طرز تهیه نبات خانگی: زعفرانی، سفید، قهوهای و داغ (ساده + فوری)
طرز تهیه نبات خانگی گام به گام همراه با تصاویر

طرز تهیه نبات در انواع مختلف داغ، خانگی، یزدی، سوخته، فوری، صنعتی و غیره چگونه است؟ همانطور که میدانید، نباتها از جمله قندهایی هستند که از نیشکر بدست آمده و میتوانند از طریق فرآیندهای فیزیکی، به حالت کریستال و نبات درآیند. نباتها میتوانند در رنگها و انواع مختلفی تولید شوند که نمونههایی از آنها را در جمله اول بیان کردیم. برای بررسی روشهای طرز تهیه نبات داغ با ما باشید تا به این موارد بپردازیم.
طرز تهیه نبات داغ
طرز تهیه نبات چگونه است؟یکی از مواد قندی خوشمزهای که ممکن است در خانههای مادربزرگ و پدربزرگ خود مشاهده کرده باشید، نباتها هستند. نبات داغ در واقع همان نبات آب بندی شده است که براثر حرارت ایجاد شده و دارای طبع گرمی است. این نوع ماده میتواند برای درمان بیماریهای مختلفی به کار برده شود که در ادامه به آن میپردازیم. ابتدا راجع به طرز تهیه نبات داغ میتوان گفت:
مواد اولیه | مقدار اولیه |
نبات | به مقدار موردنیاز |
آب | به مقدار موردنیاز |
برای طرز تهیه نبات داغ مراحل زیر را طی کنید:
- ابتدا بایستی کمی نبات را در یک ظرف ریخته و سپس آن را بر روی حرارت ملایم قرار دهید. حال بایستی نبات شما آهسته شروع به آب شدن نموده و آنها را هم بزنید. در این مدت مواظب باشید تا آنها نسوزند.
- بعد از اینکه چند دقیقه گذشت، حال بایستی کمی آب جوش را به اندازهی حجم نباتهایی که استفاده کردهاید، به آن اضافه نموده و ترکیب را هم بزنید تا نباتهای شما در غلظت و شیرینی بیش از حد نباشد.
- در مرحله نهایی بایستی نبات داغی که تاکنون آماده شده را در یک لیوان ریخته و آن را در حرارت قرار دهید. سپس میتوانید آن را میل نمایید.
نکته: ذکر این مورد هم میتواند ضروری باشد که خوردن نبات منجر به چاقی نمیشود. علت آن را میتوان جذب سریع در عضلات دانست که میتواند در نهایت به بالا بردن سوخت و ساز بدن کمک کرده و به همین خاطر میتوان آن را در لیست مواد مناسب در لاغری دانست.
طرز تهیه نبات داغ برای نوزاد
حال میخواهیم به بررسی طرز تهیه نبات داغ برای کودکان و نوزادان بپردازیم. در این حالت جالب است بدانید که این ماده میتواند برای رفع سرماخوردگی نوزاد از سوی والدین ارائه شود. تنها به این نکته توجه کنید که این کار را برای نوزادان بالای 6 ماه در حجم مناسب انجام دهید. استفاده از این ماده میتواند در درمان مشکلاتی مانند ختنه، خونگیری، واکسیناسیون، هیپوگلیسمی، یبوست مناسب باشد. دادن نبات داغ به کودکان زیر 6 ماه از نظر پزشکان نیازی نیست و نیز میتواند در جذب مواد مغذی شیر مادر نیز اختلال ایجاد کند. با این حال زیاده روی در استفاده از این نبات داغ برای نوزادان و کودکان میتواند مشکلاتی مانند تغذیه سلولهای سرطانی، ایجاد التهاب در بدن، افزایش بیلی روبین یا زردی خون، سرکوب سیستم ایمنی بدن، ایجاد حس سیری و عدم تمایل به مصرف شیر مادر و غیره.
