چگونه اختلال شخصیت پارانوئید را درمان کنیم؟ نشانه های آن چیست؟

اختلال شخصیت پارانوئید (PPD) شامل تفکرات عجیب و غیرعادی است. چنین فردی به دیگران سوء ظن داشته و بسیار بی‌اعتماد می‌شود‌، حتی هنگامی‌که هیچ دلیلی برای رفتارهایشان وجود ندارد، نسبت به اطرافیان خود بسیار شک داشته و نمی‌تواند ارتباط خوبی با آن‌ها برقرار کند. در این مطلب از جوان ایرانی علائم این اختلال را بررسی کرده، سپس نحوه تشخیص آن را برای شما بیان می‌کنیم و‌ در انتها به نحوه درمان آن می‌پردازیم.

علائم اختلال شخصیت پارانوئید چیست؟

علائم این‌گونه اختلال معمولاً از اوایل نوجوانی یا بزرگ‌سالی شروع می‌شود. آن‌ها نسبت به دیگران بسیار بی‌اعتماد هستند. به طور کلی افرادی که مبتلا به اختلال شخصیت پارانوئید هستند، معمولاً تمایلی به اعتماد به دیگران ندارند و آن‌ها را دشمن خود تصور می‌کنند.

سایر نشانه‌های PPD چیست؟

این‌گونه افراد به وفاداری دیگران شک دارند. اگر فردی به آن‌ها انتقاد کند، بسیار ناراحت می‌شوند و در این مورد حساس هستند. در هر بحثی به زودی از کوره دررفته و عصبانی می‌شوند. از دیگران جدا شده و منزوی شدن را بیشتر دوست دارند. این‌گونه افراد نمی‌توانند احساس آرامش در زندگی داشته باشند.

البته شما عزیزان باید دقت کنید که اختلال شخصیت مرزی و اسکیزوفرنی دو بیماری هستند که علائم مشابه با اختلال شخصیت پارانوئید دارند.

آن‌ها در ارتباط با دیگران مشکلات شدیدی دارند، به ویژه در رابطه نزدیک با همسالان خودشان بسیار حساس هستند. تمایل به بخشش مردم ندارند و از دیگران کینه به دل می‌گیرند. مدام احساس می‌کنند که دیگران سعی دارند آن‌ها را فریب دهند.

عوامل خطر اختلال شخصیت پارانوئید

طی تحقیقات انجام‌شده توسط مجله جوان ایرانی، ترکیبی از عوامل محیطی و بیولوژیکی باعث ابتلا به این شخصیت می‌شود‌ افرادی که مبتلا به اختلال شخصیت پارانوئید هستند، معمولاً در خانواده‌های آن‌ها افراد باسابقه اسکیزوفرنی و اختلال هذیان وجود دارد. سایر عوامل و علت این بیماری را در ادامه بررسی می‌کنیم.

• طلاق گرفتن و جدایی از هر رابطه‌ای
• بیوه شدن
• افرادی که هرگز ازدواج نمی‌کنند
• زندگی در یک خانواده با درآمد بسیار کم

آینده افراد مبتلا به پارانوئید

چشم‌انداز و آینده افراد مبتلا به PPD بسیار متفاوت است.

شما عزیزان باید بدانید برخی از افراد بااینکه به این نوع اختلال شخصیت مبتلا هستند، عملکرد نسبتاً خوبی داشته، درمان را پذیرفته و حتی ازدواج بسیار خوبی دارند. ولی برخی دیگر به دلیل داشتن این اختلال، کاملاً از زندگی و کار خود جدا شده‌اند و بسیار آسیب‌پذیر هستند. درواقع افرادی که نسبت به درمان این نوع اختلال شخصیت مقاومت دارند، معمولاً در زندگی، افراد ضعیف‌تری بوده و نمی‌توانند عملکرد خوبی داشته باشند‌.

