علت و درمان جوش سر سیاه [راهکارهای ساده]
جوش سر سیاه چیست؟ ماسک مناسب برای رفع جوش
جوش سر سیاه نوعی آکنه است که با نام Blackheads شناخته میشود. این نوع ضایعه میتواند در اثر عوامل مختلفی ایجاد شود که شامل محیط کثیف، سیگار کشیدن، استفاده از محصولات پرچرب، عدم رعایت بهداشت و … باشد. جوش های سر سیاه معمولا در صورت و روی بینی به صورت لکههای ریز ظاهر میشوند اما میتوان آن را در سایر نقاط بدن نیز مشاهده نمود. در ادامه با ما باشید تا به بررسی جوش سر سیاه بپردازیم.
جوش سر سیاه چیست؟
یکی از رایجترین مواردی که میتواند در پوست صورت شما، حالتهای نامطلوبی را از نظر ظاهری ایجاد کند، جوش سر سیاه میباشد. در ابتدا لازم است برای از بین بردن این جوش سر سیاه با چیستی، دلایل ایجاد آن، انواع و راهکارهای درمانی و پیشگیری این مشکل پوستی آشنا شوید.
جوشهای سرسیاه برآمدگیهای کوچکی روی پوست هستند که از مسدود شدن فولیکولهای مو به وجود میآیند. آنها دارای سطوح تیره یا سیاه هستند و به طور کلی ظاهری بسیار کوچک دارند. جوش سر سیاه شکل خفیفی از آکنه هستند و معمولاً روی صورت، بهویژه روی بینی و چانه ایجاد میشوند اما میتوانند روی پشت، سینه، گردن، بازوها و شانهها نیز ظاهر شوند.
جوشهای سرسیاه معمولاً با محصولات بدون نسخه و بهداشتی درمان میشوند، مانند روشها و محصولات بهداشتی برای مشکلات لکهای در پوست که معمولا حاوی اسید سالیسیلیک و بنزوئیل پراکسید هستند. با این حال، برجستگیهای جوش سر سیاه که به روشهای درمانی پاسخ نمیدهند یا در نتیجه بیرون زدگی و دستکاری در خانه آسیب دیدهاند، نیاز به مراجعه به متخصص پوست دارند.
جوش سر سیاه به انگلیسی
در زبان انگلیسی، برای معادل جوش سر سیاه، عبارت Blackheads به کار گرفته میشود. همانطور که گفتیم، جوش سر سیاه لکههای ریز و تیره روی پوست هستند. آنها توسط یک پلاگ کوچک در دهانه فولیکول (منافذ) ایجاد میشوند. به جوشهای سر سیاه کومدونهای باز (Open comedones) نیز گفته میشود.
البته در مقابل جوش سر سیاه، جوشهای سرسفید وجود دارد که تصور میشود رنگ سیاه سطح کومدو به دلیل اکسیداسیون مولکولهای چربی در سبوم باشد. اگر سطح کومدو با پوست پوشانده شود، این اکسیداسیون رخ نمیدهد و ممکن است ساختار آن توسط برخی، “جوش سفید” یا جوش نامیده شود. این اصطلاح را میتوان با چرکدانه، که اغلب ممکن است در یا نزدیک دهانه فولیکولی ایجاد شود، اشتباه گرفت.
در ادامه این مطلب با ما باشید تا به بررسی چرایی به وجود آمدن جوش سر سیاه، انواع و راههای جلوگیری و درمان آن بپردازیم.
علت جوش سر سیاه
جوش سر سیاه زمانی ایجاد میشود که یک فولیکول مو در پوست رسوب یا مسدود شود. سلولهای مرده پوست و چربی اضافی در دهانه فولیکول جمع میشوند که باعث ایجاد برآمدگی میشود. اگر پوست روی برجستگی، باز شود، قرار گرفتن در معرض هوا باعث میشود پلاگ سیاه به نظر برسد و در نتیجه یک جوش سر سیاه تشکیل شود. اگر پوست باز نشود، جوش سر سفید تشکیل میشود.