در رابطه با طرز تهیه نبات داغ میتوانید از دستورالعملی که در قسمت اول بیان شد استفاده کنید. همچنین لازم است در هنگام مصرف نیز به چند نکته توجه نمایید:
- در صورتی که با خوراندن این ماده، کودک علائمی مانند گره کردن مشت، ناراحتی، به خود پیچیدن، در هم کشیدن صورت را بروز دهد، نشان دهنده درد اوست.
- حتما برای دادن نبات داغ، بهتر است با پزشک مشورت نمایید. در صورتی هم که نوزاد احساس درد میکند، بهتر است به پزشک مراجعه کنید و ریشه و دلیل آن را بیابید.
- کودکان به طور معمول سیستم گوارشی و هضم نابالغی دارند و در دریافت هر نوع مادهای غیر از شیر، ممکن است دچار حساسیت و مشکلاتی شوند.
- اگر قصد آرام کردن کودک را دارید، بهتر است از شیوههای جایگزین مانند استفاده از ماساژ نوزاد، تغییر در محیط خواب، برقراری تماس پوست با پوست، شربت گریپ میکسچر، استفاده از لباسمناسب و غیره را به کار برید.

طرز تهیه نبات خانگی
پیش از بررسی طرز تهیه نبات خانگی، ابتدا بیاید با هم خواص این ماده را موردبررسی قرار دهیم. در این حالت میتوان به مواردی همچون درمان اسهال، خستگی و خواب آلودگی، کاهش درد و رفع بلغم، درمان سرفه، تکرر ادرار، افزایش سوخت و ساز، تنگی نفس و تپش قلب، تقویت حافظه، درمان مشکلات گوارشی و دل درد و … اشاره نمود. حال در رابطه با طرز تهیه نبات خانگی باید گفت:
مواد اولیه | مقدار اولیه |
آب | 500 میلی لیتر |
شکر | 100 گرم |
رنگ خوراکی و طعم دهنده طبیعی (اختیاری) | به میزان موردنیاز |
حال برای طرز تهیه این ماده داریم:
- ابتدا لازم است تا یک ظرف آب جوش را برداشته و تلاش کنید تا آب تصفیه شده را در آن استفاده نمایید.
نکته: این کار باعث میشود تا بلورها در تولید نبات خانگی رشد نکنند.
- در قدم بعدی بایستی شکرهای خود را به آب اضافه نموده و در هر باری که این ماده را اضافه میکنید، یکبار هم محتوای محلول را هم بزنید. هرچقدر که شکر بیشتری اضافه کنید، حل شدن شکرها زمان بیشتری را خواهد برد.
نکته: در صورتی هم که شکر حل نشدهای باقی بماند، یک راهکار آن است که از حرارت دادن در طرز تهیه نبات استفاده کنید که میتواند شکرهای باقیمانده را در خود بگیرد.
- سپس بایستی محلولی که روی حرارت است را برداشته و به مدت 15 – 20 دقیقه کنار بگذارید تا خنک شود. در این صورت نباید شکری که به صورت نامحلول است در آب باقی مانده باشد.
- مرحله چهارم آن است که افزودنیهایی مانند دارچین، زعفران، زنجبیل و نیز افزودنیهای دیگر را اضافه کنید. با این حال به یاد داشته باشید که این افزودنیها را در محلولی که دارید هم زده و آنها را کامل و یکنواخت در آن پخش نمایید.
- در نهایت نیز بایستی محلول حاضر را در یک لیوان که به صورت کشیده و استوانهای است قرار دهید. لیوان را تا قسمت بالا پر کرده و توجه کنید که آلودگی یا گرد و غباری در آن وارد نشده باشد.
نکته: بهتر است از لیوانهای پلاستیکی یا ظرفهای آن استفاده نکنید. چراکه این کار میتواند در ذوب شدن لیوان و یا سرطان زا بودن آنها در کنار آب گرم تاثیرات منفی بگذارد.
- حال لازم است تا تکهای نخ را به وسط یک چوب یا مداد گره زده و آن را درون لیوان قرار دهید. توجه کنید که طول نخ بایستی به اندازهای باشد که تا ته لیوان هم برسد. در این حالت همچنین به انتهای نخ نیز یک گیره فلزی را گره زده و آن را درون لیوان قرار دهید. شما میتوایند به جای این کار برحسب خلاقیت خود نیز از وسایل دیگری استفاده نمایید.