درمان اختلالات اضطرابی + نشانه های ابتلا به آن را در این مقاله بخوانید:

اختلالات اضطرابی چیست؟

نحوه تشخیص اختلال شخصیت پارانوئید

هرچند هیچ آزمایش برای تشخیص اختلال شخصیت پارانوئید وجود ندارد، اما گاهی برخی از پزشکان آزمایش‌هایی تجویز می‌کنند تا متوجه شوند تا فرد مبتلا به این نوع اختلال شخصیت، مبتلا به بیماری جسمی است یا خیر‌. اگر هیچ بیماری فیزیکی برای این اختلال شخصیت وجود نداشته باشد، آن فرد را به روانشناس متخصص ارجاع می‌دهند. درواقع برای اینکه پزشکان شرح‌حال کامل پزشکی و روانشناسی از فرد را جویا شوند، ابتدا یک معاینه فیزیکی کامل را نیز در نظر می‌گیرد.

عوارض اختلال شخصیت پارانوئید

افرادی که به اختلال شخصیت پارانوئید مبتلا هستند، به احتمال زیاد اختلالات اضطرابی، اختلالات مربوط به مصرف مواد مخدر، اختلالات افسردگی و همچنین اختلالات وسواس فکری عملی را نیز تجربه می‌کنند.

درمان اختلال شخصیت پارانوئید

افرادی که مبتلا به اختلال شخصیت پارانوئید هستند، معمولاً در برابر درمان مقاومت بسیار زیادی می‌کنند‌. آن‌ها باید بدانند که این نوع شخصیت در توانایی‌شان برای حفظ شغلی یا تعاملات اجتماعی مثبت اختلال وارد می‌کند. البته افرادی که در حفظ شغل و روابط سالم، مشکل کمتری دارند بهتر درمان را می‌پذیرند.

در این مطلب از جوان ایرانی به چگونگی درمان اختلال شخصیت پارانوئید می‌پردازیم.

گفتاردرمانی یا روان‌درمانی

افراد مایل به پذیرش درمان، برای گفتاردرمانی یا روان‌درمانی بسیار مناسب هستند. این‌گونه درمان به شما کمک می‌کند که یاد بگیرید چگونه باشخصیت خود کنار بیایید. چگونه در موقعیت‌های اجتماعی قرارگرفته و با دیگران ارتباط مثبت برقرار کنید.

تجویز دارو

در برخی از مواقع داروها نیز می‌توانند بسیار مفید باشند. به ویژه اگر شرایط بیماری دیگری مانند افسردگی یا اختلال اضطراب دارید، داروهای ضدافسردگی و بنزودیازپین‌ها می‌تواند بسیار کمک‌کننده باشد.

مشاور تغذیه

در برخی از موارد برای فرد مبتلا به اختلال شخصیت پارانوئید، ممکن است پزشک رژیم غذایی متفاوتی را تجویز کند. درواقع چنین فردی ممکن است به دلیل خلق و خوی و رفتاری که دارد، دچار کمبودهای تغذیه شود. مشاور تغذیه برای این‌گونه افراد یک رژیم غذایی که سرشار از مواد معدنی و اسیدهای چرب امگا۳، ویتامین‌های گروه b و منیزیم است را تجویز می‌کند.

مراقبت‌های ویژه

برخی از افرادی که مبتلا به اختلال شخصیت پارانوئید هستند، ممکن است پس از یک بحران روحی در بیمارستان بستری شوند. افراد مبتلا به این نوع شخصیت بر اساس باورهایی که دارند ممکن است دیگران را در معرض آسیب قرار دهند.

این افراد نیز در زندگی روزمره بر اساس تفکری که دارند ممکن است به خودشان و یا دیگران صدمه بزنند. به‌عنوان‌مثال ممکن است حتی چنین آب و غذای خود را نخورد و تصور کند که قبل از خوردن و یا نوشیدن آن‌ها، فردی آن آب و غذا را مسموم کرده است.

به طور کلی افرادی که مبتلا به این نوع اختلال شخصیت هستند، نشانه‌هایی را تجربه می‌کنند که با زندگی روزمره آن‌ها تداخل دارد. اگر علائم این‌گونه افراد بسیار شدید باشد حتماً باید در بیمارستان بستری شوند.

