خواص لبو چیست؟ برای چه افرادی ضرر دارد؟

یکی از خوراکی‌های پرطرفدار در فصل پاییز و زمستان که به دلیل طعم دلپذیر و خواص بی‌شماری که دارد، طرفداران و جایگاه ویژه‌ای در تغذیه افراد پیدا کرده، لبو است. این نوع سبزی سرشار از مواد مغذی و ویتامین‌هایی است که بر سلامتی افراد تأثیرات مثبتی می‌گذارد. در این بخش از مجله جوان ایرانی به بررسی کامل خواص لبو و نحوه استفاده از آن می‌پردازیم.

خواص لبو چیست؟

در این بخش به بررسی خواص لبو برای سلامتی بدن می‌پردازیم.

بهبود عملکرد قلب و عروق

از آنجایی که لبو سرشار از نیترات طبیعی است و در بدن به اکسید نیتریک تبدیل می‌شود، درنتیجه باعث گشاد شدن رگ‌های خونی و بهبود جریان خون می‌شود. در این صورت خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و سکته کاهش یافته و همچنین فشارخون نیز کاهش می‌یابد.

تقویت سیستم ایمنی بدن

ویتامین C موجود در لبو نقش بسیار مهمی در بدن دارد. مصرف آن باعث می‌شود که مقاومت بدن در برابر عوامل بیماری‌زا افزایش یافته و همچنین به پیشگیری از بیماری‌های عفونی نیز کمک زیادی می‌شود.

بهبود عملکرد دستگاه گوارش

به دلیل اینکه لبو فیبر بالایی دارد، در نتیجه خطر بروز یبوست کاهش یافته و به تنظیم حرکات روده کمک زیادی می‌کند. همچنین باعث کاهش خطر ابتلا به بیماری گوارش مانند سرطان کلون می‌شود. بیماران عزیزی که دچار شقاق مقعدی هستند نیز می‌توانند لبو مصرف کنند.

افزایش انرژی و عملکرد ورزشی

نیترات‌های موجود در لبو، عملکرد ورزشی را بهبود بخشیده و در نتیجه باعث استقامت افراد می‌شود. اگر قبل از ورزش لبو مصرف کنید، به کاهش خستگی و افزایش تحمل بدنی شما کمک زیادی می‌شود

حفظ سلامت پوست و مو

آنتی‌اکسیدان‌های موجود در لبو و ویتامین c تولید کلاژن را تحریک کرده و در نتیجه به حفظ سلامت پوست و موی شما کمک زیادی می‌کند.

کنترل قند خون

هرچند لبو طعم شیرینی دارد، اما شما باید بدانید که به تنظیم قند خون کمک زیادی می‌کند، زیرا شاخص گلیسمی پایینی داشته و از افزایش ناگهانی قند خون پیشگیری می‌شود.

مبارزه با التهاب

از آنجایی که لبو یا چغندر پخته حاوی رنگ‌دانه‌هایی به نام بتالین است، در نتیجه خواص ضدالتهابی دارد. همان‌طور که می‌دانید التهاب مزمن باعث بیماری‌هایی مانند چاقی، بیماری کبد، سرطان و بیماری قلبی می‌شود.

حتی عصاره چغندر باعث کاهش التهاب کلیه در موش‌هایی شده که مواد شیمیایی سمی و آسیب‌زا به آنها تزریق شده است. البته تحقیقات بیشتری در این زمینه نیاز است.

حمایت از سلامت مغز

به طور کلی عملکردهای ذهنی و شناختی با افزایش ذهن کاهش می‌یابد. در نتیجه خطر ابتلا به اختلالات عصبی مانند زوال عقل افزایش خواهد یافت. جالب است بدانید نیترات‌های موجود در لبو با گشاد کردن رگ‌های خونی و بهبود جریان خون به مغز، عملکرد آن را بهبود می‌دهد. البته برای تعیین اینکه آیا لبو واقعاً باعث کاهش خطر زوال عقل و بهبود عملکرد مغز می‌شود یا خیر، تحقیقات بیشتری نیاز است.

خواص ضد سرطانی

از آنجایی که لبو حاوی کافئیک اسید، بتائین و اسید فرولیک است، در نتیجه خواص ضد سرطانی دارد.

خواص انبه چیست؟ خواص درمانی پادشاه میوه‌ها را اینجا بخوانید:

خواص انبه چیست؟

خوشمزه و آسان برای استفاده

لبو نه تنها بسیار مغذی است، بلکه به راحتی در رژیم غذایی شما قرار گرفته و فوق العاده خوشمزه است. سعی کنید لبوهایی را انتخاب کنید که برگ آنها سبز و تازه بوده و به آن چسبیده باشد.