نکته: توجه کنید که آویز شما به انتهای لیوان برخورد نکرده؛ چراکه این کار باعث میشود تا کریستالها به خوبی ایجاد نشوند. همچنین لازم است بدانید که نخ باید حتما مستقیم بوده و مداد شما هم باید به اندازه کافی بلند باشد تا روی لیوان باقی بماند.
- نخ یا چوب را خیس کرده و آن را نیز به دانههای درشت شکر آغشته نمایید. با این ترفند شما میتوانید کاری کنید تا تبلور به خوبی انجام شود.
- حال مداد را روی لیوان گذاشته و نخ را به داخل بیندازید. طوری که گیره به انتهای لیوان برخورد نکند. همچنین بایستی توجه کنید که از طرفین نخ نباید با دیواره ظرف تماس بگیرد.
- حال بگذارید تا لیوان در یک فضای باز که ثابت است و تکان نمیخورد قرار گیرد. به مدت یک هفته نباید کاری داشته باشید تا اینکه نبات شکل بگیرد. هرچند که با گذشت چند روز نیز میتوانید تکههای بلورین نبات را مشاهده کنید. زمانی که بلورهای نبات کامل شدند، نخ را درآورده و بگذارید تا خشک شود و با این کار نبات حالت خودش را بگیرد.
- در صورتی که با پروسه و فرآیند طرز تهیه نبات خانگی بالا، بلورها به خوبی شکل نگیرد، مشکل احتمالی از مقدار شکر کمی است که بایستی در دفعه بعدی، مقدار آن را بیشتر کنید و مراحل قبل را یکبار دیگر نیز طی نمایید.
روش بالا میتواند به شما کمک کند تا در طرز تهیه نبات خانگی و بازاری به راحتی آن را در خانه خود انجام دهید.
نکته: اگر میخواهید بلورهای درشتی داشته باشید، بهتر است دما را در طول یک هفته به تدریج کاهش دهید. در صورتی که دمای محیط لیوان نوسانی باشد، بلورهای ایجاد شده ریز خواهد بود. همچنین در صورتی که این کار طی یک فرآیند کاملا بهداشتی انجام شود، قادر خواهید بود تا از شیره شکر نیز استفاده نمایید.

طرز تهیه نبات یزدی
حال به سراغ یکی دیگر از روشهای طرز تهیه نبات میرویم که به نبات یزدی معروف است. ممکن است سفری به یزد داشته باشید و از نباتهای این شهر سوغاتی تهیه کرده باشید. اما آیا با شیوه تهیه آنها آشنا هستید. در این صورت میتوان به دستورالعمل زیر اشاره کرد که عبارت است از:
مواد اولیه | مقدار اولیه |
زعفران | به میزان موردنیاز |
آب | به میزان موردنیاز |
شکر | به میزان موردنیاز |
- ابتدا لازم است تا زعفران را به کار گرفته و آن را به حالت پودر در آورید. شما میتوانید از یک هاون تمیز برای انجام این کار استفاده کنید.
- حال نوبت آن است تا آب را در یک ظرف بزرگ به جوش آورده و پس از آن، کم کم و به صورت تدریجی شکر را اضافه کنید.
نکته: در هنگام وارد کردن شکر، بایستی به یا داشته باشید که مدام آن را هم زده و بگذارید تا به غلظت کافی برسد.
- حال نوبت آن است که چاشنی را در یک ظرف آماده اضافه کنید. برای این کار چاشنی نبات را در خانه در یک دمای متعادل گذاشته و آن را به مدت 3-5 روز با کاهش دما نگهداری کنید.
نکته: برای کاهش دما این کار را به صورت تدریجی انجام دهید. شما همچنین میتوانید از پس از گذشت 5 روز، نباتهای جامد را در کف ظرف مشاهده کرده و از آنها استفاده کنید.