جوش سر سیاه نوعی آکنه ولگاریس یا آکنه هورمونی است. شایعترین علت ایجاد آن، تولید بیش از حد غدد چربی است که میتواند در طول تغییرات هورمونی مانند بلوغ، قاعدگی و بارداری اتفاق بیفتد. هنگامی که فولیکولهای مو تحریک میشوند یا زمانی که سلولهای مرده پوست به طور منظم ریزش نمیکنند، جوش سر سیاه نیز میتواند ایجاد شود.
این نوع آکنه را میتوان در خانه درمان کرد، اما اگر محصولات بدون نسخه نتوانستند شیوع بیماری را برطرف کنند، وقت آن است که به متخصص پوست مراجعه کنید. سایر بیماریهای پوستی، مانند نیش حشرات، جای جوش و سایر لکها نیز اغلب برای جوش سر سیاه اشتباه گرفته می شوند. ممکن است تا زمانی که یک متخصص مشکل شما را بررسی نکند، واقعاً نتوانید نوع آن را بفهمید که در این صورت بهتر است با یک پزشک قرار بگذارید.
همچنین از دیگر دلایل مهمی که میتوان برای به وجود آمدن جوش سر سیاه بینی بیان کرد، میتوان گفت:
- استفاده از محصولات از بین برنده چربی: ممکن است این علت کمی غیر منطقی به نظر برسد، اما باید گفت خشکی بیش از حد، چربی طبیعی را از پوست پاک کرده و اثزارت مضری مانند تشدید جوش سر سیاه را به بار آورد. استفاده از شویندههای صورت، پاککنندهها، تونرها و لایهبردارهای شیمیایی میتوانند پوست را تحریک کرده، آن را خشک کنند و جوشهای سرسیاه را تشدید کنند؛ زیرا به تجمع بیش از حد چربی در سطح پوست کمک میکند. خشک شدن بیش از حد پوست باعث میشود که غدد چربی بیش از حد کار کرده تا از رطوبت طبیعی پوست اطمینان حاصل شود و با خشکی مقابله کند. کل فرآیند منجر به تولید بیش از حد چربی میشود و پوست را در برابر مسدود شدن منافذ و جوشهای سرسیاه آسیب پذیر میکند.
- لمس صورت: بنابراین بسیاری از ما مقصر هستیم که دائماً صورت خود را لمس میکنیم، چه برای بررسی مشکلات پوستی مانند جوشهای سر سیاه یا از روی عادت، زمانی که خسته میشویم. وقتی این کار را انجام میدهیم، آلودگی و میکروبهای روی دستمان را به پوستمان منتقل میکنیم. اینها روی سطح پوست ما مینشینند و آن را در برابر ایجاد جوشهای سرسیاه آسیب پذیرتر میکنند. اگر میخواهید پوستی شفاف داشته باشید، باید این عادت را ترک کنید.
- پاک نکردن مواد آرایشی قبل از خوابیدن: همه ما میتوانیم اعتراف کنیم که در پایان یک روز طولانی احساس خستگی زیادی میکنیم و این باعث میشود تا نتوانیم پوست خود را تمیز کنیم. اما پاک نکردن آرایش از سطح پوست میتواند خطر مسدود شدن منافذ را افزایش دهد که در نهایت میتواند منجر به جوشهای سر سیاه شود. روی یک پاککننده آرایش طبیعی سرمایهگذاری کنید و هر چقدر هم که احساس خستگی کنید، هرگز این مرحله را نادیده نگیرید! این کار باعث می شود که منافذ پوست شما بسته نشود و پوست شما صاف بماند.
- حذف لایه برداری: لایه برداری یکی از مواردی است که کمترین توجه را به آن در بخش روتین مراقبت از پوست مشاهده میکنیم، اما لازم است بدانید که حذف آن میتواند باعث ایجاد جوش سر سیاه شود. لایه برداری به صورت هفتگی میتواند به حذف گرد و غبار، سلولهای مرده پوست و آلودگی از سطح پوست شما کمک کند. این روش تضمین میکند که منافذ شما تمیز و بسته میمانند. حداقل بهتر است یک بار در هفته از اسکرابهای طبیعی برای لایه برداری استفاده کنید.