علائم و درمان اختلال شخصیت مرزی + پاسخ سوالات پرتکرار را در این مقاله بخوانید:

اختلال شخصیت مرزی

داروهای مفید برای اختلال شخصیت پارانوئید

برخی از افراد مبتلا به اختلال شخصیت پارانوئید با مصرف دارو شرایط بهتری دارند. در ادامه این بخش از جوان ایرانی داروهایی که پزشک برای این‌گونه افراد تجویز می‌کند را بررسی می‌کنیم.

داروهای ضد اضطراب

افرادی که علاوه بر پارانوئید مبتلا به اضطراب هستند، برای درمان علائم خود به دارو نیاز دارند. آرام‌بخش‌ها و مهارکننده‌های باز جذب سروتونین

برای این‌گونه افراد بسیار مناسب است. برای آن‌ها داروهای آرام‌بخش مانند بنزودیازپین ها تجویز می‌شود. این‌گونه داروها برای افرادی که اضطراب شدید دارند توصیه می‌شود، البته ممکن است عوارض جانبی احتمالی و اعتیاد زیاد را در پی داشته باشند. بنابراین این‌گونه داروها معمولاً برای افرادی که ممکن است به خودشان آسیب برسانند و یا دارای اختلالات مصرف مواد مخدر هستند تجویز می‌شود.‌

به‌طورمعمول برای افرادی که اضطراب دارند داروهایی که در ادامه معرفی می‌شود تجویز می‌شود، شامل:

• سیتالوپرام
• اس سیتالوپرام
• سرترالین
• فلوکستین
• پاروکستین

داروهای ضدافسردگی

داروهای ضدافسردگی به مغز کمک می‌کند تا سطوح سروتونین را تنظیم کرده و سلول‌های عصبی جدید بسازد، همچنین افسردگی و اضطراب را بسیار کاهش می‌دهد.

داروهای ضد روان‌پریشی

روانشناسان برای درمان اختلال شخصیت پارانوئید از داروهای ضد روان‌پریشی استفاده می‌کنند. طی تحقیقات انجام‌شده توسط مجله جوان ایرانی داروهای ضد روان‌پریشی مانند ریسپریدون و الانزاپین نشانه‌های اختلال شخصیت را در افراد کاهش می‌دهد.

چگونگی رفتار با افراد پارانوئید

اگر بخواهیم افراد مبتلا به اختلال شخصیت پارانوئید، به خودشان آسیب نرساند و یا اینکه به اطرافیان کمتر آسیب برسانند، نیاز است که بدانیم چگونه با او رفتار کنیم. برای پیشگیری از آسیب رساندن بیشتر حتماً این نکات مهم را در نظر داشته باشید.

پیشگیری از انزوای افراد مبتلا به پارانوئید

شما عزیزان باید بدانید که منزوی شدن و گوشه‌گیری باعث تشدید این بیماری در افراد می‌شود‌. بنابراین شما عزیزان باید از منزوی شدن آن‌ها جلوگیری کرده و آن‌ها را تشویق کنید که در فعالیت‌های اجتماعی و جمع خانواده شرکت کنند.

اگر افراد مبتلا نتواند با بزرگ‌سالان ارتباط خوبی برقرار کنند، بهتر است که با بچه‌ها ارتباط بگیرند.

بهره بردن از حیوانات خانگی

افراد مبتلا به اختلال شخصیت پارانوئید را قضاوت نکنید و بدانید که هیچ‌کدام از رفتارهایشان دست خودشان نیست. برای پیشگیری از آسیب رساندن بیشتر به خودش و یا دیگران، اگر چنین فردی نمی‌تواند با افراد دیگر ارتباط خوبی برقرار کند، بهتر است از حیوانات خانگی کمک بگیرد. به عنوان مثال سگ می‌تواند گزینه بسیار خوبی باشد، زیرا وفاداری او بسیار زیاد است و همچنین محبت فراوانی دارد.

نظرات مردم در مورد اختلال شخصیت پارانوئید

در این مطلب از مجله جوان ایرانی به بررسی نظرات مردم در مورد اختلال شخصیت پارانوئید می‌پردازیم.