نباتهای یزدی که به صورت زعفرانی هستند، از مقدار زیادی ساکاروز یا شکر در آب تشکیل میشوند که میتوانید آنها را به صورت سنتی در خانه هم تهیه کنید. همانطور که در قسمت قبل طرز تهیه نبات یزدی را بیان کردیم، کافیست چندبار آن را به شیوههای مختلف تهیه کنید تا به طور کامل قلقها و ترفندهای آن را بیابید. شما همچنین میتوانید نبات را به صورت کیلویی و یا در بستهبندیهایی از برندهای مختلف در این شهر تهیه کنید.
طرز تهیه نبات سوخته
یکی از روشها در طرز تهیه نبات، به صورت سوخته است که در این حالت شما میتوانید از آنها برای درمان مشکلات مختلف اعم از سردی و یا دلپیچه استفاده کنید. در این حالت میتوان به دستورالعمل زیر اشاره کرد که عبارتند از:
مواد اولیه | مقدار اولیه |
نبات | 1 لیوان |
آب جوش | 1 لیوان |
گلاب، زعفران، پودر گل محمدی | به مقدار موردنیاز |
حال برای طرز تهیه این ماده داریم:
- ابتدا بایستی نبات را شسته و آن را به صورت خیس درون قابلمه قرار دهید. حال بایستی بگذارید تا شعله گاز در حالت متوسط قرار گرفته و آن را هم بزنید.
- در مرحله بعدی بایستی بگذارید تا نباتها کامل آب شوند. این کار مدتی زمان خواهد برد تا در دمای آب انجام شود. زمانی که نباتها آب شدند، حال بایستی شعله را کمتر کرده و به آن آب جوش را اضافه کنید.
- حال بایستی تند تند محلول را هم زده و بگذارید تا نبات در آب حل شود. توجه کنید که در انجام این کار نباتها به حالت گلوله در نیایند. در این قسمت هم بایستی توجه کنید که دست شما دچار سوختگی نشود. چراکه در زمان قل زدن آب جوش بالا و پایین میرود.
- حال در انتهای این پروسه از طرز تهیه نبات، بایستی گلاب و نیز زعفران را به همراه پودر گل محمدی اضافه کرده و بگذارید تا نبات سوخته شما بجوشد. در این حالت اجازه دهید تا قوام لازم را بگیرد.
شما میتوانید این محلول (معجون) را به همراه چای و یا دمنوش استفاده نمایید. همچنین شما میتوانید نبات سوخته را درون شیشه تا یکسال هم نگه دارید. برای این کار آن را در یخچال نگهداری کنید.
طرز تهیه نبات سوخته برای اسهال
نباتهای سوخته، نباتهایی هستند که مجدد حرارت داده میشوند. در این حالت شما میتوانید آنها را مجددا گرما داده و در این حالت به رنگ قهوهای درآورید. این کار در نهایت باعث میشود تا طعم نهایی تلخ و شیرین باشد. استفاده از نبات سوخته میتواند در درمان اسهال برای کودکان مناسب باشد. همچنین در تعریف نبات سوخته آمده است که اگر این ماده را بسوزانید، مادهای قهوهای رنگ به نام کارامل ایجاد میشود که مزهای متفاوت با خاصیت قابض داشته و نیز میتواند در درمان اسهال مفید باشد. جهت طرز تهیه نبات سوخته برای اسهال میتوانید از دستورالعملی که در قسمت قبل بیان شد استفاده کنید.
همچنین در مورد طرز تهیه این نوع نبات میتوان گفت شما میتوانید آن را پس از درست شدن، به صورت 2 بار در روز و هربار 1-2 قاشق چای خوری استفاده کنید و برای اسهال یا دل درد به کودکان خود ارائه نمایید.

طرز تهیه نبات قهوه ای
یکی دیگر از مواردی که میتوانید برای طرز تهیه نبات قهوهای درنظر بگیرید، استفاده از نبات قهوهای (نیشکر) است که درا ین حالت میتوان به برخی مزایا و فواید این ماده اشاره نمود که عبارتند از:
- استفاده از این ماده میتواند برای رفع دردهای معده مناسب باشد.
- شما میتوانید با استفاده از این نبات برای رفع مشکلات رادیکالهای آزاد با وجود مواد آنتی اکسیدانی اقدام کنید.