کاهش علائم بیماری رینود

بیماری رینود وضعیتی است که در آن خون به انگشتان و پاها به خوبی جریان ندارد. علائم آن شامل بی‌حسی، درد و سوزن سوزن شدن است. مصرف متعادل آب چغندر باعث بهبود جریان خون در انگشت و ساعد، همچنین کاهش فشارخون و التهاب می‌شود. هرچند برای این موارد نیاز به آزمایش‌های بیشتری است‌.

محافظت از روده

به دلیل اینکه لبو سرشار از منابع گیاهی و گلوتامین است، در واقع یک اسیدآمینه ضروری برای حفظ پوشش روده محسوب می‌شود. در نتیجه برای محافظت از روده در برابر آسیب و استرس نقش مهمی دارد.

پیشگیری از سرطان پروستات

به دلیل اینکه لبو سرشار از ویتامین سی، پتاسیم و بتاکاروتن است، در نتیجه به حفظ سلامت پروستات در مردان کمک زیادی می‌کند. همچنین در کاهش ابتلا به بیماری‌های مردان بسیار مؤثر است. در واقع آنتی‌اکسیدان‌های موجود در آن باعث پیشگیری از ابتلا به سرطان پروستات می‌شود.

کاهش فشارخون

از آنجایی که لبو سرشار از ترکیباتی به نام نیترات است، آن را به عنوان دوست قلب می‌شناسند. در واقع نیترات‌ها با شل کردن رگ‌های خونی باعث بهبود جریان خون می‌شوند. در نتیجه ممکن است فشارخون را کاهش دهد. کاهش فشارخون نیز باعث جلوگیری از سکته قلبی می‌شود.

جلوگیری از کم خونی

به دلیل اینکه لبو سرشار از آهن و اسیدفولیک است، در نتیجه به تشکیل گلبول‌های قرمز کمک کرده و اکسیژن و مواد مغذی را به بخش‌های مختلف بدن می‌رساند. در نتیجه به جلوگیری از کم‌خونی نیز کمک می‌کند.

سیر ماندن طولانی‌مدت

هرچند لبو کالری بسیار کمی دارد و تنها ۴۳ الی ۴۴ کالری در ۱۰۰ گرم موجود است، اما شامل ۳.۵ گرم فیبر و ۸/۸ گرم کربوهیدرات است که باعث می‌شود شما به مدت طولانی سیر بمانید.

طرز تهیه لبو چگونه است؟

احتمالاً این سؤال برای شما ایجاد شده که لبو را چگونه بخوریم؟ به طور کلی می‌توان لبو را به شکل بخارپز، آب پز، کبابی یا حتی به صورت ترشی نیز مصرف کرد. همچنین می‌توان به صورت خشک شده یا خام و نپخته هم در ماست یا سالاد نیز استفاده کرد.

البته فراموش نکنید که آب لبو نیز بسیار خواص زیادی دارد و می‌توانید با میوه‌های دیگر مانند آناناس، نعنا، پرتقال، سیب و زنجبیل ترکیب کنید و آن را میل کنید.

اما اکثر افراد لبو را به صورت آب پز و پخته شده مصرف می‌کنند.

عوارض جانبی لبو چیست؟

خوردن چغندر یا همان لبو ممکن است باعث قرمزشدن مدفوع شود که کاملاً بدون ضرر است. اما ممکن است شما را نگران کند، زیرا شبیه خون است، اما شما فقط رنگ‌دانه چغندر سالم را در مدفوع مشاهده می‌کنید.

نحوه مصرف لبو برای کودکان چگونه است؟

از آنجایی که لبو دارای ویتامین‌ها و مواد معدنی زیادی مانند آهن است، در نتیجه به ویژه برای کودکانی که مبتلا به کم خونی هستند، بسیار مفید است. البته باید از ۶ ماهگی به بعد به کودکان خودتان آب لبو بدهید و میزان دوز آن معمولاً ۲ الی ۳ قاشق چایخوری باشد. البته با توجه به طعم و مزه قوی که لبو دارد، بهتر است که با هویج و سیب‌زمینی مخلوط شود. البته فراموش نکنید که شروع مصرف لبو حتماً تحت نظر پزشک باشد.

خواص لبو برای مادران باردار

به دلیل اینکه لبو سرشار از فولاد است، در نتیجه برای رشد جنین در هنگام حاملگی بسیار مفید است. البته اگر مادر دچار اضافه وزن شده، باید بداند که مصرف لبو باعث بالا رفتن چربی و حتی آسیب به کبد می‌شود. در غیر این صورت باعث بالارفتن استقامت بدن مادران شده و فشارخون را تعدیل می‌کند. همچنین مسمومیت دوران بارداری را از بین می‌برد.