روش های بهبود جوش سر سیاه بینی
وقتی نوبت به خلاص شدن از شر جوش سر سیاه یا هر نوع آکنهای میرسد، دو راه وجود دارد: میتوانید در خانه خودتان آن را انجام دهید یا برای موارد شدیدتر آکنه، میتوانید به متخصص پوستتان مراجعه کنید. مطمئناً بهترین برنامه جلوگیری از این مشکل برای شما، به عوامل مختلفی بستگی دارد اما 2 مورد را در ادامه به شما معرفی میکنیم که عبارتند از:
چسب بینی جوش سر سیاه
چسب بینی یک از روشهایی است که معمولا برای حذف مشکلات پوستی به کار گرفته میشود. این نوع ماده معمولا حاوی مواد بهداشتی و به خصوص گیاهی مانند آلوئه ورا و … است که در حذف و جلوگیری از ایجاد جوش سر سیاه میتواند بسیار موثر باشد. این نوع چسبهای بینی میتوانند عملیات تغذیه پوست شما را به خوبی انجام داده و استفاده از آن باعث میشود تا منافذ پوست به حداقل برسد. این کار باعث خواهد شد تا چربیهای اضافه کمتر ایجاد شده و صورت شما به صورت صاف و یکدست شود.
برای استفاده از چسب بینی جوش سر سیاه میتوانید مراحل زیر را در پیش بگیرید:
- ابتدا لازم است صورت خود را با پاککنندهای مانند تونر یا شویندههای صورت، پاک کنید.
- لایهای نازک از کرم را بایستی روی پوست خود قرار داده و مالش دهید.
- حال بایستی چسب جوش سر سیاه را در ناحیه پوست مورد نظر خود اعمال کنید.
- حال لازم است تا تا بعد از حداکثر 15 دقیقه، این چسب را از محل موردنظر پاک کنید.
در استفاده از چسب بینی جوش سر سیاه لازم است به این نکته توجه کنید که اگر پوست شما مشکلاتی مانند آفتاب سوختگی، زخم و … داشته باشد، از این روش برای بهبود جوش سر سیاه استفاده نکنید.
از بین بردن جوش سر سیاه بینی با خمیردندان
اول از همه باید بدانید که خمیر دندان دارای سه کاربرد موثر اصلی است که میتواند به پاک کردن جوش سر سیاه کمک کند. این عوامل عبارتند از:
- لایه برداری
- اثرات ضد باکتریایی
- اثرات ضد التهابی
لازم است راجع به استفاده از خمیر دندان به این نکته توجه کنید که برخی از ترکیبات موجود در خمیردندان، به عنوان محرکهای پوستی شناخته شده میباشند که ممکن است عوارض جانبی نامطلوبی ایجاد کنند. از سوی دیگر، برخی از ترکیبات خمیردندان ممکن است از بین بردن جوشهای سر سیاه را تسریع کنند. سایر ترکیبات رایج خمیر دندان که باعث تحریک پوست میشوند عبارتند از فلوراید سدیم، طعمدهنده مصنوعی، عصاره نعنا و سدیم لوریل سولفات (یک عامل کفکننده که معمولاً اضافه میشود).
اگر با وجود خطرات و حساسیتهایی که ممکن است در اثر ترکیبات خمی دندان ایجاد شود، همچنان مصمم به امتحان کردن این روش برای از بین بردن جوش سر سیاه با خمیردندان هستید، در اینجا یک روش گام به گام آورده شده است:
- ابتدا لازم است تا با آب گرم و پاک کننده، صورت خود را بشویید تا روغن اضافی و کثیف پاک شود.
- مقدار کمی خمیردندان را از قبل روی قسمت کوچکی از پوست آزمایش کنید تا مطمئن شوید که واکنش نامطلوبی را تجربه نمیکنید.
- خمیر دندان را با حرکات دایرهای کوتاه، روی منافذ پوست و جوش سر سیاه خود بمالید و اجازه دهید جذب شود.
این روند را هر شب تکرار کنید، تا زمانی که جوش های سر سیاه شما پاک شوند. اگر دچار خشکی بیش از حد پوست، سوزش یا هر عارضه جانبی دیگری شدید، بلافاصله محل را بشویید و درمان مورد تایید متخصص پوست را ادامه دهید.