- شما میتوانید با کمک ساکاروز موجود در این ماده، متابولیسم بدن را افزایش داده که در نهایت منجر میشود تا چربیهای بدن بسوزند.
- برخی دیگر از موارد از جمله بلغم، سردی و نیز مشکلاتی آن میتواند با استفاده از خواص نبات قهوهای برطرف شود.
- شما میتوانید از خواص نبات قهوهای برای تقویت قدرت بدن، رفع خستگی، شادابی، رفع کم خونی، رفع سرفههای خشک و نیز درد گلو و غیره استفاده نمایید.
- این نوع نبات کالری کمتری نسبت به نبات معمولی داشته و نیز مقدار بسیاری پتاسیم، منیزیم و نیز کلسیم دارد.
برای تهیه این نوع نبات میتوانید از روش طرز تهیه نبات سوخته نیز استفاده کنید. لازم است نبات را به همراه آب با یک نسبت مناسب ترکیب و جوشانده تا زمانی که به دمای 110 – 105 درجه سانتیگراد برسد. سپس بایستی شربت تغلیظ شده را درون پاتیلهای نخ کشی ریخته و آنها را به مدت 3 – 5 روز در خانه با دمای 35 درجه سانتی گراد نگهداری کنید. با گذشت این زمان میتوان گفت تقریبا 50 درصد از شربت شما متبلور میشود و مابقی به حالت محلول آب و شکر باقی میماند.
طرز تهیه نبات سفید
در رابطه با طرز تهیه نبات به رنگ سفید نیز ممکن است شما به آن نیاز داشته باشید. در این حالت میتوانید از دستورالعمل و نیز مواد زیر استفاده کنید که عبارتند از:
مواد اولیه | مقدار اولیه |
آب | یک واحد پیمانه یا کاسه |
شکر | سه واحد پیمانه یا کاسه |
حال در رابطه با روش تهیه این ماده میتوان گفت:
- ابتدا بایستی آب را جوشانده و سپس به آن شکر اضافه کنید. آن را هم بزنید تا کامل حل شود.
- باید کم کم شکر را اضافه کنید و این کار را آهسته انجام دهید. محلول را نیز در حین اضافه کردن شکر تکان دهید تا این مواد به خورد مایع برود.
نکته: هرچقدر که شکر بیشتری اضافه کنید، مدت زمانی که برای حل شدن شکر وقت میبرد بیشتر شده و نیز کار نهایی بهتر در میآید. با این حال بهتر است اضافه کردن شکر علاوه بر دستورالعملی که در این قسمت ذکر شده، زیاد نباشد.
- حال بایستی این کار را مدام تکرار کنید تا زمانی که محلول آنقدر اشباع شود که رنگ آن به صورت زرد و غلیظ درآید.
- سپس مرحله بعدی آن است که شکرهای حل نشده را در انتهای ظرف مشاهده کنید. وقتی به این مرحله رسیدید، بایستی محلول را حرارت داده و بگذارید تا آب به صورت کامل آنها را نیز جذب کند.
- حال زمان آن است که به این محلول به مدت 20 دقیقه زمان دهید تا خنک شود. حال محلول را از پارچهای صافی رد کنید.
- اگر میخواهید رنگ سفیدی به آن بیفزایید، میتوانید از رنگهای خوراکی نیز در هنگام اضافه کردن شکر نیز به کار برید.
- سپس بایستی روی ظرف را با یک پارچه تمیز پوشانده و نیز اطراف آن را با یک ریسمان کامل ببندید. این کار باعث میشود تا گرد و غبار یا حشرات بیرونی به آن راه نیابد.
- بعد از گذشت زمان میتوانید مشاهده کنید که لایههای این نوع نبات تشکیل میشوند.
- در این قسمت از طرز تهیه نبات سفید، شما میتوانید برای تبدیل کردن آن به نبات، لایهها را خرد کرده و در یک شربت غلیظ و سرد بگذارید تابهم وصل شده و یک نبات سفید را تشکیل دهد.
