طبع بادمجان و کدو گرم است یا سرد؟ (سفید + سرخ شده و کبابی)

طبع بادمجان یکی از پرسش برانگیزترین سوالاتی است که امروزه می‌خواهیم بیشتر راجع به آن صحبت کنیم. سردی و گرمی بدن یکی از فاکتورهای مهمی است که می‌تواند تعادل و پایداری را در بدن انسان‌ها حفظ کند و زیاده‌روی در هرجهت عوارضی را ایجاد می‌کند. بنابراین مهم است که افراد در رژیم غذایی خود به طبع آن نیز توجه کنند. از این رو از آنجایی که بادمجان یکی از اصلی‌ترین رژیم غذایی ایرانیان و مردم جهان است، به بررسی طبع بادمجان می‌پردازیم.

طبع بادمجان در طب سنتی

طبع بادمجان یکی از پرسش برانگیزترین سوالاتی است که در جامعه مطرح می‌شود. در واقع از آنجایی که بادمجان به عنوان یکی از غذاهای مرسوم در ایران و کشورهای بسیاری نیز می‌باشد، ممکن است سوالات در رابطه با آن بیشتری باشد که در این قسمت می‌خواهیم راجع به طبع آن صحبت کنیم. بادمجان که در عربی بادنجان و در eggplant شناخته می‌شود، یک گیاه از خانواده بادنجانیان است که در بسیاری از مناطق جهان یافت می‌شود. این گیاه را می‌توان اصالتا بومی هندوستان دانست و می‌تواند در مناطقی که گرمسیر و یا نیمه گرمسیر هستند، به خوبی رشد کند.

از نظر سنتی، بادمجان یکی از گیاهانی است که مکرر در رابطه با آن صحبت شده است و می‌توان خواص بسیاری را نیز برای آن برشمرد که شامل تقویت معده، گرفتگی‌های مجاری عروق، انسدادها و … باشد. راجع به طبع بادمجان در طب سنتی بادمجان به عنوان یگ گیاه گرم و خشک درنظر گرفته می‌شود و در صورت استفاده می‌تواند تا 2 – 3 درجه گرمی را برای آن درنظر گرفت.

طبع بادمجان چگونه است؟

استفاده و تغذیه از بادمجان می‌تواند با مصلحاتی همراه باشد که در طبع سنتی اگر بخواهیم چند نمونه از آن را ذکر کنیم، باید گفت:

• قابض کننده شکم،
• ادرار آور در انسان،
• خوشبو کننده زیربغل و قسمت کنج ران،
• باز کننده انسداد روده،
• و غیره

طبع بادمجان گرمه یا سرد

هرچند اختلاف نظرهایی در این رابطه مطرح است که از قدیم راجع به آن نظریات مختلفی بیان شده است می‌توان به چند اظهار نظر اشاره نمود:

• بادمجان در گروه میوه‌هایی قرار گرفته شده است که گرم و خشک دسته‌بندی می‌شود؛ بنابراین بایستی بدانید برخلاف افرادی که این غذا را سردی آور می‌دانند، می‌توان گفت بادنجان طبعی گرم و خشک دارد.
• در روایتی آمده است که از نظر امام هادی (ع) طبع بادمجان به این صورت بیان شده است که “بادمجان چیز خوبی است که هم در تابستان سردی است و هم در زمستان گرمی”
• همچنین در روایتی از امام رضا بیان شده است که این ماده را زیاد مصرف کنید که در تابستان طبع سرد و در زمستان طبع گرم دارد و در همه زمان‌ها می‌تواند متعادل و خوب باشد.
• همچنین در روایت دیگری از زمان پیامبر بیان شده است زمانی که بادمجان برای جابر آوردند، او بیان کرد که گرم است و پیامبر فرمود نه، این نخستین درختی می‌باشد که به خدا ایمان آورده و آن را میل کنید (در آب بجوشانید، بپزید، با روغن بیامیزید و نرم کنید).