جوش سر سیاه صورت
مهمترین جایی که جوش سر سیاه میتواند موجب آزار و ناراحتی شما شود، جوشهایی است که در صورت ایجاد میشوند. این جوشها به دلیل رنگ سیاهی که دارند، به راحتی میتوانند قابل شناسایی باشند. هرچند جوش های سرسیاه روی صورت در حالت عادی ریز است، اما در مواردی شاهد ایجاد این جوشها در ابعاد بزرگتر هستیم.
جوش سر سیاه در صورت میتواند در قسمتهای مختلفی ایجاد شود اما مهمترین آن روی بینی و نیز روی گونهها است. این جوشها کمی برجسته هستند و ظاهر نامناسبی را از نزدیک ایجاد میکنند اما بدون درد خواهند بود. شما به راحتی میتوانید با شستشوی مرتب صورت، عدم استفاده از محصولات روغنی و لایهبرداری پوست از ایجاد جوش سر سیاه صورت خود، جلوگیری نمایید.
جوش سر سیاه بزرگ
به طور معمول، جوش سر سیاه به صورت نقاط ریز مشکی رنگ روی بینی ایجاد میشوند اما ممکن است در برخی موارد، به صورت یک جوش سیاه رنگ روی پوست صورت و یا در دیگر نقاط بدن که عموما پشت و شانهها است، آنها را مشاهده کنید.
هرچند برای درمان جوش های سر سیاه از روشهای سادهتری مانند لایهبرداری، چسبهای پاک کننده و کرمهای ترمیم پوستی استفاده میشود، اما در مورد جوش سر سیاه بزرگ بایستی این مشکل را یک متخصص با کمک یک وسیله به نام کومدون اکستراکتور یا روشهای دیگر برطرف کند. جوش های سر سیاه بزرگ، ابعادی چندین برابر یک منافذ عادی دارند که میتوانند روی کمر و شانه ظاهر شوند. این نوع جوشها در حالت کلی با تورم و قرمزی همراه هستند.
در صورت احساس تورم و شدت التهاب، بهتر است به یک متخصص پوست و مو مراجعه کنید. همچنین برای درمان این نوع جوشهای بزرگ در صورت، بهتر است حتما مشاورهای از پزشک برای درمان سریعتر داشته باشید.
جوش های سر سیاه در گوش
جوشهای سرسیاه در گوش بسیار شبیه جوشهای سرسیاهی هستند که ممکن است روی صورت، گردن، سینه، پشت یا هر جای دیگری از بدن خود مشاهده کنید. لکههای آکنه کومدونال در گوش، معمولاً در اثر چربی اضافی، سلولهای مرده پوست، کثیفی، عرق و آلودگی ایجاد میشوند و از آنجایی که روی سطح هوا باز هستند، اکسید شده و سیاه میشوند.
جوش سر سیاه در گوش ممکن است برای افراد مختلفی ایجاد شود. پوست داخل گوش ما دارای فولیکولهای زیادی است و جوشهای سرسیاه در گوشها به دلیل تجمع روغنهای بدن، مو و محصولات مو که میتوانند روی هم ته نشینشده، ایجاد میشوند. این مشکل میتواند به خاطر عدم انجام اقدامات لازم برای تمیز یا لایهبرداری گوشها، بیشتر هم ایجاد شود و غدد عرقی که روغن و موم گوش تولید میکنند، مزید بر این مشکل خواهند بود.
اغلب اوقات، به دلیل شکل و ماهیت گوش ما، روغن و باکتری در آنجا گیر میکند و منجر به ایجاد جوشهای سرسیاه میشود. از سوی دیگر، انسداد در مجرای گوش، زمانی اتفاق میافتد که پوست از نظر فیزیکی مسدود شده باشد و نتواند سلولهای مرده را به طور معمول از بین ببرد؛ یکی از علل این مشکل، هدفونهایی است که در شبانه روز استفاده میکنید.
از آنجایی که گوشها ناحیهای نیستند که واقعاً بتوانید در آینه آن را ببینید، جوش سر سیاه معمولاً به آرامی پیش رفته تا زمانی که ظاهر شود. گاهی اوقات، یک جوش سرسیاه در گوش میتواند به یک نقطه کیستیک تبدیل شود و آنها میتوانند بسیار دردناک شوند و اغلب باید با کشیدن یا برداشتن آن جوش از بین بروند.