نکته: شما میتوانید با استفاده از آب تصفیه شده، ناخالصیها را کاهش دهید. یکی از تکنیکهایی که یزدیها برای گرفتن ناخالصی انجام میدهند، اضافه کردن سفید تخم مرغ به محلول داغ است که آن را هم زده و دوباره صاف میکنند.
نکته: بسته به سلیقهای که دارید، میتوانید از مواد دیگری مانند گلاب، هل، برگ گل و نیز عرق نعنا نیز استفاده نمایید.
در این قسمت با لیست انواع شیرینی خانگی آشنا شوید.
طرز تهیه نبات زعفرانی
برای زیباتر کردن نبات، شما میتوانید از ترکیب شکر و زعفران استفاده کنید که در این حالت کار نهایی به صورت بلور درآمده و میتواند برای درمان سرد مزاجی و مشکلات دیگر کاربردی باشد. در این حالت ابتدا بایستی مواد زیر را تهیه کنید که عبارتند از:
مواد اولیه | مقدار اولیه |
شکر | 1 کیلوگرم |
زعفران | به میزان موردنیاز |
آب | نیم لیتر |
نخ یا چوب تختهای | به میزان موردنیاز |
حال برای طرز تهیه نبات داریم:
- ابتدا بایستی برای طرز تهیه نبات زعفرانی، آن را در یک قابلمه به همراه شکر و آب بریزیم. حال نوبت آن است تا آن را روی حرارت گذاشته و بگذارید تا بجوشد. در صورتی که شکر ناخالص باشد، میتوانید یک عدد سفیده تخم مرغ را به ترکیب اضافه نمایید تا ضایعات گرفته شود.
- حال سفیده تخم مرغ وقتی در یک طرف ظرف جمع شود، یعنی کار گرفتن ضایعات تمام است. حال آب و شکر جوش آمده و دما 100 درجه است. پس زعفران را اضافه کرده و شعله گاز را خاموش میکنیم.
- حال یک ظرف تمیز را برمیداریم و چوبهای تختهای یا نخ را در اطراف ظرف یا داخل آن گذاشته و محکم میکنیم. شما میتوانید چند نخ را با فاصله 55 سانتیمتر از هم قرار دهید. حال آرام آرام شربت را به درون ظرف ریخته و درب آن را کامل با یک پارچه ضخیم میپوشانیم. حال آب آن بخار شده و بلورهای نبات روی چوب یا نخ شکل میگیرند.
- در انتهای این دستورالعمل برای طرز تهیه نبات زعفرانی، حال میتوانید در مدت چندروز ظرف را در محیط قرار داده و بگذارید تا بلورها و نباتها شکل گیرد.

طرز تهیه نبات تخته ای
اگر میخواهید طرز تهیه نبات تختهای را بیاموزید، به صورتی که نبات شما به حالت تخت و لایه لایه ایجاد شود، میتوانید از دستورالعمل “طرز تهیه نبات سفید” استفاده کنید. با این تفاوت که آخرین مرحله یعنی از بین بردن لایههای نبات را انجام ندهید و بگذارید تا انتها این روند ادامه یابد. در ادامه یکی دیگر از مدلهای نبات تختهای که به صورت آبنبات خانگی با شیر است را معرفی میکنیم که عبارتند از:
مواد اولیه | مقدار اولیه |
شکر | 3 لیوان |
شیر | 1 لیوان |
پودر هل | نصف قاشق چای خوری |
مغز پسته | به مقدار موردنیاز |
حال برای طرز تهیه این نوع نبات داریم:
- ابتدا در قابلمه شکر را اضافه کرده و در آن شیر بریزید. حال بایستی آن را روی اجاق گاز گذاشته و بگذارید تا با حرارت کم بپزد.
- مرحله بعدی آن است که در زمان جوشاندن شیر، قبل از به جوش آمدن آن بایستی زعفران و پودر هل را به ترکیب شیر و شکر اضافه کرده و تاحدی پیش ببرید که مانند ماست سفت شود. در این حالت در قسمتهای دیواره قابلمه میتوانید شکرک را مشاهده کنید.