طبع بادمجان و کدو

علاوه بر بادمجان که گفتیم یکی از پرمصرف‌ترین غذاها در ایران است، گیاه دیگری نیز وجود دارد که همانند بادمجان اندازه دارد و می‌توان آن را نیز بسیار پرمصرف دانست. کدو را در صیفی‌جات دسته‌بندی می‌کنند که می‌تواند شامل کدو حلوایی، سبز، تزئینی و … باشد.

در خصوص این دو مورد باید گفت کدو به صورت طبیعی، دارای طبعی سرد است (و مرطوب) که می‌تواند آب زیادی داشته و برای رفع انسداد عروق نیز خوب باشد. همچنین نکته دیگری که راجع به طبع کدو در کنار طبع بادمجان باید اشاره نمود، آن است که این گیاه می‌تواند خلط خوبی تولید کرده و از این رو تناسب خون را خراب نمی‌کند. گرم مزاجان می‌توانند از این ماده استفاده کنند. انواع مصلحاتی که برای آن بیان شده است شامل زیره، نعناع، روغن زیتون، آبغوره، فلفل و خردل باشد.

از آنجایی که حفظ طبع سرد و گرم در بدن انسان مهم است، می‌توان طبع بادمجان و کدو را دقیقا در مقابل هم قرار داد که می‌تواند چیزی بین سرد و مرطوب و گرم و خشک باشد. بنابراین افرادی که دارای طبع سردی هستند، خوردن کدوی تنها می‌تواند منجر به تولید بلغم و سودا، نفخ و بی اشتهایی در آنها شود. شما می‌توانید خوراک کدو و بادمجان را برای این دسته از افراد تهیه کنید که شامل 100 گرم دنبه یا روغن آن، 3 عدد پیاز، 3 عدد سیب زمینی، 2 عدد بادمجان متوسط، 4 عدد گوجه، 2 عدد کدو، گوشت بوقلمون (اختیاری) و سایر مواد افزودنی مانند تخم گشنیز، زنجبیل، زردچوبه و … باشد.

طبع بادمجان سرخ کرده

یکی از بهترین شیوه‌های تهیه بادمجان (از نظر طعم) سرخ کردن آن است که می‌تواند خوراک بسیار دلچسبی را به تنهایی و یا همراه با برنج، کدو، تخم مرغ و … همراه سازد. از آنجایی که این شیوه طبخ نیز بسیار پرکاربرد است، ممکن است شما هم از خود بپرسید که آیا طبع بادمجان در حالت سرخ کرده تغییر کرده و متفاوت است؟ در این خصوص باید گفت طبع این خوراک خوشمزه با پختن و یا سرخ کردن تغییری نمی‌کند. از این رو همانطور که گفتیم، طبع این خوراک گرم و خشک است.

از سوی دیگر توصیه شده است که استفاده از بادمجان به صورت سرخ شده می‌تواند نامناسب باشد؛ چراکه از نظر متخصصین تغذیه می‌تواند به بروز بیماری‌های پوستی منجر شده و این باعث می‌شود تا بیماری‌های پوستی و ناراحتی‌های اعصاب و روان ایجاد شود. به همین جهت است که بایستی همواره در رژیم غذایی خود به طبع غذاها توجه کنید.

طبع بادمجان سیاه

فرقی نمی‌کند بادمجان شما سیاه باشد یا از انواع دیگر، طبع بادمجان همچنان به صورت گرم و خشک است. در مورد طبع گرم و خشک باید گفت این نوع حالت با ویژگی‌های مختلفی اعم از عصبی بودن، کم خواب بودن، برونگرایی و … مرتبط است. در مورد افرادی که گرم و خشک مزاج هستند می‌توان به مشخصه‌هایی مانند پرحرف بودن، باهوش بودن، میل جنسی بالا، گرمایی بودن، پوست گرم و خشک، عجول و حافظه بالا اشاره نمود.