♦ برخی از افراد نظر داده‌اند که چندین سال است ازدواج کرده‌اند، آن‌ها دارای دو یا سه فرزند هستند، سپس متوجه شده‌اند که همسر آن‌ها چندین سال است که این مشکل را دارد و زندگی آن‌ها را نابود کرده است. چنین افرادی از بقیه مردم خواهش می‌کنند که قبل از ازدواج حتماً به مشاوره بروند. زیرا پس از ازدواج، ممکن است فردی که دچار این نوع اختلال شخصیت است تن به دکتر رفتن نیز ندهد.

♦ برخی از افراد نیز پیام داده‌اند که همسرشان دچار اختلال شخصیت پارانوئید است و مدام با آن‌ها دعوا و بحث دارد‌. شما باید بدانید که اگر همسرتان این نوع اختلال شخصیت را داشته باشد، بچه‌ها نیز ممکن است از پدر و مادر الگو بگیرند و این اختلال را در زندگی خود ادامه دهند. در برخی از مواقع زن یا شوهری که همسرش دچار اختلال شخصیت پارانوئید است، نمی‌تواند طلاق بگیرد. برخی از افراد از این می‌ترسند که آبرویشان برود و برخی از افراد نیز نمی‌توانند به دلیل بچه‌ها طلاق بگیرند. این‌موارد باعث می‌شود که آن‌ها در زندگی بسوزند و بسازند. چنین زوجینی معتقد هستند همسرشان باید به روان‌پزشک مراجعه کند. در حالیکه نظر همسری که مبتلا به این اختلال شخصیت است، این است که او هیچ مشکلی ندارد و نباید به روان‌پزشک مراجعه کند!!

♦ برخی از افراد بیان کرده‌اند به دلیل اینکه همسرشان دچار این اختلال است، از تمام افراد قطع ارتباط کرده‌اند، زیرا فرد مبتلا تمایل ندارد که ما با هیچ‌کس رابطه داشته باشیم. همه افراد را با حرف‌ها و رفتارهایش آزار می‌دهد و احساس می‌کند که همه دشمن او هستند. به همه آدم‌ها شک دارد، تصور می‌کند که من غذای او را مسموم کرده‌ام و به من اعتماد ندارد. همچنین رفتارهای همسر من باعث شده که عزت‌نفس و اعتماد به نفس خودم را از دست بدهم. حتی باید برای نفس کشیدن اجازه بگیرم، زندگی برای من یک زندان وحشتناک شده است‌. من نگران بچه‌هایم هستم که نکند از همسرم الگو بگیرند و بدبخت شوند.

♦ فردی متذکر شده که حتماً قبل از ازدواج مشاوره بروید‌ اگر متوجه شدید که فرد مقابل اختلال شخصیت پارانوئید دارد به‌هیچ‌وجه ازدواج نکنید. زیرا زندگی‌تان تباه شده و بدبخت می‌شوید. چنین فردی مشاوره قبل از ازدواج را یک امر بسیار ضروری می‌داند. اگر با فردی که اختلال شخصیت پارانوئید دارد، ازدواج کنید باید بدانید که ممکن است زندگی بسیار تلخی داشته باشید.

♦ یکی از فرزندان پیام داده که پدرش بیماری اختلال شخصیت پارانوئید دارد و من به دلیل گذشته بسیار بدی که داشتم متأسفانه مبتلا به این بیماری شدم‌. اما من هرگز ازدواج نمی‌کنم زیرا نمی‌خواهم مانند پدرم یک زندگی بسیار بدی را شروع کنم.