جوش سر سیاه در کمر
علاوه بر پوست صورت، ممکن است شما هم تجربه این مورد را داشته باشید که در قسمت کمر هم جوشهایی ظاهر میشوند. البته این مورد در مردان شایعتر از زنان است. جوشهای کمر به انواع جوشهای سرسفید، جوش سر سیاه کمر، کورکها، چرک دانهها، ندول و کیستها تقسیم میشوند. با توجه به تحقیقات صورت گرفته، در حالت کلی، علت به وجود آمدن جوش سر سیاه در کمر و سایر جوشهای در این ناحیه و همچنین در شانهها عبارتند از:
- استرس و هورمونها
- استعداد ژنتیکی به آکنه
استرس عاملی است که میتواند در صورت دوامدار شدن به صورت یک دوره، موجب تولید بیش از حد سبوم در پوست شده و در نهایت تحریک آکنه را به همراه داشته باشد.
جوش سر سیاه در کودکان
جوش سر سیاه در کودکان و هر نوع آکنهای که در این سن پیدا شود، از پدیدههایی است که نادر بوده و نیاز است تا به آن توجه شود. البته از بدو تولید تا 6 هفتگی این مورد در کودکانی که تازه متولد شدهاند، میتواند رایج باشد اما پس از آن خیر. به طور کلی آکنه در کودکان میتواند با علائمی همچون برجستگیهای پوست، قرمزی، منافذ مسدود، تغییر رنگ پوست، برجستگیهای کوچک و … ظاهر شود.
جوش سر سیاه در کودکان میتواند در قسمتهای مختلفی مانند چانه، پیشانی و گونه اتفاق بیفتد. به طور کلی آکنه در کودکان میتواند در 20 درصد از کودکان رخ دهد اما جوش سر سیاه احتمال کمتری دارد. آکنه در کودکان به 2 صورت ظاهر میشود که شامل جوش سر سفید و جوش سر سیاه است. این نوع آکنه همراه با زخم نمیباشند و معمولا در پسران بیشتر از دختران رخ میدهد.
البته ذکر این نکته لازم است که هرچند جوش سر سیاه و آکنهها در کودکی یک امر نادر است، اما در نوجوانی از اولین نشانههای بلوغ به شمار میآید. علل ایجاد جوش سر سیاه در کودکان شامل مواردی همچون هورمونها، منافذ مسدود، حساسیت پوست، درماتیت پریورال و بیماری ویروسی.
از بین بردن جوش های سر سیاه
با افزایش سن و مشغول شدن زندگی افراد به کار، درس و …، تمام یا بخش اعظمی از زمان ما به مسائل بیرونی پرداخته میشود. اما بایستی به این نکته توجه کنیم که هر فردی لازم است تا پوست خود را به بهترین شکل ممکن حفظ کند. بهترین زمان شروع مراقبتهای پوست را میتوان از دهه 20 زندگی افراد دانست تا از چروک شدن و ایجاد جوش سر سیاه و آکنه در پوست صورت جلوگیری شود. برای از بین بردن جوش سر سیاه و پیشگیری از آن، راههای مختلفی وجود دارد که بخشی از آنها عبارتند از:
- کرم ضد آفتاب استفاده کنید. شما می توانید بهترین کرم های ضد آفتاب را در این مقاله مطالعه کنید.
- از عینک آفتابی استفاده کنید.
- آکنه را درمان کنید و آن را جدا نکنید.
- زیاد آرایش نکنید.
- از یک روتین مراقبت از پوست استفاده کنید.
- قبل از خواب تمام آرایشهای خود را حذف کنید.
- آب بیشتری بنوشید.
- صبح و شب صورت خود را بشویید.
- استراحت و خواب کافی را برای دوری از استرس داشته باشید.
- از سیگار کشیدن دوری کنید.
- رژیم غذایی مناسبی را مصرف کنید.
- ورزش کنید.
- از ماسکهای صورت برای رفع جوش سر سیاه خود استفاده کنید.
نحوه در آوردن جوش سر سیاه
یکی از بدترین کارهایی که افراد میتوانند در رابطه با حذف جوش سر سیاه انجام دهند، دستکاری و حذف دستی این جوشها است. هرگز جوش های سرسیاه را نچینید یا فشار ندهید. فشردن این جوشها، باکتری، روغن و کثیفی را از دستان شما وارد منافذ شما میکند که میتواند منجر به ایجاد جوشهای سر سیاه بیشتر شود. علاوه بر این، دستکاری جوش سر سیاه میتواند منجر به التهاب، هیپرپیگمانتاسیون و زخم شود.