همچنین جالب است بدانید که استفاده از این ماده می‌تواند در صورتی که بیش از حد مصرف شود و از آنجایی که طبع آن گرم و خشک است، می‌تواند منجر به افزایش گرمی و سودا شده و از این رو مشکل سودایی ایجاد می‌کند و یا می‌تواند موجب بدرنگ شدن پوست و یا سیاه و زرد شدن آن شود.

همچنین در خصوص این نوع میوه بیان شده است که در صورتی که بادمجان به صورت نارس و کوچک مصرف شود، منجر به ایجاد لکه‌هایی سیاه در صورت و جوش‌هایی در دهان و نیز مشکلاتی مانند سردرد می‌شود.

طبع بادمجان سفید

استفاده از بادمجان و قدمت آن به 1500 سال قبل برمی‌گردد زمانی که این نوع گیاه در کشورهایی مانند هند و چین کاشت می‌شده است. این گیاه از شرق توسط اعراب به اروپا آورده شده است. انواع بادمجان شامل گونه‌های مختلفی از آن می‌باشد که می‌توان به زرد، سفید، بنفش و بادمجان آمریکایی یا بغدادی، بادمجان قرمز، بادمجان کالیوب بنفش راه راه، بادمجان زرد، بادمجان گلوب، بادمجان ایتالیایی، بادمجان ژاپنی، بادمجان پینگ تونگ، بادمجان هندی، رز بیانکا، بادمجان گرافیتی، بادمجان تایلندی، بادمجان تانگو و … اشاره نمود.

در مورد بادمجان سفید باید گفت این نوع بادمجان‌ها سفید و بلند هستند و از طعم شیرینی برخوردار می‌باشند. مزه آن متفاوت از بادمجان سیاه است و در مورد آن بیان شده است که کشور مصر منشا آن است. این نوع بادمجان در دو نوع قلمی و دلمه‌ای برای پرورش کاشته می‌شود. طبع بادمجان سفید گرم و خشک است. از جمله خواص آن می‌توان به داشتن فلاونوئید، ویتامین C، ویتامین B6، ویتامین K، پتاسیم، فسفر و … اشاره کرد.

بادمجان های سفید برای موارد مختلف غذا مانند سرخ کردن، سرخ کردن در ماهیتابه، کباب کردن و پختن مناسب هستند. آنها را می‌توان برش داد و کباب کرد، در سیب زمینی سرخ کرده استفاده کرد یا به عنوان غذای جانبی با سبزیجات دیگر تفت داد. بادمجان های سفید تا سه روز در جای خشک و خنک نگهداری می شوند.

طرز تهیه یک کوکو بادمجان را در این قسمت مطالعه کنید.

طبع بادمجان کبابی

فرقی نمی‌کند که بادمجان را آب پز می‌کنید و یا سرخ می‌کنید. طبع این نوع غذا گرم و خشک است. از جمله نکاتی که راجع به بادمجان کبابی می‌توان بیان کرد، باید گفت:

• استفاده از بادمجان حتما باید به صورت کبابی و یا سرخ شده (پخته) انجام شود.
• فرقی نمی‌کند در صورت‌های مختلف هم طبع بادمجان گرم و خشک است.
• در هر حالت چه برای افراد سرد و چه گرم مزاج، بایستی در رعایت این نوع غذا با توجه به طبعی که دارد، به میزان موردنیاز احتیاط را رعایت کنید چراکه می‌تواند منجر به دردهایی در قسمت زهار، بواسیر، پهلو، درد چشم سوداوی گردد.
• استفاده از بادمجان کبابی می‌تواند با توجه به روغن کمی که دارد (برخلاف روش سرخ کردن که به روغن بیشتری نیاز دارد)، می‌تواند برای افرادی که دچار اضافه وزن هستند مناسب باشد.