♦ فرد دیگری نظر دارد که اگر شما نسبت به دیگران بدبین هستید و مدام توهم توطئه و خیانت را در سر دارید، باید به این احساس خودتان پایان دهید و بدانید که شما مبتلا به اختلال شخصیت پارانوئید هستید. اگر دائماً به همسر خود شک دارید یا به دوست‌دختر خودتان سوءظن دارید، مدام گوشی او رو چک می‌کنید، نگاه او را در خیابان و کوچه‌ها و جشن‌ها تعقیب می‌کنید و دائم می‌خواهید فرد مقابل را کنترل کنید، او را چک کنید، نسبت به فامیل‌های همسر خودتان و همسر خود بدبین هستید، احساس می‌کنید که همسر شما در حال خیانت کردن است و مدام به دنبال نشانه‌های خیانت می‌گردید، باید بدانید که در یک گرفتاری بزرگی به نام پارانوئید گرفتار شده‌اید. شما باید بدانید که هرگونه سوءظن هر دو فرد را آزار می‌دهد و زندگی را زهرمار شما می‌کند. این افکار بیمارگونه را هرچه سریع‌تر دور ریخته و به روان‌پزشک مراجعه کنید. دنبال نشانه‌های خیانت نباشید، به نگاه همسرتان توجه نکنید، گوشی او را چک نکنید، نقش کنترل‌گر نباشید و زندگی را برای خودتان و همسرتان زهرمار نکنید. شما باید بدانید که صبح قشنگی در پیش روی شماست. زیبایی، آغوش و عشق را بپذیرید تا بتوانید با خوش‌بینی زندگی کنید.

♦ یکی از افراد پیام داده که برادر من دچار اختلال شخصیت پارانوئید است، مدام احساس می‌کند که بقیه دشمن او هستند. حتی همسایه‌ها را دشمن خود تلقی کرده و می‌گوید که آن‌ها مخصوصاً سر و صدا می‌کنند. معتقد است آن‌ها از عمد در اتاق‌ها را محکم می‌بندند. البته ناگفته نماند که برادرم طلاق گرفته و قبل از آن زنش به او خیانت کرده است. پس از طلاق دچار این اختلال شخصیت شده است.

♦ یکی دیگر از زوجین نیز پیام داده‌اند با اینکه من یک فرزند دارم، اما همسرم احساس می‌کند که دیگران دشمن او هستند و ما را مدام عذاب می‌دهد.

♦ فرد دیگری پیام داده است که اگر شما از جوانی دچار شخصیت اختلال شخصیت پارانوئید هستید و برای درمان آن هیچ کاری انجام نداده‌اید، صرفاً چون اعتقاد نداشته‌اید که بیمار هستید ممکن است بیماری شما شدید شود و نیاز شود در بیمارستان بستری شوید. بنابراین اگر علائم این بیماری را دارید هر چه سریع‌تر به روان‌پزشک مراجعه کنید.

نشانه های اختلال شخصیت نمایشی یا هیستریونیک چیست؟ چگونگی درمان آن را در این مقاله بخوانید:

اختلال شخصیت نمایشی یا هیستریونیک

♦ برخی از افراد نیز پیام داده‌اند من از زمانی که دچار این بیماری شدم، هرگز نمی‌توانم به دیگران اعتماد کنم. حتی احساس می‌کنم که دیگران راجع به من بدگویی می‌کنند. به کسی اطمینان ندارم و نمی‌توانم باکسی در ارتباط باشم. من خیلی سعی می‌کنم که این رفتار خودم را بروز ندهم و بابت این موضوع که کسی از چنین رفتاری مطلع نشود، همیشه استرس دارم.

♦ فردی پیام داده که من همیشه با همسر خود مشکل دارم. با اینکه هیچ‌چیز خاصی از او ندیدم، اما همیشه او را تحت کنترل خودم دارم. همه حرکات او را زیر نظر می‌گیرم. بابت این موضوع هیچ‌وقت آرامش ندارم، اما خیلی تلاش می‌کنم که همسرم از این موضوع متوجه نشود!

♦ فرد دیگری نظر داده که خواهر من چندین سال است به این اختلال مبتلا شده، او بیماری‌های عصبی را در خانواده تحمل کرده و نسبت به دیگران بسیار بدبین است. پس از فوت مادرش چندین بار به اداره پلیس مراجعه کرده و بیان کرده که مادر من را به دلیل ارث کشته است. درحالی‌که مادر من در حال شیمی‌درمانی بود و با جر و بحث‌هایی که خودش داشت سکته و فوت کرد. ما چندین بار خواهرم را در بیمارستان بستری کردیم، توسط داروها بهتر شد اما همچنان در زندگی عذاب می‌کشد.