عمل کشیدن یکی از راههای خلاص شدن از شر جوش سر سیاه است. این کار بایستی توسط یک متخصص پوست و مو یا متخصص زیبایی دارای مجوز انجام شود. اگر میخواهید جوش های سر سیاه روی گونه ها را در خانه از بین ببرید، از دو اپلیکاتور نوک پنبهای (Q-tips) پس از بخار دادن ملایم صورت استفاده کنید.
یکی دیگر از روشهای در اوردن جوش سر سیاه، استفاده از روش میکرودرم ابریژن است که میتواند منجر به از بین رفتن جوشهای سر سیاه شود. این عمل توسط یک متخصص از طریق یک وسیله دستی انجام میشود که در آن، کریستالهایی روی پوست اسپری شده و لایه سطحی ایجاد میگردد. این عمل با دو بار انجام شدن، در مرحله نهایی سلولهای مرده را در خود میمکد.
در نهایت باید به روش تخلیه جوش سر سیاه اشاره نمود که میتواند به صورت دستی یا با یک وسیله به نام Comodo extractors و pore vacuum انجام شود. در واقع این ابزارها به شما کمک میکنند تا با تنظیم محل فشار، به راحتی بتوانید اقدام به خارج کردن چرک و بخش سیاه رنگ نمایید. توجه کنید که روش تخلیه جوش معایبی دارد که نباید از آنها غافل شوید.
ماسک برای جوش سر سیاه
یک ماسک رفع جوش سر سیاه میتواند برای از بین بردن این مشکل و ظاهر شفاف و درخشان شما، یک راهکار بسیار مناسب باشد. بنا به نظر متخصصین پوست، اگر شما مستعد ابتلا به جوشهای سرسیاه هستید، لایهبرداری پوست میتواند از گیر افتادن سلولهای مرده و چربی پوست در منافذ و تشکیل بیشتر دانههای سر سیاه جلوگیری کند. ماسکهایی که برای جوش سر سیاه استفاده میشوند، با قرار دادن جوشهای سر سیاه در معرض موادی عمل میکنند که در حین استفاده از ماسک، آنها را حل کرده و با استفاده مداوم، جوشهای سرسیاه بهبود مییابند و در نهایت در آینده از آنها جلوگیری میشود.
توصیه میشود به دنبال موادی باشید که حاوی اسید سالیسیلیک، اسید گلیکولیک یا ترکیبی از هر دو باشد. ماسک برای جوش سر سیاه، شامل لایهبردارهای شیمیایی است که به شل شدن سلولهای مرده و چربی پوست که میتوانند فولیکول را مسدود کنند، کمک میکنند. رتینوئید کم قدرت، یکی دیگر از گزینه های عالی برای جوش سر سیاه است؛ زیرا به سرعت گردش سلولی کمک میکند. در کنار آن، زغال چوب نیز میتواند ماده مناسبی برای جوش سر سیاه باشد که یک ماده طبیعی عالی است و قادر است تا اقدام به جذب کثیفی و ناخالصیها از منافذ پوستی شما نماید.
از جمله موادی که میتواند برای ماسک جوش سر سیاه استفاده شود میتوان گفت:
- خاک رس،
- ماسک سفیدهی تخم مرغ،
- ماسک شیر و عسل،
- عسل و دارچین،
- آب تمیز، حوله و مرطوب کننده،
- تونر و مقداری پنبه،
- جوش شیرین و آب،
- شکر برای لایه برداری،
- سرکه سیر و نعناع.
همواره زمانی که میخواهید به صورت دستی اقدام به حذف جوش صورت خود نمایید، به این نکته توجه کنید که انگشتانتان دارای روغن و کثیفی است که میتواند باعث ایجاد جوشهای بیشتر شود، به علاوه با فشار نادرست روی آن میتوانید به شدت به پوست خود آسیب بزنید و لکههای جوش را بر روی پوست خود ایجاد کنید. سعی کنید صبور باشید یا اگر مشکل ادامه داشت از یک متخصص پوست کمک بگیرید.