همچنین در مورد مصلحات این ماده غذایی نیز باید توجه کرد که موادی همچون زیره، گلپر، سرکه به عنوان مصلح و یا بهبود کننده خواص و مزاج این نوع میوه هستند.

چه کسانی بادمجان بخورند؟

در انتها یکی از سوالاتی که مطرح می‌شود آن است که چه افرادی بایستی باید گفت:

• در صورتی که مقدار مناسبی از این ماده مصرف شود، افراد بلغمی می‌توانند آن را استفاده کنند که مطمئن باشند که به آنها مشکلی ایجاد نمی‌شود.
• با توجه به طبع بادمجان، افرادی که در گروه‌های صفراوی، دموی، سواوی هستند لازم است تا آن را با مصلح مصرف نمایند.
• اگر شما هم در محیط‌های گرم و خشکی زندگی می‌کنید، باید توجه کنید که استفاده از این ماده می‌تواند منجر به مشکلاتی مانند غلبه شدن گرما و خشکی شود (چراکه طبع بادمجان هم گرم و خشک است) و مشکلات مختلفی را در این راستا برای شما فراهم کند.

ریسک های خوردن بادمجان

برخی افراد نباید زیاد بادمجان مصرف کنند. در این رابطه می‌توان به نکات زیر اشاره نمود:

• جذب ناسونین و آهن: ناسونین، یک ماده شیمیایی گیاهی موجود در بادمجان، با آهن ترکیب می‌شود و آن را از سلول‌ها خارج می‌کند. این فرآیند که به عنوان کیلاسیون آهن شناخته می‌شود، ممکن است برای افرادی که آهن زیادی در بدن خود دارند مفید باشد. در همین حال، افرادی که سطح آهن پایینی دارند، نباید مقادیر زیادی از غذاهای حاوی ناسونین مصرف کنند.
• مسمومیت با سولانین: یکی از نکات مهمی که باید در مورد بادمجان بدانید، آن است که این نوع خوراک از خانواده شب بو است که دارای آلکالوئیدهایی از جمله سولانین هستند. این مورد می‌تواند نوعی سم تلقی شود که در گیاهانی که در حال رشد می‌باشند، برای محافظت استفاده می‌شود. به همین جهت خوردن قسمت‌هایی از برگ یا غده در این نوع گیاهان می‌تواند مشکلاتی مانند حالت تهوع، آریتمی قلبی، سوزش گلو و مشکل قلبی را ایجاد کند. واکنش آن می‌تواند کشنده باشد. استفاده از سیب زمینی (سبز) می‌تواند موجب بیشتر شدن خطر دریافت این نوع ماده شود. بادمجان حاوی مقادیر کمی سولانین است و مصرف مقادیر کم تا متوسط ​​آن تأثیر قابل توجهی ندارد.
• حساسیت به بادمجان: در موارد نادر، یک یا چند ترکیب در این ماده می‌تواند باعث واکنش آلرژیک می‌شود. علائم یک واکنش می‌تواند شامل کهیر، تورم و مشکل در تنفس باشد. به همین خاطر اگر کسی این علائم را تجربه می‌کند باید کمک فوری پزشکی دریافت کند.
• اگزالات و سنگ کلیه: یکی دیگر از نکات مهم در کنار طبع بادمجان، آن است که این ماده حاوی اگزالات است، اگرچه نسبت به اکثر میوه ها و سبزیجات، مقدار کمتری دارد. اگزالات‌ها می‌توانند در تشکیل سنگ کلیه در برخی از افرادی که مستعد جذب اگزالات هستند کمک کند. بدون درمان، سنگ کلیه می‌تواند منجر به آسیب حاد کلیه یا مرگ کلیه شود. غذاهای حاوی اگزالات، مانند بادمجان، ممکن است برای افراد مستعد ابتلا به سنگ کلیه مناسب نباشد. هر فردی که این بیماری را دارد باید مصرف غذاهای حاوی اگزالات را محدود کند.