- نوبت بعدی آن است که روی کف سینی مقداری روغن اضافه نموده و بگذارید تا مقداری چرب گردد. حال میتوانید مایه نبات را در داخل سینی اضافه کرده و به حالتی که ضخامت آن در تمام قسمتهای سینی یکسان باشد.
- سپس بایستی مایه پودر پسته را ریخته و آن را به مدت چند ساعت بگذارید تا خشک شود. شما میتوانید آن را به حالت تکه تکه نیز درآوردید تا این نوع از نبات در کنار چای یا دیگر مواد خوش طعم تر و راحتتر خورده شود.
نکته: یکی دیگر از مواردی که میتوان در تهیه این نوع نبات جایگزین کرد، آب و کاکائو است که جای شیر و زعفران میتوان قرار داد و این کار بسته به ذائقه شما انجام میشود.
طرز تهیه نبات فوری
اگر میخواهید یک نبات فوری را ظرف 1-2 روز تهیه کنید، میتوانید طرز تهیه نبات زیر را دنبال کنید که به شرح زیر میباشد:
مواد اولیه | مقدار اولیه |
شکر | 500 گرم |
چسب نواری | به میزان موردنیاز |
زعفران اعلا | به میزان موردنیاز |
آب | 200 میلی لیتر |
نخ یا چوب تختهای | به میزان موردنیاز |
حال داریم:
- ابتدا در یک قابلمه مقداری آب و شکر را مخلوط کرده و در حرارت بگذارید. حال بایستی بگذارید تا بجوش برسد. سپس بایستی یک عدد سفیده تخم مرغ را به ان افزوده تا مواد اضافی حذف شود.
- زمانی که حرارت به 100-110 درجه رسید، زعفران را اضافه میکنیم و اجاق را خاموش. حال در یک ظرف دیگر نخ و چوب را محکم کرده و میگذاریم تا فاصله بین آنها نیز تنظیم شود. (بین هر ستون 6 سانتی متر فاصله)
- مرحله بعدی آن است که شربت را به آرامی به ظرف اضافه نموده و آن را با یک حوله ضخیم کامل میپوشانیم. سپس نوبت آن است که بگذارید تا شربت گرم بماند. حال بایستی صبر کنید تا آب بخار شده و بلورهای نبات را بر روی نخها نیز تشکیل شود.
- شما میتوانید در مدت 24 – 48 ساعت نبات خود را با این روش طرز تهیه نبات آماده کنید.
برخی از خواص نبات شامل ضد نفخ و نشاط آور، جلوگیری از هضم دیر، جلوگیری و درمان تپش قلب، تنگی نفس و کرمک در انتهای روده، تسکین درد در کمر و پشت و پا و … است.

طرز تهیه نبات شاخه ای
مدل شاخهای، یکی از راحتترین و بهترین روشهای طرز تهیه نبات است که از طریق آن میتوانید در حجمهای کم و اندک نبات را تهیه نمایید. برای این کار بایستی مواد زیر را آماده نمایید که عبارتند از:
مواد اولیه | مقدار اولیه |
آب | 1 پیمانه |
شکر | 3 پیمانه (نیم کیلو) |
خلال چوبی | به تعداد دلخواه |
زعفران و یا رنگ خوراکی و طعم دهنده | به میزان موردنیاز |
حال داریم:
- ابتدا بایستی نبات، آب و نیز شکر را در داخل قابلمه موردنظر خودمان ریخته و آن را کامل حرارت دهیم. حال نوبت آن است که صبر کنید تا جوش بیاید. سپس بایستی آن را به درجه حرارت 110 برسانید.
- مرحله بعدی آن است که مطابق با سلیقه خود و یا رنگ مصرفی، زعفران یا رنگ یا طعم دهنده را اضافه نمایید.
- حال یک تکه نخ را در وسط خلال چوبی یا مداد یا وسیله دیگر گره بزنید تا با استفاده از آن بتوانید نبات شاخهای را ایجاد کنید. توجه کنید که طول نخ باید تا اندازهای دراز باشد که تا ته لیوان برسد.
نکته: برای بازخورد بهتر، شما میتوانید خلالهای چوبی را به شکر نیز آغشته کنید.