البته برخی از تحقیقات نشان داده که نیترات در بدن زنان باردار باعث اختلال در غده تیروئید می‌شود و همچنین ناهنجاری‌های مادرزادی در جنین ایجاد می‌کند. پس اگر باردار هستید، قبل از مصرف لبو با متخصص مشورت کنید.

بهترین زمان مصرف لبو

بهترین زمان مصرف لبو دقیقاً به هدف شما برای آن بستگی دارد. به عنوان مثال اگر قصد لاغری دارید، می‌توانید آن را در وعده صبح میل کنید تا به سیر نگه‌داشتن شما کمک زیادی شود. اگر دچار سرماخوردگی شده‌اید، به عنوان میان‌وعده می‌توان آن را مصرف کنید. همچنین البته دقت کنید که به هیچ وجه در انتهای شب قبل از خواب لبو مصرف نکنید، زیرا قند آن بالاست و به ویژه برای افراد دیابتی مضر است و ممکن است انسولین را ناگهانی بالا ببرد. بنابراین اگر قصد دارید شب لبو میل کنید، حتماً ۲ الی ۳ ساعت قبل از خواب آن را مصرف کنید.

انواع غذاهای فیبردار که باید در رژیم غذایی قرار دهید را اینجا بخوانید:

لیست غذاهای فیبردار

روش‌های صحیح نگهداری از لبو

برای اینکه طولانی از لبو نگهداری کنید و در عین حال خواص آن حفظ شود، ابتدا آن را بپزید. البته دقت کنید هنگام پخت لبو به هیچ وجه سر و ته آن را نزنید، زیرا رنگ قرمز آن در هنگام پخت از بین می‌رود. به صورت کاملاً درسته در آب جوش قرار داده و هنگامی که پخت و خنک شد، در کیسه‌فریزر یا سلفون پیچیده و در فریزر قرار دهید. در این صورت تا سه ماه لبو، خواص خودش را حفظ می‌کند. اما اگر بخواهید در یخچال نگهداری کنید، ۱۰ روز بیشتر تازه باقی نخواهد ماند.

هنگام خرید لبو هم به خوبی بررسی کنید که نشانه‌هایی از خرابی و فساد در پوست و برگ لبو دیده نشود. لبوهایی که بزرگ هستند و ریشه‌های پشمالو دارند، را نخرید. همین ریشه‌ها نشان‌دهنده پیری لبو است. همچنین شما باید بدانید که وسط لبوهای بزرگ، بسیار سفت و چوب مانند است.

روش‌های پخت لبو چگونه است؟

در ادامه این مطلب از مجله جوان ایرانی به چند روش برای پخت لبو می‌پردازیم.

روش اول برای پخت لبو

در این روش لبوها را به خوبی شسته و به مدت ۲ الی ۳ ساعت در قابلمه بجوشانید. سپس لبوها را از قابلمه بیرون آورده و پوست آنها را گرفته و به صورت حلقه‌ای برش دهید. در این روش می‌توانید از عسل یا شکر نیز استفاده کنید و لبوهای برش داده را در قابلمه ریخته و اجازه دهید یک ساعت دیگر بپزد. البته دقت کنید که آب لبو را دور نریزید، زیرا بسیاری از خواص لبو در آب آن است.

روش دوم برای پخت لبو

در این روش لبوها را کاملاً شسته و همچنین خشک کنید. سپس آن‌ها را در کاغذ آلومینیومی یا فویل پیچیده و به مدت یک ساعت در فر قرار دهید. دمای فر باید ۱۸۰ درجه سانتیگراد باشد تا لبوها بپزد. سپس از فر درآورده و پوست آن‌ها را به خوبی جدا کنید. این روش نسبت به روش‌های دیگر خواص لبو را به خوبی حفظ می‌کند. برای سرو نیز می‌توانید آنها را برش دهید.

روش سوم برای پخت لبو

در این روش نیز چغندرها را ابتدا خوب شسته تا گل و لای آن برطرف شود. سپس به همراه ۳ لیوان آب به مدت یک ساعت و نیم درون زودپز قرار دهید. در این صورت می‌توانید لبو را از زودپز بیرون آورده، پوست آن را جدا کرده و سپس میل کنید.

روش چهارم برای پخت لبو

در این روش ابتدا لبوها را شسته و به صورت ورقه‌ورقه برش دهید. سپس مقداری سرکه روی این چغندرها مالیده و آنها را به مدت ۱۵ دقیقه در مایکروویو قرار دهید. سپس مشاهده می‌کنید که لبوی شما پخته و آماده مصرف است.

