین می‌شود.

علائم بیماری کبدی در گربه‌ها

علائم بیماری کبد در گربه ها می‌تواند مبهم باشد و با بیماری‌های دیگر اشتباه گرفته شوند. پس باید در این مورد دقت نمایید تا با بتوانید این بیماری را به‌خوبی تشخیص دهید.

یکی از اولین نشانه‌ها در بیماری‌های کبدی بی‌اشتهایی و کاهش وزن است. سپس استفراغ و اسهال باعث مشکلات گوارشی ناشی از اختلال در عملکرد کبد می‌شوند.

گاهی زردی (یرقان) با زرد شدن لثه‌ها، چشم‌ها و پوست به دلیل تجمع بیلی‌روبین در بدن گربه مشخص می‌شود. حتی ممکن است در این شرایط افزایش تشنگی و ادرار ناشی از تجمع سموم در خون باشند.

پس از درگیری کبد گربه ممکن است به طور غیرعادی خسته یا بی‌حال نیز باشد. تجمع مایعات در شکم (آسیت) به دلیل اختلال در عملکرد کبد و سپس تورم شکم به وجود خواهد آمد. همچنین در نظر داشته باشید که مدفوع کم‌رنگ و ادرار تیره نیز ممکن است نشانه بیماری کبدی گربه باشد.

علل بیماری‌های کبدی در گربه‌ها

دلایل متعددی می‌توانند به بیماری‌های کبدی در گربه‌ها منجر شوند. این علل عبارت‌اند از:

• تغذیه نامناسب: رژیم غذایی نامتعادل یا کاهش وزن سریع می‌تواند باعث کبد چرب شود.
• عفونت‌ها: عفونت‌های باکتریایی، ویروسی یا انگلی می‌توانند به التهاب کبد منجر شوند.
• سموم: مصرف تصادفی مواد سمی، مانند داروها، گیاهان سمی یا مواد شیمیایی نیز بی‌تأثیر نیستند.
• بیماری‌های متابولیک: بیماری‌هایی مانند دیابت یا اختلالات تیروئید می‌توانند عملکرد کبد را تحت‌تأثیر قرار دهند.
• مشکلات ژنتیکی: برخی نژادها ممکن است به طور ژنتیکی مستعد بیماری‌های کبدی باشند.

تشخیص بیماری‌های کبدی در گربه‌ها

برای تشخیص دقیق بیماری‌های کبدی، دامپزشکان از روش‌های مختلفی استفاده می‌کنند. در ابتدا با معاینه و بررسی علائم ظاهری مانند زردی، کاهش وزن یا تورم شکم کار خود را شروع می‌کنند.

اگر دامپزشک با معاینه به نتیجه نرسید و یا مطمئن نبود آزمایش خون انجام می‌دهد. این آزمایش برای اندازه‌گیری آنزیم‌های کبدی برای ارزیابی عملکرد کبد است.

برای ارزیابی ساختار و اندازه کبد و بررسی وجود تومورها یا تجمع چربی سونوگرافی و رادیوگرافی یکی از مراحل تشخیص خواهد بود.

گاهی بیوپسی کبد یا همان نمونه‌برداری از بافت کبد برای بررسی دقیق‌تر نیز برای این بیماری انجام خواهد شد. در آخر اینکه برای شناسایی تغییرات مرتبط با بیماری‌های کبدی آزمایش ادرار و مدفوع نیز راه مناسبی برای تشخیص خواهد بود.

درمان بیماری‌های کبدی در گربه‌ها

درمان بیماری کبدی بسته به علت و شدت بیماری متفاوت است. در ادامه به بررسی درمان این بیماری می‌پردازیم.

مدیریت تغذیه‌ای

گربه‌های مبتلا به کبد چرب باید رژیم غذایی پرکالری و کم‌چرب داشته باشند. در این شرایط غذاهای مخصوص گربه‌های دارای مشکلات کبدی توصیه می‌شود.

دارودرمانی

آنتی‌بیوتیک‌ها برای درمان عفونت‌های باکتریایی مناسب خواهند بود. همچنین داروهای ضدالتهابی برای کاهش التهاب کبد اثر دارند. لازم به ذکر است که مکمل‌هایی مانند SAMe و ویتامین E برای حمایت از عملکرد کبد مفید هستند.

مایع درمانی

برای رفع کم‌آبی و سم‌زدایی بدن گربه یک راه مؤثر در درمان کبد گربه است.

جراحی

در صورت وجود تومور یا مشکلات جدی مانند انسداد کیسه صفرا جراحی انجام می‌شود.

پیشگیری از بیماری‌های کبدی در گربه‌ها

از رژیم غذایی متعادل و باکیفیت استفاده کنید. همچنین باید از کاهش وزن سریع گربه جلوگیری نمایید. گیاهان، مواد شیمیایی و داروهای خطرناک را از دسترس گربه دور نگه دارید.

بررسی دوره‌ای سلامت گربه می‌تواند به تشخیص زودهنگام مشکلات کبدی کمک کند. همیشه به یاد داشته باشید که اضافه‌وزن یکی از عوامل خطر برای بیماری کبد چرب است.