- یک گیره فلزی نیز به انتهای نخ اضافه کرده و آن را خیس کنید. حال این وسیله را داخل شربت قرار داده و روی ظرف را با یک حوله نسبتا ضخیم ببندید. اینکار باعث گرم نگهداشتن شربت خواهد شد.
- به مدت 2 روز این را حالت را نگهداشته و بگذارید تا نباتهای خوش رنگ شما ایجاد شوند. شما میتوانید برای طرز تهیه نبات رنگارنگ نیز از رنگ غذا به جای زعفران استفاده کنید.
طرز تهیه نبات با چوب دارچین
یکی از راهکارهایی که میتواند منجر به چندبرابر کردن طعم این نوع نبات شده و نیز خاصیت آن را نیز چندبرابر کند، استفاده از نبات به همراه چوب دارچین است. در این حالت شما میتوانید با دارچین نیز از خواص آن یعنی رفع ضعف پا، طعم و عطر مطلوب، شادابی و انرژی بخشی و نیز خواص آنتی اکسیدان و ضد التهابی آن استفاده کنید. در رابطه با طرز تهیه نبات با چوب دارچین میتوان گفت:
مواد اولیه | مقدار اولیه |
نبات | 1 عدد |
آب | 350 سی سی |
دارچین | 1 عدد |
در سادهترین حالت داریم:
- یک عدد نبات به همراه چوب دارچین را آماده کنید.
- حال 350 سی سی آب را در یک ظرف ریخته و بگذارید تا به جوش آید.
- حال میتوانید نبات را به همراه چوب دارچین درون این آب جوش قرار دهید.
- سپس بایستی چند دقیقه این ترکیب داغ شده را بگذارید تا حل شود.

طرز تهیه نبات صنعتی
از آنجایی که نبات در فرهنگ و کشور ما جایگاه بسیار خوبی داشته و همواره استفاده میشود، بسیاری از کارخانهها به جای استفاده از روش های طرز تهیه نبات، به صورت صنعتی آن را ایجاد میکنند تا زمان کمتر و حجم تولید بیشتر شود. تا اینجا انواع روشهای تولید نبات به شیوه سنتی را آموزش دادیم. در مورد طرز تهیه نبات صنعتی باید گفت:
- روش صنعتی از نظر اقتصادی سودآورتر است.
- برای تولید نبات به شیوه صنعتی از دیگ بخار استفاده میشود. در این حالت لازم است تا محلول آب و شکر را با یک میزان مشخص ترکیب کرده تا به حالت شربت ایجاد شود.
- حال نوبت آن است که شربت را در دیگ بخار قرار داده و صبر کنیم تا این حجم از محلول به حالت جوش درآید. این کار باعث میشود تا شربت به حالت غلیظ درآید.
- زمانی که به جوش آمد، حال نوبت آن است تا تا ناخالصیهای اضافه گرفته شود. برای انجام این کار میتوانید به ازای هر 100 کیلوگرم شربت، یک عدد تخم مرغ را اضافه کنید.
- همانطور که گفتیم، تخم مرغ میتواند ناخالصیها را به خود جذب کرده و آن را تمیز کند. حال باید تخم مرغ را بعد از مدتی از دیگ خارج کنید.
- دوباره شربت را حرارت داده و بگذارید تا حدی ادامه پیدا کند که محلول به یک غلظت درست برسد. سپس زمان آن است که شربت را از دیگ خارج کنید و آن را در یک ظرف نیم دایرهای قرار دهید. شما میتوانید آن را با نخهایی مشبک کرده و بپوشانید.
- زمانی که این ظرف پرشد، تا رسیدن به دمای 108 درجه حرارت دهید. این مقدار دما منجر خواهد شد تا شربت به نبات تبدیل شود و شاهد تشکیل بلورهای بزرگی باشیم.
استفاده از دیگ بخار مزایای بسیاری زیادی دارد که در طرز تهیه نبات میتواند بسیار مفید باشد. شما میتوانید از دیگ بخار به عنوان حامل انرژی استفاده کنید.