♦ فرد دیگری پیام داده که از این بیماری تصور بدی ایجاد نکنید! زیرا افراد مبتلا به این اختلال شخصیت هستند که می‌خواهند به دنبال درمان بروند اما می‌ترسند و هیچ تلاشی برای آن نمی‌کنند که مشکل خود را حل کنند.

♦ همسر برخی از زوج‌های جوان نیز به اختلال شخصیت پارانوئید مبتلا است. آن‌ها می‌گویند به دلیل تهدیدهای همسر خود هیچ‌وقت نمی‌توانند طلاق بگیرند. آن‌ها حتی حاضر به طلاق غیابی شدند و می‌خواهند بدانند که آیا می‌توانند طلاق غیابی بگیرند یا خیر‌.

♦ من تازه فهمیدم که همسرم دچار اختلال شخصیت پارانوئید است. من می‌خواهم از او جدا شوم در حالیکه ما یک روزی عاشق هم بودیم. حتی از فاصله‌های دور برایش گریه می‌کردم و دوست داشتم که همیشه در زندگی هم بمانیم و باهم خوشبخت شویم. ولی الان از همدیگر نه‌تنها متنفر شده‌ایم، بلکه یک بچه اوتیسم و پیش فعال هم داریم. هیچ‌وقت هم طعم زندگی خوب را نچشیده‌ایم. این مشکلات روی بچه ما تأثیر بیشتر می‌گذارد و من از این بابت بسیار ناراحت هستم!

♦ همسر من دچار اختلال شخصیت پارانوئید است. روزی نیست که از خدا بخواهم که یا من بمیرم و یا همسرم از این دنیا برود. تا هم من و بچه‌هایم راحت شویم! همسرم دچار اختلال شخصیت پارانوئید است و هیچ احترامی از ما در بین دوست، خانواده، آشنا و فامیل باقی نگذاشته است. ما در حصار بدبختی گیر کرده‌ایم!

♦ فرد دیگری پیام داده که به طور کلی بدبینی و شک داشتن بسیار سخت است. من خودم دچار اختلال شخصیت پارانوئید هستم! آدم‌های زیادی را از خود دور کردم. احساس می‌کردم که مشکل از آن‌هاست، اما بعد متوجه شدم که من خودم مشکل دارم. سر مسائل ساده عصبانی می‌شدم و از این رفتارم پشیمان هستم اما امیدوارم که بتوانم درمان شوم.

♦ یکی از افراد نظر داده است که همسر من دچار این اختلال شخصیت است، تمام علائم آن را دارد. او مدام احساس می‌کند که در حال خیانت کرده به او هستم. اجازه نمی‌دهد هیچ‌کس من را ببیند و دوست ندارد که با هیچ‌کسی رفت آمد کنم. همسر من بر این باور است که آدم‌های دیگر گرگ هستند و ممکن است به من آسیب برساند. او نمی‌تواند به من اعتماد کند و به دیگران نیز اعتماد ندارد. من واقعاً در زندگی احساس بی‌ارزش بودن می‌کنم، او همیشه من را با بددهنی تحقیر می‌کند.

سخن پایانی

معمولاً افرادی که مبتلا به اختلال شخصیت پارانوئید هستند، بسیار سخت است که با دیگران ارتباط داشته باشند. درواقع آن‌ها هیچ‌کدام از رفتارهایشان دست خودشان نیست. این‌گونه افراد مبتلا به بیماری روانی هستند، آن‌ها باید هر چه سریع‌تر به مراکز درمانی مراجعه کرده و از روان‌پزشک خوب و متخصص در این زمینه مشورت بگیرند. در این مطلب از جوان ایرانی با این نوع اختلال شخصیت آشنا شدیم و درمان آن را برای شما بیان کردیم. به طور کلی متوجه شدیم که با افراد پارانوئید چگونه باید رفتار کنیم.

اگر شما عزیزان نیز تجربه‌ای در این مورد دارید می‌توانید در انتهای مقاله بخش نظرات، پیام خود را ثبت کنید.