↵ به طور کلی دلیل اضافه کردن شکر و سرکه باعث بهترشدن رنگ لبو است، اما مصرف آن کاملاً اختیاری است و بستگی به سلیقه شما دارد. همان‌طور که ذکر شد برای از بین نرفتن رنگ لبو و همچنین باقی‌ماندن حفظ خواص آن، سر و ته آن را جدا نکنید و ترجیحاً با پوست بپزید.

خواص گلابی برای سلامتی چیست؟ تاثیر آن بر پوست، مو و لاغری را اینجا بخوانید:

خواص میوه گلابی چیست؟

سؤالات متداول برای خواص لبو

در این بخش از مجله جوان ایرانی به بررسی برخی از سؤالات متداول در مورد خواص لبو می‌پردازیم.

آیا می‌توان هر روز لبو مصرف کرد؟

خوردن مقدار کمی لبو، در طی روز بعید است که ضرر داشته باشد، اما شما عزیزان باید بدانید که مصرف زیاد آن باعث کاهش فشارخون، ادرار و مدفوع قرمز یا سیاه می‌شود. همچنین برای افرادی که دچار مشکلات گوارشی هستند، ایجاد حساسیت می‌کند. به طور کلی بهتر است که از یک رژیم غذایی متنوع پیروی کنید.

آیا لبو باعث تقویت سلامت جنسی می‌شود؟

از آنجایی که لبو حاوی نیترات است، در نتیجه ممکن است باعث تولید اکسید نیتریک در بدن شود. در واقع حفظ نعوظ به اکسید نیتریک نیاز دارد، در نتیجه تحقیقات نشان داده که لبو برای برخی از افراد مبتلا به اختلال نعوظ مناسب است. اما شما باید بدانید که هیچ مدرک علمی برای تأیید این موضوع وجود ندارد.

چه کسانی باید از لبو اجتناب کنند؟

از آنجایی که لبو سرشار از اگزالات است، در نتیجه مصرف زیاد آن ممکن است منجر به سنگ کلیه شود. اگر سنگ کلیه دارید از خوردن لبو اجتناب کنید، یا به صورت نادر آن را مصرف کنید. همچنین اگزالات ممکن است منجر به نقرس شود. بنابراین اگر در معرض ابتلا به این بیماری هستید، از خوردن آن صرف‌نظر کنید.

آیا ترشی لبو مفید است؟

به طور کلی فرایند تخمیر در ترشی، باعث تولید باکتری‌های پروبیوتیک برای شما شده و در نتیجه باعث بهبود کارکرد دستگاه گوارش می‌شود. همچنین باعث حفظ آنتی‌اکسیدان‌ها در بدن شما خواهد شد.

آیا چغندر کنسرو شده نیز مفید است؟

لبو یا چغندر معمولاً با هوای خنک در بهار و پاییز بهترین رشد را دارد. شیرین‌ترین لبوها در فصل زمستان یافت می‌شود. غیر از فصل زمستان می‌توانید چغندرهای کنسرو شده یا منجمد نیز مصرف کنید، زیرا هنوز مغذی هستند. پودر چغندر نیز به عنوان یک مکمل غذایی مورداستفاده قرار می‌گیرد.

طبع لبو چگونه است؟

طی تحقیقات طب سنتی، طبع لبو معتدل است. البته اگر به صورت خام مصرف شود، طبع آن گرمتر می‌شود. مصلح لبو عسل است که باید آن را به صورت گرم مصرف کنید. پزشکان سنتی بر این باورند که مصرف زیاد لبو باعث کم‌کاری تیروئید شده و در نتیجه مزاج سودایی ایجاد می‌کند.

سخن پایانی

لبو نه تنها یک سبزی خوشمزه و مفید است، بلکه دارای خواص تغذیه‌ای و درمانی فوق‌العاده‌ای است. توصیه ما این است که حتماً لبو را در رژیم غذایی روزانه خودتان قرار دهید. زیرا باعث بهبود سلامت قلب، تقویت سیستم ایمنی، حفظ سلامت گوارش و افزایش انرژی بدن کمک زیادی می‌کند. البته از مصرف بیش از حد به آن جلوگیری کنید و مصرف متعادل آن را رعایت کنید تا از مضرات احتمالی جلوگیری شود. اگر شما عزیزان نیز هرگونه تجربه‌ای در این مورد دارید، می‌توانید در انتهای مقاله بخش نظرات پیام خود را ثبت کنید.

منابع:

https://www.healthline.com/nutrition/benefits-of-beets#nutrients-and-calories

https://www.webmd.com/diet/health-benefits-beetroot